၅.၄.၅။ ပဌမပဝါရဏာသိက္ခာပိုဒ်
236) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဋ္ဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ဗဗၞးမွဲတၠ ဘိက်နိမန်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ တရာပ်ဖာပ်ဗ္စပိဏ္ဍပါတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ဃောကဵုပိုဉ် (ဒေါံရကေတ်ရ ရဴဝွံ) ဆေဝ်ဒဝ်ဒးတုဲ အာစိုပ်သ္ၚိကဠောတုဲ ညးလ္ၚဵုဂှ်စတုဲ ညးလ္ၚဵုဂှ်ဂိုၚ်ကေတ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ အာအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဂှ် “ယွံနာဲတအ် အဲ ဂပ်ဝ်ကဵုတရိုပ်စိုတ် တဳလပိုဉ်ခမဳဂမၠိုၚ် (နကဵုပိဏ္ဍပါတ်) တုဲအိုတ်ရ၊ ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်လေဝ် ကြက်ကဵုတရိုဟ်စိုတ် (ဗ္စဖျုၚ်) ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုညးဇရေၚ်သ္ၚိဂမၠိုၚ်ရ။ ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်— “တြနာဲဗဗၞးဂှ် မုရဴသာ်လဵု သကဵုတရိုပ်စိုတ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရော? ခမဳတၠအဲဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် က္ညကၠုၚ်သ္ၚိပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုဲ ခမဳလ္ၚဵုဂမၠိုၚ် သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ၊ ခမဳလ္ၚဵုဂမၠိုၚ် ဂိုၚ်ကေတ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ အာအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဂှ် “တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် ကဵုပိုဉ်ပ္ဍဲသ္ၚိပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုဲ မုဟိုတ် စပ္ဍဲဌာန်မွဲသအာၚ်အိုတ်ရော? အဲသၟဟ်ရထ တၞဟ်နကဵုဒါန် အတိုၚ်နွံပၟိက်မာန်ဒၟံၚ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်ဗဗၞးဂှ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဃောကဵုပိုဉ် (ဒေါံရကေတ်ရ ရဴဝွံ) ဆေဝ်ဒဝ်ဒးတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်စသုၚ် ပ္ဍဲဌာန်မွဲသအာၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဃောကဵုပိုဉ် (ဒေါံရကေတ်ရရဴဝွံ) ဆေဝ်ဒဝ်ဒးတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်စသုၚ် ပ္ဍဲဌာန်မွဲသအာၚ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ) ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး ဂနူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဟိုတ် ဃောကဵုပိုဉ် (ဒေါံရကေတ်ရ ရဴဝွံ) ဆေဝ်ဒဝ်ဒးတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်စသုၚ် ပ္ဍဲဌာန်မွဲသဘာၚ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ပွမၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။ “ယြဴခမဳမွဲ ဃောကဵုပိုဉ် (ဒေါံရကေတ်ရ ရဴဝွံ) ဆေဝ်ဒဝ်ဒးတုဲ စၞစကီု ဘောဇိုန်ကီု သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲမ္ဂး၊ သ္ပပြဘိုဂ်လေဝ်သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဂှ်) ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
237) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကေတ်နၚ် ပိဏ္ဍပါတ်မပြဲပြဲဂမၠိုၚ် (သွက်) ခမဳမဂိယဲဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳမဂိယဲဂမၠိုၚ် အတိုၚ်သဘဴစိုတ်နွံ စဟွံမာန်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဒးကၠဟ်ထောံပိဏ္ဍပါတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဗရုရမျာၚ်လရိုအ်ထအဴကၠံံၚ် ဂကောံခ္ဍာ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုရမျာၚ်မသကာတ်မြဟ်လှဲလးတုဲ “ယွံအာနန္ဒ ဗရုရမျာၚ်လရိုအ်ထအဴကၠံၚ် ဂကောံခ္ဍာ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုရမျာၚ်မသကာတ်မြဟ်လှဲလးဂှ် မုရဴဟိုတ်နူဟိုတမွဲရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တဳလပိဒဉ်အာနန္ဒရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံအာနန္ဒ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ပပြဘိုဂ်တဴ ပိဏ္ဍပါတ်သှေ်သၟေဟ်နူညးဂိယဲအိုတ်ဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်ရ) ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဟွံသ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံဂလာန်ဓရ်တုဲ “ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပွမသ္ပပြဘိုဂ်ပိဏ္ဍပါတ်မသှေ်သၟေဟ် ခမဳမဂိယဲကီု ခမဳဟွံဂိယဲကီုဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် “အလုံအိုတ်သီုဝွံ အဲဒေါံရ” ‘မၞုံပ္ဍဲခရော်အိုတ်သီုဝွံ အဲဒေါံရ’ ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ပအတိရိတ်ဝိနယ်ကမ် ‘ပွမသှေ်သၟေဟ်’ ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။ 238) “ယြဴခမဳမွဲ ဃောကဵုပိုဉ် (ဒေါံရကေတ်ရ ရဴဝွံ) ဆေဝ်ဒဝ်ဒးတုဲ စၞစကီု ဘောဇိုန်ကီု မဟဂွံသ္ပလဝ် အတိရိတ်ဝိနယ်ကမ် ‘ပွမသှေ်သၟေဟ်’ ဏီ သ္ၚာဲလေဝ်သ္ၚာဲမ္ဂး၊ သ္ပပြဘိုဂ်လေဝ်သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဂှ်) ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
