(1) สภาพบริบท/สภาพปัญหา

PISA ประเมินนักเรียนอายุ 15 ปี ซึ่งถือว่าเป็นวัยที่สำเร็จการศึกษาภาคบังคับ โดยได้ทำการประเมินทุก 3 ปี อย่างต่อเนื่องเพื่อติดตามแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงคุณภาพการศึกษาและมุ่งให้ข้อมูลแก่ระดับนโยบาย PISA เน้นการประเมินสมรรถนะของนักเรียนเกี่ยวกับการใช้ความรู้และทักษะในชีวิตจริงมากกว่าการเรียนรู้ตามหลักสูตรในโรงเรียน หรือเรียกว่า “ความฉลาดรู้” (Literacy) ใน 3 ด้าน ได้แก่ การอ่าน คณิตศาสตร์ และวิทยาศาสตร์  การประเมินนักเรียนจะวัดทั้ง 3 ด้านดังกล่าวไปพร้อมกัน แต่จะเน้นหนักที่ด้านใดด้านหนึ่ง ในแต่ละรอบการประเมิน ซึ่งความฉลาดรู้ทั้งสามด้านนี้ถือว่าเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการเรียนรู้ตลอดชีวิตและเป็นสิ่งที่ประชากรจำเป็นต้องมีเพื่อการพัฒนาและการแข่งขันทางเศรษฐกิจของประเทศ

ผลการประเมินของประเทศไทย พบว่า นักเรียนไทยมีคะแนนเฉลี่ยด้านคณิตศาสตร์ 394 คะแนน ด้านวิทยาศาสตร์ 409 คะแนน และด้านการอ่าน 379 คะแนน ซึ่งเมื่อเทียบกับ PISA 2018 พบว่า คะแนนเฉลี่ยของประเทศไทยทั้งสามด้านลดลง โดยด้านคณิตศาสตร์มีคะแนนเฉลี่ยลดลง 25 คะแนน  ส่วนด้านวิทยาศาสตร์และการอ่าน มีคะแนนเฉลี่ยลดลง 17 คะแนน และ 14 คะแนน ตามลำดับ ปัจจัยสำคัญอีกปัจจัยหนึ่งที่เกี่ยวกับการสอบ PISA คือ ที่ผ่านมาอาจเป็นเพราะนักเรียนไม่เข้าใจและไม่เห็นความสำคัญของการสอบ PISA จึงอาจทำให้มีนักเรียนจำนวนหนึ่งไม่ตั้งใจทำข้อสอบเท่าที่ควร จึงมีความจำเป็นต้องมีการประชุมชี้แจงครูทุกคนของทุกโรงเรียน เพื่อชี้แจงให้ครูทราบว่า เป็นภาระและหน้าที่ของครูที่จะต้องทำให้นักเรียนทุกคนเห็นความสำคัญของการสอบ PISA ส่งเสริมให้กาลังใจนักเรียน กระตุ้นและอำนวยความสะดวกให้นักเรียนเตรียมความพร้อมด้วยตนเอง และท้ายสุดหากนักเรียนได้รับสุ่มเข้าสอบ PISA ก็ต้องหาวิธีการส่งเสริมจูงใจให้นักเรียนทุกคนตั้งใจทำข้อสอบอย่างเต็มกำลังความสามารถ เพื่อตนเองและเพื่อประเทศชาติต่อไป

ดังนั้น โรงเรียนบ้านติ้วน้อยจึงได้ดำเนินการขับเคลื่อนการพัฒนาศักยภาพการจัดการเรียนรู้ในการส่งเสริมสมรรถนะความฉลาดรู้ของผู้เรียนตามแนวทางการประเมินระดับนานาชาติ (PISA) โดยใช้ PPR Model เพื่อยกระดับคุณภาพการเรียนรู้ในด้านคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และการอ่าน โดยการพัฒนาครูให้มีสมรรถนะในการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างให้นักเรียนมีทักษะที่จำเป็นในการนำความรู้ไปใช้ในชีวิตจริง ส่งเสริมและสนับสนุนทรัพยากรและสื่อการเรียนรู้ที่มีคุณภาพให้กับสถานศึกษา รวมทั้งพัฒนาสถานศึกษาให้มีคุณภาพต่อไป

วิธีการดำเนินงานให้บรรลุผล โรงเรียนบ้านติ้วน้อย สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเลย เขต 1 มีการดำเนินงานเพื่อพัฒนาศักยภาพการจัดการเรียนรู้ในการส่งเสริมสมรรถนะความฉลาดรู้ของผู้เรียนตามแนวทางการประเมินระดับนานาชาติ (PISA) โดยใช้ PPR Model ให้บรรลุผล ดังนี้

ขั้น (P1) Policy (นโยบาย) ประชุม ชี้แจง นำเสนอวัตถุประสงค์ และนโยบาย จุดเน้น ในการขับเคลื่อน PISA ของสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเลย เขต 1 สู่การปฏิบัติโดยใช้ PPR model ให้กับข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา โดยเน้นการพัฒนาคุณภาพของผู้เรียนเป็นหลัก โดยให้ครูผู้สอนบูรณาการจัดเป็นกิจกรรมหนึ่งในการจัดการเรียนรู้รายวิชาพื้นฐานและรายวิชาเพิ่มเติม

ขั้น (P2) Participatory Management (การบริหารแบบมีส่วนร่วม)

1. แต่งตั้งผู้รับผิดชอบในการดำเนินการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาสมรรถนะ PISA ทั้ง ๓ โดเมน

2. วางแผนการดำเนินการด้วยกระบวนการ PLC ร่วมกับสำนักงานเขตพื้นที่

3. สนับสนุน งบประมาณ สื่อ วัสดุ อุปกรณ์ที่ใช้ในการพัฒนาผู้เรียน

4. กำหนดปฏิทินนิเทศ กำกับ ติดตาม การจัดการเรียนรู้ เพื่อเตรียมความพร้อมในการสอบ PISA

5. ดำเนินการติดตามเป็นระยะ (ครู นักเรียน) เก็บรวบรวมผลการพัฒนา

6. ประเมินผลการขับเคลื่อน PISA

ขั้น (R) Results (ผลสัมฤทธิ์) ผลสำเร็จในด้านการพัฒนาคุณภาพการศึกษาและการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน ส่งผลให้ผู้เรียน ครูและบุคลากรทางการศึกษา และผู้บริหารมีคุณภาพ และสถานศึกษาได้รับการยกย่องและชื่นชนจากสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเลย เขต 1 ผู้ปกครอง และผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง

โรงเรียนบ้านติ้วน้อย จัดการประเมินนักเรียนตามบริบทของโรงเรียน โดยนำชุดแบบฝึกทักษะการวิเคราะห์และการแก้ปัญหาวัดสมรรถนะความฉลาดรู้ ไปทดสอบกับนักเรียน โดยดำเนินการใช้ชุดแบบฝึกทักษะฯ แบ่งออกเป็น 3 ด้าน คือ การอ่าน, วิทยาศาสตร์ และคณิตศาสตร์ จานวน ด้านละ 2 ชุด พบว่า นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-3 มีคะแนนเพิ่มขึ้นจากครั้งที่ 1 คิดเป็นร้อยละ 91.66 ของนักเรียนทั้งหมด