မူဆဋ္ဌသံဂါယန ဝိနယပိဋကတ် ခုဒ္ဒကနိကာယ
ပါဠိပါရာဇိကဏ် ဘာသာမန်
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
(ခဏ်ထ္ၜးကဵုပရူပရာ ဗဗၞးဝေရဥ္ဇ)
(⎈ ဗီုဗဗၞးဝေရဥ္ဇ ပျုတ်ဗ္ဒေက် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ)
၁) ပ္ဍဲအခိၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ်မဂၠိုၚ်ပြဲ ဗၞတ်မသုန်ကၠံ သ္ပဒတဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇရေၚ်တၞံသၠီ (မိန်လကိုဟ်) မၞုံယၟုနဠေရု (မဂပ်ဝ်သီဂိုၚ်ကေတ်လဝ်) ဇရေၚ်ဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာရ။ (ပ္ဍဲအခိၚ်သ္ပဒတဴဒၟံၚ်ဂှ်) ဗဗၞးဝေရဉ္ဇ သ္ဂောံမိၚ်တီကေတ် (အတိုၚ်ကြက်သ္ဂးဂတဝွံ) တုဲရ။ “ယွံသကအ်တအ် ခမဳဂေါတမ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် မသ္ပခမဳနူဂကူသၟိၚ်သာကျဝၚ်ဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ်မဂၠိုၚ်ပြဲ ဗၞတ်မသုန်ကၠံ သ္ပဒတဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇရေၚ်တၞံသၠီ (မိန်လကိုဟ်) မၞုံယၟုနဠေရု (မဂပ်ဝ်သီဂိုၚ်ကေတ်လဝ်) ဇရေၚ်ဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာရ။
ပရိုၚ်ဒယှ်တှ် ခိုဟ်ဆာဲ တြနာဲဂေါတမဂှ် ဗျာပ်တြးပြးဇးတိတ်အာ ရဴသာ်ဝွံရ- ‘တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်မထေက်ဒုၚ်ပူဇဴတၟေၚ်ဝွံလေဝ် အရဟံမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မဂြၚ်တီကေတ် (ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု) အလဵုဇကုမဍာံစၟတ်ရဴဝွံလေဝ် သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မဍိုက်ပေၚ်တဴ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီ ‘စရဏ’ ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဝွံလေဝ် ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မလေပ်သ္ဂးတဴ ဂလာန်ခိုဟ်ဆာဲဝွံလေဝ် သုဂတမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မတီတဴလောကဝွံလေဝ် လောဝိဒူမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မဒှ်ပူဂိုလ် ဟွံမွဲကဵုပတောံၜတ် လေပ်ဝေတ်ဗတောန်တဴ သတ်မထေက်ကဵုဝေတ်ဒၠောံဗတောန်ဝွံလေဝ် အနုတ္တရောပုရိသဒမ္မသာရထိမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မဒှ်အ္စာမၞိဟ်ဒေဝတဴဂမၠိုၚ်ဝွံလေဝ် သတ္ထာဒေဝမနုဿာနံမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မဂြၚ်တီကေတ် ဓရ်သစ္စပန်ဂမၠိုၚ် အလဵုဇကုတုဲ မကဵုညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ်တီကေတ်ဝွံလေဝ် ဗုဒ္ဓေါမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မၞုံကဵုပိုဉ်တြဴပြကာဝွံလေဝ် ဘဂဝါမ္ဂးရ’ ရဴဝွံ (ဗျာပ်တြးပြးဇးတိတ်အာရ)။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဩကာသလောက မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဒေဝတဴ မဒှ်ဟာန်ကေုာံဒေဝတဴမာရ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဗြီုဝွံကီု ဂကောံသတ် မဒှ်ဟာန်ကေုာံသမဏဗြာဟ္မဏဂမၠိုၚ်သၟိၚ်ဂမၠိုၚ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဝွံကီု အလဵုဇကုတီကေတ် နကဵုဉာဏ်တၟေၚ်တုဲ သ္ပကေတ်ဇၞောဝ်မတ်တုဲ ဟီုတွံတဴရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် တွံတဴဓရ် မၞုံကဵုပွမခိုဟ်ဆာဲတမ် မၞုံကဵုပွမခိုဟ်ဆာဲလဒေါဝ် မၞုံကဵုပွမခိုဟ်ဆာဲကၞောတ် မဍိုက်ပေၚ်ကဵုအရထ မဍိုက်ပေၚ်ကဵုသဒ္ဒါရ၊ စၞောန်ထ္ၜးဒ္ဂေတ်မပြဲမသအးဇ္ၚး မဍိုက်ပေၚ်အလုံအိုတ်သီုရ၊ ပွမဂွံဗဵုလ္ၚောဝ်တဴ ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ် မၞုံသဘဴမဖှ်သာ်ဝွံဂှ် ခိုဟ်ဆာဲဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂွံမိၚ်တီကေတ်ရ။
၂) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဝေရဉ္ဇ ပ္ၚောံပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဟီုဂလာန်မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ဆက်မိတ်ကေုာံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲမွဲစွံရ၊ ဟီုပတုဲကၠေံ ဂလာန်ထေက်ကဵုမိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ထေက်ကဵုဗှ်ဗၞုဟ်တုဲ ဂဇအ်ကေတ်ပ္ဍဲဒၞာဲမွဲတုဲမ္ဂး ဗဗၞးဝေရဉ္ဇဂှ်-
“ယွံတြနာဲဂေါတမ အဲဍိက်ကေၚ် (သ္ဂောံ) မိၚ်ကၠုၚ်လဝ် ဂလာန်ဝွံရ၊ ခမဳဂေါတမဂှ်လ္ၚောဝ်လေဝ်ဟွံလ္ၚောဝ် ဗဗၞးဂမၠိုၚ်မဗျု မဇၞော် မကြံၚ်ဍုဟ် မဂတာပ်ကိုပ်ကၠာ မအာစိုပ်အဝယ်လအိတ်အိုတ်ရ၊ ဒ္စးလေဝ် ဟွံဒ္စးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴရ၊ ဘိက်လေဝ် ဟွံဘိက်တဴ နကဵုဒၞာဲသွက်ဂွံဂဇအ်ရ ရဴဝွံ ကေၚ်မိပ်ကၠုၚ်လဝ်ရ။ ယွံတြနာဲဂေါတမ ဂလာန်အဲမကေၚ်မိၚ်ကၠုၚ်လဝ်ဂှ် ဍာံပြအတိုၚ် ကေၚ်မိၚ်လဝ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။ တြနာဲဂေါတမဂှ် လ္ၚောဝ်လေဝ် ဟွံလ္ၚောဝ် ဗဗၞးဂမၠိုၚ် မဗျု မဇၞော် မကြံၚ်ဍုဟ် မဂတာပ်ကိုပ်ကၠာ မအာစိုပ်အဝယ်လအိတ်အိုတ်ရ၊ ဒ္စးလေဝ် ဟွံဒ္စးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴရ၊ ဘိက်လေဝ် ဟွံဘိက်တဴ နကဵုဒၞာဲသွက်ဂွံဂဇအ်ရ၊ ယွံတြနာဲဂေါတမ ပွမဟွံသ္ပ မပ္တံပွမလ္ၚောဝ်ဂှ် ဟွံဗဗွဲဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ယွံဗဗၞး ပ္ဍဲဩကာလောက မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဒေဝတဴ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဒေဝတဴမာရ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဗြီုဝွံကီု ပ္ဍဲဂကောံသတ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသမဏဗြာဟ္မဏဂမၠိုၚ် သၟိၚ်ဂမၠိုၚ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဝွံကီု ညးလ္ၚောဝ်လေဝ် ထေက်ကဵုလ္ၚောဝ် ဒ္စးလေဝ် ထေက်ကဵုဒ္စးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴ ဘိက်လေဝ် ထေက်ကဵုဘိက်တဴနကဵုဒၞာဲသွက်ဂွံဂဇအ်ဂှ် အဲဟွံညာတ်ရ၊ ယွံဗဗၞး ယြဴညးမွဲ အဲလ္ၚောဝ်လေဝ် လ္ၚောဝ်မ္ဂး ဒ္စးလေဝ် ဒ္စးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴမ္ဂး ဘိက်လေဝ် ဘိက်တဴနကဵုဒၞာဲသွက်ဂွံ ဂဇအ်မ္ဂး၊ က္ဍိုပ်ညးဂှ်လေဝ် ပိုတ်ဒတုံစှေ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၃) တြနာဲဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴစာ်စ္ဍးနူရှ်သာရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ်မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴစာ်စ္ဍးနူရှ်သာရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်သာ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး ကျာ်တြဲပါဲကၠေံ ရှ်သာပွမသာယျေန်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲရူပါရီု သဒ္ဒါရီု ဂန္ဓာရီု ရသာရီု ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရီုဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ သကုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက် (အဝိဇ္ဇာတဏှာ) မသက္ကုသၟေဟ်တုဲရ၊ သ္ပညံၚ်ရဴအရာဒတန်တၞံတာ (မပိုက်ၜေါတ်ကၠေံ) တုဲရ၊ သ္ပကၠေံပွမဟွံကတဵုဒှ်တၟိတုဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုသဘဴပွမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲကာလကြဴအိုတ်ရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴစာ်စ္ဍးနူရှ်သာရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
