ARTIKUJ

Top 10 Vendet e Origjines se Produkteve te Importuara - 2023

Në Kosovë, tregu i barnave është i varur nga importet e medikamenteve nga vende të tjera, duke siguruar që popullata të ketë qasje në një gamë të gjerë të barnave, kryesisht gjenerike. Shumë nga këto medikamente mund të blihen pa recetë, duke e bërë më të lehtë për qytetarët e Kosovës të sigurojnë trajtimin e nevojshëm për sëmundje të zakonshme dhe çrregullime të vogla.

Në vitin 2023, importet e barnave kanë ardhur kryesisht nga disa shtete kryesore të Evropës dhe më gjerë. Sipas të dhënave, vendi kryesor prej nga importohen barnat në Kosovë është Italia, me një vlerë importi prej 10,750,076 euro. Italia, si një nga vendet me industri të zhvilluar farmaceutike, ofron një gamë të gjerë të medikamenteve që mbulojnë nevojat e tregut kosovar.

Pas Italisë, Sllovenia zë vendin e dytë me importe të barnave në vlerë prej 10,082,985 euro. Sllovenia ka zhvilluar sektorin farmaceutik dhe eksporton një sasi të konsiderueshme barnash gjenerike në Kosovë. Vendi i tretë është Gjermania, me importe në vlerë prej 9,548,226 euro. Gjermania është e njohur për prodhimin e barnave me cilësi të lartë dhe efikasitet.

Turqia dhe Maqedonia e Veriut renditen gjithashtu ndër vendet kryesore të importit, me vlera përkatësisht prej 8,986,412 euro dhe 6,442,768 euro. Këto vende kanë lidhje tregtare të forta me Kosovën dhe ofrojnë produkte që përmbushin kërkesat e konsumatorëve.

Përveç këtyre, Austria, Greqia, Franca, Danimarka dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës janë gjithashtu ndër vendet nga të cilat Kosova importon një pjesë të konsiderueshme të barnave. Në përgjithësi, varësia e tregut kosovar nga importi i barnave tregon rëndësinë e ruajtjes së marrëdhënieve tregtare të qëndrueshme me këto vende për të siguruar një furnizim të vazhdueshëm dhe të qëndrueshëm të medikamenteve.

Sipas të dhënave për importin e barnave në Kosovë gjatë periudhës 2015-2023, Sllovenia del si partneri kryesor tregtar me një vlerë totale prej afër 80 milionë euro. Gjermania renditet në vendin e dytë me mbi 66 milionë euro, ndërsa Italia përfaqësohet me një vlerë prej më shumë se 60 milionë euro. Shtetet e Bashkuara dhe Turqia plotësojnë pesëshen e parë të vendeve prej nga importohen medikamentet, me vlera përkatësisht prej afër 50 milionë dhe 46 milionë euro.

Këto statistika tregojnë një fokus të qartë të tregut farmaceutik kosovar me origjinë kryesisht prej vendeve të Bashkimit Evropian, duke pasur parasysh se tre vendet e para janë anëtare të BE-së. Është interesante të vërehet se pavarësisht distancës gjeografike, SHBA-të kanë një prezencë të konsiderueshme në tregun kosovar të barnave, duke u renditur para Turqisë që është më afër gjeografikisht.

Të dhënat për importin e barnave në Kosovë gjatë periudhës 2015-2023 tregojnë një dinamikë interesante, veçanërisht me një rritje të konsiderueshme pas vitit 2019. Gjatë pesë viteve të para të analizës (2015-2019), importi i barnave qëndroi relativisht i qëndrueshëm, me luhatje të vogla rreth vlerës 55-57 milionë euro në vit. Viti 2017 shënoi nivelin më të ulët të importit me 53.4 milionë euro, ndërsa viti 2015 nivelin më të lartë për këtë periudhë me 57.4 milionë euro.

Një pikë kthese e rëndësishme vërehet në vitin 2020, ku vlera e importit u rrit ndjeshëm në 71.1 milionë euro, që përfaqëson një rritje prej afërsisht 27% krahasuar me vitin 2019. Kjo rritje e mprehtë vazhdoi edhe në vitet në vijim, duke arritur një kulm të ri në vitin 2021 me 85.5 milionë euro. Pas një rënie të lehtë në vitin 2022 në 80.1 milionë euro, viti 2023 shënoi nivelin më të lartë historik me 89.5 milionë euro. Krahasuar me vitin 2019, vlera e importit në vitin 2023 është rritur me pothuajse 60%, që tregon një zgjerim të konsiderueshëm të tregut farmaceutik në Kosovë, mundësisht si rezultat i ndikimit të pandemisë COVID-19 dhe rritjes së përgjithshme të kërkesës për produkte farmaceutike.