Ders İzlencesi (EBS) Youtube Çalma Listelerim Sözlük Simge ve Kısaltmalar
(c) Bu web sayfalarındaki içerikler öğrencilerim ile sınırlı haklarla paylaşılmaktadır. Öğrenciler içerikleri indirebilir, saklayabilir, yazdırabilir ve fakat diğer sitelere yükleyemez!
Ders Günlüğü
#1a: 06.07.2020 Ptesi: 10:00: Dersin tanıtımı yapıldı ve aşağıda verilen [1] numaralı kaynaktaki sunum ile Senkron Makinelere Giriş yapıldı. Video kaydı için tıklayınız. (youtube daki gibi hızlandırılmış oynatma yapabilirsiniz)| Dersteki karalamalar
#1b: 07.07.2020 Salı: 10:00: Aynı sunum ile devam edildi. Senkron Makinelerin Yapısı: Çıkık kutup - Yuvarlak Rotorlu Senkron Makinenin yapısı anlatıldı, gerekçeleri tartışıldı. Dersin video kaydı için tıklayınız. Dersteki karalamalar (Videoları indirilebilir halde yeniden yükledim.)
#2a: 13.07.2020 Ptesi: 10:00: Aynı sunum ile devam edildi. Senkron makinenin çalışma prensibi. Jeneratör çalışma - Motor çalışma, delta açısının kararlı çalışma aralığı. Senkronizma - senkronizasyondan çıkma. EMK - Frekans - Hız ilişkisi işlendi. Slaytta olmayan (karalamalarda var) Senkron makinede "Fırçasız uyarma" bahsi prensip olarak anlatıldı. Dersteki karalamalar (dersin videosu SABİS altındaki sanal sınıf kısmından tekrar izlenebilir, artık böyle olacak)
#2b: 14.07.2020 Salı: 10:00: Aynı sunum ile devam edildi. Senkron jeneratörün hız - çift kutup sayısının belirlenmesi. Belli başlı tahrik sistemleri: türbin çeşitleri ve ülkemizdeki uygulamaları. Sembolün doğru çizimi. [1] Senkron Makineler Ders Notu 1. Kısım notuna geçildi, konular bağlandı. Endüvi reaksiyonu konusuna başlandı ve Yuvarlak rotorlu senkron jeneratörde endüvi reaksiyonu etkileri MMK Fazörleri üzerinden (omik, endüktif, kapasitif yüklü jeneratör için ayrı ayrı) anlatıldı. Dersteki karalamalar
#3a: 20.07.2020 Ptesi: 14:00: [1] Senkron Makineler Ders Notu 1. Kısım notundan devam edildi. Yuvarlak rotorlu senkron motorda endüvi reaksiyonu etkileri MMK fazörleri ile anlatıldı ve Yuvarlak rotorlu senkron makinenin eşdeğer devresi elde edildi. Dersteki karalamalar
#3b: 21.07.2020 Salı: 10:00: [1] nolu nottan ilerlendi. Yuvarlak rotorlu senkron makinenin eşdeğer devresine detaylı bakıldı. Çevre denklemleri yazıldı. Motor ve Jeneratör işletimleri için güç dengesi kuruldu. Fazör diyagramların altyapısı anlatıldı ve Yuvarlak rotorlu senkron makinenin jeneratör işletimi için omik-endüktif-kapasitif yüklü fazör diyagramlar çizildi, üzerinde endüvi reaksiyonu etkileri vurgulandı. Dersteki karalamalar
