၄.၉.၁။ သိက္ခာပိုဒ်ပဌမ
ယွံနာဲတအ် အာပတ်ပဲါစိုတ်ဂမၠိုၚ် ကၠံတြဴစှော်တြဴဝွံ အာစိုပ်ဒဒှ်ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲသရုပ်အိုတ်ရ။ 793) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ဥပးမွဲတၠဂှ် “ကုနာဲဗြဴဂမၠိုၚ် မၞုံပၟိက်ကဵုလသိုဏ်ဗတာၚ်ဂှ် အဲဍိက် ဘိက်နိမန် (သွက်ဂွံဒုၚ်ဒါန်) လသိုဏ်ဗတာၚ်ရ” ရဴဝွံ ဘိက်နိမန်လဝ် ဘိက္ခုနဳသၚ်ရ၊ “ယွံခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ကုခမဳဗြဴမွဲမွဲဇကု ဩဝ်ကဵုထောံဒါန် လသိုဏ်ဗတာၚ်ၜါကၟဵု ပိကၟဵုဂမၠိုၚ်ညိ” ရဴဝွံ ညးမၚ်ခံက် (ဝါ) လသိုဏ်ဗတာၚ် ဖအောဝ်စကာဗကန်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ပေဲါသဘၚ်ဒှ်တုဲ လသိုဏ်ဗတာၚ်အတိုၚ်မရၚ်တၠုၚ်နၚ်ဂှ် အာစိုပ် ပွမအိုတ်အာရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ဥပးဂှ်တုဲ “ယွံဒကာ နွံပၟိက်ကဵုလသိုဏ်ဗတာၚ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ယွံနာဲဗြဴတအ် ဟွံမွဲရ၊ လသိုဏ်ဗတာၚ် အတိုၚ်မရၚ်တၠုၚ်နၚ်ဂှ် အိုတ်အာတုဲရ၊ ဩဝ်က္ညအာခံက် (ဝါ) လသိုဏ်ဗတာၚ်ညိ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ က္ညအာခံက် (ဝါ) လသိုဏ်တုဲ သီုဟွံတီဗၞတ်ဗ္ၜတ် ကဵုရၚ်တၠုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် လသိုဏ်ဗတာၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ရ။ ညးမၚ်ခံက် (ဝါ) လသိုဏ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သီုဟွံတီဗၞတ်ဗ္ၜတ် ကဵုရၚ်တၠုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် လသိုဏ်ဗတာၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်ညးမၚ်ခံက် (ဝါ) လသိုဏ်ဗတာၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ် ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဗြဴပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုဟွံတီဗၞတ်ဗ္ၜတ် ကဵုရၚ်ပတၠုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် လသိုဏ်ဗတာၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုဟွံတီဗၞတ်ဗ္ၜတ် ကဵုရၚ်တပုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် လသိုဏ်ဗတာၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုည်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သီုဟွံတီဗၞတ်ဗ္ၜတ် ကဵုရၚ်တၠုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် လသိုဏ်ဗတာၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဟီုတွံဓရ်တုဲ — ယွံခမဳတအ် ကေၚ်ကတဵုဒှ်ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံတုန် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ကေၚ်ဒှ်သမ္ဘာဗဗၞးမွဲတုဲ (ကုဍေံဂှ်) ကောန်ဝုတ်ဂမၠိုၚ်ပိမတွံဂး နန္ဒာ နန္ဒာဝတဳ သုန္ဒရဳနန္ဒာလေဝ် နွံအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဂှ် စုတိကလိလောန်စဴတုဲ ကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူဂစေမ်ၜိုပ်မွဲရ၊ သၞေၚ်ဂစေမ်ၜိုပ်ဂှ်ဂမၠိုၚ် တုဲတဴနထဝ် အိုတ်သီုဒှ်အိုတ်ရ။ ၜိုပ်ဂှ် ကဵုတဴသၞေၚ်မွဲမွဲတၞုၚ် ကုဂကောံသ္ၚိဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် “ၜိုပ်ဝွံ ကဵုဒၟံၚ်သၞေၚ်မွဲမွဲတၞုၚ်ဇဳ ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ပၠုပ်စိုတ်တုဲ ရပ်ကေတ်သၟိၚ်ၜိုပ်ဂှ်တုဲမ္ဂး သ္ပစဵုကဵုသၞေၚ်ဟွံမွဲရ ‘ပိုက်ကေတ်သၞေၚ်မွဲတၞုၚ်ဟွံသှေ်ရ’၊ သၞေၚ်သၟိၚ်ၜိုပ်မကလေၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဂမၠိုၚ် ဒှ်အာဗုဗုဖအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ်လေဝ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ဟိုတ်နူလောဘဇၞော်လောန်ဂှ်ရ သ္ဒးဟုတ်ယုတ်ကၠုၚ် နူထဝ်တုဲရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဝွံတုန် ကြက်ဟုတ်ယုတ် နူလသိုဏ်ဗတာၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ နကဵုဝတ္ထုဂြပ်မကလိဂွံဂှ် သ္ဒးသ္ဍိုက်မၠိုက်တရိုပ်စိုတ်ရ၊ ဍာံကွေံရ၊ ပွမလောဘဇၞော်လောန်ဂှ် ယုတ်မာရ၊ ရပ်ကေတ်သၟိၚ်ၜိုပ်တုဲ (ဟိုတ်မပိုက်ကေတ်သၞေၚ်သီုဖအိုတ်ဂှ်ရ) သ္ဒးကျဟောံ ဟုတ်ယုတ် နူထဝ်ရောၚ်။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂရိုဟ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာ နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲမ္ဂး ပွမဇြိုၚ်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
794) “ယြဴခမဳဗြဴမွဲ စလသိုဏ်ဗတာၚ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဗြဴဂှ်) ဒးအာပတ်ပဲါစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ကဵုစၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။