၄) တြနာဲဂေါတမဂှ် ဟွံမွဲကဵုပွမပြဘိုဂ် ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ် မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ပပြဘိုဂ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်သာ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး ကျာ်တြဲပါဲကၠေံပွမပြဘိုဂ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲရူပါရီု သဒ္ဒါရီု ဂန္ဓာရီု ရသာရီု ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရီုဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ သကုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက် (အဝိဇ္ဇာတဏှာ) မသက္ကုသၟေဟ်တုဲရ၊ သ္ပညံၚ်ရဴအရာဒတန်တၞံတာ (မပိုက်ၜေါတ်ကၠေံ) တုဲရ၊ သ္ပကၠေံပွမဟွံကတဵုဒှ်တၟိတုဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုသဘဴပွမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲကာလကြဴအိုတ်ရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမဂှ် ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ပပြဘိုရ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
၅) တြနာဲဂေါတမဂှ် မၞုံ ‘အကိရိယဝါဒ’ ကွေတ်ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ်မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံ ‘အကိရိယဝါဒ’ ကွေတ်ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်သာ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး အဲဂှ်တွံတဴရဴဝွံမ္ဂး ဟွံထေက်ကဵုသ္ပ ‘ကာယဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုဇကုကီု ‘ဝစဳဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုပါၚ်ကီု ‘မနောဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုစိုတ်ကီုရ၊ တွံတဴရဴဝွံမ္ဂး ဟွံထေက်ကဵုသ္ပ ဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်မယုတ်မာ မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမ်ဂှ် မၞုံ ‘အကိရိယဝါဒ’ ကွေတ်ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
၆) တြနာဲဂေါတမဂှ် မၞုံ ‘ဥစ္ဆေဒဝါဒ’ ကွေတ်ဂပ်ဝ်သကုတ်ဗပိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ်မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံ ‘ဥစ္ဆေဒဝါဒ’ ကွေတ်ဂပ်ဝ်သကုတ်ဗပိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်သာ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး အဲဂှ် တွံတဴဂပ်ဝ်သကုတ်ဗပိုတ်ကၠေံရာဂ ဒေါသ မောဟဂမၠိုၚ်ရ၊ တွံတဴဂပ်ဝ်သကုတ်ဗပိုတ်ကၠေံ ဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်မယုတ်မာ မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံ ‘ဥစ္ဆေဒဝါဒ’ ကွေတ်ဂပ်ဝ်သကုတ်ဗပိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
၇) တြနာဲဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴပွမက္ဍုဟ်မၠေံရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ်မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴပွမက္ဍိုဟ်မၠေံရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်သာ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး အဲဂှ် က္ဍုဟ်မၠေံတဴ ‘ကာယဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုဇကုကီု ‘ဝစဳဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုပါၚ်စိုတ် ‘မနော်ဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုစိုတ်ကီု ပွမအာစိုပ်တဴဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်မယုတ်မာ မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ကီုရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴပွမက္ဍုဟ်မၠေံရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံသ္ဂးရ)။
၈) တြနာဲဂေါတမဂှ် လေပ်ပလီုပလာ်ရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ် မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် လေပ်ပလီုပလာ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်သာ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး အဲဂှ် တွံတဴဓရ် တၞဟ်နပလီုပလာ်ကၠေံရာဂကီု ဒေါသကီု မောဟကီု၊ တွံတဴဓရ် တၞဟ်နပလီုပလာ်ကၠေံ ဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်မယုတ်မာ မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ကီုရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမဂှ် လေပ်ပလီုပလာ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
၉) တြနာဲဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴမလေပ်ကဵုကတဴကတာန်ရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ်မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴမလေပ်ကဵုကတဴကတာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်သာ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ၊ ယွံဗဗၞး ‘ကာယဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုဇကုကီု ‘ဝစဳဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုပါၚ်ကီု ‘မနော်ဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံဂွံဆာဲ မသ္ပနကဵုစိုတ်ကီု ဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်မယုတ်မာ မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ကီုဂှ် ဓရ်မလေပ်ကဵု ကတဴကတာန်ဂမၠိုၚ် ရဴဝွံ အဲတွံတဴရ။
ယွံဗဗၞး ညးပါဲကၠေံဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ် လေပ်ကဵုကတဴကတာန်မယုတ်မာ မသကုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက် (အဝိဇ္ဇာတဏှာ) မသက္ကုသၟေဟ်တုဲ မသ္ပညံၚ်ရဴအရာဒတန်ဂအာၚ်တၞံတာ (မပိုက်ၜေါတ်ကၠေံ) တုဲ မသ္ပကၠေံပွမဟွံကတဵုဒှ်တၟိတုဲ မဟွံမွဲကဵုသဘဴပွမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲကာလကြဴတုဲဂှ် ညးမၞုံကဵုဒ္ဂေတ် မလေပ်ကဵုကတဴကတာန် ရဴဝွံ အဲတွံရ။ ယွံဗဗၞး ကျာ်တြဲပါဲကၠေံဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ် လေပ်ကဵုကတဴကတာန် မယုတ်မာတုဲရ၊ သကုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက် (အဝိဇ္ဇာတဏှာ) မသက္ကုတ်သၟေဟ်တုဲရ၊ သ္ပညံၚ်ရဴအရာဒတန်တၞံတာ (မပိုက်ၜေါတ်ကၠေံ) တုဲရ၊ သ္ပကၠေံပွမဟွံကတဵုဒှ်တၟိတုဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုသဘဴပွမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲကာလကြဴအိုတ်ရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴမလေပ်ကဵုကတဴကတာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ တြနာဲဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴမလေပ်ကဵုကတဴကတာန်ရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။
၁၀) တြနာဲဂေါတမဂှ် ဟွံထေက်ကြိုက်ကဵု တၞဟ်နအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ်သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ်မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် ဟွံထေက်ကြိုက်ကဵု တၞဟ်နအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး ညးပါဲကၠေံပွမတန်ပဋိသန္ဓိ ပ္ဍဲကြဴမွဲလှေ်ပၠန် ပွမကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဘဝတၟိတုဲ မသကုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက် (အဝိဇ္ဇာတဏှာ) မသက္ကုသၟေဟ်တုဲ မသ္ပညံၚ်ရဴအရာဒတန်ဂအာၚ်တၞံတာ (မပိုက်ၜေါတ်ကၠေံ) တုဲ မသ္ပကၠေံပွမဟွံကတဵုဒှ်တၟိတုဲ မဟွံမွဲကဵုသဘဴပွမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲကာလကြဴတုဲဂှ် စာ်စ္ဍးနူပွမတန်ပဋိသန္ဓိရ ရဴဝွံ အဲတွံရ။ ယွံဗဗၞး ကျာ်တြဴပါဲကၠေံပွမတန်ပဋိသန္ဓိ ပ္ဍဲကြဴမွဲလှေ်ပၠန် ပွမကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဘဝတၟိတုဲရ၊ သကုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက် (အဝိဇ္ဇာတဏှာ) မသက္ကုသၟေဟ်တုဲရ၊ သ္ပညံၚ်ရဴအရာဒတန်တၞံတာ (မပိုက်ၜေါတ်ကၠေံ) တုဲရ၊ သ္ပကၠေံပွမဟွံကတဵုဒှ်တၟိတုဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုသဘဴပွမကတဵဒှ် ပ္ဍဲကာလကြဴအိုတ်ရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမဂှ် ဟွံထေက်ကြိုက်ကဵု တၞဟ်နအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