#4a: 27.07.2020 Ptesi: 10:00: [1] nolu nottan asimetrik ilerlendi. Motor çalışma için gerilim-akım fazörleri; endüktif-omik-kapasitif işletim için anlatıldı, endüvi reaksiyonunun etkileri yine tartışıldı. Motorun doğal endüktiften durumdan nasıl omik - kapasitife geçirildiği, bunun vektörlerin bir oyunu olduğu ve Ef'nin If nin ayarlanması suretiyle gerçekleştiği, bu şekilde aslında reaktif güç ayarı yapıldığı, aynı durumun jeneratör işletiminde de geçerli olduğu; şebekeye paralel çalışan bir senkron jeneratörde uyarma akımı değiştirilerek jeneratörde reaktif güç değişimi (ayarı) yapılabildiği gösterildi. Sabit güç için iki ayrı asimptot elde edildi, bu sonra da karşımıza çıkacak. Endüklenen (iç) gücün yük açısı delta ya bağlı ifadesi (Ra ihmal edilerek) elde edildi. Bu tartışılarak deltanın +-90 derece aralığında kararlı çalışacağı, aksi durumda motor ve jeneratör işletimlerinde neler olacağı tartışıldı. Dersteki karalamalar
#4b: 28.07.2020 Salı: 10:00: [1] nolu nottan devam edildi. Çıkık kutuplu makine ile ilgili konular şimdilik atlandı ve onlar dersin içerisinde - karalamalarda belirtildi. Senkron Kompanzatör tartışıldı, motor ve jeneratörde reaktif güç yönetimi tekrar edildi. (Güç ve) Moment üretimi formülü çıkartıldı. Artık problem çözebilir hale geldik. Sonraki derste problem de çözeceğim. Siz de aşağıda verilmiş çözümlü problemlerden denemeler yapabilirsiniz. Dersteki karalamalar
#5a: 10.08.2020 Ptesi: 11:00: 2019-2020 Bahar EM2 Evde Arasınavın Yanıtları nın 1nci sorusu yanıtlanarak tartışma yapıldı, olaylara çok yönlü nasıl bakılabileceği gösterildi. Dersteki karalamalar
#5b: 11.08.2020 Salı: 10:00: Senkron Makinelere ait konular tamamlandı (Senkron Jeneratör Deneyleri, Şebekeye Paralel Bağlanma (senkronizasyon), Senkron motor- Yolverme yöntemleri). Dersteki karalamalar. Aşağıdaki videoların izlenmesi tamamlayıcı olacaktır:
SG Şebekeye paralel bağlanma (teorik): https://www.youtube.com/watch?v=OfHEKxMNJ7E&list=PLvnftBzy5dDGqDkp2DXLt_tC_FKqRwV4b&index=11&t=0s
SG Şebekeye paralel bağlanma (deney): https://www.youtube.com/watch?v=1AEHSYtlj1I&list=PLvnftBzy5dDGqDkp2DXLt_tC_FKqRwV4b&index=12&t=0s
SGde Aktif reaktif güç ayarı: https://www.youtube.com/watch?v=rBaHebnMxZ0&list=PLvnftBzy5dDGqDkp2DXLt_tC_FKqRwV4b&index=14&t=0s
SGnin Boşta Çalışma: https://www.youtube.com/watch?v=qsyuLJeCI_I&list=PLvnftBzy5dDGqDkp2DXLt_tC_FKqRwV4b&index=15&t=0s
SGnin Dış Karakteristiği: https://www.youtube.com/watch?v=1ThF-dcm4oQ&list=PLvnftBzy5dDGqDkp2DXLt_tC_FKqRwV4b&index=16&t=0s
SGnin Ayar karakteristiği: https://www.youtube.com/watch?v=RRrykFc47tI&list=PLvnftBzy5dDGqDkp2DXLt_tC_FKqRwV4b&index=17&t=0s
#6a: 17.08.2020 Ptesi: Saat 08:00-09:20 arası SABİS üzerinden online ARASINAV yapıldı. Sonrasında saat 10:00-12:00 sanal ders yapıldı. Doğru Akım makinelerine giriş yapıldı; [4] Doğru Akım Makinelerine Giriş - Yapısı dokümanından ilerlendi. Dersteki karalamalar
#6b: 18.08.2020 Salı: 10:00: [4] Doğru Akım Makinelerine Giriş - Yapısı tamamlandı. [5] DA Makinelerinin Çalışma Prensibi tamamlandı (İlgili karalamalar ). [6] DA Makinelerinde Endüvi Sargıları tamamlandı (İlgili karalamalar).
