พระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระนเรศวรมหาราช

พระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ประดิษฐานบริเวณสวนเฉลิมพระเกียรติ บนเนื้อที่ 720 ไร่ ที่อำเภอวัฒนานคร การจัดสร้างอนุสาวรีย์ฯ ดังกล่าว เพื่อเป็นสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจ และรวมพลังของประชาชน ชาวจังหวัดสระแก้ว เนื่องจากสมเด็จพระนเรศวรมหาราชเคยเสด็จมาประทับที่อำเภอพัฒนานิคมแห่งนี้ใน ปี พ.ศ. 2126

พระบรมราชานุสาวรีย์ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ประดิษฐานอยู่ ณ บริเวณสวนเฉลิมพระเกียรติ อำเภอวัฒนานคร ถนนสุวรรณศร ตำบลวัฒนานคร อำเภอวัฒนานคร จังหวัดสระแก้ว (เยื้องที่ว่าการอำเภอวัฒนานคร) พระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระนเรศวรมหาราช เป็นเอกลักษณ์ “หนึ่งเดียวในประเทศไทย” มีลักษณะเป็นพระบรมรูปประทับยืน บนแท่นมีขนาด สูง 2.80 เมตร พระหัตถ์ขวาชูพระขรรค์ ยาว 1.20 เมตร ชูดาบเหนือศิรเศียร แสดงพระราชอำนาจในการปกครอง ปกป้องรักษาพสกนิกรของพระองค์ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช พระองค์มีพระปรีชาสามารถในการทำศึกสงคราม เพื่อปกป้องราชอาณาจักร ตั้งแต่ครั้งยังดำรงตำแหน่งพระยศ เป็นสมเด็จพระมหาอุปราช ในการปกป้อง

พระราชอาณาจักรทางด้านตะวันออก พระองค์ได้ยกทัพมาปราบปรามอริราชศัตรู ซึ่งลอบเข้ามาโจมตีกวาดต้อนผู้คนบริเวณชายแดนอยู่เนือง ๆ โดยในปี พ.ศ.2124 ได้ทรงยกทัพมาปราบปรามครั้งแรก ต่อมาในปี พ.ศ.2125 จึงได้โปรดให้ตั้งค่ายคูเมือง ปลูกยุ้งฉางข้าวลำเลียงไว้ที่ค่ายพระทำนบ (บริเวณหลังที่ว่าการอำเภอวัฒนานครหลังเก่า) และได้ยกทัพปราบปรามอริราชศัตรูอย่างราบคาบ ดังปรากฏในพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาว่า จุลศักราช 845 ปีมะแม เบญจศก วันอังคาร ขึ้น 5 ค่ำ เพลารุ่งแล้ว สองนาฬิกา ห้านาที สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทรงเจ้าพระยาไชยานุภาพ เป็นพระคชสาร สมเด็จพระเอกาทศรถ ทรงเจ้าพระยาปราบไตรจักร เข้าโขลนทวาร พระสงฆ์ราชาคณะประน้ำพระพุทธมนต์ พญานนท์ตัดไม้ข่มนามโดยสาคร ทั้งนี้ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่ยิ่งใหญ่ในประวัติศาสตร์ชาติไทย พระองค์ได้ทรงกอบกู้เอกราชจากการเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งแรก และได้ทรงแผ่อำนาจของราชอาณาจักรไทยอย่างกว้างใหญ่ไพศาล จนประเทศไทยอยู่เป็นปกติสุขปราศจากศึกสงครามเป็นระยะเวลายาวนาน พระราชกรณียกิจน้อยใหญ่ทั้งสิ้นทั้งปวงของพระองค์ เป็นไปเพื่อประโยชน์ของบ้านเมือง และคนไทยทั้งมวล ตลอดพระชนม์ชีพของพระองค์จะอยู่ในสนามรบ และชนบทโดยตลอดมิได้ว่างเว้น แม้แต่เมื่อเสด็จสวรรคต ก็เสด็จสวรรคตในระหว่างเดินทัพไปปราบศัตรูของชาติ นับว่าพระองค์ได้ทรงสละพระองค์เพื่อชาติบ้านเมืองโดยสิ้นเชิง สมควรที่ชาวไทยรุ่นหลังจะสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ และจดจำวีรกรรมของพระองค์เทิดไว้เหนือเกล้าฯ ตราบชั่วกาลนาน เสด็จกรีฑาพลเดินโดยสถลมารคทางด่านพระจฤค (พระจารึก) ประทับรอนแรมไปเป็นระยะถึงตำบลค่าย

ทำนบ