(⎈ ဥပမာကောန်စာၚ်သၟတ်)
၁၁) ယွံဗဗၞး ဥပမာတုန် ပ္ဍဲစာၚ်ၝောံဂှ် ခၟာဲဂမၠိုၚ်ဒ္စာံမကီု စှ်မကီု စှ်ၜါမကီု နွံဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ခၟာဲစာၚ်ၝောံဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂပ်ဝ်လဒပ်လဝ် ဗွဲမဒးရးအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုလၟုဟ်နူပွဳပွူ ဗွဲမဒးရးအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ထီုဗးကဵုလၟုဟ်စာၚ် နူပွဳပွူဗွဲမဒးရးအိုတ်ရ၊ ပၞောဝ်ဂကောံကောန်စာၚ်သၟတ်ဂမၠိုၚ် (မတန်တဴပ္ဍဲအပ္ဍဲခၟာဲဂမၠိုၚ်) ဂှ် ဖံက်ဗကးကၠေံခၞော်ခၟာဲ နကဵုတၞုၚ်သၞေံဇိုၚ် တၞုၚ်ခၟူဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ ကောန်စာန်မက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ်ဗွဲတသိုခ်ဂှ် မုရဴသာ်လဵု ဂပ်ဝ်သ္ဂးဂှ်ရော? ဇၞော်အိုတ်ရ ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ဂးသာ၊ ဆယာံမာန်ဂှ်ဟွံသေၚ်မ္ဂး ဍောတ်အိုတ်ရ ရဴဝွံဂပ်ဝ်သ္ဂးဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။
ယွံတြနာဲဂေါတမ ဇၞော်အိုတ် ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ၊ ပၞောဝ်ဂကောံကောန်စာၚ်သၟတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် (ဖံက်ဗကးကၠေံခၞော်ခၟာဲတုဲ) ကောန်စာၚ် (မက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာ) ဂှ် ဒှ်ဇၞော်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
ယွံဗဗၞး တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံဟေၚ် ပၞောဝ်ဂကောံသတ် မအာစိုပ်ပ္ဍဲအဝိဇ္ဇာ မဒှ်ပ္ဍဲခၟာဲ မတွံဂး (အဝိဇ္ဇာ) မဂပ်ဝ်ကွိၚ်ဂြောပ်လဝ်ပွဳပွူ (နခၞော်ခၟာဲမတွံဂးအဝိဇ္ဇာ) ဂှ် (အဲ) ညးမွဲဓဝ်ဟေၚ်ထပက်ခၠၚ်ဂြၚ်တီကေတ် ‘သမ္မာသမ္ဗောဓိ’ ဉာဏ်မတီညာတ်ဍာံစၟတ် အလဵုဇကုမပြဲ ဟွံမွဲပတောံၜတ် ပ္ဍဲလောကတုဲရ၊ ယွံဗဗၞး အဲဂှ် ဇၞော်လတူလောကရ၊ ပြဲအိုတ်ရ။
ယွံဗဗၞး အဲပတိတ်ဇြဟိတ်လွဳပရာ မဟွံခ္ဍောပ်ကွေန်တုဲရ၊ သတိမဟွံမွဲကဵုပွမဝိုတ်ဝုဲပြာကဋ် (ကုအဲ) တုဲရ၊ ဇကု (အဲဂှ်) ဟွံမွဲကဵုပွဒတူတၠာဲကတဴကတာန်ရ၊ ၜိုဟ်လလမ်တုဲရ၊ စိုတ် (အဲဂှ်) မၞုံအာရီုမွဲဓဝ်ဂှ်ဒှ်တုဲ တန်တဴဗွဲမဒးရးတုဲရ။ ယွံဗဗၞး အဲ (ကျာ်) ဂှ် လ္ၚုသၟးအာနူကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်တုဲဟေၚ် လ္ၚုသၟးအာနူဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်တုဲဟေၚ် အာစိုပ်ပဌမၛာန် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံ ‘ဝိတက်’ ပွမချပ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံ ‘ဝိစာရ’ ပွမဇွိတ်သပေါတ် မၞုံကဵု ‘ပဳတိ’ ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ် ‘သုခ’ ပွမဒှ်တသိုခ် မကတဵုဒှ်ဟိုတ်နူလ္ၚုသၟးအာ နူ (နဳဝရဏ) တုဲပဒတဴတုဲရ။
ဟိုတ်နူဝိတက်ဝိစာရ လလမ်အာဂှ်ရ အာစိုပ်ဒုတိယၛာန် မလေပ်ကဵုစိုတ်ဇြုၚ်ကေဝ် ပ္ဍဲသဏ္ဌာန်ဇကု မလေပ်ဇၞော်ပၟဝ်ကဵု ‘သမာဓိ’ ပွမတန်ကြန်ဒဒက်တဴကဵုစိုတ် မဟွံမွဲကဵု ‘ဝိတက်’ ပွမချပ် မဟွံမွဲကဵု ‘ဝိစာရ’ ပွမဇွိတ်သပေါတ် မၞုံကဵု ‘ပဳတိ’ ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက် ‘သုခ’ ပွမဒှ်တသိုခ် မကတဵုဒှ်ဟိုတ်နူ ‘သမာဓိ’ ပွမတန်ကြန်တုဲ ပဒတဴတုဲရ။
‘ပဳတိ’ ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်လေဝ် ဟိုတ်ပွမဟွံထၞေန်စပ်ဂှ်ရ ဍိုက်ပေၚ်ကဵု ‘သတိ’ ပွမဗှ်ဗၞုဟ် ‘သမ္ပဇည’ ပွမစၚ်ခြၚ်ဗ္စာရဏာဂှ်ဒှ်တုဲ သီုကဵုသ္ၚေဝ်မဇ္ၛဟ်ဂှ် ပဒတဴတုဲရ၊ ‘သုခ’ ပွမဒှ်တသိုခ်ဂှ်လေဝ် ဒုၚ်စသိုၚ်နကဵုဇကုတုဲရ၊ ယြဴဟိုတ်နူတတိယၛာန်မွဲ ညးဂှ် “ညးသ္ၚေဝ်မဇ္ၛဟ် ညးမၞုံကဵုသတိ ညးမၞုံအလေံပဒတဴဗွဲတသိုခ်” ရဴဝွံ ပူဂိုလ်အရဳဂမၠိုၚ် ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ၊ (အဲဂှ်) အာစိုပ်တတိယၛာန်ဂှ်တုဲ ပဒတဴတုဲရ။
ဟိုတ်ပွမပါဲကၠေံ တသိုခ်ဒဒိုခ်ကီု ဗွဲကိုပ်ကၠာဟေၚ် ဟိုတ်နူပွမမိပ်မြဟ် ပွမဟွံမိပ်စိုတ်ဂမၠိုၚ် ပၠိုတ်အာတုဲကီုဂှ်ရ အာစိုပ်စတုတ္ထၛာန် မၞုံကဵုသတိမသအးဇ္ၚး မကတဵုဒှ်ဟိုတ်နူ ဥပေက္ခာ ပွမသ္ၚေဝ်မဇ္ၛဟ် မဟွံမွဲကဵုဒဒိုခ်တသိုခ်တုဲ ပဒတဴရ။
၁၂) ရဴသာ်ဝွံ စိုတ်မတန်ကြန်ဂှ် သအးဇ္ၚးမ္ဂး ဗုဒ္စၚ်မ္ဂး ဟွံမွဲကဵုကၠိခ္ဍက်မ္ဂး စာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်မ္ဂး ဍိုန်ညောန်မ္ဂး ဒုၚ်စရၚ်တၞဟ်နသ္ပမ္ဂး တန်တဴမ္ဂး အာစိုပ်ပွမဟွံချဳဇတဝ်မ္ဂး အဲ (ကျာ်) ဂှ် တၞဟ်နပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏ် မဗှ်ဗၞုဟ်တီကေတ် ဘဝမကေၚ်ဒှ်ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာမာန်ဂှ် ကဵုလၟောဝ်ဏာစိုတ်တူရူတုဲရ။
အဲ (ကျာ်) ဂှ် ဗှ်ဗၞုဟ်ဘဝမကေၚ်ဒှ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာမဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ ဘဝမဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဂှ် ညးဍေံဂှ်ရော? မွဲဘဝကီု ၜါဘဝဂမၠိုၚ်ကီု ပိဘဝဂမၠိုၚ်ကီု ပန်ဘဝဂမၠိုၚ်ကီု မသုန်ဘဝဂမၠိုၚ်ကီု စှ်ဘဝဂမၠိုၚ်ကီု ၜါစှော်ဘဝဂမၠိုၚ်ကီု ပိစှော်ဘဝဂမၠိုၚ်ကီု ပန်စှော်ဘဝဂမၠိုၚ်ကီု မသုန်စှော်ဘဝဂမၠိုၚ်ကီု ကၠံဘဝဂမၠိုၚ်ကီု လ္ၚီဘဝကီု မွဲကိုဋ်ဘဝကီု ကပ်လီုဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ကီု ကပ်ဒှ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ကီု ကပ်လီုကပ်ဒှ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ကီု “ပ္ဍဲဘဝမၞုံယၟုဝွံ (အဲဂှ်) မၞုံကဵုယၟုမြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုတၞောဝ်ဒတောဝ်မြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုရုပ်သာ် မြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုစၞ မြဴသာ်ဝွံရ၊ ဒုၚ်စသိုၚ်တသိုခ် ဒဒိုခ် မြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုအပိုၚ်အခြာ အာယုက် မြဴသာ်ဝွံရ၊ အဲဂှ် စုတိချိုတ်နူဘဝဂှ်တုဲ ကလေၚ်ကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဘဝမၞုံယၟုဝွံပၠန်ရ၊ ပ္ဍဲဘဝဂှ်လေဝ် မၞုံကဵုယၟုမြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုတၞောဝ်ဒတောဝ် မြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုရုပ်သာ်မြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုစၞမြဴသာ်ဝွံရ၊ ဒုၚ်စသိုၚ်တသိုခ် ဒဒိုခ် မြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုအပိုၚ်အခြာ အာယုက် မြဴသာ်ဝွံရ၊ အဲဂှ် စုတိချိုတ်နူဘဝဂှ်တုဲ ကလေၚ်ကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဘဝပၠန်ရ” ရဴဝွံ ဗှ်ဗၞုဟ်ဘဝမကေၚ်ဒှ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာမဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မွဲဟာန်ကေုာံအကာဲအရာ မွဲဟာန်ကေုာံယၟုတၞောဝ်ဒတောဝ် မထေက်ကဵုစၞောန်ထ္ၜး ရဴသာ်ဝွံတုဲရ။
