boven: het beschieten van een trein (zie 5 augustus 1944)
vr 1 aug 2025: za. 1 aug 1942, officiële oprichtingsdatum van het Het Korps Insulinde
Het korps staat onder commando van KNIL-majoor Frits Mollinger en is gestationeerd op Ceylon. In bezet Sumatra voeren zij 11 speciale operaties uit, zoals infiltraties en inlichtingenacties.
za. 2 aug 2025: op wo. 2 augustus 1944 keerde Sebastiaan Steller in Kampen terug vanuit de Duitse Strafgevangenis in Utrecht.
Met enkele andere medewerkers van het Kpr Distributiekantoor was hij op 1 maart gearresteerd. Zij werden verdacht van het leveren van distributiebonnen aan onderduikers, wat niet helemaal ten onrechte was.
zo 3 aug. 2025: zo. 3 aug 1941: in de Rkkerken wordt een herderlijk schrijven van aartsbisschop mgr. dr. J. De Jong voorgelezen,
waarin hij waarschuwt voor de onchristelijke maatregelen van de bezetter. Daartoe behoorde ook de nazificering van de RK Werkliedenbond, waarna 96% van de leden voor het lidmaatschap bedankte. In Kpn hield de afd St. Joseph van de RK Werkliedenbond zelfs op te bestaan. De Jong was door rijkscommisaris Seys Inquart gewaarschuwd dit herderlijk schrijven niet te laten voorlezen. Priesters en leken die het bericht hadden verspreid, worden gevangen gezet en kunnen zich door het betalen van f 1500,- loskopen.
ma. 4 aug. 2025: vr. 4 augustus 1944, het is vroeg in de morgen, de Duitsers vallen het Achterhuis binnen
en voeren alle bewoners weg naar het doorvoerkamp Westerbork. Een maand later gaan ze richting Auschwitz en Bergen-Belsen, waar Anne Frank en haar zus Margot in maart 1945 sterven aan uitputting, ziekte en ondervoeding.
di. 5 aug 2025: za. 5 aug. 1944, zwarte zaterdag:
de trein naar Groningen wordt bij Hogeveen door geallieerde jachtvliegers beschoten. Er vielen 23 doden en 160 gewonden. In totaal werden die dag 7 treinen beschoten, waarbij 45 mensen omkwamen en 212 zwaargewond raakten.
wo. 6 aug. 2025: ma. 6 aug. 1945, weer een zwarte dag:
de VS gooien -voor de de eerste keer in de geschiedenis- een atoombom, genaamd ''little boy'' . Doel was Japan tot overgave te dwingen. Door de bom op Hiroshima stierven 78.000 mensen en raakten er 80.000 gewond. In totaal kostte de bom 237.062 mensen het leven (onderzoek van de gemeente Hiroshima in 2004).
do 7 aug. 2025: ma. 7 aug. 1944, conflict in de N.O. Polder
Weigering om Wehrmachtswerk in Valkenburg (Limburg) te verrichten. De polder loopt leeg. Kleine razzia in de NOP.
vr. 8 aug. 2025: Vanaf za. 8 aug 1942 mocht niemand meer binnen de gemeente Kampen verhuizen
zonder schriftelijke toestemming van NSB-burgemeester Sandberg. Het is een aanscherping van het besluit van 24 juni 1942 waarbij vastgelegd werd dat zonder schriftelijke toestemming van de burgemeester niemand zich in de gemeente Kampen mocht vestigen.
za. 9 aug. 2025: do. 9 aug 1945, atoombom ''Fat Man'' op Nagasaki
Er vielen direct 39.000 doden en 25.000 gewonden. In totaal overleden ongeveer 109.000 mensen door gebruik van deze bom.
zo. 10 aug 2025: op za. 10 aug 1940 is de dam over het Ganzendiep af,
waarmee een vaste verbinding met het Kampereiland is ontstaan. Nu kan begonnen worden met het maken van een weg naar de NOP, nu de Frieseweg.
op wo. 9 en do. 10 augustus 1944 worden er in Kamp Vught 23 Trouw-verspreiders gefusilleerd
ma. 11 aug. 2025: Op vr. 11 aug. 1944 las prof. Klaas Schilder de Acte van Vrijmaking voor in de Lutherse kerk in Den Haag.
Dit document was deels opgesteld naar de Acte van Afscheiding van 1834. Schilder zat ondergedoken wegens illegale activiteiten. Op bevel van Seys-Inquart mocht hij onmiddellijk worden doorgeschoten.
12 aug. 2025: 12 aug. 1942, NSB-burgemeester Sandberg besluit geen vergunning meer te verleenen aan het Sted. Muziekcorps
tot bruikleen van de verschillende muziek-mstrumenten en geen subsidie meer te verstrekken. De muzikanten hadden besloten zich niet bij de Cultuurkamer aan te sluiten.
