၂.၅.၁။ ဝတ္ထုတဳလပိုဉ် ဥဒါယဳ
296) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ဒှ်ခမဳမလေပ်ပြာပ်စဴသ္ၚိ (ခမဳအ္စာ) ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ရ၊ ပြာပ်စဴသ္ၚိဂမၠိုၚ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ရ၊ ယြဴပ္ဍဲဂကူမွဲ သ္ဂောံညာတ်ကေတ် သၟတ်တြုံဟွံမွဲကဵုသမ္ဘာကီု သၟတ်ဗြဴဟွံမွဲကဵုတြုံတၠသ္ၚိကီုရ၊ ပ္ဍဲဇရေၚ်မိမသၟတ်တြုံဂမၠိုၚ်ဂှ်— “သၟတ်ဗြဴ သ္ၚိဂကူမၞုံယၟုဝွံ ရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂေါဝ်လောန်ရ၊ ထေက်ကဵုဗဵုသ္ၚေဝ်ရံၚ်ခိုဟ်ရ၊ လေပ်ကဵုစိုတ်ဇြုၚ်ကေဝ်ရ၊ မၞုံကဵုပညာရ၊ ကေက်သကာရ၊ မၞုံကဵုဉာဏ်ထပက်ခၠၚ်ကေတ်ရ၊ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်ရ၊ စာ်စ္ဍးနူလၞုဟ်လၞန်ရ၊ သၟတ်ဗြဴဂှ် ထေက်ကြိုက်ဗဗွဲကဵုသၟတ်တြုံဝွံရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးဂုဏ်သၟတ်ဗြဴရ။ မိမတၠကောန်တြုံဂမၠိုၚ်ဂှ်— “ယွံတဳလပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ‘ညးဂမၠိုၚ်တေံဂှ် ဒှ်ညးလဵုအိုတ်ရောကီု ဒှ်တဴကောန်ဇာတ်ညးလဵုရောကီု’ ကီု ဟွံတီညးဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ် ယဝ်ရတဳလပိုဉ်ကဵု (မိမသၟတ်ဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်) ကဵုစမ္ဂး ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သွက်သၟတ်တြုံဝွံ ကြက်ရၚ်တၠုၚ်ဒုၚ်ကော်နၚ်သၟတ်ဗြဴဂှ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဇရေၚ်မိမ သၟတ်ဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်— “သၟတ်တြုံသ္ၚိဂကူမၞုံယၟုဝွံ ရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂေါဝ်လောန်တဴရ၊ ထေက်ကဵုဗဵုသ္ၚေဝ်ရံၚ်ခိုဟ်ရ၊ လေပ်ကဵုစိုတ်ဇြုၚ်ကေဝ်ရ၊ မၞုံကဵုပညာရ၊ ကေက်သကာရ၊ မၞုံကဵုဉာဏ် ထပက်ခၠက်ကေတ်ရ၊ စဳကၠးဆိုဗ္ဒက်ရ၊ စာ်စ္ဍးနူလၞုဟ်လၞန်ရ၊ သၟတ်တြုံဂှ်ထေက်ကြိုက်ဗဗွဲကဵုသၟတ်ဗြဴဝွံရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးဂုဏ်သၟတ်တြုံရ။ မိမတၠကောန်ဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်— “ယွံတဳလပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ‘ညးဂမၠိုၚ်တေံဂှ် ဒှ်ညးလဵုအိုတ်ရောကီု ဒှ်တဴကောန်ဇာတ်ညးလဵုရောကီု’ ကီု ဟွံတီညးဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ တၞဟ်နဟီုသ္ဂး သွက်သၟတ်ဗြဴဒှ်ညံၚ်ဟွံမွဲကျာ်သြဳ ဒးဂွဂၠေံရ၊ ယွံတဳလပိုဉ် ယဝ်ရတဳလပိုဉ်ကဵု (မိမသၟတ်တြုံဂမၠိုၚ်ဂှ်) အာတ်မ္ဂး ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သွက်သၟတ်ဗြဴဝွံ ကြက်ကဵုစ ကုသၟတ်တြုံဂှ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ နနဲဝွံဟေၚ် ပွမရေၚ်တၠုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ကောန်ဗြဴဂမၠိုၚ်လေဝ် ကဵုသ္ပရ၊ ပွမကဵုစကောန်ဗြဴဂမၠိုၚ်လေဝ် ကဵုသ္ပရ၊ ပွမပတူအိန်ထံၚ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ကဵုသ္ပရ။
297) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ကောန်ဝုတ်သမ္ဘာဟောတြေမ်မွဲ ရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂေါဝ်လောန်ရ၊ ထေက်ကဵုဗဵုသ္ၚေဝ်ရံၚ်ခိုဟ်ရ၊ လေပ်ကဵုစိုတ်ဇြုၚ်ကေဝ်ရ၊ အာဇဳဝက ‘ကွးတဳ’ ကောန်မွဲကွာန်ဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်အိုတ်တုဲ “ယွံနာဲဗြဴ သၟတ်ဗြဴဝွံ ဩဝ်ကဵုကုကောန်တြုံ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု သမ္ဘာဟောရာတြေမ်ဂှ်အိုတ်ရ။ သမ္ဘာဟောရာတြေမ်ဂှ် “ယွံနာဲတအ် အဲတုန် ‘ညးဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် ဒှ်ညးလဵုအိုတ်ရောကီု ဒှ်ကောန်ဇာတ်ညးလဵုရောကီု’ ဂှ် ဟွံတီမၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ သၟတ်ဗြဴဝွံလေဝ် ဒှ်ကောန်ဗြဴအဲမွဲတၠဓဝ်သၟးဟွံက ကွာန်သအာၚ်လေဝ် သ္ဒးအာတုဲအဲကဵုစ ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ယွံနာဲတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဟိုတ်နူဟိုတ်လဵုမွဲ ကၠုၚ်အိုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်အာဇဳဝက ‘ကွးတဳ’ ဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ။ ယွံနာဲတအ် ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ဝွံ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်အာတ်ကောန်ဝုတ် သမ္ဘာဟောရာတြေမ်မၞုံယၟုဝွံ သွက်ကောန်တြုံ ပိုဲတအ်အိုတ်ရ၊ သမ္ဘာဟောရာတြေမ်ဂှ် “ယွံနာဲတအ် အဲတုန် ‘ညးဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် ဒှ်ညးလဵုအိုတ်ရောကီု ဒှ်ကောန်ဇာတ်ညးလဵုရောကီု’ ဂှ် ဟွံတီမၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ သၟတ်ဗြဴဝွံလေဝ် ဒှ်ကောန်ဗြဴအဲမွဲတၠဓဝ်သၟးဟွံက ကွာန်သအာၚ်လေဝ် သ္ဒးအာတုဲ အဲကဵုစ ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။ ယွံနာဲတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မုဟိုတ် အာတ်ကောန်ဝုန် သမ္ဘာဟောရာတြေမ်ဂှ်အိုတ်ရော? ဒးဟီုကဵုတဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ထေက်ရဟွံသေၚ်ဟာ၊ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ကြက်ကဵု ကဵုစဏောဝ် ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကွးအာဇဳဝကဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳအိုတ်တုဲမ္ဂး “ယွံတဳလပိုဉ် ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ဝွံ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်အာတ်ကောန်ဝုတ် သမ္ဘာဟောရာတြေမ်မၞုံယၟုဝွံ သွက်ကောန်တြုံ ပိုဲတအ်အိုတ်ရ၊ သမ္ဘာဟောရာတြေမ်ဂှ် “ယွံနာဲတအ် အဲတုန် ‘ညးဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် ဒှ်ညးလဵုအိုတ်ရောကီု