Nhà thờ họ hay nhà thờ tộc, Từ Đường là công trình mang tính tâm linh, công trình được xây dựng chủ yếu thờ cúng tổ tiên của một dòng họ hay từng chi trong dòng họ tính theo phụ hệ (dòng tộc). Từ đường hay nhà thờ họ phổ biến trong văn hóa người Việt tại Bắc Bộ, Trung Bộ.
Đặc trưng của kiến trúc nhà thờ họ
Những đặc trưng của nhà thờ họ ở VN chúng ta có thể dễ dàng phân biệt bằng hai yếu tố: Thời gian thi công & mô hình của công trình.
Trước hết về thời gian xây dựng, rất có thể chia làm hai loại thường gặp là được xây dựng từ xa xưa và đc xây dựng gần đây.
Ngày nay, nhà thờ tổ tiên được thi công từ xa xưa đã ko còn nhiều nữa vì phần nhiều đã đc trùng tu lại bởi sự bào mòn của thời gian. Chúng chủ yếu sử dụng một số vật liệu thô sơ, đơn giản để thi công như gỗ, đất, đá, … & lợp bằng ngói. chính vì vậy, qua thời gian, chúng ko còn có thể tồn tại được nữa.
Những công trình nhà thờ xây dựng gần đây đã khắc phục điểm yếu này. Chúng được xây dựng bằng bê tông cốt thép giả gỗ để bảo đảm tuổi thọ cũng như sự vững chắc lâu dài. đồng thời, hiện nay, giá bê tông cốt thép giả gỗ cũng giá rẻ hơn khá nhiều so với việc sử dụng gỗ thật như khi trước. Nó giúp tiết kiệm ngân sách cho việc thi công nhà thờ họ.
Về mô hình thiết kế, ta có thể dễ dàng thấy đc một vài mô hình đa dạng như nhà thờ chữ Quốc, nhà thờ chữ Công, nhà thờ chữ Đinh, nhà thờ có hậu cung…
Loại nhà thờ chữ Quốc được thi công với cấu trúc giống chữ Quốc trong tiếng Hán, gồm 4 khối.
Còn nhà thờ chữ Công là từ đường đc thi công có nhà chính và nhà mái đường thi công song song, nối với nhau bởi nhà thiêu hương (nơi để làm lễ).
Nhà thờ chữ Đinh là nhà thờ họ có bàn chính điện & nhà đặt bàn Phật nối thẳng với nhà tiền đường ở phía trước.
Nhà thờ tộc có hậu cung đc sắp đặt nơi thờ cúng tách biệt.
Ý Nghĩa của nhà thờ họ đối với người Việt Nam
Từ đường Hay nhà thờ họ không chỉ làm nơi thờ cúng tâm linh, thờ ông tổ họ, mà còn là nơi giúp con cháu sau này nhớ tới cội nguồn của mình.
Là nơi Lưu giữ các gia phả dòng tộc, và các kỷ vật từ khá nhiều đời trước của dòng họ để lại. Điều này mang ý nghĩa tinh thần cao cả, hướng cho con cháu trong dòng tộc sống tốt hơn. Đồng thời quanh năm thực hiện các lễ nghi tế cúng hay giỗ tổ, con cháu ở các nơi về tham dự tụ họp, tưởng nhớ các bề trên đã khuất.
Trong nhà thờ nhà thờ tổ tiên họ thường không thờ quá 5 đời tổ & được phân chia theo “Chi”,”Cành” của dòng họ.
Phân biệt nhà thờ họ với nhà thờ chi
Nhà thờ tổ tiên hay nhà thờ chi họ có đặc điểm chung đều là những nơi thờ cúng tổ tiên những người đã có góp phần làm dọng tộc lớn mạnh, trong dòng tộc tính theo phụ hệ, đa dạng trong văn hóa của người Việt vùng đồng bằng Bắc Bộ , trung du Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ. Tuy vậy nhà thờ tộc hay còn gọi là nhà thờ Tổ, nhà nhà thờ tộc là ngôi nhà thờ do tất cả con cháu của dòng họ đóng góp, thi công nên để thờ vị Thủy Tổ chung của cả dòng họ như từ đường Nguyễn, nhà thờ tộc Lê, từ đường Phạm, nhà thờ họ Trần… quanh năm, vào ngày giỗ Tổ dòng tộc, con cháu của dòng họ lại tề tựu về giỗ Tổ, đây là dịp hội họp lớn nhất của tộc họ. nhà thờ tộc này thường được thi công ở mảnh đất của người trưởng nam trong dòng họ, nơi giữ gia phả gốc, còn gọi là nhà thờ đại tôn.
