زگیل تناسلی یا زگیل مقاربتی (genital warts) یکی از شایع ترین بیماری های پوستی و عفونی است که در گروه بیماریهای آمیزشی (STD) قرار میگیرد. این بیماری در اثر تماس مستقیم پوست با پوست فرد آلوده و از طریق برقراری روابط جنسی بین افراد منتقل میشود.
از آنجایی که این بیماری به شدت سرایتی است، معمولا با اولین تماس جنسی سریعاً به بدن فرد منتقل میگردد و به دنبال آن زائدههایی در اطراف ناحیه ی تناسلی و مقعد به وجود میآید.
بیماری زگیل تناسلی یک بیماری عفونی است که عامل اصلی به وجود آورنده ی آن نوعی ویروس DNA دار با نام HPV یا پاپیلومای انسانی میباشد. این ویروس از طریق تماس مستقیم پوست افراد و عمدتا در اثر ارتباطات جنسی منتقل می شود. با مراجعه به صفحه HPV ویکیپدیا میتوانید اطلاعاتی دقیق درباره این بیماری بدست بیاورید.
با تغییر الگوها و عادات جنسی افراد در جوامع امروزی متاسفانه سن شیوع این بیماری بسیار کاهش یافته و به مرز 12 سال رسیده است. میزان شیوع این بیماری در مردان و زنان به یک اندازه است و در فاصله ی سالهای 12 تا 35 زندگی که افراد معمولا از نظر جنسی فعال هستند احتمال ابتلا به این بیماری بسیار افزایش مییابد. بهترین راه پیشگیری از این بیماری، واکسن گارداسیل یا واکسن زگیل تناسلی است که علاوه بر ویروس HPV، از ابتلا به سرطان رحم جلوگیری میکند.
حتی امکان ابتلای کودکان به این بیماری وجود دارد. در کودکانی که به زگیل تناسلی دچار می شوند، به خصوص در کودکان زیر 2 سال باید دو عامل زیر را در نظر گرفت:
تماس مستقیم دست آلوده با پوست کودک
تجاوز جنسی به کودک
تصویر زگیل تناسلی در کودکان
ویروس HPV در سه ناحیه بدن که در برقراری روابط جنسی بیشتر درگیر هستند میتواند باعث ایجاد زگیل تناسلی شود.
زگیل ناحیه تناسلی که از طریق ارتباط جنسی واژینال منتقل میشود.
تصویر زگیل تناسلی واژینال
ناحیه مقعد که بر اثر ارتباط جنسی دچار زگیل مقعدی میشود.
تصویر زگیل مقعدی
زگیل تناسلی در دهان، زبان، لبها و گلو که ناشی از ارتباط جنسی دهانی است.
عکس زگیل دهان
در ادامه این مقاله بیشتر با این بیماری و علائم و روشهای درمان آن آشنا خواهید شد.
بیماری زگیل تناسلی با علائم و نشانههای واضح و مشخصی همراه است که بسیاری از آنها به سادگی توسط خود فرد قابل تشخیص هستند. البته در برخی موارد این زائدهها درون نواحی داخلی دستگاه تناسلی (درون واژن یا دهانه ی رحم) به وجود میآیند و با علائم خاصی هم همراه نیستند اما تشخیص زگیل تناسلی در مردان راحت تر است.
در چنین شرایطی تشخیص این بیماری کار آسانی نیست و به بررسیهای پزشکی نیاز دارد. بیشتر افراد زمانی به وجود این بیماری در بدن خود پی می برند که با علائم و نشانههای ظاهری آن برخورد میکنند.
علائم زگیل تناسلی در زنان و مردان به شرح زیر است:
وجود زائده های برجسته، سفت و توپر گوشتی شکل در اطراف ناحیه تناسلی و مقعد به شکل تک زگیلهایی پراکنده و ریز و یا برآمدگی های بزرگ تر به شکل خوشهای و متمرکز هستند.