ဒှ်ကောန်ဇာတ်ညးလဵုရောကီု’ ဂှ် ဟွံတီမၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ သၟတ်ဗြဴဝွံလေဝ် ဒှ်ကောန်ဗြဴအဲမွဲတၠဓဝ်သၟးဟွံက ကွာန်သအာၚ်လေဝ် သ္ဒးအာတုဲ အဲကဵုစ ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ယွံတဳလပိုဉ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ် ဩဝ်ဖအောဝ်ကဵု သမ္ဘာဟောရာတြေမ်ဂှ် ကဵုစကောန်ဝုတ် သွက်ကောန်တြုံ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ညိ” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ပြာပ်အာဇရေၚ် သမ္ဘာဟောရာတြေမ်ဂှ်တုဲ “မုဟိုတ်ဟွံကဵုစကောန်ဝုတ် ကုညးဂမၠိုၚ်ဝွံဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်သမ္ဘာဟောရာတြေမ်ဂှ်ရ။ ယွံတဳလပိုဉ် ညးဂမၠိုၚ်ဝွံ ‘ညးဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် ဒှ်ညးလဵုအိုတ်ရောကီု ဒှ်ကောန်ဇာတ်ညးလဵုရောကီု’ ဂှ် အဲဍိက် ဟွံတီညးဂမၠိုၚ်ရ၊ သၟတ်ဗြဴဝွံ ဒှ်ကောန်ဗြဴအဲဍိက်မွဲတၠဓဝ်သၟးဟွံက ကွာန်သအာၚ်လေဝ် သ္ဒးဗက်အာတုဲ အဲဍိက်ကဵုစဟွံမာန်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ဩဝ်ကဵုထောံ ကုညးဂမၠိုၚ်ဝွံညိ၊ ညးဂမၠိုၚ်ဝွံ အဲတီဒၟံၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံတဳလပိုဉ် ယဝ်ရတဳလပိုဉ် တီမ္ဂးကဵုဏာရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သမ္ဘာဟောရာတြေမ်ဂှ် ကဵုဏာကောန်ဝုတ် ကုကွးအာဇဳဝကဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကွးအာဇဳဝကဂမၠိုၚ်ဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ဏာသၟတ်ဗြဴဂှ်တုဲ ဗၞတ်မွဲဂိတုဟေၚ် သ္ပသုၚ်စောဲ နဒဒှ်ခအှ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်လောန်အာနူမွဲဂိတုဂှ် သ္ပသုၚ်စောဲ နဒဒှ်ဍိက်ဗြဴအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟတ်ဗြဴဂှ်— “အဲ အာစိုပ်ဒၟံၚ် ဂကူဟွံဒးရးရ၊ ဒှ်ဒၟံၚ်ဒဒိုခ်ရ၊ ဟွံကလိဂွံ တသိုခ်ကာယစိုတ်ရ၊ ဗၞတ်မွဲဂိတုဟေၚ် သ္ပသုၚ်စောဲအဲ နဒဒှ်ခအှ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်လောန်အာနူမွဲဂိတုဂှ် သ္ပသုၚ်စောဲအဲ နဒဒှ်ဍိက်ဗြဴအိုတ်ရ၊ ယွံမိယာဲအဲ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်ကၠုၚ်ကော်ဖျဴ အဲညိ” ရဴဝွံ ဗလးဏာကလုတ် ဇရေၚ်မိယာဲတေံရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သမ္ဘာဟောရာတြေမ်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ကွးအာဇဳဝကဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံကောန်နာဲတအ် သၟတ်ဗြဴဝွံ လ္ပသ္ပသုၚ်စောဲ နဒဒှ်ဍိက်ဗြဴအိုတ်ညိ၊ သၟတ်ဗြဴဝွံ ဩဝ်သ္ပသုၚ်စောဲ နဒဒှ်ခအှ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုကွးအာဇဳဝကဂမၠိုၚ်ရ။ ကွးအာဇဳဝကဂမၠိုၚ်ဂှ် “ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲကဵုမကဵုကေတ် ကေုာံတၠအဲရ၊ ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုပွမကဵုကေတ် ကေုာံခမဳဟေၚ်ရ၊ တၠအဲ ဩဝ်အာညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟွံတီတၠအဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သမ္ဘာဟောရာတြေမ်ဂှ် ကွးအာဇဳဝကဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ရာန်သကိုတ် ပရာန်လဟုက်တုဲ မွဲလှေ်ပၠန် ကလေၚ်စဴကၠုၚ် ဍုၚ်သာရဝှ်ဟေၚ်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သၟတ်ဗြဴဂှ်— “အဲ အာစိုပ်ဒၟံၚ် ဂကူဟွံဒးရးရ၊ ဒှ်ဒၟံၚ်ဒဒိုခ်ရ၊ ဟွံကလိဂွံ တသိုခ်ကာယစိုတ်ရ၊ ဗၞတ်မွဲဂိတုဟေၚ် သ္ပသုၚ်စောဲအဲ နဒဒှ်ခအှ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်လောန်အာနူမွဲဂိတုဂှ် သ္ပသုၚ်စောဲအဲ နဒဒှ်ဍိက်ဗြဴအိုတ်ရ၊ ယွံမိယာဲအဲ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်ကၠုၚ်ကော်ဖျဴ အဲညိ” ရဴဝွံ ဗလးဏာကလုတ် ဇရေၚ်မိယာဲတေံရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သမ္ဘာဟောရာတြေမ်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳတုဲ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၟတ်ဗြဴဂှ် အာစိုပ်ဒၟံၚ်ဂကူဟွံဒးရးရဂး၊ ဒှ်ဒၟံၚ်ဒဒိုခ်ရဂး၊ ဟွံကလိဂွံ တသိုခ်ကာယစိုတ်ရဂး၊ ဗၞတ်မွဲဂိတုဟေၚ် သ္ပသုၚ်စောဲအဲ နဒဒှ်ခအှ်အိုတ်ရဂး၊ ပ္ဍဲအခိၚ်လောန်အာနူမွဲဂိတုဂှ် သ္ပသုၚ်စောဲအဲ နဒဒှ်ဍိက်ဗြဴအိုတ်ရဂး၊ ယွံကောန်နာဲတအ် သၟတ်ဗြဴဝွံ လ္ပသ္ပသုၚ်စောဲ နဒဒှ်ဍိက်ဗြဴအိုတ်ညိ၊ သၟတ်ဗြဴဝွံ ဩဝ်သ္ပသုၚ်စောဲ နဒဒှ်ခအှ်ညိအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးညိကျာ် ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ပြာပ်အာဇရေၚ် ကွးအာဇဳဝကဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံကောန်နာဲတအ် သၟတ်ဗြဴဝွံ လ္ပသ္ပသုၚ်စောဲ နဒဒှ်ဍိက်ဗြဴအိုတ်ညိ၊ သၟတ်ဗြဴဝွံ ဩဝ်သ္ပသုၚ်စောဲ နဒဒှ်ခအှ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု ကွးအာဇဳဝကဂမၠိုၚ်ရ။ ကွးအာဇဳဝကဂမၠိုၚ်ဂှ် “ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲကဵုပွမကဵုကေတ် ကေုာံတၠအဲရ၊ ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကေတ် ကေုာံသမ္ဘာဟောရာတြေမ်ဟေၚ်ရ၊ ခမဳမ္ဂးဂှ် ဟွံထေက်ကဵုသ္ပလွဳ (သ္ပဓဝိၚ်) ရ၊ ထေက်ကဵုဒှ် ခမဳခိုဟ်ဟေၚ်ရ၊ တၠအဲဩဝ်အာညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟွံတီတၠအဲအိုတ်ရ”ရဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳဂှ် ကွးအာဇဳဝကဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ရာန်သကိုတ် ပရာန်လဟုက်တုဲ မွဲလှေ်ပၠန် ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဟေၚ်ရ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သၟတ်ဗြဴဂှ်— “အဲ အာစိုပ်ဒၟံၚ် ဂကူဟွံဒးရးရ၊ ဒှ်ဒၟံၚ်ဒဒိုခ်ရ၊ ဟွံကလိဂွံ တသိုခ်ကာယစိုတ်ရ၊ ဗၞတ်မွဲဂိတုဟေၚ် သ္ပသုၚ်စောဲအဲ နဒဒှ်ခအှ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်လောန်အာနူမွဲဂိတုဂှ် သ္ပသုၚ်စောဲအဲ နဒဒှ်ဍိက်ဗြဴအိုတ်ရ၊ ယွံမိယာဲအဲ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်ကၠုၚ်ကော်ဖျဴ အဲညိ” ရဴဝွံ ဗလးဏာကလုတ် ဇရေၚ်မိယာဲတေံရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သမ္ဘာဟောရာတြေမ်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳတုဲ— “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၟတ်ဗြဴဂှ် အာစိုပ်ဒၟံၚ်ဂကူဟွံဒးရးရဂး၊ ဒှ်ဒၟံၚ်ဒဒိုခ်ရဂး၊ ဟွံကလိဂွံ တသိုခ်ကာယစိုတ်ရဂး၊ ဗၞတ်မွဲဂိတုဟေၚ် သ္ပသုၚ်စောဲအဲ နဒဒှ်ခအှ်အိုတ်ရဂး၊ ပ္ဍဲအခိၚ်လောန်အာနူမွဲဂိတုဂှ် သ္ပသုၚ်စောဲအဲ နဒဒှ်ဍိက်ဗြဴအိုတ်ရဂး၊ ယွံကောန်နာဲတအ် သၟတ်ဗြဴဝွံ လ္ပသ္ပသုၚ်စောဲ နဒဒှ်ဍိက်ဗြဴအိုတ်ညိ၊ သၟတ်ဗြဴဝွံ ဩဝ်သ္ပသုၚ်စောဲ နဒဒှ်ခအှ်ညိအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးညိကျာ် ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳရ။ ပဌမကၠာတဲဂှ်လေဝ် ကွးအာဇဳဝကဂမၠိုၚ်ဂှ် ရာန်သကိုတ် ဗဒဴထောံအဲတုဲရ၊ တၠအဲဩဝ်အာညိ၊ အဲ ကြက်ဟွံအာရ ရဴဝွံ (တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ကလေၚ်ဟီုရ)။
298) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သမ္ဘာဟောရာတြေမ်ဂှ် “ကောန်ဝုတ်အဲ ဟိုတ်နူခါမ်သဳၝောံမယုတ်မာ ဟိုတ်နူခါမ်သဳတၟက်မယုတ်မာ ဟိုတ်နူတြုံတၠသ္ၚိမယုတ်မာ သၟဟ်ညံၚ်ရဴအာစိုပ်ဒၟံၚ်ဂကူဟွံဒးရကီု သၟဟ်ညံၚ်ရဴဒှ်ဒၟံၚ်ဒဒိုခ်ကီု သၟဟ်ညံၚ်ရဴဟွံကလိဂွံ တသိုခ်ကာယစိုတ်ကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ဩဝ်ကဵုအာစိုပ် အရာဟွံခိုဟ်ဆာဲညိ၊ တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ဩဝ်ကဵုဒှ်ဒဒိုခ်ညိ၊ တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ဩဝ်ကဵုလ္ပကဵုကလိဂွံ တသိုခ်ကာယစိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ သၟတ်ဗြဴဂှ်လေဝ် “အဲ ဟိုတ်နူခါမ်သဳၝောံမယုတ်မာ ဟိုတ်နူခါမ်သဳတၟက်မယုတ်မာ ဟိုတ်နူတြုံတၠသ္ၚိမယုတ်မာ သၟဟ်ညံၚ်ရဴအာစိုပ်ဒၟံၚ် ဂကူဟွံဒးရးကီု သၟဟ်ညံၚ်ရဴဒှ်ဒၟံၚ်ဒဒိုခ်ကီု သၟဟ်ညံၚ်ရဴဟွံကလိဂွံ တသိုခ်ကာယစိုတ်ကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ဩဝ်ကဵုအာစိုပ် အရာဟွံခိုဟ်ဆာဲညိ၊ တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ဩဝ်ကဵုဒှ်ဒဒိုခ်ညိ၊ တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ဩဝ်ကဵုလ္ပကလိဂွံ တသိုခ်ကာယစိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ဗြဴမွဲသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲကဵုပွမတရိုပ်စိုတ် နကဵုခါမ်သဳၝောံဂမၠိုၚ်ကီု နကဵုခါမ်သဳတၟက်ဂမၠိုၚ်ကီု