Còn nhà thờ chi họ là một căn nhà thờ đc lập ra để thờ phụng vị Tổ của từng chi họ riêng, còn gọi là bản chi nhà thờ họ. Những dòng tộc lớn thường sẽ chia thành nhiều chi khác nhau như chi họ Lê, chi họ Nguyễn Hồng, chi họ Nguyễn Văn…, mỗi chi này ngoài việc tham gia giỗ Tổ cho toàn dòng họ thì còn có thể lập riêng nhà thờ cho chi họ của mình để thờ phụng riêng từ đời ông tổ chi trưởng, còn gọi là cửa họ.
Chọn hướng đất và thế Đất khi Xây Nhà thờ
Hướng đất được chọn để xây từ đường thông thường là hướng Nam.
Từ xa xưa, người Việt cổ đã có rất nhiều câu nói liên quan đến đến việc làm nhà phải chọn hướng Nam để có tài lộc như "lấy bà xã hiền hòa, làm nhà hướng Nam" hay "nhà hướng Nam không làm cũng có ăn". Theo các Chuyên Gia phong thủy đánh giá, xây nhà hướng Nam sẽ làm lên luồng Cát Khí lưu thông trong nhà luôn được bảo đảm ở tình trạng tối ưu nhất. xây nhà hướng Nam sẽ mang lại vượng khí cho chủ đầu tư.
Trong phật giáo quan niệm hướng Nam gắn liền với điều thiện & hạnh phúc, còn trong Nho giáo hướng Nam được xem là hướng của “thánh nhân” xuất hiện. Người Việt tâm niệm tổ tiên như những “thánh nhân” sẽ luôn theo dõi & phù hộ độ trì, che trở cho con cháu, lên nhà ở cũng thường quay hướng Nam.
Theo Tiên thiên bát quái, phía Nam có tượng là quẻ Càn tượng trưng cho trời, vưa,…Nên đây còn đc xem như là hướng của “bậc đế vương”. Còn theo Hậu thiên bát quái, hướng Nam lại có tượng là quẻ Ly biểu trưng cho ánh sáng và lửa. Các bậc đế vương xưa thường “tọa Bắc nhìn Nam”, Tức là tựa lưng về Bắc hướng mặt về Nam, để nhìn về phía ánh sáng với mong muốn sẽ anh minh để cai trị thiên hạ. chính vì vậy, hướng Nam thường gắn với vận mệnh cao quý, phát đạt & quyền uy. Căn nhà thờ tộc xây theo thế này cũng được xem là đại cát đại lợi, giúp Chủ nhà có nhiều may mắn, tài lộc và bình an.
Việt Nam lại là nước có khí hậu nhiệt đới gió mùa nóng ẩm cả năm, nên hướng Nam là hướng thích hợp nhất để xây dựng nhà cửa. nhà thờ họ xây hướng Nam sẽ tránh được ánh nắng chói chang của phía Đông vào lúc sáng sớm và nắng chiều gay gắt của phía Tây vào giờ chiều. đồng thời ko bị hình ảnh hưởng bởi gió nóng của phía Tây & gió lạnh từ phương Bắc tràn về.
mặc dầu hướng Nam là hướng rất tốt để xây từ đường, nhưng vẫn không phải ai ai cũng hợp với hướng này. Theo Bát trạch, chỉ có người mệnh Đông tứ trạch là hợp với hướng Nam, còn những người mệnh Tây tứ trạch lại khá xung khắc. thế nhưng, người thuộc mệnh Tây tứ trạch vẫn rất có thể xây nhà thờ họ hướng Nam phối hợp với sử dụng những đồ vật tử vi phong thủy để giải hòa.
thực tế cho thấy, vậy chọn hướng Nam để thi công nhà cũng không phải dễ dàng vì có thể vướng phải vị trí của mảnh đất.Vì vậy chỉ lên tâm niệm dùng hướng chính Nam làm quy chuẩn, còn hướng nhà rất có thể hơi nghiêng hẳn về hướng mặt trời mọc hoặc hướng Tây cũng ko có trở ngại gì. Nếu nhà thờ tộc không biết cách nào để xây theo hướng Nam, thì cần được lắp nhiều cửa sổ ở hướng Nam để tăng thêm ánh sáng và khí ấm.
tuy vậy, quan niệm chọn hướng xây từ đường hiện nay cũng ko còn quá phức tạp và cổ hủ. Nếu nhà hướng Nam mà lại vào thế đất xấu thì cũng rất có thể chọn xây nhà hướng khác. Thế đất chính là yếu tố tử vi cần thiết khác để lựa chọn khi thi công từ đường.