13 aug 2025: 13 Augustus 1943, de Evang. Luth. Gemeente herdenkt het 100~ jarig bestaan van haar kerkgebouw.
ado. 14 aug. 2025: za. 14 aug. 1943: lokale knokploegen gaan landelijk samenwerken in de Landelijke Knokploegen (LKP).
vr. 15 aug. 2025: wo. 15 aug 1945, Capitulatie van Japan
Keizer Hirohito maakt in een rede op de radio de overgave bekend. Ook in Nederlands-Indië is de oorlog eindelijk voorbij. Voor het eerst in de geschiedenis hoort het Japanse volk de stem van hun keizer. In een radiotoespraak deelt de keizer mee dat het kabinet is afgetreden. Dat sommige hoge militairen seppuku (rituele zelfmoord) hebben gepleegd. En dat de oorlog nu voorbij is. Er is weer vrede op de wereld. In Nederlands Indië duurde deze vrede maar kort.
za. 16 aug 2025: do. 16 aug 1945, vergeten vuurwerkongeluk in Rotterdam
De dag na de capitulatie van Japan is er een Nationale Feestdag in Nederland. Deze valt samen met de Vlootweek in Rotterdam. Voor 16 aug. staat er een grote vuurwerkshow gepland, afgestoken vanaf HMS Onslow, een Britse torpedobootjager. Na een feestelijk begin, gaat het helemaal mis. Een vuurpijl valt terug op het achterschip, waar het vuurwerk staat opgesteld. Vuurpijlen vliegen nu recht in de toegestroomde bevolking op de kade. Er ontstaat paniek en mensen worden verdrukt. Daarbij komen 5 mensen om, raken 9 toeschouwers zwaar gewond en 100 mensen lopen lichtere verwondingen op. Ook op de Onslow zijn er doden en gewonden, maar tot op dit moment is niet duidelijk hoe veel.
zo. 17 aug. 2025: vr. 17 aug 1945, onafhankelijkheid van Indonesië
Soekarno en Hatta roepen de onafhankelijkheid van Indonesië uit. Nederland erkende de onafhankelijkheid niet. Er volgde een bloedige periode in Indonesië / Ndl Indië.
ma. 18 aug. 2025: op ma. 18 aug. 1941 komen de eerste 200 gevangenen, allen communisten, aan in kamp Amersfoort.
Het kamp was door de Duitsers overgenomen van de Nederlanders. De communisten waren op 25 en 26 juni 1941 gearresteerd (Duitse inval in de USSR) en waren eerst ondergebracht in kamp Schoorl, het eerste concentratiekamp van Nederland.
de Kamper politie-agent Mannus Koers zat in 1942 in kamp Amersfoort, klik op deze link voor zijn verhaal.
di. 19 aug. 2025: Terwijl in Kampen van wo. 19 tot za. 22 aug. 1942, voor het eerst in jaren, weer kermis wordt gehouden,
voeren geallieerde troepen een aanval uit op de Franse havenstad Dieppe. Het werd een groot fiasco (1200 militairen kwamen om), maar de plannen voor D-day kregen hierdoor belangrijke aanpassingen.
wo. 20 aug 2025: di. 20 augustus 1940, 15.00 uur, Raadsvergadering
punt 11: Verbouwing Oude Raadhuis i.v.m. Bombardementen
In de raadsvergadering wordt besloten dat, voor rekening van het rijk, in het oude raadhuis een betonnen kap zal worden aangebracht ter beveiliging tegen het gevaar van bombardementen. Kosten f 7500.-.
Tijdens de zelfde vergadering werd H. Bakker tot gemeentesecretaris benoemd. Hij was de juridische adviseur van burgemeester Oldenhof bij het traineren van maatregelen door bezetter.
do. 21 aug 2025: za. op 21 aug 1943 overlijdt in Den Haag Johanna Margrieta Fraikin-Notrot.
In 1940 schonk zij een bedrag van f 10.000 aan de Bovenkerk voor aanleg van verwarming.
Johanna was de dochter van Jan Nottrot, congiërge HBS en Hendrikje Drupsteen. Haar man was (hoofd-)inspecteur bij levensverzekeringmij. Piëtas in Utrecht (opgericht 1861). Er waren geen kinderen. Johanna werd 68 jaar oud.
vr. 22 aug 2025: op vr. 22 aug. 1941 ontving de burgemeester van Kampen een brief van de Commissaris van Overijssel.
De brief ging vooral over punt 14 op de agenda van een voor 29 augustus geplande raadsvergadering: benoeming van een docent Hebreeuws aan het Gemeentelijk Lyceum.
za. 23 aug 2025: wo. 23 aug 1939, ondertekening Molotov-Ribbentrop-pact, een niet-aanvalsverdrag tussen Duitsland en Rusland.
