ประเด็นท้าทาย เรื่อง การพัฒนาครูวิทยาการคำนวณในการจัดการเรียนรู้ด้วยเทคโนโลยีดิจิทัลที่ส่งเสริมทักษะการคิดเชิงคำนวณของผู้เรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นโดยใช้แพลตฟอร์มชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพแบบผสมผสาน BPLC
ประเด็นท้าทาย เรื่อง การพัฒนาครูวิทยาการคำนวณในการจัดการเรียนรู้ด้วยเทคโนโลยีดิจิทัลที่ส่งเสริมทักษะการคิดเชิงคำนวณของผู้เรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นโดยใช้แพลตฟอร์มชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพแบบผสมผสาน BPLC
1. สภาพปัญหาของการจัดการเรียนรู้และการจัดการศึกษา
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) ได้กำหนดมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด เทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ) ในหลักสูตรแกนกลางฉบับปรับปรุง 2560 ของกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ซึ่งเป็นการพัฒนาผู้เรียนให้มีความรู้ความเข้าใจ มีทักษะการคิดเชิงคำนวณ การคิดวิเคราะห์ แก้ปัญหาเป็นขั้นตอนและเป็นระบบ ประยุกต์ใช้ความรู้ด้านวิทยาการคอมพิวเตอร์ และเทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสารและได้จัดให้มีการอบรมออนไลน์ว่าด้วยการจัดการเรียนรู้วิทยาการคำนวณสำหรับครูเพื่อให้ครูมีความเข้าใจในสาระการเรียนรู้และแนวทางการจัดการเรียนรู้รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ) นอกจากปัญหาด้านเนื้อหาแล้ว กระบวนการเรียนการสอนที่ทำให้การเรียนรู้วิชานี้น่าสนใจและจับต้องได้ก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่อาจจะเกิดขึ้นได้ รวมทั้งการขาคแคลนงบประมาณของโรงเรียนในการที่จะจัดหาอุปกรณ์ การเรียนการสอนที่ช่วยกระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดความอยากรู้อยากเห็นและ ได้มิประสบการณ์ตรงได้มากขึ้นก็อาจจะเป็นปัญหาได้เช่นเดียวกัน ตัวอย่างเช่นการเขียนโปรแกรมเพื่อควบคุมการทำงานของเล่นสร้างเสริมปัญญา เช่น ของเล่นหุ่นยนต์ขนาคเล็ก เป็นต้น ซึ่งผู้เรียนอาจจะไม่เคยจับต้องของเล่นเหล่านี้ซึ่งอาจจะส่งผลต่อการเรียนรู้อย่างเป็นรูปธรรมได้
ดังนั้น ข้าพเจ้าในฐานะศึกษานิเทศก์ผู้รับผิดชอบงาน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และรับผิดชอบเครือข่ายพัฒนาการศึกษาบางกระทุ่ม 2 จึงสนใจในการพัฒนาครูกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ระดับชั้นประถมศึกษา ในด้านการจัดการเรียนการสอนวิทยาการคำนวณเพื่อพัฒนาทักษะโค้ดดิ้ง (Coding) โดยใช้กระบวนการนิเทศแบบโค้ชและการดูแลให้คำปรึกษาแนะนำ (Coaching and Mentoring) ของครูผู้สอนกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เครือข่ายพัฒนาการศึกษาบางกระทุ่ม 2 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพิษณุโลก เขต 2 เพื่อส่งเสริม สนับสนุนให้ครูงาน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี จัดการเรียนการสอน เพื่อพัฒนาทักษะโค้ดดิ้ง (Coding) และจัดทำแผนนิเทศ ติดตามการนำหลักสูตรสถานศึกษา (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2561) สู่การปฏิบัติในชั้นเรียน โดยเน้น ไปที่การนิเทศการจัดการเรียนรู้วิทยาการคำนวณ และการออกแบบและเทคโนโลยี เพื่อขับเคลื่อนกระบวนการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ส่งเสริมให้ครูพัฒนากระบวนการจัดการเรียนรู้ที่สามารถพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ คิดแก้ปัญหา และทักษะในศตวรรษที่ 21 ให้กับผู้เรียน ตลอดจนพัฒนาผู้เรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ มีคุณภาพตามเป้าหมายของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ทั้งด้านความรู้ ทักษะ สมรรถนะและคุณลักษณะอันพึงประสงค์
2. วิธีการดำเนินการให้บรรลุผล
2.1 สำรวจข้อมูลพื้นฐาน วิเคราะห์สภาพปัญหา และความต้องการจำเป็นในการสร้างนวัตกรรมการจัดประสบการณ์และการทำวิจัยในชั้นเรียน และสังเคราะห์ข้อมูลสารสนเทศที่เกี่ยวข้องเพื่อใช้วางแผนและจัดทำแผนการนิเทศ
