Gỗ hương việt
GỖ HƯƠNG ĐÁ LÀ GÌ – CÁCH NHẬN BIẾT GỖ HƯƠNG ĐÁ
Gỗ hương đá là một trong số những loại gỗ có giá trị kinh tế cao, xuất hiện chủ yếu ở những tỉnh Tây Nguyên như Daklak, Gia Lai, Kon Tum. Ngoài ra còn thấy loại cây này xuất hiện ở những nước Đông Nam Á. Gỗ hương đá được sử dụng nhiều trong lĩnh vực sản xuất đồ nội thất cao cấp.
Nhắc tới gỗ hương nhiều người nghĩ rằng chúng chỉ có một loại duy nhất và cách nhận biết qua mùi thơm của gỗ tiết ra. Đó là lý do mà họ thường đánh đồng gỗ hương là một và quan niệm loại gỗ nào cũng như nhau. Tuy nhiên dòng gỗ hương khá đa dạng chủng loại, mỗi loại đều có một đặc điểm riêng mà khó có ai nhận ra, trong đó có gỗ hương đá.
Là cây thuộc họ đậu, hương đá cũng sinh trường và phát triển trong môi trường khắc nhiệt, nắng nóng. Với số lượng không nhiều, gỗ hương đá được xet vào dòng gỗ quý hiếm, giá trị kinh tế cao.
Cây gỗ hương đá cao lớn, mọc ở nơi đất đỏ bazan, chúng có đường kính trung bình trên dưới 100cm, cây cao, tán lá rộng. Những cây mọc ở rừng sâu có thể có đường kính lên tới 150cm, những cây gỗ hương đá như vậy rất hiếm và được quản lý nghiêm ngặt.
Chắc hẳn bạn sẽ rất ngạc nhiên khi nhìn thấy cây gỗ hương đá bởi chúng không khác biệt mấy so với những cây lấy gỗ khác. Thân cây thẳng, không có nhánh hay cành gần gốc, vỏ cây mà nâu và bong tróc vảy. Cây càng có tuổi đời lớn những mảng nứt dọc, bong vảy càng to và để lộ ra lớp thịt gỗ tuyệt đẹp bên trong.
Thịt gỗ hương đá lớp ngoài có màu vàng cam nhạt, chiếm một phần tư bán kính thân gỗ. Phần lõi phía trong có màu nâu tối hơn bên ngoài một chút. Gỗ tươi khi cưa nhỏ còn nhìn được cả nhựa cây có màu hơi đỏ, nhìn rất đẹp. Nhưng khi chạm vào thanh gỗ lại cảm nhận được chúng rất khô và chắc. Lớp thịt bên trong mịn láng tới lạ kỳ và tỏa ra mùi thơm đặc trưng mà chỉ dòng gỗ hương mới có. Hương thơm của gỗ không ngai ngái mùi nhựa như những cây lấy gỗ khác mà mùi khá dễ chịu, thoang thoảng.
Vân gỗ hương đá có màu nâu hồng đặc trưng, mặt cắt dọc hay ngang cây gỗ cũng đều đẹp bởi những đường vân khá tự nhiên và liền mạch. Gỗ hương đá có dầu nên khi được ngâm xuống nước sẽ nhìn thấy một lớp dầu bóng mỏng trên bề mặt, để lâu thì phần gỗ ngoài chuyển dần qua màu xám đồng thời nước ngâm cũng chuyển sang màu xanh nhạt.
Gỗ hương đá được ứng dụng để làm ra những đồ nội thất, đồ mỹ nghệ cao cấp và bán với mức giá cao. Những cây gỗ lớn, lâu đời còn được làm thành sập, bàn ăn với kiểu dáng tự nhiên. Khi tiếp xúc người sử dụng chỉ cảm nhận được sự mịn màng chứ không thô ráp như những loại gỗ bình dân. Qua thời gian dường như chúng vẫn giữ được giá trị như ban đầu từ màu sắc, đường vân cho tới mùi thơm. Xứng đáng là một trong những dòng gỗ quý của Việt Nam.
Đặc điểm của gỗ hương đá
– Gỗ có thân thẳng, không có nhánh hay cành gần gốc
– Vỏ cây có màu nâu và thường bong tróc vảy. Độ bong tróc này càng lớn khi cây càng có tuổi đời lớn, bong vảy càng to thì càng để lộ ra lớp thịt gỗ tuyệt đẹp bên trong.
– Thịt gỗ có màu khác nhau giữa các lớp. Ở lớp ngoài cùng có màu vàng cam nhạt, tiếp bên trong phần lõi màu nâu tối hơn bên ngoài một chút.
– Gỗ hương đá rất khô và chắc.
– Bề mặt gỗ mịn láng
– Gỗ có mùi thơm đặc trưng, không ngai ngái mùi nhựa như những cây lấy gỗ khác mà mùi khá dễ chịu, thoang thoảng.
