Gõ mật

Hình ảnh các cây xanh trên một số tuyến đường, công viên thuộc địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh

Hình thái - Đặc điểm nhận dạng:

• Cây gỗ to, rụng lá, cao 15-20 m, đường kính thân tới 0,5-0,7 m.
• Lá kép lông chim một lần chẵn, dài 10-15 cm, có 3-4 đôi lá chét. Lá chét hình bầu dục dài hay hình trứng ngược, dài 4-9 cm, rộng 3-4,5 cm, có lông rải rác ở mặt trên, có lông dày ở mặt dưới, cuống lá chét dài 4-5 mm.
• Cụm hoa hình chuỳ ở đỉnh cành dài 10-25 cm, lá bắc hình trứng ít nhiều tồn tại. Đài hình ống có 4 thuỳ, có lông rải rác bên ngoài. Tràng màu đỏ-vàng nhạt, dài 7 mm, có lông ở bên ngoài. Bầu có cuống ngắn, phủ lông dày, vòi dài 15 mm cong, nhẵn, núm nhuỵ hình đầu.
• Quả đậu dẹt, hình bầu dục rộng, dài 4,5-8 (-10) cm, có gai thưa, tiết ra nhựa ở đầu gai. Hạt 1-3, gần như tròn, dẹt, đường kính 1,5-2 cm, áo hạt màu vàng cam, hay vàng nâu cứng, rộng bằng hạt.
• Gỗ màu hồng có vân nâu, giác màu nhạt hơn, vòng năm khó nhận ra trên mặt cắt. Gỗ rất cứng, nặng, tròn, nhưng rất bền, kể cả khi để ở ngoài.

Đặc tính:

• Là loài cây ưa sáng, thuộc loài cây dễ tính, mọc được những nơi đất nghèo dinh dưỡng, đất đá không ngập nước. Cây sinh trưởng thuộc loại trung bình.
• Mùa hoa tháng 3-4, mùa quả chín tháng 7-8

Ứng dụng:

• Trồng trong công viên, mảng xanh.
• Gỗ được ưa chuộng trong xây dựng nhà cửa, đóng đồ mộc dân dụng, làm đồ trạm trổ.

Biện pháp bảo vệ:

• Loài đã được ghi trong Sách Đỏ Việt Nam (1996) với cấp đánh giá "biết không chính xác" (K) và Danh mục Thực vật rừng, Động vật rừng nguy cấp, quý hiếm (nhóm 2) của Nghị định số 32/2006/NĐ - CP ngày 30/3/2006 của Chính phủ để hạn chế khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại. Đã được bảo vệ ở một số khu bảo tồn Tây Nguyên và Nam Trung Bộ nhưng vẫn thường bị khai thác, cần bảo vệ nghiêm ngặt. Có thể thi hành biện pháp khai thác chọn, để lại cây giống và tổ chức trồng.
• Gỗ được ưa chuộng trong xây dựng nhà cửa, đóng đồ mộc dân dụng, làm đồ trạm trổ.

Nguồn tư liệu:

• Sở Giao thông vận tải Tp.HCM.
• Sở Xây dựng Tp.HCM.
• Trung tâm Quản lý Hạ tầng kỹ thuật Tp.HCM.
• Công ty TNHH MTV Thảo Cầm Viên Sài Gòn.
• Công ty TNHH MTV Công Viên Cây Xanh Tp.HCM.
• Sưu tầm từ Internet.