2.2 ศึกษา แนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการนิเทศแบบโค้ชและการดูแลให้คำปรึกษาแนะนำ (Coaching and Mentoring) การพัฒนานวัตกรรมการนิเทศ การพัฒนาการจัดการศึกษาวิทยาศาสตร์ การพัฒนานวัตกรรมการจัดการเรียนการสอนวิชาวิทยาศาสตร์ ทักษะการโค้ดดิ้ง (Coding)
2.3 จัดทำแผนนิเทศ ติดตามการนำหลักสูตรสถานศึกษา (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2561) สู่การปฏิบัติในชั้นเรียน โดยเน้นไปที่การนิเทศการจัดการเรียนรู้วิทยาการคำนวณ และการออกแบบและเทคโนโลยี เพื่อขับเคลื่อนกระบวนการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ส่งเสริมให้ครูพัฒนากระบวนการจัดการเรียนรู้ที่สามารถพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ คิดแก้ปัญหา และทักษะในศตวรรษที่ ๒๑ให้กับผู้เรียน และคู่มือแนวทางการจัดการเรียนการสอนวิทยาการคำนวณเพื่อพัฒนาทักษะโค้ดดิ้ง (Coding) สำหรับครูผู้สอน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ระดับชั้นประถมศึกษา โดยใช้กระบวนการนิเทศแบบโค้ชและการดูแลให้คำปรึกษาแนะนำ (Coaching and Mentoring) ที่สอดคล้องกับบริบทของสถานศึกษา และผู้เรียน
2.4 พัฒนาคู่มือแนวทางการจัดการเรียนการสอนวิทยาการคำนวณเพื่อพัฒนาทักษะโค้ดดิ้ง (Coding) สำหรับครูผู้สอน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ระดับชั้นประถมศึกษา ที่สอดคล้องกับแผนการนิเทศ เพื่อช่วยเหลือ ส่งเสริม สนับสนุนให้ครูวิทยาศาสตร์จัดการเรียนการสอนและยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิทยาศาสตร์ประกอบด้วย
ส่วนที่ 1 บทนำ
ส่วนที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง
ส่วนที่ 3 แนวทางการจัดการเรียนการสอนวิทยาการคำนวณ
ส่วนที่ 4 ปฏิทินการดำเนินงานและปฏิทินการนิเทศ
ส่วนที่ 5 การนิเทศเพื่อพัฒนาโค้ดดิ้ง
2.4.1 คู่มือแนวทางการจัดการเรียนการสอนวิทยาการคำนวณเพื่อพัฒนาทักษะโค้ดดิ้ง (Coding) สำหรับครูผู้สอน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ระดับชั้นประถมศึกษา โดยใช้กระบวนการนิเทศแบบโค้ชและการดูแลให้คำปรึกษาแนะนำ (Coaching and Mentoring)
2.4.2 กิจกรรมนิเทศการจัดการเรียนการสอนวิทยาการคำนวณเพื่อพัฒนาทักษะโค้ดดิ้ง (Coding) สำหรับครูผู้สอน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ระดับชั้นประถมศึกษา ประกอบด้วย
2.5 นิเทศ ให้คำปรึกษา แนะนำ ชี้แนะ โดยใช้การนิเทศแบบโค้ชและการดูแลให้คำปรึกษาแนะนำ (Coaching and Mentoring) เพื่อให้ครูวิทยาศาสตร์ได้รับการพัฒนางานวิชาการ และสามารถการจัดการเรียนรู้วิทยาการคำนวณ เพื่อพัฒนาทักษะโค้ดดิ้งตามแนวปฏิบัติที่ดี (best practice) เพื่อเป็นแบบอย่างในการพัฒนาการเรียนการสอนที่สอดคล้องกับบริบทของสถานศึกษา และผู้เรียน โดยดำเนินการดังนี้
1. ขั้นเตรียมความพร้อมสำหรับความรู้หรือทักษะ (Preparing: P)
2. ขั้นเสนอความรู้หรือทักษะ (Presenting of Knowledge or Skills: P)
3. ขั้นฝึกปฏิบัติ (Practicing: P)
3.1 ฝึกปฏิบัติ (Practicing)
3.2 สังเกตการฝึกปฏิบัติ (Observing)
3.3 ไตร่ตรองสะท้อนความคิดและให้ข้อมูลย้อนกลับ (Reflecting and Giving Feedback)
4. ขั้นสรุปและประยุกต์ใช้ (Concluding and Applying: CA)
2.6. ประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง อาทิ องค์การบริหารส่วนจังหวัด มหาวิทยาลัย เพื่อ
เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งให้ครูวิทยาศาสตร์ให้สามารถจัดการเรียนการสอนวิทยาการคำนวณเพื่อพัฒนาทักษะโค้ดดิ้ง ได้บรรลุตามเป้าหมาย
2.7 ติดตามและประเมินผลการจัดการเรียนการสอนวิทยาการคำนวณเพื่อพัฒนาทักษะ โค้ดดิ้งเพื่อวิเคราะห์สรุปผลการพัฒนาที่บรรลุตามเป้าหมาย และที่จะต้องพัฒนาต่อไป
2.8 จัดเวทีวิชาการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เผยแพร่ผลงานเชิงประจักษ์การจัดการเรียนรู้วิทยาการคำนวณ
2.9 สรุปและรายงานผลการนิเทศการจัดการเรียนการสอนวิทยาการคำนวณเพื่อพัฒนาทักษะโค้ดดิ้ง (Coding) สำหรับครูผู้สอนกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ระดับชั้นประถมศึกษา และส่งเสริมและสร้างเครือข่ายการแลกเปลี่ยนเรียนรู้วิทยาการคำนวณในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา อันจะเป็นรากฐานที่ทำให้เกิดระบบนิเวศด้านการศึกษาที่ยั่งยืนและสอดคล้องกับความต้องการของสังคม