– Vân gỗ có màu nâu hồng, mặt cắt dọc hay ngang cây gỗ cũng đều đẹp bởi những đường vân khá tự nhiên và liên mạch.
– Khi ngâm gỗ xuống nước sẽ thấy một lớp dầu bóng mỏng trên bề mặt
– Gỗ hương đá khi được quật lên thì sẽ có màu hồng nhạt tự nhiên rất đẹp, nhưng để lâu thì gỗ sẽ chuyển sang màu hồng đậm hơn gần như đỏ.
Giá trị sử dụng gỗ hương đá
Do lượng gỗ không nhiều nên gỗ hương đá được coi là quý hiếm. Chính vì thế mà giá thành của chúng so với các loại gỗ tự nhiên: gỗ gụ, gỗ hương vân là cao hơn. Giống như các loại gỗ tự nhiên, hương đá được là các đồ dùng cao cấp như:
– Tủ thờ, án gian
– Bàn ghế các loại: bàn ghế hộp, bàn ghế voi, quốc đào, quốc triện, …
– Kệ tivi: kệ cột nho, kệ mõ, kệ trần, kệ cong
– Các loại sản phẩm trang trí khác.
TÌM HIỂU CHI TIẾT VỀ GỖ HƯƠNG
Gỗ hương (được biết đến là Giáng hương hay Dáng hương) là loại gỗ quý gỗ thuộc nhóm 1 phân bổ chủ yếu ở khu vực Tây Nguyên – Việt Nam và ở Lào, gỗ hương rất đẹp và có mùi thơm nhẹ trong quá trình sử dụng. Gỗ hương có màu nâu hồng, vân đẹp, thớ gỗ lại rất nhỏ và mịn, ít co dãn, màu sắc gỗ không biến đổi và bền theo thời gian.
Thân cây gỗ hương to tròn đường kính thân trung bình từ 30-50cm, chiều cao từ 20-30m. Là loại gỗ tự nhiên được xếp hạng trong danh sách những loại cây gỗ quý tại Việt nam.
Hiện nay gỗ hương được sử dụng rộng rãi trong sản xuất đồ nội thất như bàn ghế, giường tủ và các sản phẩm đồ gỗ thủ công mỹ nghệ như tượng gỗ, đồ gỗ trang trí, vật phẩm phong thủy và đồ thờ cúng các loại.
Đặc tính kỹ thuật và cách nhận biết
- Gỗ hương có đặc điểm mùi thơm dịu, cốt gỗ cứng, chống mối mọt, không độc hại, sử dụng tiện lợi, rất thích hợp cho gia công đồ nội thất.
- Bề mặt gỗ hương có màu đỏ hoặc vàng, vân gỗ hương thẳng, tom gỗ nhỏ và mịn có nhiều dải màu sắc trông rất đẹp.
- Để nhận biết gỗ hương, người xưa thường ngâm gỗ hương vào nước vì khi ngâm, nước sẽ chuyển dần sang màu của nước trà xanh.
1. Thông tin chi tiết hơn:
– Tên gọi khác: Giáng Hương, Dáng Hương,…
– Tên tiếng Anh là Padouk ( Barwood, Mbel, Barwood, Corail, Camwood )
– Tên khoa học gọi là: Pterocarpus pecatus Pierre
– Cây gỗ hương thuộc nhóm I, là loại gỗ quý hiếm cần được bảo tồn trong danh sách gỗ Việt Nam
2. Đặc điểm sinh thái
– Cây gỗ Hương là cây thân gỗ lớn thẳng, chiêu cao thường đạt 25-35m, gốc có bạnh, đường kính có thể lên tới 100cm. Vỏ cây màu xám nâu, nứt dọc sau đó bong vảy lớn. Vết vỏ cây đẽo vàng nhạt khá dày, rớm nhựa màu đỏ.
– Lá kép hình lông chim, mọc cách dài từ 15-25cm, mang từ 7-11 lá chét. Lá chét hình trái xoan hoặc trái trứng, đầu có mũi hơi tù, đuôi gần tròn và hơi lệch, dài khoảng 5-11cm và rộng 2-5cm, mặt trên xanh bóng, lúc non phủ nhiều lông.
– Hoa tự thành chùm viên ở phần nách lá, hoa màu vàng. Hoa kích thước không đều, đài hoa có hình chuông có 5 răng. Tràng hoa có màu vàng nhạt, cánh tràng có cuống dài, phủ nhiều lông. Nhị 10 chỉ nhị hợp gốc. Bao phấn hoa đính lưng. Nhụy có cuống. Hoa có mùi thơm nhẹ.
– Quả đậu cây gỗ hương không nứt, tròn và dẹt đường kính quả từ 5-8cm, đầu nhụy cong về phía cuống quả, khi quả chín màu nâu vàng nhạt. Mép quả mỏng như cánh.
– Cây phát triển tương đối chậm, hoa nở vào tháng 1-4, mùa ra quả tháng 4-6. Rụng lá vào mùa khô.
