แหล่งเรียนรู้

         การสักการบูชาฟ้า ในประเพณีกำฟ้า ซึ่งจะจัดงานในวันขึ้น 3 ค่ำเดือน 3 เป็นวันกำฟ้า เป็นประเพณีของชาวไทย-พวน ตำบลบ้านกลับ อำเภอหนองโดน จังหวัดสระบุรี ซึ่งจัดเป็นประจำทุกปี ภายในงานจะมีพิธีกรรมต่างๆ การตักบาตรข้าวจี่ ซึ่งข้าวจี่ทำโดยนำข้าวเหนียวที่นึ่งสุกแล้วนำมาปั้นเป็นก้อนขนาดพอเหมาะ อาจจะใส่ไส้หวานหรือใส่ไส้เค็มหรือไม่ใส่ไส้เลยก็ได้ เสียบเข้ากับไม้ทาโดยรอบด้วยไข่ แล้วนำไปปิ้งไฟจนสุกหอม ข้าวจี่จะนำไปเซ่นไหว้ผีฟ้าและแบ่งกันกินในหมู่ญาติพี่น้อง พอถึงวันกำฟ้าทุกคนในบ้านจะไปทำบุญที่วัด    มีการใส่บาตรด้วยข้าวหลาม ข้าวจี่ ตกตอนบ่ายจะมีการละเล่นไปจนถึงกลางคืน การละเล่นที่นิยมได้แก่ ช่วงชัย มอญซ่อนผ้า นางด้ง ฯลฯ 

        ประเพณีข้าวพันก้อน เป็นประเพณีตามความเชื่อ ตรงกับวันออกพรรษา แรม 1 ค่ำ เดือน 11 เป็นพิธีแห่ข้าวพันก้อน และในวันแรม 2 ค่ำ   เดือน 11 มีการเทศมหาชาติพร้อมกับพิธีแห่ข้าวพันก้อน เป็นพิธีของชาวลาวเงี้ยว มีการตกแต่งบริเวณศาลาวัด โดยสมมติฐานให้เป็นป่าหิมพานต์

การทำข้าวพันก้อน โดยการนึ่งข้าวเหนียว มาปั้นเป็นก้อนเล็กๆเอามารวมกันแล้วกล่าวคำถวาย ข้าวพันก้อน ดังนี้ ข้าวขาวเหมือนดอกบัว ยกขึ้นเหนือหัว ถวายพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์  จิตใจจำนงตรงต่อพระนิพพาน  ขอให้ถึงเมืองแก้ว ขอให้แคล้วบ่วงมาร ขอให้ทัน   พระศรีอารย์ ในอนาคตพระกาลข้างหน้านี้เทอญ

       หลังจากเสร็จพิธีแห่ข้าวพันก้อน ชาวบ้านจะนำข้าวที่ผ่านการทำพิธีมาเก็บไว้ในบ้านเพื่อเป็นสิริมงคล และนำไปไว้ในผืนนาเพื่อขอพรให้ข้าวเจริญเติบโต มีราคา และได้กำไรดี ถือเป็นประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์และควรแก่การอนุรักษ์ไว้