၁၂၀။ ပွမပဒတဴဟွံဒှ်တသိုခ်
၂၀၉။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မိတ်သဟာဲ အယာံမာတ်ကေၚ်ညာတ် မဒှ်မိတ်သဟာဲပဒတဴစသုၚ်မွဲစွံဂှ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာသၟတ်မွဲ အပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴနနဲမွဲ ညဳသာသၟဟ်သၟန်မိပ်စိုတ်အိုတ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရော? ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ယဝ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် သီုဟွံကော်ခဴဟီုသ္ဂးကေုာံရၚ်သ္ကအ်အိုတ်ဂှ် ခမဳမကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ် လးသၞာမ္ဂး၊ စွံပတန်လဝ်ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါက်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်မ္ဂး၊ ကြဴကြာတ်ခရော် သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ် စွံပတန်လဝ်မ္ဂး၊ စွံပတန်လဝ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ခမဳ ကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် လက်ကရဴဂှ် မိက်ဂွံစပုၚ်သှ်ေသၟေဟ်ဂှ်မ္ဂး စရ၊ ဟွံမိက်စမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန်မဟွံမွဲကဵုတၞံဆုချောဲ မလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴလေဝ် ကၠဟ်ကၠေံမ္ဂး၊ ပ္ဍဲဍာ်မဟွံမွဲကဵုစၟလေဝ် ကိုဟ်ချာဲကၠေံမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ထပ်ကၠေံသၞာမ္ဂး၊ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်မ္ဂး၊ ကြဴကြာတ်ခရော်သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ်တုဲ သီဂိုၚ်ဒေပ်မ္ဂး၊ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ဘာရုၚ်(ဇြပ်)ကဵုပိုဉ်မ္ဂး။ ခမဳညာတ် ဍာ်နုၚ်သွုၚ်ကီု ဍာ်နုၚ်ရပ်စပ်ကီု ဍာ်နုၚ်ကြာတ်ကီု မဟွံမွဲကဵုဍာ်ဂှ် (စုတ်ဍာ်တုဲ) စွံပတန်မ္ဂး။ ခမဳဂှ် ယဝ်ထ္ၜၚ်ပတိုန်ဟွံမာန်မ္ဂး ကော်ခါဲတဲအဖဝ်တုဲ ထ္ၜၚ်ပတိုန်နကဵုတဲဂမၠိုၚ်တုဲ စွံပတန်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံသ္ပပွမမြော်ဟီုတိတ်ပါၚ်မ္ဂး၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ၊ နကဵုပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် ဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံကော်ခဴဟီုသ္ဂး ကေုာံ ရၚ်သ္ကအ်အိုတ်ရ၊ ခမဳမကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ် လးသၞာရ၊ စွံပတန်လဝ်ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါက်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ။ ကြဴကြာတ်ခရော် သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ် စွံပတန်လဝ်ရ။ စွံပတန်လဝ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်ရ။ ခမဳ ကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် လက်ကရဴဂှ် မိက်ဂွံစပုၚ်သှ်ေသၟေဟ်ဂှ်မ္ဂး စရ၊ ဟွံမိက်စမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန်မဟွံမွဲကဵုတၞံဆုချောဲ မလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴလေဝ် ကၠဟ်ကၠေံရ။ ပ္ဍဲဍာ်မဟွံမွဲကဵုစၟလေဝ် ကိုဟ်ချာဲကၠေံရ။ ခမဳဂှ် ထပ်ကၠေံသၞာရ။ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်ရ။ ကြဴကြာတ်ခရော်သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ်တုဲ သီဂိုၚ်ဒေပ်ရ။ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်ရ။ ကွဟ်ကၟဟ်ဘာရုၚ်(ဇြပ်)ကဵုပိုဉ်ရ။ ခမဳညာတ် ဍာ်နုၚ်သွုၚ်ကီု ဍာ်နုၚ်ရပ်စပ်ကီု ဍာ်နုၚ်ကြာတ်ကီု မဟွံမွဲကဵုဍာ်ဂှ် (စုတ်ဍာ်တုဲ) စွံပတန်ရ။ ခမဳဂှ် ယဝ်ထ္ၜၚ်ပတိုန်ဟွံမာန်မ္ဂး ကော်ခါဲတဲအဖဝ်တုဲ ထ္ၜၚ်ပတိုန်နကဵုတဲဂမၠိုၚ်တုဲ စွံပတန်ရ။ ဟိုတ်နူဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံသ္ပပွမမြော်ဟီုတိတ်ပါၚ်ရ။
ပွမပြာပ်အာ သွက်သ္ဂောံဗဵုလ္ၚောဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒဒက်တဴခမဳဂမၠိုၚ် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝှ်ဂှ် ဒှ်အခိုက်လေံရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကလိလောန်အာပိဂိတုတုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝှ် လပှ်သီဂိုၚ်ဒေပ် ဘာ၊ သၞာသတိကက်၊ သၞာဒၟံၚ်တုဲမ္ဂး ဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲ ပ္ၚောံပြာပ်အာ ဍုၚ်သာရဝှ်အိုတ်ရ၊ ဗွဲလၟေၚ်လၟေၚ် က္ညအာအိုတ်မ္ဂး ပြာပ်အာစိုပ် ဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မၞုံပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်ရ။
