၄.၃.၁။ တတိယကထိနသိက္ခာပိုဒ်
497) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ် ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုခမဳမွဲဇကုရ၊ သ္ၚာခမဳဂှ်ဂှ် ဇိၚ်တဴမ္ဂး ဟွံရုမ်ဂပ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂှ် ပၠးသ္ၚာဂှ်တုဲ တံၚ်ပၠးပတိတ်ဒၟံၚ် ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ် လၟေၚ်ဘာမ္ဂး ညာတ်ဒး ခမဳပၠးသ္ၚာဂှ်တုဲ တံၚ်ပၠးပတိတ်ဒၟံၚ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါဂှ်ရ၊ ညာတ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဂှ်တုဲ— “ယွံခမဳ တၠအဲ မုဟိုတ် ပၠးသ္ၚာဝွံတုဲ တံၚ်ပၠးပတိတ်ဒၟံၚ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါဂှ်ရော” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂှ်ရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ် မကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုအဲဍိက်ဝွံ ဇိၚ်တဴမ္ဂး ဟွံရုမ်ဂပ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ အဲဍိက် ပၠးသ္ၚာဝွံတုဲ တံၚ်ပၠးပတိတ်ဒၟံၚ် ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ တၚ်စၟဳစွံလဝ် (အလယ်) ကြက်ကလိဂွံသ္ၚာရ နွံကုတၠအဲဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်) နွံရ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံဂလာန်ဓရ်တုဲ “ယွံခမဳတအ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်တုဲ တၞဟ်နစွံပတန် တၚ်စၟဳစွံလဝ် ရဴဝွံမ္ဂး ကြက်ကလိဂွံသ္ၚာရဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
498) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် “ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်တုဲ တၞဟ်နစွံပတန် နတၚ်စၟဳစွံလဝ် ရဴဝွံမ္ဂး ကြက်ကလိဂွံသ္ၚာရ” ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ်တုဲရ ရဴဝွံ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ စွံပတန်လဝ် လောန်မွဲဂိတုအိုတ်ရ။ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ်လၟေၚ်ဘာမ္ဂး ညာတ်ဒးသ္ၚာဂမၠိုၚ် စိုက်တုဲဒက်ကွက်လဝ် ပ္ဍဲဒုန်တေၚ်သ္ၚာဂှ်မ္ဂး— “ယွံကောန်တၠတအ် သ္ၚာဂမၠိုၚ် စိုက်တုဲဒက်ကွက်လဝ် ပ္ဍဲဒုန်တေၚ်သ္ၚာဂှ် ဒှ်သ္ၚာဂမၠိုၚ် မုရဴညးမွဲဂှ်ရော” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံကောန်တၠ သ္ၚာဟွံကဵုအခိၚ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ နတၚ်စၟဳစွံလဝ် ရဴဝွံမ္ဂး ကြက်ကလိဂွံသ္ၚာရဂှ် ဒေပ်စွံပတန်လဝ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။ ယွံကောန်တၠတအ် သ္ၚာဂမၠိုၚ်ဝွံ ဒေပ်စွံပတန်လဝ် ဗၞတ်လလအ်လဵုအိုတ်ဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်)— ယွံကောန်တၠ မွဲဂိတုပြၚ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒဂှ် “ခမဳဂမၠိုၚ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်တုဲ မုဟိုတ်သ္ဂောံဒေပ်စွံပတန် လောန်မွဲဂိတုအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်တုဲ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်တုဲ ဒေပ်စွံပတန်လဝ် လောန်မွဲဂိတုအိုတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်တုဲ မုဟိုတ် သ္ဂောံဒေပ်စွံပတန် လောန်မွဲဂိတုအိုတ်ဂှ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ပွမၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜး သိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
499) ဂဗုဓ် (ကေၚ်ကာ) ခၞံသ္ၚာခမဳဂှ်တုဲအာမ္ဂး ပိုက်ကၠေံကထိုန်တုဲမ္ဂး သ္ၚာဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ် ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုခမဳမ္ဂး၊ ခမဳမၞုံပၟိက် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ရ၊ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်တုဲ ဗွဲမပြဟ်သန်ဟေၚ် သ္ဒးဇိၚ်ဖျောန်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်ရုမ်ဂပ် ယဝ်ဟွံဒှ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် တၞဟ်နပွမဍိုက်ပေၚ်ရုမ်ဂပ် သ္ၚာမယုတ်ဒေက်ဂှ် တၚ်စၟဳ (အလယ်) နွံမ္ဂး လုကဴကာလဗၞတ်မွဲဂိတု ဒေပ်စွံပတန်သ္ၚာဂှ် မာန်ရ၊ ဒေပ်စွံပတန် လောန်လတူမွဲဂိတုမ္ဂး၊ ၜိုန်တၚ်စၟဳ (အလယ်) နွံလေဝ် ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပါဲစိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