ယွံဗဗၞး ပ္ဍဲပဌမပယျာပ်ကိုပ်ကၠာဗတမ် အဲကလိဂွံ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီ မဒှ်ပဌမ ဝွံတုဲရ၊ သီုဟွံဝိဝိၚ်ဟိုတ်မာဲ ပတိတ်ဇြဟတ်ဗွဲသကာတ်မြဟ် မၞုံကဵုစိုတ်မဂပ်ဝ်ဗလးဏာ (နိဗ္ဗာန်) ဂှ်ဒှ်တုဲ ကုညးမပဒတဴဂှ် ‘အဝိဇ္ဇာ’ ပွမဟွံတီကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီကတဵုဒှ်ကီု ‘အဝိဇ္ဇာ’ ပွမဟွံတီ ကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီကတဵုဒှ်ကၠုၚ် (ကုအဲ) တုဲရ၊ ဒမၠုကၠေံဗ္ဒန်အာ တုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴ လျးအရံၚ်ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ကီု ဒမၠုကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ လျးအရံၚ်ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် (ကုအဲ) တုဲရ။
ယွံဗဗၞး ဣဝွံတုန် သၟဟ်ညံၚ်ရဴ ကောန်စာၚ်သၟတ်ဂှ် ဖံက်ဗကးက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ် နူအပ္ဍဲခၞော်ခၟာဲကီု ဒှ်ပွမဖံက်ဗကးက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ် (နူခၞော်ခၟာဲအဝိဇ္ဇာ) ပဌမ ဒဒက်တဴအဲရ။
၁၃) ရဴသာ်ဝွံ စိုတ်မတန်ကြန်ဂှ် သအးဇ္ၚးမ္ဂး ဗုဒ္စၚ်မ္ဂး ဟွံမွဲကဵုကၠိခ္ဍက်မ္ဂး စာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်မ္ဂး ဍိုန်ညောန်မ္ဂး ဒုၚ်စရၚ်တၞဟ်နသ္ပမ္ဂး တန်တဴမ္ဂး အာစိုပ်ပွမဟွံချဳဇတဝ်မ္ဂး အဲ (ကျာ်) ဂှ် တၞဟ်နစုတူပပါတဉာဏ် မတီကေတ်သတ်ဂမၠိုၚ်ချိုတ်, ကတဵုဒှ် ကဵုလၟောဝ်ဏာစိုတ်တူရူတုဲရ။
အဲ (ကျာ်) ဂှ် နကဵုဒိဗ္ဗစက္ခုဉာဏ် မတုပ်ကေုာံမတ်ဒေဝတဴဂမၠိုၚ် မသအးဇ္ၚးဗွဲတၟေၚ်မလောန်လတူနူမတ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ညာတ်ကေတ်သတ်ဂမၠိုၚ်ဃောစုတိချိုတ် သတ်ဃောကတဵုဒှ် သတ်ယုတ်သတ်ပြဲ သတ်ရုပ်သာ်ကျေဝ် သတ်ရုပ်သာ်ဟွံကျေဝ် သတ်မၞုံကဵုလအာဂတိခိုဟ်ဆာဲ သတ်မၞုံကဵုလအာဂတိ ဟွံခိုဟ်ဆာဲရ၊ တီကေတ်သတ်ဂမၠိုၚ်မကတဵုဒှ် ဗွဲမဗဗွဲကဵုကမ်ရ၊ “ယွံသကအ်တအ် သတ်ဂမၠိုၚ်ဝွံ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ ‘ကာယဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုကာယအိုတ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ ‘ဝစဳဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုပါၚ်အိုတ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ ‘မနောဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုစိုတ်အိုတ်ရ၊ စောတ်စောဲတဴ အရဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုကွေတ်မှာရာအိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုကမ်မသ္ပနကဵုကွေတ်မှာရာအိုတ်ရ၊ သတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူမချိုတ်တုဲဂှ် ကတဵုဒှ်ပ္ဍဲနရက် မဟွံမွဲကဵုတသိုခ် မဒှ်လအာဂတိ ဟွံခိုဟ်ဆာဲ ဒှ်ဒၞာဲအရာဒတုဲစှေ် ပြးဆာဲအိုတ်ရ။ ယွံသကအ်တအ် သတ်ဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ ‘ကာယသုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုကာယအိုတ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ ‘ဝစဳသုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုပါၚ်အိုတ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ ‘မနောသုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုစိုတ်အိုတ်ရ၊ စာ်စ္ဍးနူပွမစောတ်စောဲအရဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုကွေတ် ဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုကမ်မသ္ပနကဵုကွေတ် ဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ သတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူမချိုတ်ဂှ် ကတဵုဒှ်ပ္ဍဲသုဂတိ ဍုၚ်မၞိဟ် ဍုၚ်သွဝ် မဒှ်လအာဂတိခိုဟ်ဆာဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ တီတဴရ။ ရဴသာ်ဝွံ နကဵုဒိဗ္ဗစက္ခုဉာဏ် မတုပ်ကေုာံမတ်ဒိပ် ဒေဝတဴဂမၠိုၚ် မသအးဇ္ၚးဗွဲတၟေၚ် မလောန်လတူနူမတ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ညာတ်ကေတ်သတ်ဂမၠိုၚ် ဃောစုတိချိုတ် သတ်ဃောကတဵုဒှ် သတ်ယုတ် သတ်ပြဲ သတ်ရုပ်သာ်ကျေဝ် သတ်ရုပ်သာ်ဟွံကျေဝ် သတ်မၞုံကဵုလအာဂတိခိုဟ်ဆာဲ သတ်မၞုံကဵုလအာဂတိ ဟွံခိုဟ်ဆာဲရ၊ တီကေတ်သတ်ဂမၠိုၚ် မကတဵုဒှ်ဗွဲမဗွဲ ကဵုကမ်ရ။ ယွံဗဗၞး ပ္ဍဲမဇ္ၛိမပယျာမ်သ္ဂာဗ္တမ် အဲကလိဂွံ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီ မဒှ်ဒုတိယဝွံတုဲရ၊ သီုဟွံဝိဝိၚ်ဟိုတ်မာဲ ပတိတ်ဇြဟတ်သကာတ်မြဟ် မၞုံကဵုစိုပ် မဂပ်ဝ်ဗလးဏာ (နိဗ္ဗာန်) ဂှ်ဒှ်တုဲ ကုညးမပဒတဴဂှ် ‘အဝိဇ္ဇာ’ ပွမဟွံတီ ကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီကတဵုဒှ်ကီု ‘အဝိဇ္ဇာ’ ပွမဟွံတီကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီကတဵုဒှ်ကၠုၚ် (ကုအဲ) တုဲရ၊ ဒမၠုကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴ လျးအရံၚ်ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ကီု ဒမၠုကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ လျးအရံၚ်ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် (ကုအဲ) တုဲရ။
ယွံဗဗၞး ဣဝွံတုန် သၟဟ်ညံၚ်ရဴကောန်စာၚ်သၟတ်ဂှ် ဖံက်ဗကးက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ်နူ အပ္ဍဲခၞော်ခၟာဲကီု ဒှ်ပွမဖံက်ဗကးက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ် (နူခၞော်ခၟာဲအဝိဇ္ဇာ) ဒုတိယ ဒဒက်တဴအဲရ။
၁၄) ရဴသာ်ဝွံ စိုတ်မတန်ကြန်ဂှ် သအးဇ္ၚးမ္ဂး ဗုဒ္စၚ်ဗ္ၜၚ်မ္ဂး ဟွံမွဲကဵုကၠိခ္ဍက်မ္ဂး စာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်မ္ဂး ဍိုန်ညောန်မ္ဂး ဒုၚ်စရၚ်တၞဟ်နသ္ပမ္ဂး တန်တဴမ္ဂး အာစိုပ်ပွမဟွံချဳဇတဝ်မ္ဂး အဲ (ကျာ်) ဂှ် တၞဟ်နအာသဝက္ခယဉာဏ် မကဵုဓရ်အာသဝဂမၠိုၚ်အိုတ်အာဂှ် ကဵုလၟောဝ်ဏာစိုတ်တူရူတုဲရ။ အဲဂှ် “ဣဝွံဂှ် ဒုက္ခဒဒိုခ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ် အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံဂှ် ဒုက္ခသမုဒယ ဟိုတ်ဒဒိုခ်ကတဵုဒှ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ် အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံဂှ် ဒုက္ခနိရောဓ နိဗ္ဗာန် ဒှ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ် အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံဂှ် ဒုက္ခနိရောဓ ဂါမိနဳပဋိပဒါ ဒ္ဂေတ်ဒှ်ဟိုတ်အာစိုပ်နိဗ္ဗာန် ဒှ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ် အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံတအ်ဂှ် အာသဝ ပွမဇွောဝ်ဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ် အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံဂှ် အာသဝသမုဒယ ဟိုတ်အာသဝ ပွမဇွောဝ်ဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ် အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံဂှ် အာသဝသမုဒယ ဟိုတ်အာသဝ ပွမဇွောဝ်ဂမၠိုၚ် ကတဵုဒှ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ်အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံဂှ် အာသဝနိရောဓ နိဗ္ဗာန်ဒှ်အရာအာသဝ ပွမဇွောဝ်ဂမၠိုၚ်ပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ်အတိုၚ် မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံဂှ် အာသဝနိရောဓဂါမိနဳပဋိပဒါ ဒ္ဂေတ်ဒှ်ဟိုတ်အာစိုပ်နိဗ္ဗာန် ဒှ်အရာအာသဝဂမၠိုၚ်ပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ်အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ တီကေတ်မြဴသာ်ဝွံမ္ဂး ညာတ်ကေတ်မြဴသာ်ဝွံမ္ဂး စိုတ်အဲ (ကျာ်) ဂှ် နူကာမာသဝလေဝ် တိတ်ဗၠးတုဲရ၊ နူဘဝါသဝလေဝ် တိတ်ဗၠးတုဲရ၊ နူအဝိဇ္ဇာသဝလေဝ် တိတ်ဗၠးတုဲရ၊ တိတ်ဗၠးတုဲမ္ဂး “တိတ်ဗၠးအာတုဲရ” ရဴဝွံ လညာတ်ဉာဏ်ကတဵုဒှ်မံက်ကၠုၚ်ရ၊ “ပွမတန်ပဋိသန္ဓိ အိုတ်အာတုဲရ၊ ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မပြဲတုဲရ၊ ပတုဲကၠေံကိစ္စမဂ်တုဲရ၊ တၞဟ်နကိစ္စမဂ်ဝွံ ကမၠောန်ထေက်ကဵုဒးသ္ပမွဲသအာၚ် ဟွံမွဲတုဲရ” ရဴဝွံ တီကၠုၚ်တုဲရ။
