၆.၃။ တတိယပါဋိဒေသနိက်သိက္ခာပိုဒ်
562) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံကုပိုည်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန်မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ် ဂကူမွဲဂကူလပါ်တြုံသ္ၚိ လ္ပါ်သမ္ဘာ သီုညးၜါလပါ်ဟေၚ် လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရ၊ ဗွဲဓရ်သဒ္ဓါ ဇၞော်မောဝ်ရ၊ ဗွဲပိုဉ်ဟာန်ဂြပ်ရတ် ဟုတ်ယုတ်ရ၊ ပ္ဍဲဂကူဂှ် စၞစဘောဇိုန်အိုတ်သီု မကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်နူယးဂှ် သၠးပွးကဵုထောံဒါန်ကုခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ ကာလလဆောဝ် သီုဟဂွံစစၞဂှ် ဒးပဒတဴအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် သီုဟွံတီဗၞတ်ဗ္ၜတ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်အိုတ်ရော? ညးဂမၠိုၚ်ဝွံ ဟိုတ်မကဵုဒါန် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံဂှ်ရ ကာလလဆောဝ် သီုဟဂွံစစၞဂှ် ဒးပဒတဴအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအလိၚ်ဂှ်ဟိုတ်နုဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲ— “ယွံခမဳတအ် ယြဴဂကူမွဲ ဗွဲဓရ်သဒ္ဓါ ဇၞော်မောဝ်ရ၊ ဗွဲပိုဉ်ဟာန်ဂြပ်ရတ် ဟုတ်ယုတ်ရ၊ ကုဂကူဂှ် တၞဟ်နပွမကဵု ‘သေက္ခသမ္မုတိ’ ပွမသၟိတ်ဂးသေက္ခ နဉတ္တိဒုတိယကမ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံသ္ဂးကဵုရ၊ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
563) “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ဂကူမၞုံယၟုဝွံဗွဲဓရ်သဒ္ဓါ ဇၞော်မောဝ်ရ၊ ဗွဲပိုဉ်ဟာန်ဂြပ်ရတ်တုန် ဟုတ်ယုတ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် ကဵုတဴ ပွမသၟိတ်ဂးပူဂိုလ်သေက္ခအရဳ ကုဂကူမၞုံယၟုဝွံရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ဂကူမၞုံယၟုဝွံ ဗွဲဓရ်သဒ္ဓါ ဇၞော်မောဝ်ရ၊ ဗွဲပိုဉ်ဟာန်ဂြပ်ရတ်တုန် ဟုတ်ယုတ်ရ၊ သၚ် ကဵုတဴ ပွမသၟိတ်ဂးပူဂိုလ်သေက္ခအရဳ ကုဂကူမၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ် သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမကဵုသေက္ခသမ္မုတိ ကုဂကူမၞုံယၟုဝွံရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ သၚ် ဂပ်ဝ် ကဵုသေက္ခသမ္မုတိ ကုဂကူမၞုံယၟုဝွံတုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜး သိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။ “ယြဴဂကူဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးသေက္ခမွဲ နွံအိုတ်ရ၊ ယြဴခမဳမွဲ ပ္ဍဲဂကူဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးသေက္ခ မၞုံသဘဴမဖှ်သာ်ဂှ် နတဲဇကု ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်စၞစကီု ဘောဇိုန်ကီုတုဲ သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲမ္ဂး၊ စလေဝ်စမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် 'ယွံကောန်တၠတအ် အဲ အာစိုပ်အာပတ်ပါဋိဒေသနိက် မဂပ်ဝ်ဂရိုဟ် မဟွံဗဗွဲသပ္ပါယ်တုဲရ၊ ဟီုလၟိၚ်ဒေသနာအာပတ် ပါဋိဒေသနိက်ဂှ်ရ' ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴ သိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
564) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ် ပေဲါသဘၚ်ဒှ်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဘိက်နိမန် ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ တရာပ်ဖါပ်ဗ္စအိုတ်ရ၊ ဂကူဂှ်လေဝ် ဘိက်နိမန်လဝ် ခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် “ပ္ဍဲဂကူဂမၠိုၚ်မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးသေက္ခဂှ် နတဲဇကု ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် စၞစကီု ဘောဇိုန်ကီုတုဲ ပွမသ္ၚာဲပွမစဂှ် ဟိုတ်နူတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဆေဝ်ဒဝ်လဝ်ဂှ်ရ ဟွံဂပ်ဝ်ရ” ရဴဝွံ မၞုံကဵု သံသယကုက္ကစ္စ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဟွံဒုၚ်တဲအိုတ်ရ။ ဂကူဂမၠိုၚ်ဂှ် “တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် မုဟိုတ် ဟွံဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဝတ္ထုဒါန် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော? နပွမဂျိုၚ်လမျီု မုဖဵုမၞုံကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲ— “ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဂကူဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးသေက္ခဂှ် ဘိက်နိမန်တုဲ နတဲဇကု ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် စၞစကီု ဘောဇိုန်ကီုတုဲ တၞဟ်နပွမသ္ၚာဲပွမစဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။ “ယြဴဂကူဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးသေက္ခမွဲ နွံအိုတ်ရ၊ ယြဴခမဳမွဲ ပ္ဍဲဂကူဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးသေက္ခ မၞုံသဘဴမဖှ်သာ်ဂှ် သီုဟွံဘိက်နိမန်လဝ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ နတဲဇကု ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်စၞစကီု ဘောဇိုန်ကီုတုဲ သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲမ္ဂး စလေဝ်စမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် 'ယွံကောန်တၠတအ် အဲ အာစိုပ်အာပတ် ပဋိဒေသနိက် မဂပ်ဝ်ဂရိုဟ် မဟွံဗဗွဲသပ္ပါယ်တုဲရ၊ ဟီုလၟိၚ်ဒေသနာအာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ဂှ်ရ' ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
565) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမွဲဇကု ဒှ်အ္စာမပြာပ်စဴသ္ၚိဂကူဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး သၠောံရုၚ်လတက်ပဠေဝ်သ္ၚာတုဲ ဂိုၚ်ထ္ၜကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲမ္ဂး ပြာပ်စဴအာသ္ၚိဂကူဂှ်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၞာမလးပညပ်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒၟံၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်ကဵုပိုဉ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီခမဳဂှ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂှ် “ပ္ဍဲဂကူဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂသေက္ခဂှ် သီုဟွံဘိက်နိမန် နတဲဇကုဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် စၞစကီု ဘောဇိုန်ကီုတုဲ ပွမသ္ၚာဲပွမစဂှ် ဟိုတ်နူတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဆေဝ်ဒဝ်လဝ်ဂှ်ရ ဟွံဂပ်ဝ်ရ” ရဴဝွံ မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဟွံဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ရ။ တၞဟ်နအာဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် ဟိုတ်မဟွံသၟဟ်ရထဂှ်ရ ပိုဉ်သကုတ်အာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂှ်အာ အာရှာမ်ဘာတုဲ ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲ “ယွံခမဳတအ် ခမဳမဂိယဲဂှ် ပ္ဍဲဂကူဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးသေက္ခဂှ် နတဲဇကု ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် စၞစကီု ဘောဇိုန်ကီုတုဲ တၞဟ်နပွမသ္ၚာဲပွမစဂှ် ကဵုအခေါၚ်” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜး သိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
566) “ယြဴဂကူဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးသေက္ခမွဲ နွံအိုတ်ရ၊ ယြဴခမဳမွဲ ပ္ဍဲဂကူဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သၟိတ်ဂးသေက္ခ မၞုံသဘဴမဖှ်သာ်ဂှ် သီုဟွံဘိက်နိမန်လဝ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂိယဲတုဲ နတဲဇကု ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် စၞစကီု ဘောန်ဇိုန်ကီုတုဲ သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲမ္ဂး၊ စလေဝ်စမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ‘ယွံကောန် တၠတအ် အဲ အာစိုပ်အာပတ်ပဋိဒေသနိက် မဂပ်ဝ်ဂရိုဟ် မဟွံဗဗွဲသပ္ပါယ်တုဲရ၊ ဟိုလၟိၚ်ဒေသနာအာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ဂှ်ရ’ ရဴဝွံသ္ဒးဟီုလၟိၚ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။