နကဵုတြုံတၠသ္ၚိဂမၠိုၚ်ကီုလေဝ် “ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟိုတ်နူခါမ်သဳၝောံဂမၠိုၚ်မယုတ်မာ ဟိုတ်နူခါမ်သဳတၟက်ဂမၠိုၚ်မယုတ်မာ ဟိုတ်နူတြုံတၠသ္ၚိဂမၠိုၚ်မယုတ်မာ သၟဟ်ညံၚ်ရဴအာစိုပ်ဒၟံၚ် ဂကူဟွံဒးရးအိုတ်ကီု သၟဟ်ညံၚ်ရဴဒှ်ဒၟံၚ်ဒဒိုခ်အိုတ်ကီု သၟဟ်ညံၚ်ရဴဟွံကလိဂွံ တသိုခ်ကာယစိုတ်အိုတ်ကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ဩဝ်ကဵုအာစိုပ် အရာဟွံခိုဟ်ဆာဲညိ၊ တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ဩဝ်ကဵုဒှ်ဒဒိုခ်ညိ၊ တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ဩဝ်ကဵုလ္ပကဵုကလိဂွံ တသိုခ်ကာယစိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုလက်ချဴအိုတ်ရ။ ဗြဴမွဲသအာၚ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုပွမတရိုပ်စိုတ် နကဵုခါမ်သဳၝောံဂမၠိုၚ်ကီု နကဵုခါမ်သဳတၟက်ဂမၠိုၚ်ကီု နကဵုတြုံတၠသ္ၚိဂမၠိုၚ်ကီုလေဝ် “ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟိုတ်နူခါမ်သဳၝောံဂမၠိုၚ်မခိုဟ်ဆာဲ ဟိုတ်နူခါမ်သဳတၟက်ဂမၠိုၚ်မခိုဟ်ဆာဲ ဟိုတ်နူတြုံတၠသ္ၚိဂမၠိုၚ်မခိုဟ်ဆာဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴကလိဂွံ တသိုခ်အိုတ်ကီု သၟဟ်ညံၚ်ရဴဍိုက်ပေၚ်ကဵု အရပ်အရာအိုတ်ကီု သၟဟ်ညံၚ်ရဴတသိုခ်ဇၞော်မောဝ်အိုတ်တဴကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ဩဝ်ကဵုကလိဂွံတသိုခ်ညိ၊ တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ဩဝ်ကဵုဍိုက်ပေၚ်ကဵု အရပ်အရာညိ၊ တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ဩဝ်ကဵုကလိဂွံ တသိုခ်ဇၞော်မောဝ်ညိ” ရဴဝွံ ရာဒနာမိက်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဗီုဗြဴလ္ၚဵုလက်ချဴ ကေုာံဗီုဗြဴလ္ၚဵုဂမၠိုၚ် ရာဒနာအိုတ်တုဲ ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ် “တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ မုဟိုတ်သ္ပကေၚ်ကာကလုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ်တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ နဟိုတ်မဂၠိုၚ်အိုတ်တုဲ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုခမဳသၚ်ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး— “ယွံဥဒါယဳ တၠအဲ သ္ပကေၚ်ကာကလုတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဲပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) မုဟိုတ်တၠအဲ သ္ပကေၚ်ကာကလုတ်ဂှ်ရော?” ။ ပ ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) (ပွတၠအဲသ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
299) ယြဴခမဳမွဲ ကုဗြဴလေဝ် ပၟိက်တြုံ ဟိုတ်မမိက်ကဵုဒှ်သမ္ဘာကီု ကုတြုံလေဝ် ပၟိက်ဗြဴဟိုတ်မမိက်ကဵုဒှ်တၠသ္ၚိကီု သ္ပကဵုကေၚ်ကာကလုတ်မ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
300) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ သၟုၚ်ဗြဴ (ညးဗက်ၝောံ) ဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် သၟိက်ဝေၚ်ဂြိုပ်မိပ်ဇြိပ် ပ္ဍဲဥဒျာန်ဂမၠိုၚ်တုဲ “ဩဝ်ကၠုၚ်ဥဒျာန်ညိ၊ ကြက်ဝေၚ်ဂြိုၚ်မိပ်ဇြိပ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဗလးဏာကလုတ် ဇရေၚ်ဗြဴစရာဲဍုၚ်မွဲအိုတ်ရ။ ဗြဴစရာဲဍုၚ်ဂှ် “ယွံနာဲတအ် အဲဂှ် ‘ညးဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် ဒှ်ညးလဵုအိုတ်ရောကီု ဒှ်ကောန်ဇာတ်ညးလဵုရောကီု’ ဂှ် ဟွံတီမၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအဲလေဝ် ဂြပ်ရတ်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ ကပေါတ်သုၚ်စောဲဂၠိုၚ်ဂၠုၚ်ရ၊ မ္ၚးဍုၚ်လေဝ် သ္ဒးဗက်အာဒှ်တုဲ အဲဗက်အာဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကလုတ်ဂှ် ဟီုလဴ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုသၟုၚ်ဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ဟီုလဴရဴဝွံဝွံမ္ဂး တြုံမွဲဂှ် “ယွံနာဲတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မုဟိုတ်အာတ်တဴ ဗြဴစရာဲဍုၚ်အိုတ်ဂှ်ရော? ဒးဟီုကဵုတဳလပိုဉ်ဥဒါယဳထေက်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ၊ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ကြက်ဖအောဝ်ဗတိုက်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ဟီုသ္ဂးရဴဝွံမ္ဂး ဥပးမွဲဂှ် “ယွံနာဲတအ် လ္ပဟီုရဴဝွံညိ၊ သွက်ဂွံသ္ပကမၠောန် မၞုံသဘဴရဴဝွံ ဟွံဂပ်ဝ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ကြက်သ္ပရဴဝွံ ဟွံသေၚ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ဟီုသ္ဂးရဴဝွံမ္ဂး “ကြက်သ္ပရ၊ ကြက်သ္ပဟွံသေၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ပတဴပွမဝေၚ်လံၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သၟုၚ်ဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳတုဲ “ယွံတဳလပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သၟိက်ဝေၚ်ဂြိုၚ်မိပ်ဇြိပ် ပ္ဍဲဥဒျာန်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ‘ဩဝ်ကၠုၚ်ဥဒျာန်ညိ၊ ကြက်ဝေၚ်ဂြိုၚ်မိပ်ဇြိပ်အိုတ်ရ’ ရဝွံ ဗလးဏာကလုတ်မွဲ ဇရေၚ်ဗြဴစရာဲဍုၚ် မၞုံယၟုဝွံအိုတ်ရ။ ဗြဴစရာဲဍုၚ်ဂှ် ‘ယွံနာဲတအ် အဲဂှ် ‘ညးဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် ဒှ်ညးလဵုအိုတ်ရောကီု ဒှ်ကောန်ဇာတ်ညးလဵုရောကီု’ ဂှ် ဟွံတီမၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအဲလေဝ် ဂြပ်ရတ်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ ကပေါတ်သုၚ်စောဲဂၠိုၚ်ဂၠုၚ်ရ၊ မ္ၚးဍုၚ်လေဝ် သ္ဒးဗက်အာဒှ်တုဲ အဲဗက်အာဟွံမာန်ရ’ ရဴဝွံဟီုသ္ဂးရ။ ယွံတဳလပိုဉ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ် ဩဝ်ဖအောဝ် ဗြဴစရာဲဍုၚ်ဂှ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ ပြာပ်အာဇရေၚ်ဗြဴစရာဲဍုၚ်ဂှ်တုဲ “မုဟိုတ် ဟွံဗက်အာဇရေၚ် ညးဂမၠိုၚ်ဝွံဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ရ။ ယွံတဳလပိုဉ် ညးဂမၠိုၚ်ဝွံ ‘ညးဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် ဒှ်ညးလဵုအိုတ်ရောကီု ဒှ်ကောန်ဇာတ်ညးလဵုရောကီု’ ဂှ် အဲဍိက်ဟွံတီညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအဲဍိက်လေဝ် ဂြပ်ရတ်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ ကပေါတ်သုၚ်စောဲဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ မ္ၚးဍုၚ်လေဝ် သ္ဒးဗက်အာဒှ်တုဲ အဲဗက်အာဟွံမာန်ရ’ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ဩဝ်ဗက်အာ ဇရေၚ်ညးဂမၠိုၚ်ညိ၊ ညးဂမၠိုၚ်ဝွံ အဲတီဒၟံၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံတဳလပိုဉ် ယဝ်ရတဳလပိုဉ်တီမ္ဂး အဲဍိက်ဗြဴဗက်အာရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟုၚ်ဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်ဏာ ဗြဴစရာဲဍုၚ်ဂှ် အာတဴဥဒျာန်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးဂှ် “မုဟိုတ် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ သ္ပကေၚ်ကာကလုတ် ပ္ဍဲသမ္ဘာမဂပ်ဝ်ပံၚ်ဖက် မွဲချိုန်ခဏဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်ဥပးမဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ဂှ်တုဲ ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ် “တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ မုဟိုတ်သ္ပကေၚ်ကာကလုတ် ပ္ဍဲသမ္ဘာမဂပ်ဝ်ပံၚ်ဖက် မွဲချိုန်ခဏဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ နဟိုတ်မဂၠိုၚ်အိုတ်တုဲ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုခမဳသၚ်ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး— “ယွံဥဒါယဳ တၠအဲ သ္ပကေၚ်ကာကလုတ် ပ္ဍဲသမ္ဘာမဂပ်ဝ်ပံၚ်ဖက် မွဲချိုန်ခဏရဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာတ်သၟုက် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဲပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) မုဟိုတ်တၠအဲ သ္ပကေၚ်ကာကလုတ် ပ္ဍဲသမ္ဘာမဂပ်ဝ်ပံၚ်ဖက်မွဲချိုန်ခဏရော?” ။ ပ ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) (ပွတၠအဲသ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
301) ယြဴခမဳမွဲ ကုဗြဴလေဝ် ပၟိက်တြုံဟိုတ်မမိက်ကဵုဒှ်သမ္ဘာကီု ကုတြုံလေဝ် ပၟိက်ဗြဴဟိုတ်မမိက်ကဵုဒှ်တၠသ္ၚိကီု သ္ပကဵုကေၚ်ကာကလုတ်မ္ဂး၊ ဗွဲတွဵုမယုတ် ကုဗြဴမဂပ်ဝ်ပံၚ်ဖက်မွဲချိုန်ခဏလေဝ် သ္ပကဵုကေၚ်ကာကလုတ်မ္ဂး ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။