Thế đất xây từ đường rất tốt theo quan niệm của người Việt phải là vị trí có Long mạch. Đây được côi là nơi khí hội tụ, điểm giao nhau giữa Chu Tước của phía Nam, Thanh Long ở phía Đông, Huyền Vũ ở phía Bắc & Bạch Hổ ở phía Tây. Nền đất phía sau là Huyền Vũ phải cao hơn nền Chu Tước phía đằng trước, nền đất Thanh Long phía bên trái phải cao hơn nền Bạch Hổ phía bên phải của nhà thờ họ.
Chu Tước là biểu tượng của hướng Nam, mùa hè, màu đỏ & khí dương. Những vùng khí hậu ấm áp thường có nhiều chim hơn, vì vậy đây là lý do tại sao thần điểu này lại được đặt cho phía Nam. Thế Chu Tước phải thấp hơn các thế còn lại lên sẽ thường là mặt trước của nhà thờ họ. Nếu nền đất phía trước ko thấp lắm thì rất có thể dùng nguồn nước để thay thế vì đây cũng là biểu trưng khác của Chu Tước.
Huyền vũ tượng trưng cho hướng Bắc, mùa đông, gam màu đen & khí âm. Huyền vũ cũng là thế đất cao nhất của ngôi nhà thờ tổ tiên.
Hướng Tây của Ấn Độ là nơi mà loài hổ được xem như là động vật bản địa & có rất nhiều. Bạch Hổ tượng trưng cho hướng tây, mùa thu, màu trắng & khí âm. Về mặt địa hình, thế Bạch Hổ thường xuyên phải thấp hơn thế Thanh Long ở phía Đông.
Về mặt khí tượng học, rồng xanh ứng với chòm sao Thần Nông. Thanh Long tượng trưng cho hướng mặt trời mọc, mùa xuân, gam màu xanh và khí dương. Thế Thanh Long cũng phải cao hơn thế Bạch Hổ ở hướng Tây.
Chu Tước, Huyền Vũ, Thanh Long , Bạch Hổ tạo nên Long mạch của mảnh đất. Theo tưởng tượng, thế đất xây nhà thờ họ giống như một chiếc ghế bành. Thế rồng & hố tượng trưng cho hai tay vịn của ghế, thế rùa tượng trung cho lưng ghế và thế chim tượng trưng cho chiếc ghế con dùng để chân. Vị trí đẹp nhất để xây nhà thờ tổ tiên nằm ở giữa, đó là mặt ghế. Theo tử vi phong thủy, thế rồng và hổ bảo vệ Long mạch tương tự đôi bàn tay bảo vệ bạn.
Tuy vậy nếu thế đất xây từ đường nằm trên một địa hình vô cùng bằng phẳng và không thấy thế rồng, hổ, rùa, chim gì cả thì có phải là mảnh đất ko có thế tốt để xây nhà thờ tổ tiên không? Điều này là hoàn toàn ko đúng. Trên một địa thế bằng phẳng vẫn rất có thể tạo ra thế “tứ linh” cho căn nhà. giả dụ xung quanh nhà thờ tộc đều có nhà hàng xóm. Từ trong nhà nhìn ra, những nhà hàng xóm này tượng trưng cho Thanh Long ở bên trái và Bạch Hổ ở bên phải. Để xác định bên nào là Thanh Long - Bạch Hổ thì phải xem xét:
Quy mô căn nhà bên nào to và hoành tráng hơn thì phía bên đó là Thanh Long.
Vị trí của từng ngôi nhà nào gần với nhà bạn thì là mạnh hơn.
Mật độ nhà bên nào nhiêu nhà hơn thì là bên đó mạnh hơn.
Căn nhà phía sau nhà thờ tộc có thể mang đến sự bảo vệ an toàn cho ngôi nhà, nhưng nó ko được lấn át nhà thờ tộc cùa bạn. căn nhà phía sau này ko đc cản tia nắng mặt trời. Cây cối, hàng rào, bụi cây hay thậm chí là tường rào là những vật có thể thay thế cho các thế đất & nhà để thực hiện vai trò của “tứ linh”. Nếu nhà thờ họ sau lưng là mảnh đất trống thì có thể trồng vườn cây hay hàng rào, tường rào để bảo vệ phía sau lưng.
Bố trí nội thất trong nhà thờ như thế nào cho hợp phong thủy?
Nhà thờ họ phổ biến ở Việt Nam thường có cấu trúc như nhà thờ họ 3 gian (1 gian Chính Giữa 2 gian phụ ) hoặc nhà thờ họ 5 gian truyền thống. Hôm nay, Thiết kế Nhà Thờ Họ sẽ gửi tới quý độc giả cách sắp đặt nội thất nhà thờ họ làm đúng theo tử vi phong thủy phù hợp với khu vực trên đất nước Việt Nam
ở chính giữa nhà thờ sẽ là gian thờ chính thờ thủy tổ. Tại gian thờ chính thông thường bàn thờ tổ đc chia làm 2 cấp (hoặc 3 cấp).