ပွမဟီုဂလာန်ဆက်မိတ် ဗွဲမမိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ကေုာံခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်မွဲစွံဂှ် ဒှ်အခိုက်လေံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံခမဳတအ် မိပ်ဇြိပ်ထတ်ယုက်အိုတ်ဟာ၊ ယိုပ်ယာပ်အိုတ်ဟာ၊ ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ဟာ၊ သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ် နွံအိုတ်ရဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်တိိုန် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်-
မိပ်ဇြိပ်ထတ်ယုက်အိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ ယိုပ်ယာပ်အိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ် နွံအိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်” ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။
ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် သီုမတီတဴလေဝ် သၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ၊ သီုမတီတဴလေဝ် ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။ တီအခိၚ်အခါတုဲ သၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ၊ တီအခိၚ်အခါတုဲ ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် သၟာန်သၟုက်တဴ စပ်ကဵုဒတုဲဖဵုအိုတ်ရ၊ ဟွံစပ်ကဵုဒတုဲဖဵုဂှ် ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် ပါဲကၠေံမဟွံစပ်ကဵုဒတုဲဖဵုဂမၠိုၚ် နကဵုမဂ်တုဲအိုတ်ရ။ နကဵုဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ၜါပြကာမတွံဂး “ဓရ်ဂှ်လေဝ် ကြက်တွံအိုတ်ရ၊ သိက္ခာပိုဒ်ဂှ်လေဝ် ကြက်ပညပ်တဴ ကုကွးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ”ဂှ် ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂမၠိုၚ် သၟာန်သၟုက်တဴ ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵု ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရော? နပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် ဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တိုန် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မိတ်သဟာဲ အယာံမာတ်ကေၚ်ညာတ် မဒှ်မိတ်သဟာဲပဒတဴစသုၚ်မွဲစွံဂှ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာသၟတ်မွဲ အပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရးအိုတ်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ကုပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် “ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴနနဲမွဲ ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရော? နပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် ဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ်ရ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ကုပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယဝ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် သီုဟွံကော်ခဴဟီုသ္ဂးကေုာံရၚ်သ္ကအ်အိုတ်ဂှ် ခမဳမကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ် လးသၞာမ္ဂး၊ စွံပတန်လဝ်ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါက်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်မ္ဂး၊ ကြဴကြာတ်ခရော် သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ် စွံပတန်လဝ်မ္ဂး၊ စွံပတန်လဝ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ခမဳ ကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် လက်ကရဴဂှ် မိက်ဂွံစပုၚ်သှ်ေသၟေဟ်ဂှ်မ္ဂး စရ၊ ဟွံမိက်စမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန်မဟွံမွဲကဵုတၞံဆုချောဲ မလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴလေဝ် ကၠဟ်ကၠေံမ္ဂး၊ ပ္ဍဲဍာ်မဟွံမွဲကဵုစၟလေဝ် ကိုဟ်ချာဲကၠေံမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ထပ်ကၠေံသၞာမ္ဂး၊ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်မ္ဂး၊ ကြဴကြာတ်ခရော်သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ်တုဲ သီဂိုၚ်ဒေပ်မ္ဂး၊ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ဘာရုၚ်(ဇြပ်)ကဵုပိုဉ်မ္ဂး။ ခမဳညာတ် ဍာ်နုၚ်သွုၚ်ကီု ဍာ်နုၚ်ရပ်စပ်ကီု ဍာ်နုၚ်ကြာတ်ကီု မဟွံမွဲကဵုဍာ်ဂှ် (စုတ်ဍာ်တုဲ) စွံပတန်မ္ဂး။ ခမဳဂှ် ယဝ်ထ္ၜၚ်ပတိုန်ဟွံမာန်မ္ဂး