ယွံဗဗၞး ပ္ဍဲမစ္ဆိမပယျာမ်ဖလာၚ်ဂယး အဲကလိဂွံ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီ မဒှ်တတိယဝွံတုဲရ၊ သီုဟွံဝိဝိၚ်ဟိုတ်မာဲ ပတိတ်ဇြဟတ်ဗွဲသကာတ်မြဟ် မၞုံကဵုစိုတ် မဂပ်ဝ်ဗလးဏာ (နိဗ္ဗာန်) ဂှ်ဒှ်တုဲ ကုညးမပဒတဴဂှ် ‘အဝိဇ္ဇာ’ ပွမဟွံတီ ကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီကတဵုဒှ်ကီု ‘အဝိဇ္ဇာ’ ပွမဟွံတီ ကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီ ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် (ကုအဲ) တုဲရ၊ ဒမၠုကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴ လျးအရံၚ်ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ကီု ဒမၠုကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ လျးအရံၚ် ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် (ကုအဲ) တုဲရ။
ယွံဗဗၞး ဣဝွံတုန် သၟဟ်ညံၚ်ရဴကောန်စာၚ်သၟဟ်ဂှ် ဖံက်ဗကးက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ်နူ အပ္ဍဲခၞော်ခၟာဲကီု ဒှ်ပွမဖံက်ဗကးက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ် (နူခၞော်ခၟာဲအဝိဇ္ဇာ) တတိယ ဒဒက်တဴအဲရ။
၁၅) သ္ဂးတဴရဴဝွံမ္ဂး ဗဗၞးဝေရဉ္ဇာဂှ်— “တြနာဲဂေါတမဂှ် ဒှ်ဇၞော်အိုတ်ရ၊ တြနာဲဂေါတမဂှ် ဒှ်ပြဲအိုတ်ရ၊ ယွံတြနာဲဂေါတမ (ဓရ်ဂှ်) ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ရ၊ ယွံတြနာဲဂေါတမ (ဓရ်ဂှ်) ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ရ၊ ယွံတြနာဲဂေါတမ ဗွဲဥပမာမ္ဂးတုန် ဝတ္ထုဗကပ်စွံလဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဂတးလ္ၚာကဵုကီု ဝတ္ထုဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴပံက်ထ္ၜးကဵုကီု ကုညးမတ်ဂေတ်တၠိၚ်ဂၠံၚ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဟီုလဴကဵု ဂၠံၚ်ဍာန်ဍာံစၟတ်ကီု “ညးမၞုံကဵုမတ်မညာတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကြက်ဂွံညာတ်ကေတ် ရုပ်သာ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲတိုက်ဒမၠုဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴစံၚ်ဗဂဵုကဵုပၟတ်ကၠေၚ်သ္ဍဴကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံဟေၚ်ရ တြနာဲဂေါတမဂှ် နကဵုဟိုတ်ဗွဲမဂၠိုၚ် တွံထ္ၜးကဵုဓရ်ရ၊ ယွံတြနာဲဂေါတမ အဲဍိက်ဂှ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်ကဵု တြနာဲဂေါတမရ၊ ဓရ်ဂှ်လေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်ရ၊ သၚ်ဂှ်လေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်ရ၊ တြဲနာဲဂေါတမ သ္ပတမ်နူတ္ၚဲဝွံတုဲ စဵုကဵုလအိတ်လမျီု အဲဍိက်ဂှ် ဥပးပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော် ရဴဝွံ ဩဝ်ဂိုၚ်သမ္တီလဝ်ညိ၊ တြနာဲဂေါတမမွဲဟာန်ကေုာံ ခမဳသၚ်ပွမလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာလေဝ် ဩဝ်ဒုၚ်တဲညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နမဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဂှ် ဒုၚ်တဲ (သွက်ဂွံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်) ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဝေရဉ္ဇ တီကေတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒုၚ်တဲတုဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞာဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ သ္ပရှေ်သှေ်ရဴဂဴတုဲမ္ဂး ပါဲစ္ဍးအာရ။
(⎈ ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာ ကတဵုဒှ်ဘဲကၞောဝ်)
၁၆) ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာ စၞစသုၚ်ဝါတ်ခါဲရ၊ (ကတဵုဒှ်ကၞောဝ်ရ)၊ သွက်ဂွံဂယိုၚ်လမျီုဝါတ်ဂါတ်ရ၊ မၞုံကဵုဇုတ်ဗုၜတ်ရ၊ သ္ဒးဂယိုၚ်လမျီု နကဵုဇြေဟ်လိက်မာဲရ၊ မိန်ထ္ၜကေတ်ဗဗေၚ်ပ္ဍဲတဲတုဲ နပွမဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် သွက်ဂွံယိုပ်ယာပ် ဟွံလောဲသွာရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ညးဗၞိက်ချေံ ကောန်ညးဥတ္တရာပထရးဂမၠိုၚ် မွဲဟာန်ကေုာံချေံဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံဂှ် ဒီုဗြဲ ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာအိုတ်ရ၊ ညးဗၞိက်ချေံဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲရုၚ်ချေံဂမၠိုၚ် ပတန်လဝ်ဝတ် ဇွောံမသ္ၚယဴ မွဲမွဲတၠတ်ဇဳ ကုခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ရုၚ်လတက်ပဠေဝ် (သ္ၚာ) တုဲ သီုမဂိုၚ်ထ္ၜကေတ် ဗဗေၚ်သ္ၚာ လုပ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာတုဲ ဟွံကလိဂွံ ပိဏ္ဍပါတ်အိုတ်မ္ဂး သွက်ပိဏ္ဍပါတ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပ္ဍဲရုၚ်ချေံဂမၠိုၚ်တုဲ ရၚ်တၠုၚ်ကေတ်နၚ် ဇွောံမသ္ၚုယဴ မွဲမွဲတၠတ်ဇဳ အပ္ဍဲအာရှာမ်အိုတ်တုဲမ္ဂး ထၞက်ပ္ဍဲထအဳတုဲ ထၞက်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ။
တဳလပိုဉ်အာနန္ဒတုန် ပိုဟ်ဖ္ဍိုတ်ဇွောံမသ္ၚုယဴမွဲတၠတ်ဂှ် ပ္ဍဲလတူတၟံလးတုဲမ္ဂး ဗဂိန်ကဵုကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပပြဘိုဂ်ဝိုဟ်သ္ၚုယဴဂှ်ရ။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ဗရုရမျာၚ်ထအဳရ၊ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် သီုတီတဴလေဝ် သၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ၊ သီုမတီတဴလေဝ် ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။ တီအခိၚ်အခါတုဲ သၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ၊ တီအခိၚ်အခါတုဲ ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် သၟာန်သၟုက်တဴ စပ်ကဵုဒတုဲဖဵုအိုတ်ရ၊ ဟွံစပ်ကဵုဒတုဲဖဵုဂှ် ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် ပါဲကၠေံ မဟွံစပ်ကဵုဒတုဲဖဵုဂမၠိုၚ် နကဵုမဂ်အိုတ်ရ။ နကဵုဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ၜါပြကာမတွံဂး “ဓရ်ဂှ်လေဝ် ကြက်တွံအိုတ်ရ၊ သိက္ခာပိုဒ်ဂှ်လေဝ် ကြက်ပညပ်တဴ ကုကွးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ဂှ် ကျာ်တြဲမပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂမၠိုၚ် သၟာန်သၟုက်တဴခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံအာနန္ဒ ဗရုရမျာၚ်ထအဳဂှ် ဗရုရမျာၚ်မသ္ပမုမွဲဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်သၟုက်တဴ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အာနနဒ ဂရၚ်ပတီ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံရ။
“ယွံအာနန္ဒ ခိုဟ်သန်ရ၊ ခိုဟ်သန်ရ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မဒှ်ညးသပ္ပုရိုဟ်ခိုဟ်ပြဲအံၚ်ဇၞးတဴ (ပွမစၞစသုၚ်ဝါတ်ခါဲ၊ ပွမနွံပၟိက်၊ ပွမဗက်အလိုက်ပၟိက် ယုတ်ပြေအ်) အိုတ်ရ၊ ကောန်ဗွဲကြဴ စဴဗွဲဂတတုန် ပုၚ်သ္ၚုသာလဳမနှဴရဴကေုာံဖျိုန်လေဝ် ကြက်ဗ္ဒေက်ဖျဝ်ထေၚ်သဝ်တဴရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၇) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန် ပ္ၚောံပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဗွဲမရှေ်သှေ်ရဴဂဴတုဲ ဂဇအ်ကေတ်ပ္ဍဲဒၞာဲမွဲတုဲမ္ဂး—
“ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် ဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာ စၞစသုၚ်ဝါတ်ခါဲရ၊ (ကတဵုဒှ်ကၞောဝ်ရ)၊ သွက်ဂွံဂယိုၚ်လမျီုဝါတ်ဂါတ်ရ၊ မၞုံကဵုဇုတ်ဗုတၜတ်ရ၊ သ္ဒးဂယိုၚ်လမျီု နကဵုဇြေဟ်လိက်မာဲရ၊ မိန်ထ္ၜကေတ်ဗဗေၚ်ပ္ဍဲတဲတုဲ နပွမဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် သွက်ဂွံယိုပ်ယာပ် ဟွံလောဲသွာရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဒၠးသၟဝ်တိဇၞော်ဝွံ သၟဟ်ညံၚ်ရဴဍာ်သာဲ မဟွံမွဲကဵုကောန်သာဲ ခၟာဲသာဲကီု ဍာတ်ကြောအ်ခိုဟ်တုဲ မၞုံကဵုအရာသာယျေန်ရ၊ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ အဲဍိက်သၟိက်မိက်ဂတးကၠေံတိဇၞော်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ကြက်သ္ဂောံပြဘိုဂ် ကၠေၚ်ဇၜိုတ်တိ ကွပ်တိ ရှ်သြဇတိ မၞုံဒၠးသၟဝ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ယွံမောဂ္ဂလာန် သတ်မနိဿယ်ဗ္ဒာဲဒၟံၚ်ကဵုတိဇၞော်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပသာ်ကြက်သ္ပဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် တဲမွဲလ္ပာ်ဂှ် အဲဍိက်နိမိတ်ဗဒှ် သၟဟ်ညံၚ်တိဇၞော်ရ၊ သတ်မနိဿယ် ဗ္ဒာဲဒၟံၚ်ကဵုတိဇၞော်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပြံၚ်ဖျုဲစွံပ္ဍဲ (လတူတဲ မနိမိတ်ဗဒှ်လဝ် သၟဟ်ညံၚ်တိဇၞော်) ဂှ်ရ၊ နကဵု တဲမွဲလ္ပာ်ဂှ် ဂတးကၠေံတိဇၞော်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
ယွံမောဂ္ဂလာန် ဟွံဗဗွဲရ၊ သွက်သ္ဂောံဂတးကၠေံ တိဇၞော်ဂှ် တၠအဲ လ္ပသ္ဍိုက်မၠိုက် (လ္ပနွံပၟိက်) ညိ၊ သတ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် အာစိုပ်ပွမသမ္တီထေၚ်ကေတ် ပၠန်ဂတးမှာယောၚ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ) ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ ကဵုခမဳသၚ်အိုတ်သီု က္ညအာဂ္ၚေၚ်ဒုၚ်ပိဏ္ဍပါတ် တကအ်သၟဝ်ကျာညိ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံမောဂ္ဂလာန် ဟွံဗဗွဲရ၊ ပွမက္ညအာဂ္ၚေၚ်ဒုၚ်ပိဏ္ဍပါတ် တကအ်သၟဝ်ကျာ် ခမဳသၚ်အိုတ်သီုဂှ် တၠအဲ လ္ပသ္ဍိုက်မၠိုက် (လ္ပနွံပၟိက်) ညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၈) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုတဳလပိုဉ်သာရိပိုတ် ပြာပ်အာဌာန်သ္ၚိတ်ဇြတုဲ ဃောသ္ပဒတဴဒၟံၚ်ညးမွဲဓဝ်ဂှ်— “သာသနာ မုရဴတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာမွဲ ဟွံတန်တဴဗွဲမလအ်ကာဖာဂှ်ရော? သာသနာ မုရဴတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာမွဲ တန်တဴဗွဲမလအ်ကာဖာဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်စိုတ် ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်သာရိပိုတ် ပ္ဍဲအခိၚ်ပယျာံသဝ်တ္ၚဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞာဲ မပဒတဴဒၟံၚ်ညးမွဲဓဝ်တုဲ ပ္ၚောံပြာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဗွဲမရှေ်သှေ်ရဴဂဴတုဲ ဂဇအ်ကေတ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲတုဲမ္ဂး-
“ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ပြာပ်အာဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ ဃောသ္ပဒတဴဒၟံၚ်ညးမွဲဓဝ်ဂှ် သာသနာမုရဴတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဲပြကာမွဲ ဟွံတန်တဴ ဗွဲမလအ်ကာဖာဂှ်ရော? သာသနာ မုရဴတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာမွဲ တန်တဴဗွဲမလအ်လကာဖာဂှ်ရော? ရဴဝွံ ကသပ်စိုတ် ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုအဲဍိက်ရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် သာသနာ မုရဴတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာမွဲ ဟွံတန်တဴဗွဲမလအ်လကာဖာဂှ်ရော? သာသနာမုရဴတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာမွဲ တန်တဴဗွဲမလအ်လကာဖာဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံသာရိပိုတ် သာသနာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝိပဿဳကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲသိခဳကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝေဿဘူကီုဂှ် ဟွံတန်တဴ ဗွဲမလအ်လကာဖာရ၊ ယွံသာရိပိုတ် သာသနာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကကုသန်ကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကေဏာဂီုကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကဿပကီုဂှ် တန်တဴဗွဲမလအ်ကာဖာရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၉) ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဟိုတ်သာသနာ ဟိုတ်သာသနာတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝိပဿဳကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်ကျာ်သိခဳကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝေဿဘူကီု ဟွံတန်တဴဗွဲမလအ်လကာဖာတုန် ညးဍေံရော? အထံက်အပၚ်တုန် ညးဍေံရော? ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံသာရိပိုတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝိပဿသဳကီု တဳမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲသိခဳကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝေဿဘူကီု သွက်သ္ဂောံတွံကဵုဓရ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ဗွဲတြးဂှ် ဟွံသ္ပပတိတ်လွဳအိုတ်ရ။ သုတ်ဂေယျဗျာကရိုဏ် ဂါထာဥဒါန် ဣတိဝုတ် ဇာတ် အဗ္ဘုတဓမ္မ ဝေဒလ္လဂမၠိုၚ်ဒဒက်တဴ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်ဗၞတ်ညိနာၚ်ဟေၚ်အိုတ်ရ၊ ဟွံပညပ်တဴ သိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ဟွံစၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်ပၠန်) ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ပ္ဍဲအခိၚ်ကွးဂမၠိုၚ် ဒ္ဂေတ်ပတုပ်ဗက် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲ မဂြၚ်တီကေတ် သစ္စပန်ဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်ပၠန်) ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ကောန်ကွးဗွဲကြဴ စဴဗွဲဂတဂမၠိုၚ် မသ္ပခမဳနူဂကူဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုယၟုတၞောဝ်ဇာတ်တၞဟ်တၞဟ်ဂှ် ကဵုသာသနာဂှ် ကၠေံဗ္ဒန်အာဗွဲမပြဟ်အိုတ်ရ။ ယွံသာရိပိုတ် ပ္ကဴဂမၠိုၚ်တၞဟ်တၞဟ် မပတိုန်စွံလဝ် ပ္ဍဲလတူကတဵုသတှေ် သီုဟွံကၞောတ်ဇန်လဝ်နဇုက်တောဝ်ဂှ် ဟိုတ်ဟွံကၞောတ်ဇန်လဝ် နဇုက်တောဝ်ဂှ်ရ သၟဟ်ညံၚ်ရဴကျာဗ္စာဲဗ္ဒာဲပြးပဆာဲ ပိုၚ်လွိၚ်ဓဂိုဟ်သွဝ် ပလီုပလာ်ထောံကီု တုပ်ပမာသာ်ဝွံဟေၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်) ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ပ္ဍဲအခိၚ်ကွးဂမၠိုၚ် ဒ္ဂေတ်ပတုပ်ဗက် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲ မဂြၚ်တီကေတ် သစ္စပန်ဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်ပၠန်) ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ကောန်ကွးဗွဲကြဴ စဴဗွဲဂတဂမၠိုၚ် မသ္ပခမဳနူဂကူဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုယၟုတၞောဝ်ဇာတ်တၞဟ်တၞဟ်ဂှ် ကဵုသာသနာဂှ် ကၠေံဗ္ဒန်အာဗွဲမပြဟ်အိုတ်ရ။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် (ပိဇကု) မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂှ် တီကေတ်ကသပ်စိုတ်ကွးဂမၠိုၚ် နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ သ္ပပတိတ်လွဳ သွက်သ္ဂောံဒၠောံဗတောန်အိုတ်ရ။