Op 1 sept. 1941 viel Duitsland Polen binnen, terwijl Rusland op 17 sept. het oostelijke deel van Polen bezette. Duitsland bereidde daarna de aanval op de Benelux en Frankrijk voor en Rusland begon een oorlog met Finland.
zo. 24 aug 2025: op do. 24 augustus 1944 begon de bevrijding van Parijs
een cruciale gebeurtenis die het begin van de bevrijding van West-Europa markeerde. De 2e pantserdivisie van de Vrije Fransen olv generaal Leclerc rijdt de stad binnen en wordt door de bevolking als helden onthaald (wat zij ook zijn, natuurlijk).
ma. 25 aug. 2025: vr. 25 augustus 1944 vond in het dorp Maillé in Frankrijk een gruwlijke massaslachting plaats.
De Duitse bezetter vermoordde 124 van de 500 bewoners, waarvan 42 kinderen.
di. 26 aug. 2025: wo. 26 aug 1942, door NSB-burgemeester Sandberg word de alg. politieverordening gewijzigd, het hebben of aanbrengen van aanplakgelegenheden en reclames, indien deze van de openbaren weg zichtbaar zijn, zijn verboden.
Foto gemaakt tijdens installatie Sandberg tot burgemeester, met rechtsachter een muur vol reclame-uitingen (coll. Stadsarchief Kampen).
wo. 27 aug. 2025: op do. 27 aug. 1942 stierf sergeant-vlieger Jochem Marinus van Halm tijdens het bloedbad van Long Nawang.
In totaal werden 41 Britse en Ndlse militairen vermoord door de Japanners. Een maand later werden vrouwen en kinderen op gruwelijk wijze omgebracht. Het vergeten bloedbad van Long Nawang, op Borneo, is één van de gruwelijkste tijdens de Japanse bezetting. Jochem woonde tijdens de Tweede Werelddoorlog in Nederlands Indië.
Jochem van Halm werd in Ijsselmuiden geboren als zoon van bakker Simon van Halm en Geertje Rietman. Hij trouwde op 7 nov. 1935 in Kampen met Hermina van Dijk. Hij werd 29 jaar oud.
Meer lezen over Borneo en de Long Nawang-moorden kan via bovenstaande link, Long Nawang in Hoofdstuk 8, blz 87.
do. 28 aug 2025: di. 28 aug. 1945, De Kamper kunstschatten komen behouden terug uit de schuiltoren in Paasloo (Ov.),
waar zij met meer dan 3000 van de kostbaarste schilderijen waren opgeborgen. De Duitsers hadden het niet nodig gevonden om de kunstschatten weg te voeren naar Duitsland. Zij hadden immers het plan om voor goed in Nederland te blijven!
vr. 29 aug. 2025: di. 29 aug. 1939 algehele mobilisatie
Het openbaar vervoer ligt stil, alleen militairen kunnen naar hun kazernes reizen. Rond 06.00 uur is er een paardenvordering in de Graafschap. Op de Nieuwe Markt worden automobielen gekeurd.
za. 30 aug. 2025: za. 30 aug. 1941, Ir. Anton Mussert brengt een bezoek aan Kampen
Op de stoep van het stadhuis neemt hij een defilé af van zijn "zwarte soldaten". Burgm. Oldenhof is afwezig en daarover ontstaat achteraf ''gedoe''.
zo 31 aug. 2025:
do. 31 aug 1939: Koninginnedag is afgelast.
De Distributiedienst wordt opgericht, kopen op de bon was vooral gericht tegen hamsteren. Henk Brunt begint als klerk- typist bij de Kamper politie.
ma. 31 aug 1942: SDAP-raadslid Anna Naberman stapt -als enige- op
tijdens een vergadering van het Coll van Regenten van het Stadsziekenhuis, omdat samenwerken met de nieuwe voorzitter, NSB-burgemeester Sandberg, volgens haar onmogelijk is. Het gezin Naberman, ouders en 2 kinderen, moest de rest van de oorlog onderduiken.
Anna Akkerman (Steenwijk 1900-1990 Kampen) uit Steenwijk trouwde in 1935 met sigarenmaker Gerrit Naberman (Kampen 1898-1988). Zij was vanaf 1932 tot de opheffing van de gemeenteraden in augustus 1941 raadslid voor de SDAP. Na de oorlog werd Anna benoemd in de ''noodraad'' en daarin was zij een van de weinige raadsleden met bestuurlijke ervaring.
De overige regenten van het Stadsziekenhuis, J.M. Neven, B.J. van Putten, H.W. van de Meer, bleven in augustus 1942 zitten. Dat deden ook geneesheer-directeur dr. J.K.W. Kehrer en internist dr. W.J. Kolff.
Het gezin Naberman, ouders en 2 kinderen, dook gedurende de oorlog onder in een broodfabriek aan de Oudestraat. Zij konden hier terecht omdat partijgenoot Van der Belt er bedrijfsleider was.
do. 31 aug 1944, 0.17 uur valt een bom voor het woonhuis van de fam. Klappe aan de Buitensingel.
Bruin Klappe (64 jr) overleed enkele uren later, zijn vrouw Marie Koek overleed in het voorjaar van 1945 en dochter Anna (21 jr) bleef de rest van haar leven invalide. De bom viel tijdens spertijd, dus tot 4.00 uur konden andere familieleden niet gewaarschuwd worden.