ကော်ခါဲတဲသကအ်ရဲတုဲ ထ္ၜၚ်ပတိုန်နကဵုတဲဂမၠိုၚ်တုဲ စွံပတန်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံသ္ပပွမမြော်ဟီုတိတ်ပါၚ်မ္ဂး၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ၊ နကဵုပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် ဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ်ရ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံကော်ခဴဟီုသ္ဂး ကေုာံ ရၚ်သ္ကအ်အိုတ်ရ၊ ခမဳ မကလေၚ်ကၠုၚ်နူ ကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ် လးသၞာရ၊ စွံပတန်လဝ်ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါက်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ။ ကြဴကြာတ်ခရော် သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ် စွံပတန်လဝ်ရ။ စွံပတန်လဝ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်ရ။ ခမဳ ကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် လက်ကရဴဂှ် မိက်ဂွံစပုၚ်သှ်ေသၟေဟ်ဂှ်မ္ဂး စရ၊ ဟွံမိက်စမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန်မဟွံမွဲကဵုတၞံဆုချောဲ မလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴလေဝ် ကၠဟ်ကၠေံရ။ ပ္ဍဲဍာ်မဟွံမွဲကဵုစၟလေဝ် ကိုဟ်ချာဲကၠေံရ။ ခမဳဂှ် ထပ်ကၠေံသၞာရ။ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်ရ။ ကြဴကြာတ်ခရော်သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ်တုဲ သီဂိုၚ်ဒေပ်ရ။ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်ရ။ ကွဟ်ကၟဟ်ဘာရုၚ်(ဇြပ်)ကဵုပိုဉ်ရ။ ခမဳညာတ် ဍာ်နုၚ်သွုၚ်ကီု ဍာ်နုၚ်ရပ်စပ်ကီု ဍာ်နုၚ်ကြာတ်ကီု မဟွံမွဲကဵုဍာ်ဂှ် (စုတ်ဍာ်တုဲ) စွံပတန်ရ။ ခမဳဂှ် ယဝ်ထ္ၜၚ်ပတိုန်ဟွံမာန်မ္ဂး ကော်ခါဲတဲသကအ်ရဲတုဲ ထ္ၜၚ်ပတိုန်နကဵုတဲဂမၠိုၚ်တုဲ စွံပတန်ရ။ ဟိုတ်နူဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံသ္ပပွမမြော်ဟီုတိတ်ပါၚ်ရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပရဴဝွံတုဲ ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ၊ နပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် ဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကော်လၟိၚ်တိုန် ခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဝွံ သီုမပဒတဴ ဟွံဒှ်တသိုခ်အိုတ်ဂှ် “ပဒတဴ ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်အိုတ်ရသွံ။ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဝွံ သီုမပဒတဴ ညံၚ်ရဴပွမပဒတဴဂၠဴဂမၠိုၚ်အိုတ်ဂှ် “ပဒတဴ ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်အိုတ်ရသွံ။ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဝွံ သီုမပဒတဴ ညံၚ်ရဴပွမပဒတဴဗ္ၜေံဂမၠိုၚ်အိုတ်ဂှ် ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်အိုတ်ရသွံ။ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဝွံ သီုမပဒတဴ ညံၚ်ရဴပွမပဒတဴသၞသတြုဂမၠိုၚ်အိုတ်ဂှ် “ပဒတဴ ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်အိုတ်ရသွံ။
ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ် ဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ဒ္ဂေတ်မဟွံဟီုအရေဝ် ညံၚ်ရဴညးဠဴ မိန်တဳဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်ဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ပွခမဳဂမၠိုၚ်သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ဒ္ဂေတ်မဟွံဟီုအရေဝ် ညံၚ်ရဴညးဠဴ မိန်တဳဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်ဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ်ရ၊ ကုခမဳ မဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂမၠိုၚ် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝှ် ညာတ်တုဲကဵုဒှ် မိၚ်တုဲကဵုဒှ် သၠေဟ်ပၟာတုဲကဵုဒှ် နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိပြကာ ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နဘိက်ကဵုအခေါၚ် ‘သ္ပပဝါရဏာ’ရ။ ပွမဘိက် ကဵုအခေါၚ်သာ်ဂှ် သွက်မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဒှ်တဴ ပွမဗဗွဲရၚ်သ္ကအ် ပွမကဵုဒၠိုက်ကတဵုနူအာပတ် ပွမတူရူကဵုဝိနယ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးဘိက်ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ-