Cấp 1 ở ngoài đại đa phần các gia chủ chọn lựa là bàn ô xa, cũng không ít khách hàng lựa chọn án gian thờ, sập thờ or bàn thờ chấp tải bàn thờ này thường có kích thước dài 2m17 (hoặc dài 1m97) rộng 1m07 cao 1m27 dùng để bài trí bộ đồ thờ tam sự, ngũ sự, mâm bồng, ống hương, đài nến, bát hương, đỉnh đồng… …
Cấp 2 thông thường là một bàn án hành hoặc 1 chiếc kệ đặt trên bàn thờ chính có kích thước dài 2m17 (hoặc dài 1m97) rộng 61cm cao 1m47 dùng để đặt ngai thờ và bài vị thờ thủy tổ.
Tại gian thờ chính cần thiết bộ hoành phi câu đối or cuốn thư câu đối mang nội dung thành kính ông cha, gìn giữ truyền thống, hy vọng phát đạt, hạnh phúc bền lâu…bộ hoành phi câu đối này có thể được sơn son thếp vàng nền then or nền son đỏ, Không những thế còn bức cửa võng sơn son thếp vàng thông thường đc chạm theo mẫu tứ linh hóa.
1 số từ đường tại gian thờ chính rất có thể bài trí thêm đôi hạc thờ hoặc bộ bát bửu chấp kích đặt phía đằng trước bàn thờ
Hai gian thờ phụ (bên tả và hữu nhà thờ họ) thông thường 1 bên gian thờ sẽ lập ban thờ thần linh, thổ địa hay thờ bà cô, ông mãnh một bên lập ban thờ cho nhà chi trưởng or ban thờ bà mẹ VN anh hùng…vấn đề này sẽ do các thành viên trong dòng họ quyết định
2 Bàn thờ bên gian thờ này có kích thước nhỏ hơn và khác biệt chiều cao bàn thờ sẽ thấp hơn gian thờ chính, trên bàn thờ cũng đc bài trí đồ thờ cúng giản đơn hơn. Kích thước thường dùng 2 bên gian thờ này là dài 1m97 (hoặc dài 1m75) rộng 87cm (hoặc rộng 97cm) cao 1m07 (hoặc cao 1m17)
Thông thường 2 bên gian gian thờ này cũng được bài trí bộ hoành phi câu đối or cuốn thư câu đối, bức cửa võng được chạm khắc đơn thuần hơn thường đục theo mẫu hồng, mai điểu or đục triện tất cả đều đc sơn son thếp vàng như gian thờ chính
Ghi chú: Bà cô ông mãnh là từ mà dân gian dùng cho tất cả những người chết trẻ, chưa lập gia đình. Người ta nói rằng vì chết trẻ lên bà cô ông mãnh rất linh thiêng. Nếu cảm nhận thấy “hợp” người thân nào thì sẽ phù hộ độ trì rất nhiều
Sắm sửa thất bên trong nhà thờ họ là 1 phần không thể thiếu đối với mỗi diện tích thờ chính. Con trưởng trong dòng họ sẽ phải cân nhắc kỹ trong việc chọn mua các món đồ thờ cúng từ mẫu bàn thờ họ, mẫu hoành phi – câu đối đến các đồ thờ phụng khác như: ngai, bát hương, khay chén thờ,…
Không giống bàn thờ gia tiên ở mỗi gia đình, bàn thờ họ còn có nhiều dạng như: Bàn thờ phụ thờ Chi, bàn thờ Ông Mãnh, bàn thờ cho người mới mất,…
Khi sắp đặt bố trí bàn thờ họ cần đầy đủ đúng với phong thủy phòng thờ & đẹp:
Hoành biển khắc 3 bốn chữ đại tự, đôi liễn bên bàn thờ or khảm trai hoặc sơn thiếp.
Cây gia phả của Họ: Ghi họ tên chức tước , ngày sinh tử táng ở đâu ? và người vị trí nào trong nhà
Nhà thờ tộc thông thường cần phải có 1 bộ đèn nến, lư hương, bình hoa, mâm quỳ, mâm bồng, có đài rượu, hộp trầu, đài nước, hoành phi câu đối, lục bình, mâm ngũ quả
nếu như gia chủ có người thân ba mẹ không còn thì cần có di hình ảnh thờ. Di hình ảnh thờ rất có thể sử dụng hình ảnh đóng khung hoặc đúc tượng bằng đồng đều được. Điều này tùy thuộc vào điều kiện mỗi gia đình để lựa chọn di ảnh thờ.