– Cây gỗ hương là giống cây ưa sáng mọc tự nhiên phổ biến trong các khu rừng thưa, cây có tán lá rộng sống nơi có khí hậu khô, nóng. Sinh trưởng và mọc nhiều ở Việt Nam, Lào và Camphuchia thích hợp với đất đỏ bazan, chúng sống được trên đất khô nghèo dinh dưỡng. Khả năng tái sinh hạt kém, nhưng tái sinh chồi thì lại khá mạnh.
– Khi ta cầm thanh gỗ hương cảm thấy thanh gỗ rất khô và cứng cáp chắc và nặng, khi ngửi có mùi thơm đặc trưng rất dễ chịu.
– Quan sát bề mặt gỗ ta thấy có màu đỏ hoặc màu vàng, nhìn kỹ ta thấy vân gỗ hương rất đẹp có chiều sâu, tom gỗ nhỏ và mịn có nhiều dải màu sắc, thớ gỗ rất dai và dẻo.
– Một cách nữa ông cha ta thường dùng để nhận biết gỗ hương là ngâm gỗ hương vào nước vì khi ngâm, nước ngâm sẽ chuyển dần từ màu trắng sáng màu xanh nước chè.
3. Phân loại
Gỗ Hương tại Việt Nam rất đa dạng, các loại gỗ hương đều thuộc nhóm gỗ quý hiếm bị khai thác mạnh hiện cần được bảo tồn nên gỗ hương nguyên liệu được sử dụng nhiều chủ yếu được nhập khẩu có thể chia thành các loại phổ biến hiện nay dựa vào nguồn gốc là: gỗ hương lào (hay còn gọi là giáng hương quả to, đinh hương), gỗ hương nam phi (hay còn gọi là gỗ hương châu phi, gỗ hương đỏ, hương huyết, hương vân).
Dù là gỗ hương có xuất xứ từ đâu, là loại gỗ hương nào thì đều mang những đặc điểm chung của loại gỗ tốt này: chất gỗ rất chắc, cứng và nặng. Vân gỗ nhìn rất đẹp, thớ gỗ mỏng và mịn. Trong dân dan người ta nhận biết chung loại gỗ này bằng cách ngâm vào trong nước nếu màu nước chuyển dần sang màu nước chè(màu vàng xanh) thì chính là gỗ hương. Do trong gỗ có chưa nhiều tinh dầu nên khi ngâm và nước lâu làm nước đổi màu,và cũng vì vậy mà khi để gỗ ở ngoài lâu ngày gỗ sẽ bị ngả sang màu xám, nhưng bù lại lượng tinh dầu này lại rất có ích khi gỗ được chế biến nó sẽ giúp gỗ chống mối mọt nhờ đó gỗ hương bền với thời gian hơn tạo thành ưu điểm lớn cho loại gỗ này trong sản xuất đồ gỗ. Một điều nữa là gỗ hương có một mùi thơm nhẹ rất tự nhiên tạo cảm giác thoải mái khi sử dụng, người dùng đồ gỗ rất thích điểm này của gỗ hương.
4. Thực trạng phân bố
Ở Việt Nam, Gỗ Hương được gọi với nhiều tên gọi khác nhau, tùy theo đặc điểm vùng miền: hương nghệ, hương đá, hương huyết, hương đỏ, hương xoàn …Thường mọc ở độ cao 100-800m so với mực nước biển. Chúng mọc ở các tỉnh Tây Nguyên, Nam Bộ, Gia Lai, Đắk Lắk, Kon Tum, Phú Yên, Đồng Nai, Tây Ninh. Cây gỗ Hương mọc trên nhiều loại đất như đất xám, đất đỏ bazan.
Hiện có nguy cơ bị tiêu diệt do khai thác bừa bãi và phát rừng làm nương rẫy. Mới được trồng ở quy mô thí điểm.
5. Ứng dụng trong trang trí nội thất
Gỗ thuộc loại gỗ quý, đẹp, có mùi thơm; dác gỗ màu xanh nhạt khá dày, lõi màu đỏ nhạt đến màu đỏ da cam, thớ mịn, cứng, mặt cắt dọc bóng, có vân đẹp.
Gỗ Hương được ứng dụng rộng rãi trong ngành nội thất, chủ yếu là được sử dụng làm nội thất , tạc tượng, đồ thủ công mỹ nghệ cao cấp.
Gỗ hương rất kỵ đóng giường ngủ, một số vùng miền khác còn kỵ đóng ghế ngồi nhưng quan điểm không đóng bàn ghế dần dần bị loại bỏ. Vì dân gian quan niệm ngồi hay nằm trên gỗ hương là không tốt.
Nội thất gỗ hương rất có giá trị, được giới nội thất gỗ ưa chuộng bởi độ quý hiếm và những đặc trưng hiếm loại gỗ nào có được như vân gỗ đẹp, gỗ có hương thơm đặc trưng dịu nhẹ.