၂၁၀။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်(ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ တ္ၚဲဝွံတုန် တ္ၚဲမဂပ်ဝ်ဘိက် ကဵုအခေါၚ် ‘ပဝါရဏာ’ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး သၚ်ဘိက်ကဵုအခေါၚ်ရ ‘သ္ပပဝါရဏာရ’ရ”ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
ခမဳ မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂှ် လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလ္ပါ်တုဲ ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲမ္ဂး သီုမပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်သၚ်ရ၊ ညာတ်တုဲကဵုဒှ် မိၚ်တုဲကဵုဒှ် သၠေဟ်ပၟာတုဲကဵုဒှ် တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူအဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ။
မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ယွံကောန်တၠတအ် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်သၚ်ရ၊ ညာတ်တုဲကဵုဒှ် မိၚ်တုဲကဵုဒှ် သၠေဟ်ပၟာတုဲကဵုဒှ် တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူအဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ။
မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ယွံကောန်တၠတအ် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်သၚ်ရ၊ ညာတ်တုဲကဵုဒှ် မိၚ်တုဲကဵုဒှ် သၠေဟ်ပၟာတုဲကဵုဒှ် တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူအဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ။
ခမဳသၟတ်ဂှ် လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလ္ပါ်တုဲ ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲမ္ဂး သီုမပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်သၚ်ရ၊ ညာတ်တုဲကဵုဒှ် မိၚ်တုဲကဵုဒှ် သၠေဟ်ပၟာတုဲကဵုဒှ် တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူအဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ။
မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် “ယွံကောန်တၠတအ် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်သၚ်ရ၊ ညာတ်တုဲကဵုဒှ် မိၚ်တုဲကဵုဒှ် သၠေဟ်ပၟာတုဲကဵုဒှ် တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူအဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ” ရဴဝွံ ဒးဟီုသ္ဂးရ။
၂၁၁။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ခမဳ မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂှ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၞာအိုတ်ရ။ ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ခမဳ မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂှ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၞာအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ခမဳ မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂှ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၞာအိုတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟဒက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ်တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳ မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂှ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၞာအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ပွဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂၠိုၚ်တိုန် ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ-
“ယွံခမဳတအ် မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂှ် ဟဂပ်ဝ်ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၞာရ၊ ကုခမဳမဂ္ဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳအိုတ်သီုဟေၚ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲ တၞဟ်နဘိက်ကဵုခေါၚ် ‘သ္ပပဝါရဏာ’ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် မှာထေရ်ဇၞော်မွဲဇကု မဗျုဍိုန်ကဵုဇြဟတ်ဂှ် “စဵုကဵုခမဳအိုတ်သီု သ္ပပဝါရဏာတုဲ” ရဴဝွံ ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲ လၟတ်မၚ်ဒၟံၚ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ဗ္ၜူတုဲဒေါံစှ်ေရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် အပ္ဍဲဃော (ဇကု) သ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာ တၞဟ်နဂ္ဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် သ္ပပဝါရဏာတုဲ တၞဟ်နဂ္ဇအ်ပ္ဍဲသၞာဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