Để tưởng nhớ những người đã khuất trong những mâm cỗ trước bát hương luôn có kỷ ngai chén đựng nước sạch & đựng rượu. Với họa tiết hoa văn cuốn thư thể hiện cho sự tri thức, sự cao sang phú quý và trường tồn. Kỷ ngai với hoa văn mặt nguyệt mang đến điềm lành, hạnh phúc & chứa đựng nguồn sống bất tử.
Bộ bát hương ở giữa thường lớn nhất để thờ Phật với mong muốn cầu cho gia đình bình an, thư thái cho Chủ nhà, giúp gia chủ tránh đc các tai họa, các nghiệp chướng trên cõi đời.
Một bát hương để thờ Thần. Có rất nhiều vị thần được thờ như thổ công, thần tài, thần lộc,..Với cầu mong cho chủ đầu tư được tài lộc, làm ăn thịnh vượng và yên ấm trong mọi công việc làm ăn.
Với ý nghĩa về tử vi phong thủy chóe tượng trưng cho hũ gạo, hũ vàng, hũ bạc…của các gia đình gàu có thời xa xưa. Chóe bầy trong mỗi gia đình không những tạo lên vẻ đẹp cao sang mà còn mang ý nghĩa mong muốn cuộc sống giàu sang, phú quý.
Đây là 1 vật thờ cần thiết trên bàn thờ gia tiên chính là mâm bồng dùng để đựng 5 loại quả khác nhau với những ý nghĩa khác nhau. 5 Loại quả này tùy thuộc vào đặc điểm của từng vùng miền & gia đình.
Các loại bát hương cần có trong nhà thờ họ
Nhà thờ tổ tiên có mấy bát hương hay các loại bát hường cần có trong nhà thờ họ được nhiều người quan tâm. Những bát hướng trong trong nhà thờ tộc phức tạp hơn những bát hướng đặt trong gia đình chính vì thế số bát hương sử dụng cũng nhiều hơn.
Bát hương sử dụng ở nhà thờ tổ tiên thông thường có 6 bát. Cụ thể:
Bát hương đầu tiên phải có là bát hương thờ Thần linh
Bát hương thứ hai là chính là bát hương thờ Thủy Tổ (Đời thứ nhất của một dòng họ)
Bát hương thứ ba là bát hương thờ tiên tổ (Tính từ đời thứ hai cho tới vị thân sinh của cao tổ khảo đc tôn vinh là tiên tổ)
Bát hương thứ tư là bát hương thờ các vị cao tổ không có con cháu thờ tự (Đối với các vị cao tổ có con cháu thì sẽ được thờ tại các từ đường chi tộc theo phân cấp)
Bát hương thứ năm là bát hương thờ ông bà ông Ông Mãnh (Những người mất sớm trẻ tuổi, chưa lập gia đình… của dòng họ)
Bát hương thứ 6 là bát hương cô hồn (Các vong hồn của dòng tộc có vận số yểu mệnh, những vong hồn thất lạc ko rõ danh tính, tuổi tác, ko người hương khói…).
Cách bài trí thần chủ và bát hương trên bàn thờ tổ
Ban thờ họ sẽ có những cách thức bài trí khác nhau, tương ứng với mỗi một loại bát hương có 1 vị trí để bày hương án khác nhau. tuy nhiên nguyên tắc chung vẫn là:
Linh điện cao nhất (nơi đây đặt thần chủ & bát hương thờ Thần linh, linh điện đc đặt tách riêng ở vị trí phía bên trái nhà thờ tộc và cao hơn Thượng điện 1 chút)
Điện thờ gia tộc gồm 3 cấp hương án là Thượng điện (nơi đặt thần chủ & bát hương thờ Thủy Tổ), Trung điện (nơi đặt thần chủ và bát hương thờ Tiên Tổ) & Hạ điện (nơi đặt thần chủ và bát hương thờ các vị Cao tổ).
Bát hương thờ Bà Cô Ông Mãnh đc đặt ở vị trí tối thiểu trên hương án và thấp hơn các bậc tiên tổ khác. Ngoài ra, bát hương cô hồn được đặt ở vong điện (ở ngoài sân/ngoài mái hiên thờ họ) or lập riêng một miếu thờ nhỏ vùng bên ngoài phía bên phải nhà thờ tộc.
Treo hoành phi – câu đối trong nhà thờ tổ tiên
Ở Việt Nam “ hoành phi câu đối” được coi là đồ trang trí nội thất trong kiến trúc nhà thờ tổ tiên, từ đường, chùa,nhà ở .... vv
Vừa mang ý nghĩa về phong thủy, có thẩm mĩ cho căn nhà vừa là cách để dăn dạy con cháu những điều hay lẽ phải cần phải loi theo học hỏi, những phẩm chất đạo đức tốt, những luân thường đạo lí ở đời cần phải nhớ.