#7a: 24.08.2020 Salı: 10:00: Önceki konudan, sargılar özetlenerek başlandı. Aşağıdaki [7] nolu konu/dosya işlendi: Doğru akım makinesinde endüklenen EMK (Ea) ve endüklenen moment işlendi. Aşağıdaki [8] nolu dosyaya başlandı: yapı gözden geçirildi, endüvi reaksiyonunun ne olduğu tanımlanıp, senkron makinedeki benzeri ile ilişkilendirildi. Endüvinin eşdeğer devresi sürekli çalışma şartları için çıkartıldı, problem çözülebilir hale gelindi. Aşağıda [20] DC Makine Çözümlü Örnekler 1 (Bu dosyadaki problemlerin ders video kaydına Doğru Akım Makineleri youtube oynatma listemden izlenmesi görevi verildi. Yarın konuları bağlayıp 1-2 örnek çözüp konuyu kapatacağım. Bu web sayfasında kalan diğer çözümlü sorulara ve videolara çalışmak sizin ilave göreviniz. Dersteki diğer karalamalar
#7b: 25.08.2020 Salı: 10:00: Doğru akım makinesinde: Eşdeğer devre tekrarlanarak başlandı. Motor-Jeneratör çalışma geçişi anlatıldı. Motor-Jeneratör denklemleri (eşdeğer devreden) türetildi. Motor ve jeneratör işletimleri için Güç akışı-dengesi anlatıldı. Endüvi reaksiyonu - Komütasyon kavramları ve sonuçları özetlendi. "Örnek 6" çözüldü. Cuma günü ek ders yapılması kararlaştırıldı. Dersteki karalamalar
2019-2020 Yaz EM2 Online Karma Arasınav 13-20nci Sorular ve Yanıtları
#7c-EK: 28.08.2020 Cuma: 10:00: Aşağıdaki [09] kaynak dosyasından ilerlendi. Doğru akım makineleri uyarma sargısının bağlantısına göre sınıflandırıldı. Bağlantılara göre makinenin davranışı değişiyor. Bu davranışların sergilenmesi için temel karakteristiklerin nasıl çıkartıldığı tartışıldı. Hız ayarının nasıl yapılabileceği tartışıldı. Örnek çözüldü. Dersteki karalamalar . Aşağıdaki youtube videolarım konunun anlaşılmasına katkı sağlayabilir:
FİNAL SINAVI: 04.09.2020 / Cuma, Saat: 18:00 , SABİS, Online karma (arasınav ile aynı teknik ve yöntemler ile) İlgili bölüm duyurusu
Kaynaklar (Sola bitişik yazılmış materyallerden sorumlusunuz) (Anlatılmamış dokümanlar haber vermeden değiştirilebilir, bu nedenle önceden indirilmesini tavsiye etmiyorum)
[1] Senkron Makineler Ders Notu 1. Kısım
Senkron Makinelerin Yapısı ve Calışma Prensibi_S2 (Sunum)
[2] Senkron Makineler Ders Notu 2. Kısım
[3] Senkron Makine Problemler 1
[4] Doğru Akım Makinelerine Giriş - Yapısı
[5] DA Makinelerinin Çalışma Prensibi
[6] DA Makinelerinde Endüvi Sargıları
[7] DA Makinesinin Endüvisinde İndüklenen EMK ve Moment | Ders esnasındaki karalamalı anlatımım
[8] DA Makinelerinde Endüvi Reaksiyonu ve Komütasyon
[9] Doğru Akım Makinelerinin Sınıflandırılması ve Temel Karakteristikler (bir kısmı el yazması)(güncellendi:29.08.2020)
[10] DCM Yolverme ve Hız Ayarı KARALAMALAR 1920 Bahardan | DCM Yolverme ve Hız Ayarı (İngilizce karışık not)
**
[20] DC Makine Çözümlü Örnekler 1 (Bu dosyadaki problemlerin ders video kaydına Doğru Akım Makineleri youtube oynatma listemden izleyebilirsiniz)
Sınav Soruları ve Çözümleri
Not 1: Aşağıdaki sınavların yanıtları bilgisayar yazılımı ile elde edilmiştir. Yazılım dolayısı ara işlemleri değil, sonucu göstermektedir. Oysa sınavlarda; yaklaşım, formül, yerine doğru değerlerin koyulması, birim ile beraber sonuç ve sonucun kutu içine alınması beklenilmektedir!