رنگ زگیلهای تناسلی غالبا به رنگ پوست است ولی در برخی موارد ممکن است تیره تر یا روشن تر از رنگ پوست فرد باشد.
در افرادی که رابطه ی جنسی دهانی داشتهاند این زائدهها ممکن است در اطراف نواحی دهان، زبان، لب ها و گلو ایجاد شده باشد.
احساس خارش و سوزش در محل زگیلها
وجود رطوبت و ترشح در محل زگیلهای تناسلی
اگر زائدهها در مسیر مجاری ادراری قرار گرفته باشند میتوانند باعث ایجاد خونریزی، بروز درد و انسداد مجاری ادراری شوند.
عکس شکل ظاهری زگیل تناسلی
عکس زگیل تناسلی
نحوه تشخیص زگیل تناسلی در زنان
برای تشخیص بیماری، پزشک ابتدا یک معاینه روتین و ساده انجام میدهد و با معاینه ی ظاهری فرد این زائدهها را بررسی میکند. زگیل های تناسلی ظاهر و علائم مشخصی دارند و به سادگی قابل تشخیص هستند.
اگر علائم زگیل آلت تناسلی در بدن فرد وجود نداشت حسب مورد، پزشک قسمت های پنهان و داخلی دستگاه تناسلی و مقعد را به وسیله دستگاه مورد بررسی قرار می دهد. چون گاهی زگیل ها در نواحی داخلی مثل دهانه ی رحم و درون واژن رشد میکنند، از این رو به راحتی قابل مشاهده نیستند.
در صورتی که احتمال ابتلای فرد به ویروس HPV و یا سایر عفونت های ناشی از آن وجود داشته باشد پزشک از روش های دیگری برای تشخیص ویروس در بدن فرد استفاده می کند.
این روش ها شامل دو روش زیر می باشد:
تست پاپ اسمیر
آزمایش خون
تست پاپ اسمیر
برای تشخیص ویروس عامل زگیل تناسلی و بررسی خطرات احتمالی آن به زنان بالای 35 سال توصیه می شود که حداقل سالیانه یک بار تست پاپ اسمیر را انجام دهند.این تست فقط مختص خانم هاست و با نمونه برداری مختصری از سلول های دهانه ی رحم و واژن ی توان یک بررسی دقیق پیرامون این بیماری و تبعات آن انجام داد. همچنین تست پاپ اسمیر بسیاری از عفونت ها و سرطان هایی که دستگاه تناسلی زنان را درگیر خود می کند را به خوبی نشان می دهد.
در این روش دهانه ی رحم به وسیله ی دستگاهی به نام اسپکولوم به آرامی باز می شود و سپس با یک برس استریل از سلول های دیواره ی رحم و واژن نمونه برداری های لازم را انجام می دهند.
تست پاپ اسمیر
عکس تست پاپ اسمیر برای تشخیص ویروس HPV
آزمایش خون زگیل تناسلی
برای تشخیص نوع زگیل های تناسلی و وجود ویروس HPV در بدن فرد علاوه بر انجام تست پاپ اسمیر که روشی مخصوص خانم هاست، روشی با نام روش مولکولی وجود دارد که هم برای خانم ها و هم برای آقایان قابل استفاده است. میزان حساسیت و دقت این روش بسیار بالاست و میتواند به طور دقیق مشخص کند که آیا شخص به ویروس HPV مبتلا است یا خیر ؟
یکی از راه های انجام روش مولکولی انجام روش ژنوتایپینگ است که به وسیله ی آن ژن HPV را توالی یابی می کنند و از این طریق به این مساله که آیا فرد به ویروس آلوده است یا خیر پی می برند.
همچنین برای تشخیص HPV روش دیگری هم با نام REAL TIME PCR وجود دارد که در آن ژن مورد نظر بیش از هزاران بار مورد تکثیر قرار می گیرد و سپس نتایج حاصل از آن را روی دستگاه آنالیز میکنند.