Đối với phòng thờ rộng or nhà thờ họ, bức cuốn thư câu đối thường được treo ở phía ngoài cửa đi ra vào cùng với cửa võng; bên trong thì treo hoành phi câu đối or cuốn thư câu đối.
Bức hoành phi được treo ở chính giữa bàn thờ và trên cùng, hướng ra ngoài cửa giữa , được treo cố định, chắc chắn, kiêng kị di chuyển. chủ đầu tư nên treo ở góc nghiêng từ 25 - 30 độ để nhìn thấy bức hoành phi rõ và đẹp nhất.
Đôi câu đối đc treo ở hai bên, đặt thấp hơn so với bức hoành phi, rất có thể treo ở 2 bên tường hoặc ốp 2 bên cột của gian thờ.
Chủ đầu nên chọn kích thước hoành phi câu đối cho phù hợp như: bàn thờ 1m5 thì chọn kích thước bộ hoành phi 1m55, bàn thờ 1m97 thì chọn kích thước 1m97,.... & chọn loại chữ phù hợp vì có loại chữ chỉ dùng cho nhà thờ tộc, có loại chỉ dùng cho đền chùa,...
Thủ Tục Pháp Lý về Nhà Thờ Họ
Vì sao chúng tôi lại đưa thủ tục pháp lý vào trong bài viết này bởi, trong quá trình xây dựng, duy trì, trong coi nhà thờ họ có rất nhiều chuyện có thể xẩy ra chúng tôi xin đưa ra 1 ví dụ cụ thể như sau:
Câu Hỏi
Nhà thờ tổ của dòng họ Nguyễn được xây dựng trên mảnh đất thuộc sở hữu chung của các thành viên trong dòng họ. Nguyễn Văn A là cháu trưởng của dòng họ và là người chịu trách nhiệm hương khói, dọn dẹp và trông coi nhà thời tổ. Tuy nhiên, do nhà thờ tổ được xây dựng lâu đời nên phần mái và cột nhà có dấu hiệu xuống cấp. Dòng họ Nguyễn họp lấy ý kiến của cả dòng họ về việc tu sửa nhà thờ tổ và được tất cả mọi người đồng thuận, nhất trí. A cùng cả họ đã ký vào biên bản đồng thuận tu sửa nhà thờ tổ.
Tuy nhiên, khi công trình thi công được khoảng 02 tháng thì anh A không cho thi công nữa vì đất đấy là của cá nhân gia đình và đề nghị cả họ phải công nhận. Xin hỏi, theo quy định của pháp luật, cháu trưởng họ có được phép làm như vậy không?
Trả lời
Căn cứ vào quy định của pháp luật về Sở hữu chung của cộng đồng, có thể thấy mảnh đất và nhà thờ tổ được xây dựng trên mảnh đất đó là thuộc sở hữu chung của các thành viên trong dòng họ Nguyễn.
Do đó, mỗi người trong dòng họ là một chủ sở hữu và mỗi người này đều có quyền cùng quản lý, sử dụng, định đoạt tài sản chung theo thỏa thuận hoặc theo tập quán vì lợi ích chung của cả dòng họ. Người cháu trưởng chỉ là một trong những chủ sở hữu chung của tài sản, không thể tự ý quyết định mảnh đất thờ đó thuộc về riêng một cá nhân nào.
Nguồn câu hỏi đến từ lawkey.vn bạn có thể xem câu hỏi trên câu trả lời tại đây https://bit.ly/3tUV69v
Quy định của pháp luật về nhà thờ họ hoặc từ đường
Theo Điều 211 Bộ luật dân sự 2015 quy định về sở hữu chung của cộng đồng như sau:
1. Sở hữu chung của cộng đồng là sở hữu của dòng họ, thôn, ấp, bản, làng, buôn, phum, sóc, cộng đồng tôn giáo và cộng đồng dân cư khác đối với tài sản được hình thành theo tập quán, tài sản do các thành viên của cộng đồng cùng nhau đóng góp, quyên góp, được tặng cho chung hoặc từ các nguồn khác phù hợp với quy định của pháp luật nhằm mục đích thỏa mãn lợi ích chung hợp pháp của cộng đồng.
2. Các thành viên của cộng đồng cùng quản lý, sử dụng, định đoạt tài sản chung theo thỏa thuận hoặc theo tập quán vì lợi ích chung của cộng đồng nhưng không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
3. Tài sản chung của cộng đồng là tài sản chung hợp nhất không phân chia.
Như vậy, nhà thờ họ theo điều khoản này là nhà được thi công dựa trên sự đóng góp của mỗi thành viên trong dòng họ. Các Thành viên trong dòng họ đều có quyền cùng quản lý và sử dụng, có quyền định đoạt và quyết định theo những thỏa thuận chung của dòng tộc, không được trái với quy định của luật pháp. Cái khác biệt lớn nhất ở đây là tài sản chung, hợp nhất của cộng đồng & ko đc phân chia.