ယွံသာရိပိုတ် ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ်ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံတုန် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝေဿဘူ မထေက်ဒုၚ်ပူဇဴတၟေၚ် မဂြၚ်တီကေတ် (ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု) အလဵုဇကုမဍာံစၟတ်ဂှ် ပ္ဍဲသပိုဟ်ဂြိုပ်မထေက်ကဵုဖေက်ဂၟံက်မွဲ တီကေတ်စိုတ် (ခမဳဂမၠိုၚ်) နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ "မြဴသာ်ဝွံ ဩဝ်ချပ်အိုတ်ညိ၊ မြဴသာ်ဝွံ လ္ပချပ်အိုတ်ညိ၊ မြဴသာ်ဝွံ ဩဝ်သ္ပပၠုပ်စိုတ်အိုတ်ညိ၊ မြဴသာ်ဝွံ လ္ပသ္ပပၠုပ်စိုတ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ပါဲကၠေံဓရ်ဝွံအိုတ်ညိ၊ အာစိုပ်ဓရ်ဝွံတုဲ ဩဝ်သ္ပဒတဴအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဒၠောံဗတောန်ခမဳလ္ၚီရ၊ ဝေတ်ဗတောန်ရ။ ယွံသာရိပိုတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝေဿဘူ မထေက်ဒုၚ်ပူဇဴတၟေၚ် မဂြၚ်တီကေတ် (ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု) အလဵုဇကုမဍာံစၟတ်ဂှ် ဒၠောံဗတောန်ဝေတ်ဗတောန်တဴမြဴသာ်ဝွံမ္ဂး ဟိုတ်ခမဳလ္ၚီဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံစောဲလာံအာရီုမမိက်ကဵုမွဲမွဲ (နတဏှာဒိဋ္ဌိဂမၠိုၚ်) တိတ်ဗၠးနူဓရ်အာသဝဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ယွံသာရိပိုတ် ပ္ဍဲဂလာန်မတွံဂးသပိုဟ်ဂြိုပ် မထေက်ကဵုဖေက်ဂၟံက်ဂှ် ညးရာဂဟွံစာ်စ္ဍးမမိက်ကဵုမွဲမွဲ လုပ်အာသပိုဟ်ဂြိုပ်ဂှ်မ္ဂး ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် တသော်ဇကုဂမၠိုၚ် ပတူနရဴအိုတ်ရ၊ ပွမတသော်ဇကုပတူနရဴဝွံ ဒဒှ်ထေက်ကဵုဖေက်ဂၟံက်ခိုဟ် ဒဒက်တဴသပိုဟ်ဂြိုပ် မထေက်ကဵုဖေက်ဂၟံက်ခိုဟ်ဂှ်ရောၚ်။
ယွံသာရိပိုတ် ဣဝွံဟေၚ် ဟိုတ်သာသနာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝိပဿဳကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲသိခဳကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝေဿဘူကီု ဟွံတန်တဴ ဗွဲမလအ်လကာဖာရ၊ ဣဝွံဟေၚ် အထံက်အပၚ် ဟွံတန်တဴ ဗွဲမလအ်လကာဖာရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၂၀) ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဟိုတ်သာသနာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကကုသန်ကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကောဏဂီုကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကဿပကီု တန်တဴဗွဲမလအ်လကာဖာတုန် ညးဍေံဂှ်ရော? အထံက်အပၚ်တုန် ညးဍေံဂှ်ရော? ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
ယွံသာရိပိုတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကကုသန်ကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကောဏဂီုကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကဿပကီု သွက်သ္ဂောံတွံကဵုဓရ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ဗွဲတြးဂှ် သ္ပပတိတ်လွဳအိုတ်ရ၊ သုတ်ဂေယျ ဗျာကရိုဏ် ဂါထာဥဒါန် ဣတိဝုတ် ဇာတ် အဗ္ဘုတဓမ္မ ဝေဒလ္လဂမၠိုၚ် ဒဒက်တဴ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်အိုတ်ရ၊ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်ပၠန်) ဂှ် ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ပ္ဍဲအခိၚ်ကွးဂမၠိုၚ် ဒ္ဂေတ်ပတုပ်ဗက်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲ မဂြၚ်တီကေတ်သစ္စပန်ဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်ပၠန်) ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ကွးကောန်ဗွဲကြဴ စဴဗွဲဂတဂမၠိုၚ် မသ္ပခမဳနူဂကူဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုယၟုတၞောဝ်ဇာတ်တၞဟ်တၞဟ်ဂှ် ကဵုသာသနာဂှ် တန်တဴလုကဴကာလ မဂၠိုၚ်သ္ၚောဲအိုတ်ရ။ ယွံသာရိပိုတ် ကၞောတ်ဇန်လဝ်ကဵုဇုက်တောဝ်တုဲ ပကဴဂမၠိုၚ်တၞဟ်တၞဟ်မတိုန်စွံလဝ် ပ္ဍဲလတူဂတဵုသတှေ်ဂှ် ဟိုတ်နူကၞောတ်ဇန်လဝ်နကဵုဇုက်တောဝ်တုဲ ပကဴဂမၠိုၚ်တၞဟ်တၞဟ်မပတိုန်စွံလဝ် ပ္ဍဲလတူဂတဵုသတှေ်ဂှ် ဟိုတ်နူကၞောတ်ဇန်လဝ် နကဵုဇုက်တောဝ်တုဲ စွံလဝ်ဂှ်ရ သၟဟ်ညံၚ်ရဴကျာ ဟွံဗ္စာဲဗ္ဍာဲဟွံပြးဆာဲ ဟွံပိုၚ်လွိၚ်ဓဂိုဟ်သွဝ် ဟွံပလီုပလာ်ထောံကီု တုပ်ပမာသာ်ဝွံဟေၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်ပၠန်) ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ပ္ဍဲအခိၚ်ကွးဂမၠိုၚ် ဒ္ဂေတ်ပတုပ်ဗက် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲ မဂြၚ်တီကေတ်သစ္စပန်ဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်ပၠန်) ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ကွးကောန်ဗွဲကြဴ စဴဗွဲဂတဂမၠိုၚ် မသ္ပခမဳနူဂကူဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုယၟုတၞောဝ်ဇာတ်တၞဟ်တၞဟ်ဂှ် ကဵုသာသနာတန်တဴ လုကဴကာလမဂၠိၚ်သ္ၚောဲအိုတ်ရ။ ယွံသာရိပိုတ် ဣဝွံတုန် ဟိုတ်သာသနာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကကုသန် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကောဏာဂီုကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကဿပကီု တန်တဴဗွဲမလအ်လကာဖာရ၊ ဣဝွံဟေၚ် အထံက်အပၚ်တန်တဴ ဗွဲမလအ်လကာဖာရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၂၁) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်သာရိပိုတ် ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲတုဲ သီုမလ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန်သ္ၚာကၞေဟ်ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ် ပၚ်ခၠအ်သၟိပ်တဲလ္ၚောဝ်ဏာ ဌာန်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲနွံတုဲ—
“သွက်သာသနာဝွံ သ္ဂောံတန်တဴ ဗွဲမလအ်လကာဖာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ပညပ်တဴယြဴသိက္ခာပိုဒ်မွဲ ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးတဴ ယြဴပါတိမုက်မွဲရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သွက်သ္ဂောံပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဂှ် ဒးအခိၚ်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မလေပ်သ္ဂးတဴဂလာန်ခိုဟ်ဆာဲ သွက်သ္ဂောံစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ဒးအခိၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ယွံသာရိပိုတ် တၠအဲ ဩဝ်လၟတ်ဒေါံဒၟံၚ်ညိကၠာ၊ ယွံသာရိပိုတ် တၠအဲ ဩဝ်လၟတ်ဒေါံဒၟံၚ်ညိကၠာ၊ ကျာ်တြဲဟေၚ် ကြက်တီကေတ် အခိၚ်ပ္ဍဲပွမပညပ်သိက္ခာပိုဒ် ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ။ ယွံသာရိပိုတ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် လုကဴကာလ ဗၞတ်ဟွံကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်ဏီ ကျာ်တြဲ ဟွံပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံစၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။
ယွံသာရိပိုတ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ပ္ဍဲအခိၚ်ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ပ္ဍဲသၚ်ဂှ် တၞဟ်နဖဵုပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံဓရ် (ပွမကလိလောန်) ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ်ဟေၚ် ကျာ်တြဲပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။
ယွံသာရိပိုတ် သၚ်ဂှ် လုကဴကာလဗၞတ်ဟွံအာစိုပ် ဒဒှ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ဒဒက်တဴခမဳ (ဝသ်ကြံၚ်) မတီဗ္တမ်မဂၠိုၚ်ဏီဂှ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ဟွံကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ဏီရ၊ ယွံသာရိပိုတ် ပ္ဍဲအခိၚ်သၚ်ဂှ် အာစိုပ်ဒဒှ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ဒဒက်တဴခမဳ (ဝသ်ကြံၚ်) မတီဗ္တမ်မဂၠိုၚ်ဂှ်တုန် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ကတဵုဒှ်ပြကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တၞဟ်နဖဵုပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ်ဟေၚ် ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။
