၁.၂.၂။ ပွံက်ဒုတိယပါရာဇိကသိက္ခာပိုဒ်

92) ယြဴမ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳမ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ညးမအာစိုပ်ဒဒှ်ခမဳ နဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက်ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳရ။ ကွာန်2 မ္ဂးဂှ် မၞုံကဵုသ္ၚိမွဲမလေဝ် ကွာန်ရ၊ မၞုံကဵုသ္ၚိၜါမလေဝ် ကွာန်ရ၊ မၞုံကဵုသ္ၚိပိမလေဝ် ကွာန်ရ၊ မၞုံကဵုသ္ၚိပန်မလေဝ် ကွာန်ရ၊ မၞုံကဵုမၞိဟ်လေဝ် ကွာန်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုမၞိဟ်လေဝ် ကွာန်ရ၊ မၞုံကဵုဒပ်အစဵုအဗိုင်လေဝ် ကွာန်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုဒပ်အစဵုအဗိုင်လေဝ် ကွာန်ရ၊ ညံင်ရဴဒၞါဲဂၠဴဂမၠိုင်ကီုဒၞါဲတန်တဴလေဝ် ကွာန်ရ၊ ဒၞါဲတန်တဴ ဂကောံညးဗၞိက်ဂမၠိုင် ပဒတဴလောန်ပန်ဂိတုလေဝ် ဂပ်ဝ်ကော်ခဴဂး ကွာန်ရ။ ဥပစာကွာန်3 မ္ဂးဂှ် ဌာန်မွဲတၟံဒတုံ ‘မွဲကၠဟ်တၟံ’ တြုံမၞုံကဵုဇြဟတ်တဲလဒေါဝ် မတန်တဴပ္ဍဲဒၟုင်တြင် ကွာန်မၞုံကဵုအစဵုအဗိုင်ဒပ်ရောင်။ ဌာန်မွဲတၟံဒတုံ ‘မွဲကၠဟ်တၟံ’ တြုံမၞုံကဵုဇြဟတ်တဲလဒေါဝ် မတန်တဴ ပ္ဍဲဥပစာသ္ၚိ ကွာန်မဟွံမွဲကဵုအစဵုအဗိုင်ဒပ်ရောင်။ ဂြိုပ် မ္ဂးဂှ် ပါဲကၠေံကွာန် ဥပစာကွာန်တုဲ ဌာန်မသှေ်သၟေဟ်ရောင်။ ဂြပ်မဟဂပ်ဝ်ကဵုမ္ဂးဂှ် ဂြပ်မဟဂပ်ဝ်ကဵု မဟဂပ်ဝ်ဗလးထောံ မဟဂပ်ဝ်သၠးထောံ ဂပ်ဝ်မင်မွဲ ဂပ်ဝ်ကဵုဂြောပ်ဗ္ဒန် ဂပ်ဝ်သၞေံသၞဴ ရဴဝွံမ္ဂးဂြပ်အဲ ညးသအာင်မဂပ်ဝ်သီတ္ၜတ်လဝ်ရောင်။ ဗွဝ်စိုတ်မမိက်ကၠတ် မ္ဂးဂှ် မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ မၞုံစိုတ်မပၞုက်ဓလုက်ဒှ်တုဲ။ ဂိုင်ကေတ် မ္ဂးဂှ် ဂိုင်ကေတ်မ္ဂး၊ ရင်တၠုင်ဂိုင်ကေတ်မ္ဂး၊ ပၞုက်ဓလုက်မ္ဂး၊ ကဵုဣရိယာပိုထ်လီုမ္ဂး၊ ကဵုတသိုတ်အာ နူဒၞါဲမ္ဂး၊ ကဵုကလိလောန်အခိင်ချိင်ဖါပ်လဝ်မ္ဂး။ ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု မ္ဂးဂှ် မွဲမးကီု (ဂြပ်) မထေက်တန်ၚုဟ်မွဲမးကီု (ဂြပ်) လောန်လတူမွဲမးကီုရ။ သၟိင်ဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် သၟိင်ဨကရာဇ် သၟိင်ပဒေသရာဇ် ညးစရး (ညးစဍုင်) ညးစကွာန်နာဲဗ္စာ (ညးဇၞော်ဓရ်သ္ဂုတ်သွာတ်အမှုအရာ) အမာတ်ဇေၞာ်ဂမၠိုင်ရောင်၊ ဟွံသေင်မ္ဂး သ္ပပွမသကုတ် ပွမကရေက်တုဲ ညးဒၠောံဗတောန်အုပ်ဓုပ်သီုဖအိုတ်ဂှ် ကော်ခဴဂး သၟိင်ရ။ ကမၠတ် မ္ဂးဂှ် နဗွဝ်စိုတ်မမိက်ကၠတ် ညးဂိုင်ကေတ် မသုန်ၜဲ ဂြပ်မထေက်တန်ၚုဟ်မးလောန်လတူမသုန်ၜဲ သီု (တၠဂြပ်ဟွံကဵု နကာယပါင်) ရောင်။ ပြိုက်ဂစိုတ်လေဝ် ပြိုက်ဂစိုတ်အိုတ်ရ မ္ဂးဂှ် နကဵုတဲဇိုင် လေံကလး ၜဝ် လေံဒုက်ဂမၠိုင်ကီု နပွမသကုတ်ကီု ဂစိုတ်အိုတ်ရ။ ကၠေင်ဒက်လေဝ် ကၠေင်ဒက်အိုတ်ရ မ္ဂးဂှ် ပွမကၠေင်ဒက်နဇုက် ပွမစုတ်ဆုဒွက်တသိင် ပွမကွက်ဇုက်ဇရှေ်ပသဲ ပွမသပၠုပ်သ္ၚိစာတ် ပွမကၠေင်ဒက်ဆုက်ဍုင် ပွမကၠေင်ဒက်ဆုက်ကွာန် ပွမကၠေင်ဒက်ဆုက်နိဂီု ပွမကၠေင်ဒက် နမွဲမွဲဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ မၞိဟ်ပၟင်ပၟဲလေဝ် စွံလဝ်အိုတ်ရ။ ဗက်ဗ္ဒဴလေဝ် ဗက်ဗ္ဒဴအိုတ်ရ မ္ဂးဂှ် ဗက်ဗ္ဒဴထောံ နူကွာန်ကီု နူနိဂီုကီု နူဍုင်ကီု နူဇနပိုဒ်ရးကး (ကၟိန်ဍုင်) ကီု နူဇနပိုဒ်ရးကး (ခရိုင်) မွဲလစှေ်ကီုအိုတ်ရ။ တၠအဲ ဒှ်ညးကမၠတ်ရ ဒှ်ညးဒိုဟ်ဓီုရ ဒှ်ညးဝိဝိင်ရ ဒှ်ညးလေပ်ပၞုက်ဓလုက်ရ မ္ဂးဂှ် ဂလာန်တ္ၜေဟ်လက်လဗပ်ပကီုရောင်။ ဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်ဂှ် မ္ဂးဂှ် မွဲမးကီု (ဂြပ်) မထေက်တန်ၚုဟ်မွဲမးကီု (ဂြပ်) မလောန်လတူမွဲမးကီု။ ဍေံမဂိုင်ကေတ် မ္ဂးဂှ် ဍေံမဂိုင်ကေတ် ဍေံမရင်တၠုင် ဍေံမပၞုဟ်ဓလုက် ဍေံမကဵုဣရိယာပိုထ်လီု ဍေံမကဵုတသိုတ်အာနူဒၞါဲ ဍေံမကဵုကလိလောန် အခိင်ချိင်ဖါပ်။ ခမဳဝွံလေဝ် မ္ဂးဂှ် ထံက်ရံင်ကဵု (ခမဳမေထုန်ပါရာဇိက) တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။ အာစိုပ်ပွမကျ နူသာသနာရ မ္ဂးဂှ် တၞးဆုမပြဟ်စှေ်နူတဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံင်ရဴကလေင်ဍိုပ်ဍဴဟွံမာန်ကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ ခမဳဂှ် နဗွဝ်စိုတ်မမိက်ကၠတ် ဟိုတ်မဂိုင်ကေတ် မွဲမးကီု (ဂြပ်) မထေက်တန်ၚုဟ်မးမွဲမးကီု (ဂြပ်) မလောန်လတူမွဲမးကီု သီု (တၠဂြပ်ဟွံကဵု နကာယပါင်) ဂှ် ခမဳဟွံသေင်ရ၊ တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိင်သာကျဝင် ဟွံသေင်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ “အာစိုပ်ပွမကျနူသာသနာရ” ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံမွဲကဵုပွမပံင်ဖက် ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုင်မွဲစွံဂှ် ပွမပံင်ဖက်မ္ဂးဂှ် ပွမသ္ပဝိနယ်ကမ်မွဲစွံ ပွမစၞောန်ထ္ၜး (ဖ္ဍောတ်) ပါတိမုက်မွဲစွံ ပွမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ပဒတဴမွဲစွံရောင်၊ သီုဖအိုတ်ဝွံ ပွမပံင်ဖက်မ္ဂးရ၊ ပွမပံင်ဖက်ဂှ် ဟွံမွဲမွဲစွံ ကေုာံခမဳမစှေ်ပါရာဇိကဂှ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရကော်ခဴဂး “ဟွံမွဲကဵုပွမပံင်ဖက် ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုင်မွဲစွံ”ရ။