Not 2: Aşağıdaki materyalleri kendi aranızda paylaşmakta sorun yok, fakat başka sitelere upload etmenizi istemiyorum (Silme hakkı bana ait olmalı)
2019-2020 Yaz EM2 Online Karma Dönem Sonu Sınavı 11-12-13ncü Sorular ve Yanıtları (YENİ)
2019-2020 Yaz EM2 Online Karma Dönem Sonu Sınavı 11-12-13ncü SADECE SONUÇLAR (YENİ)
2019-2020 Yaz EM2 Online Karma Arasınav 13-20nci Sorular ve Yanıtları
2019-2020 Bahar EM2 Evde Arasınavın Yanıtları
2018-2019 Bahar EM2 Dönem Sonu Sınavı Yanıtları
2018-2019 Bahar EM2 Arasınav Yanıtları
--------------------------------------------
2017-2018 Yaz EM2 Kısa Sınav 1 (Ödev 4) Yanıtları
2017-2018 Yaz EM2 Ara Sınav Yanıtları
2017-2018 Yaz EM2 Kısa Sınav 2 (Ödev 5) Yanıtları
2017-2018 Yaz EM2 Kısa Sınav 3 (Ödev 6) Yanıtları
2017-2018 Yaz EM2 Dönem Sonu Sınavı Yanıtları
--------------------------------------------
2017-2018 Bahar EM2 Dönem Sonu Sınavı Yanıtları
2017-2018 Bahar EM2 Arasınav Yanıtları (Sonra yüklenecek)
--------------------------------------------
2016-2017 Yaz EM2 Kısa Sınav 1 Yanıtları
2016-2017 Yaz EM2 Ara Sınav Yanıtları
2016-2017 Yaz EM2 Kısa Sınav 2 Yanıtları
2016-2017 Yaz EM2 Kısa Sınav 3 Yanıtları
2016-2017 Yaz EM2 Dönem Sonu Sınavı Yanıtları
--------------------------------------------
2016-2017 EM2 Dönem Sonu Sınavı Yanıtları
2016-2017 EM2 Ara Sınav Yanıtları
--------------------------------------------
2015-2016 Yaz EM2 Kısa Sınav 1 Yanıtları
2015-2016 Yaz EM2 Ara Sınav Yanıtları
2015-2016 Yaz EM2 Kısa Sınav 2 Yanıtları
2015-2016 Yaz EM2 Kısa Sınav 3 Yanıtları
2015-2016 Yaz EM2 Dönem Sonu Sınavı Yanıtları
--------------------------------------------
2015-2016 EM2 Arasınav Yanıtları
2015-2016 EM2 Dönem Sonu Sınavı Yanıtları
--------------------------------------------
2014-2015 EM2 Kısa Sınav 1 Yanıtları
2014-2015 EM2 Ara Sınav Yanıtları
2014-2015 EM2 Kısa Sınav 2 Yanıtları
2014-2015 EM2 Dönem Sonu Sınavı Yanıtları
2014-2015 EM2 Bütünleme Sınavı Yanıtları
--------------------------------------------
2013-2014 EM2 - Quiz I - Questions
2013-2104 EM2 Ara Sınav Yanıtları
2013-2014 EM2 - Quiz 2 - Questions
2013-2104 EM2 Dönem Sonu Sınavı Yanıtları
2013-2104 EM2 Bütünleme Sınavı Yanıtları
--------------------------------------------
2012-2103 EM2 Kısa Sınav 1 Yanıtları
2012-2103 EM2 Ara Sınav Yanıtları
2012-2103 EM2 Kısa Sınav 2 Yanıtları
Diğer Kaynaklar
[1] Mergen, A. Faik; Zorlu, Sibel, ´Elektrik Makineleri III - Senkron Makineler´, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
[2] Mergen, A. Faik; Kocabaş, A. Derya, ´Elektrik Makineleri IV - Doğru Akım Makineleri´, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
[3] Mergen, A. Faik; Kocabaş, A. Derya, Gizlier, Ediz; ´Elektrik Makineleri - Senkron Makine Çözümlü Problemler´; Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
[4] Mergen, A. Faik; Kocabaş, A. Derya, Gizlier, Ediz; ´Elektrik Makineleri - Doğru Akım Makinesi Çözümlü Problemler´, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
[5] Chapman, Spethen. J., "Electric Machinery Fundamentals", 5th Edition By McGraw - Hill, 2012. Elektrik Makinelerinin Temelleri (Türkçe) Kağıt Kapak – 19 Şubat 2019 Stephen J. Chapman (Eser Sahibi), Uğur Arifoğlu (Çevirmen)
[6] Sen, P.C., ´Principles of Electric Machines and Power Electronics´, 3rd Edition, Wiley, 2014.
[7] Fitzgerald, A. E., Kingsley, Jr. C., Umans, Jr. S., Umans, S, ´Electric Machinery´, 6th Edition, Mc Graw - Hill, 2003
Bazı diğer animasyonlar (döner alan)
Prof. Adel Gastli's youtube playlist | https://nptel.ac.in/course.html | NPTEL-Transformers+ | NPTEL - Induction Machines