Quy định của pháp luật về đất có chứa nhà từ đường
Theo khoản 5 điều 100 về Luật đất đai 2013 có quy định cụ thể như sau:
Cộng đồng dân cư đang sử dụng đất có công trình là đình, đền, miếu, am, từ đường, nhà thờ họ; đất nông nghiệp quy định tại khoản 3 Điều 131 của Luật này và đất đó không có tranh chấp, được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận là đất sử dụng chung cho cộng đồng thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
Theo khoản 5 phía trên thì đất có nhà nhà thờ tộc, từ đường theo quy định của pháp luật sẽ được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho cộng đồng, người đại diện hợp pháp của dòng họ sẽ là người đứng tên trên giấy chứng nhận này.
Có được phép chuyển nhượng đất có nhà thờ họ hay từ đường không?
Theo khoản 1 Điều 645 Bộ luật dân sự 2015 quy định về di sản dùng vào việc thờ cúng
1. Trường hợp người lập di chúc để lại một phần di sản dùng vào việc thờ cúng thì phần di sản đó không được chia thừa kế và được giao cho người đã được chỉ định trong di chúc quản lý để thực hiện việc thờ cúng; nếu người được chỉ định không thực hiện đúng di chúc hoặc không theo thỏa thuận của những người thừa kế thì những người thừa kế có quyền giao phần di sản dùng vào việc thờ cúng cho người khác quản lý để thờ cúng.
Trường hợp người để lại di sản không chỉ định người quản lý di sản thờ cúng thì những người thừa kế cử người quản lý di sản thờ cúng.
Trường hợp tất cả những người thừa kế theo di chúc đều đã chết thì phần di sản dùng để thờ cúng thuộc về người đang quản lý hợp pháp di sản đó trong số những người thuộc diện thừa kế theo pháp luật.
2. Trường hợp toàn bộ di sản của người chết không đủ để thanh toán nghĩa vụ tài sản của người đó thì không được dành một phần di sản dùng vào việc thờ cúng.
Theo điều luật trên thì Những ai được chỉ định trực tiếp quản lý thực hiện việc, hương khói, trông nom, thờ cúng chỉ đc phép giao phần đất có từ đường, nhà nhà thờ họ cho tất cả những người thừa kế khác cử người quản việc thờ cúng chứ ko đc phép chuyển nhượng cho một cá nhân nào đó.
Ai là người đứng ra giải quyết tranh chấp đất đài nhà thờ họ
Nhà thờ họ hay từ đường là sở hữu chung của cộng đồng nên tất cả các thành viên trong dòng họ đều phải có nghĩa vụ chung với nói. Chính vì vậy sẽ có những tranh chấp có thể xẩy ra giữa các thành viên trong dòng họ. Vậy có câu hỏi đặt ra ai sẽ là người đứng ra giải quyết những tranh chấp này?
Câu trả lời là : Những người đứng đầu, những vị cao tuổi trong dòng họ sẽ phải có trách nhiệm đứng ra giải quyết, dàn xếp, tất cả những xích míc sao cho cân đối nhằm thỏa mãn tâm tư nguyện vọng của các thành viên trong họ. tuy vậy, đối với các vấn đề lớn, các vấn đề có liên quan đến pháp luật thì cần có sự can thiệp giải quyết của những người có thẩm quyền theo đúng quy định của pháp luật.
Hiến đất làm nhà thờ họ cân thủ tục như thế nào?
Bạn hoàn toàn có quyền hiến tặng hay sử dụng diện tích đất do bạn quản lý có sổ đỏ đứng tên bạn cho dòng họ, điều này được quy định tại Điều 167 Luật đất đai năm 2013
Người sử dụng đất được thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất theo quy định của Luật này
Khi đã hiến tặng đất của mình sở hữu cho dòng họ xây nhà từ đường hay nhà thờ họ thì bạn không có quyền sở hữu riêng mảnh đất đó bởi nó được nhiều người trong dòng tộc cùng sở hữu. Bạn có thể xem lại tại Điều 211 Bộ luật dân sự 2015 quy định về sở hữu chung của cộng đồng
Cụ thể cần những thủ tục nào để chuyển nhượng đất làm nhà thờ họ bạn có thể xem các bước dưới đây
Chuẩn bị hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Nếu tài sản thuộc quyền sở hữu chung của hai người là vợ chồng hoặc của cả hộ gia đình thì cần chuẩn bị hợp đồng công chứng được ký tên đầy đủ của các thành viên đang sở hữu mảnh đất đó với người Thay mặt theo ủy quyền của dòng tộc.
