นาฬิกาวัด หรือเรียกทับศัพท์ตามคำอังกฤษว่า ไดอัลเกจ เป็นเครื่องมือวัดละเอียดชนิดหนึ่ง ที่มีลักษณะคล้ายหน้าปัดของนาฬิกาทั่วๆไป ใช้สำหรับตรวจวัดความกลมหรือเรียวของเพลา ตรวจวัดความคดงอหรือบิดเบี้ยวต่างๆ เช่น การได้ศูนย์ของเพลาลูกเบี้ยว หรือเพลาข้อเหวี่ยง ตรวจวัดระยะเคลื่อนที่หรือระยะรุน เช่น ระยะรุนของเพลาข้อเหวี่ยงตรวจวัดความเรียบของชิ้นส่วนระบบเบรก เช่ร จานดิสก์เบรก เป็นต้น

1. ปลายแกนวัด

2. แกนวัด

3. ปลอกแกนวัด

4. ขีดสเกลหน่วยวัดละเอียด

5. เข็มยาว

6. ตัวตั้งตำแหน่งพิกัดความเผื่อ

7. เข็มสั้น

8. สกรูล็อกเรือนหน้าปัด

9. ขีดสเกลหน่วยใหญ่

10. เรือนหน้าปัด

1. ฐาน  จะทำด้วยเหล็ก  โดยที่ด้านบนจะเป็นพื้นผิวเรียบเจาะรูทำเป็นเกลียวภายในไว้สำหรับติดตั้งแกนตั้ง หรือเสาแล้วยึดแน่นด้วยนอต ส่วนด้านล่างของฐานจะทำเป็นร่อง นอกจากนี้ฐานของแท่นยึดนาฬิกาวัดยังเป็นแบบชนิดแม่เหล็กสำหรับให้ยึดติดแน่นกับพื้นผิวต่างๆ ที่เป็นโลหะ เช่น เหล็ก มีสวิตช์ ปิด-เปิด (ON - OFF) หากต้องการให้เกิดอำนาจแม่เหล็กก็เปิดสวิตช์ มายังตำแหน่ง ON  และต้องการปิด ก็ตำแหน่ง OFF

2. แกนตั้งหรือเสา   ใช้สำหรับติดตั้งชุดแขนยึดซึ่งจะมีลักษณะเป็นแท่งเหล็กกลมเรียบยาว

3. ชุดแขนยึด  จะประกอบด้วย 3 ส่วนดังนี้ คือชุดสวนแกนตั้งหรือเสามีสลักเกลียวยึดเพื่อกันลื่น ชุดสวมแขนยึดจะมีสลักเกลียวยึดเพื่อกันลื่นและไว้ติดตั้งตัวนาฬิกาวัด ซึ่งแขนยึดจะมีลักษณะเป็นแท่งเหล็กกลมเรียบยาวเหมือนกับแกนตั้งหรือเสา สามารถปรับให้เลื่อนเข้าหรือออกได้ตามความต้องการ 

4. นอตยึดแกนตั้ง ใช้สำหรับล็อกแกยตั้งหรือเสาของแท่นยึดนาฬิกาวัดให้ติดแน่นกับฐาน

5. สวิตช์ ใช้สำหรับปิดเปิดแท่นยึดนาฬิกาวัดให้ติดแน่นกับตำแหน่งหรือจุดที่ตั้งตั้งขณะใช้งาน  

1. สเกลวงใหญ่  (ขีดสเกลหน่วยละเอียด) เช่น

1 ขีด        =   0.01  มม.   

10 ขีด     =   0.1    มม.

20 ขีด     =   0.2   มม.

100 ขีด  =   1 มม. ( 1รอบ )

2. สเกลวงเล็ก (ขีดสเกลหน่วยใหญ่) เช่น

1 ขีด        =  1 มม.

10 ขีด     =   10 มม.

20 ขีด     =   20 มม.

25 ขีด     =  25 มม. ( 25 รอบ)