Zacznij z nami już dziś
Żyrafy to jedne z najbardziej fascynujących i charakterystycznych zwierząt Afryki. Ich unikalny wygląd i dostojne ruchy sprawiają, że są symbolem sawanny i jednym z najbardziej rozpoznawalnych ssaków na świecie.
Znane z imponującej wysokości, żyrafy odgrywają również kluczową rolę w ekosystemach, w których żyją.
Ale czym tak naprawdę są te niezwykłe stworzenia?
Przyjrzyjmy się ich biologii, zachowaniu i znaczeniu ekologicznemu.
Lineusz (1758)
Królestwo: Animalia
Gromada: Chordata
Klasa: Ssaki
Rząd: Artiodactyla
Podrząd: Ruminantia
Rodzina: Żyrafowate
Rodzaj: Giraffa
Wysokość: 5-6m (samce wyższe od samic)
Waga: 800 - 1200kg (samice lżejsze od samców)
Szyja to wynik przystosowania ewolucyjnego, które pozwala żyrafom dosięgać liści w koronach drzew, gdzie konkurencja o pokarm jest najmniejsza. Choć szyja jest długa, zawiera tylko siedem kręgów, które są znacznie wydłużone.
Nogi są proporcjonalnie długie, a ich kości są bardzo mocne, co pozwala na podtrzymywanie ciężkiego ciała. Przednie nogi są nieco dłuższe niż tylne, co daje żyrafom charakterystyczną postawę.
Serce waży około 11 kg i jest jednym z największych w świecie ssaków. Pompuje krew pod wysokim ciśnieniem, aby dotrzeć do mózgu znajdującego się w znacznej odległości od serca.
Język ma około 45–50 cm długości i jest pokryty szorstką śliną, która chroni przed kolcami drzew.
Żyrafy są specjalistami w żywieniu się liśćmi i młodymi gałązkami, szczególnie akacji, dzięki czemu mogą korzystać z pokarmu niedostępnego dla innych zwierząt.
Żyrafy potrafią przez wiele dni obywać się bez wody, czerpiąc wilgoć z roślin. Kiedy jednak piją, muszą rozstawić nogi, co czyni je podatnymi na atak drapieżników.
Te majestatyczne stworzenia spędzają zaledwie 10–20 minut na sen w ciągu doby. Czasami drzemią na stojąco, choć rzadziej kładą się na ziemi, podwijając nogi i opierając głowę na plecach.
Żyrafy, choć często postrzegane jako jeden gatunek, są w rzeczywistości niezwykle zróżnicowane. Obecnie wyróżnia się kilka głównych podgatunków, które różnią się między sobą wyglądem, rozmieszczeniem geograficznym i niektórymi cechami behawioralnymi.
Każdy podgatunek jest doskonale przystosowany do warunków środowiskowych, w których żyje, a ich unikalne wzory plam umożliwiają identyfikację poszczególnych osobników i populacji.
Poniżej przedstawiamy krótką charakterystykę czterech głównych podgatunków żyraf:
Żyrafa sawannowa
Giraffa camelopardalis
Charakteryzuje się stosunkowo dużymi, nieregularnymi plamami, które mogą mieć ciemny brązowy kolor i kontrastować z jasnym tłem.
Żyrafa południowa
Giraffa giraffa
Ma wyraźne, gwiaździste lub wielokątne plamy na złotym tle. Plamy są zazwyczaj dobrze odgraniczone.
Żyrafa masajska
Giraffa tippelskirchi
Jej plamy mają nieregularne kształty przypominające liście i są bardziej poszarpane niż u innych podgatunków
Żyrafa siatkowana
Giraffa reticulata
Cechuje się niezwykle wyraźnym, „siatkowanym” wzorem plam, które są otoczone jasnymi liniami. To jeden z najbardziej eleganckich podgatunków.
Żyrafy są endemicznymi mieszkańcami Afryki, gdzie zamieszkują rozległe tereny subsaharyjskie. Ich zasięg występowania obejmuje różnorodne krajobrazy – od suchych półpustyń po zielone sawanny. Jednakże ze względu na różnorodność podgatunków, poszczególne populacje żyraf są ograniczone do określonych regionów, co czyni ich rozmieszczenie niejednorodnym.
Afryka Wschodnia Afryka Południowa
Kraj: Kenia, Tanzania, Etiopia, Somalia Kraj: Namibia, Botswana, RPA, Zimbabwe
To region, w którym występują m.in. W tym regionie spotyka się żyrafę południową. żyrafę siatkowana i żyrafa masajska.
Afryka Środkowa Północno-Wschodnia Afryka
Kraj: Sudan Południowy, Kamerun, Czad Kraj: Somalia, Etiopia
Zamieszkuje tutaj żyrafa sawannowa. Występują tu głównie żyrafy siatkowane
Żyrafy wykazują wyraźne preferencje środowiskowe, które odzwierciedlają ich potrzeby związane z żerowaniem, ochroną przed drapieżnikami i dostępnością wody. Poniżej przedstawiono kluczowe typy krajobrazów, w których żyrafy najlepiej się odnajdują:
Według danych ZIMS (Zoological Information Management System) w polskich ogrodach zoologicznych utrzymuje się
30 żyraf należących do dwóch gatunków:
żyrafy siatkowanej (Giraffa reticulata) i żyrafy Rothschilda (Giraffa camelopardalis rothschildi).
W ciągu ostatnich 35 lat liczba żyraf spadła o ok. 40%. W regionach niegdyś uważanych za najlepsze siedliska, ich liczba spadła nawet o 95%, a żyrafy straciły prawie 90% swojego historycznego zasięgu w ciągu ostatnich trzech stuleci.
Żyrafa i okapi są najbliżej spokrewnionymi ze sobą przedstawicielami rodziny Giraffidae,
mimo że na pierwszy rzut oka wyglądają zupełnie inaczej!
Oba gatunki wywodzą się od wspólnego przodka, który żył około 11 milionów lat temu.
Zarówno żyrafa, jak i okapi mają wyrostki kostne zwane ossikonami, które u żyraf są bardziej widoczne i pełnią funkcję w termoregulacji i walkach, a u okapi są mało widoczne.
Okapi nazywane jest "leśną żyrafą" i, podobnie jak żyrafa, jest gatunkiem zagrożonym.