Đăng ký chuyển đổi quyền sử dụng đất
Sau khi đã ký hợp đồng thì hai bên tới tại trụ sở văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất quận, huyện nơi ở có thửa đất đó để thực hiện việc đăng ký chuyển đổi quyền sử dụng đất & làm thủ tục tách thửa đất đó theo đúng quy định của pháp luật.
Làm giấy ủy quyền đất cho cá nhân trong họ
Nếu thửa đất làm nhà nhà thờ họ, nhà thờ tộc có nguồn gốc là sử dụng riêng như đất ở của cá nhân, như vậy sẽ đúng với điều kiện của khoản 5, điều 100 Luật Đất đai 2013 để UBND xã, phường xác thực là đất chung của dòng tộc.
Do đó, khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người khác sẽ gặp khó khăn, trở ngại về mặt pháp lý. Để có thể được cấp sổ đỏ, dòng tộc có thể ủy quyền cho 1 cá nhân nào đó đứng tên trên sổ đỏ. Trong đó ở trang 1 của sổ đỏ ghi rõ ông (bà) đó là Thay mặt của dòng tộc nào quản lý đất nhà thờ họ.
Đất nhà thờ họ lúc này sẽ trở thành một dạng bất động sản đặc biệt và sẽ không có quyền chuyển nhượng hay thế chấp, tặng cho ai, góp vốn bằng quyền sử dụng đất…
Khi xây nhà thờ họ cần lưu ý những gì?
Để cho việc xây dựng nhà thờ họ diễn ra thuận lợi, cũng như sau này không có ảnh hưởng xấu đến công trình quý chủ đầu tư cần để tâm đến những lưu ý dưới đây:
Chọn đơn vị thi công uy tín
Một đơn vị thi công nhà thờ họ uy tín phải đáp ứng được những tiêu chí như sau:
Có bề dày trong kinh nghiệm thi công
Chuyên nghiệp trong cách làm việc và giải quyết những khúc mắc của khách hàng
Đảm bảo đúng tiến độ cũng như chất lượng của công trình thi công
Đơn giá phải rõ ràng rành mạch
Có chế độ bảo hành công trình cho chủ đầu tư.
Thi công theo đúng bản vẽ thiết kế
Vì sao cần phải có bản vẽ thiết kế bạn có thể xem 6 nguyên nhân dưới đây :
Thứ nhất Chủ đầu tư hình dung ra công trình sau khi thiết kế sẽ như thế nào, ảnh 3D của công trình sau khi hoàn thiện, để kịp sửa đổi theo ý định của chủ đầu tư.
Thứ hai giảm đi chi phí phát sinh của công trình, tránh tình trạng gây thiệt hai do làm sai, thợ không hiểu hết ý phải đập đi làm lại, sửa chữa nhiều, do chưa thống nhất hoặc chưa đúng ý đồ của chủ đầu tư
Thứ ba thông qua bản vẽ mà các kiến trúc sư đã thiết kế , có thể dự trù được chi phí xây dựng cần thiết cho công trình để chủ đầu tư có thể chuẩn bị tốt về kinh phí, dự toán kinh phí cho công trình trong từng giai đoạn, thậm chí tới khi hoàn thiện kết thúc công trình.
Thứ tư Được tư vấn bởi các kiến trúc sư có nhiều năm kinh nghiệm trong thiết kế , các kỹ sư, các diễn họa viên người đã đựơc đào tạo bài bản về tính thẩm mỹ, kiến trúc, xây dựng… Bạn chỉ cần cho biết nhu cầu công năng & sở thích của mình còn lại để các kiến trúc sư sẽ tìm ra những biện pháp rất tốt cho công trình.
Thứ năm Chủ đầu tư sẽ được hỗ trợ thêm những kiến thức chuyên sâu hơn về xây dựng, về thủ tục cấp xin cấp phép xây dựng công trình, hoàn công,… cho công trình của chủ đầu tư mà không tốn nhiều thời gian tìm hiểu.
Thứ sáu chi phí về một bản vẽ thiết kế là rất ít, không đáng kể so với chi phí tạo ra do thi công sai lầm, không đúng ý đồ của chủ đầu tư, gây thất thoát nguyên vật liệu, độn giá tăng cao ....
Xem tuổi trước khi thi công
Tuổi của người đại diện (trưởng họ, người được ủy quyền quản lý nhà thờ họ) rất quan trọng bởi khi thi công cần phải xem tuổi chọn năm tốt mới làm được nhà thờ họ, giờ tốt mới có thể đổ móng, đổ mái ... Tuổi của người đại diện quán lý nhà từ đường còn ảnh hưởng trực tiếp đến cách chọn hướng của nhà thờ họ, tránh các hướng Tuyệt mạng – Ngũ quỷ – Họa hại đây là những hướng xấu ảnh hướng không tốt đến