ယွံသာရိပိုတ် သၚ်ဂှ် လုကဴကာလဗၞတ်ဟွံအာစိုပ် ဒဒှ်မလှဲလးဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဏီဂှ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ဟွံကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ဏီရ၊ ယွံသာရိပိုတ် ပ္ဍဲအခိၚ်သၚ်ဂှ် အာစိုပ်ဒဒှ်မလှဲလးဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဂှ်တုန် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တၞဟ်နဖဵုပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ်ဟေၚ် ကျာ်တြဲပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။
ယွံသာရိပိုတ် သၚ်ဂှ် လုကဴကာလဗၞတ်ဟွံအာစိုပ် ဒဒှ်လာဘ်ဂၠိုၚ်ဏီဂှ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ဟွံကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ဏီရ၊ ယွံသာရိပိုတ် ပ္ဍဲအခိၚ်သၚ်ဂှ် အာစိုပ်ဒဒှ်လာဘ်ဂၠိုၚ်ဂှ်တုန် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တၞဟ်နဖဵုပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ်ဟေၚ် ကျာ်တြဲပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။
ယွံသာရိပိုတ် သၚ်ဂှ် လုကဴကာလဗၞတ်ဟွံအာစိုပ် ဒဒှ် (ဗဟုသုတ) လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်ဏီဂှ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ဟွံကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ဏီရ၊ ယွံသာရိပိုတ် ပ္ဍဲအခိၚ်သၚ်ဂှ် အာစိုပ်ဒဒှ် (ဗဟုသုတ) လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်ဂှ်တန် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တၞဟ်နဖဵုပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံဓရ် (ပွမကလိလောန်) ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ်ဟေၚ် ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။
ယွံသာရိပိုတ် (ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်) ခမဳသၚ်ဂှ် စာ်စ္ဍးနူခၜိုဟ် (မတွံဂးဒုဿဳလ) ရ၊ စာ်စ္ဍးနူဒုဟ်ရ၊ စာ်စ္ဍးနူကၠိခ္ဍက်ရ၊ သအးဇ္ၚးရ၊ တန်တဴပ္ဍဲကြက် (မပ္တံသဳလ) ရ၊ ယွံသာရိပိုတ် ပၞောဝ်ခမဳဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံဝွံ၊ ခမဳသဝ်အိုတ် ဍိုန်အိုတ်ဂှ် ဒှ်သောတာပန် ဟွံမွဲကဵုသဘဴ ပွဒတုံစှေ်အပါယ်မဗိုန်ဇၟအ် မၞုံကဵုအရာလအာ မဂ်ပိလတူရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၂၂) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကော်တဳလပိုဉ်အာနန္ဒတုဲ— “ယွံအာနန္ဒ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအရာညးဘိက်နိမန်နွံတုဲ ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ညးဘိက်နိမန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပ္ဍဲဇနပိုဒ် (တွဵုရးဍုၚ်) တုဲ ပွမဟွံက္ညအာဒေသစာရိတ်ဂှ် ဒှ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်အလေံကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်ရ၊ ယွံအာနန္ဒ ကၠုၚ် အာအိုတ်စိုအ် ကြက်ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ဗဗၞးဝေရဉ္ဇအိုတ်” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ခိုဟ်သန်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ဒုၚ်ဝန် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ရုၚ်လတက်ပဠေဝ်သ္ၚာတုဲ ထ္ၜဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲ မွဲဟာန်ကေုာံတဳလပိုဉ်အာနန္ဒ မဒှ်ခမဳဗွက်ကြဴ က္ညပြာပ်အာသ္ၚိ ဗဗၞးဝေရဉ္ဇတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၞာမလးပဠေဝ်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဝေရဉ္ဇ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးကဵုဗဗၞးဝေရဉ္ဇ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲတုဲဂှ် ရဴဝွံရ- “ယွံဗဗၞး တၠအဲ ဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ်ဒှ်တုဲ ပိုယ်ညးဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ကၠုၚ်ဒဂိုန်တုဲအိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠအဲအိုတ်ရ၊ ပိုယ်ညးဂမၠိုၚ် သၟိက်မိက်က္ညအာ ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံတြနာဲဂေါတမ ဍာံပြရ၊ အဲဍိက်ဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ်ဒှ်တုဲ ပြာပ်လုပ်ကၠုၚ်ဒဂိုန်တုဲရ၊ ၜိုန်ဂှ် (ဆဂး) ဟဂွံကဵုဒါန် ကပေါတ်ဝတ္ထုဒါန်ဏီရ၊ ကပေါတ်ဝတ္ထုဒါန်ဂှ် ဟွံမွဲလေဝ်ဟွံသေၚ်တဴရ၊ ဟွံမိက်ကဵုဒါန်လေဝ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ညးပဒတဴ ပ္ဍဲအဝေါၚ်ခရှ်ဂမၠိုၚ် ကမၠောန်ကေၚ်ကာထေက်ကဵုဒးသ္ပဂၠိုၚ်ဂၠၚ်အိုတ်ရ၊ ပသာ်သ္ဂောံကလိဂွံ အခေါၚ်ကဵုဒါန်မာန်ဂှ်ရော? သွက်တ္ၚဲယး တြနာဲဂေါတမ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ် ဩဝ်ဒုၚ်တဲပိဏ္ဍပါတ် အဲဍိက်ညိ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နမဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဂှ် ဒုၚ်တဲရ၊ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် နဂလာန်မဗဗွဲကေုာံ ဓရ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုဗဗၞးဝေရဉ္ဇ တီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵု) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞာဲကၠာ က္ညပါဲစ္ဍးအာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဝေရဉ္ဇဂှ် ဗ္တမ်ဂှ် လောန်ၜက်အာတုဲ ကဵုစဳရေၚ်တဴ စၞအာဟာရဘောဇိုန်မပြဲပြဲ ပ္ဍဲသ္ၚိဇကုတုဲမ္ဂး “ယွံတြနာဲဂေါတမ ဒးအခိၚ်ဂ၊ ပဠေဝ်ပဠေတ် ပိဏ္ဍပါတ်တုဲရ” ရဴဝွံ ကဵုဂရၚ်ပတီ ဒးအခိၚ်ရ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
၂၃) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ရုၚ်လတက်ပဠေဝ်သ္ၚာဲတုဲ သီုမထ္ၜဂိုၚ်ကေတ် ဗဗေၚ်သ္ၚာ က္ညပြာပ်စဴအာသ္ၚိ ဗဗၞးဝေရဉ္ဇတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၞာ မလးပဠေဝ်လဝ်မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဝေရဉ္ဇ အလဵုဇကုကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာ ခမဳသၚ်မၞုံပဓါန်ဍေံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နကဵုစၞအာဟာရဘောဇိုန်မပြဲပြဲ စဵုကဵုတရိုပ်စိုတ် စဵုကဵုဒးဆေဝ်တာပဒေါံထောံရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်တီကေတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကဵုပိုဉ်တုဲ ပါဲကၠေံတဲနူဗဗေၚ်တုဲဂှ် (ဗဗၞးဝေရဉ္ဇ) ဗဂိန်ကဵုဒါန်သ္ၚာတိစဳဝရိက် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ ကုခမဳမွဲမွဲဇကုဇဳလေဝ် ဗဂိန်ကဵုဒါန်ယာတ် သ္ၚာမွဲမွဲစုမ်ဇဳရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် နဂလာန်မဗဗွဲကေုာံဓရ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကဵုဗဗၞးဝေရဉ္ဇ တီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵု) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေကတ်သကာ ကဵုမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞာဲကၠာ က္ညပါဲစ္ဍးအာရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာ ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး ဟွံလုပ်ဍုၚ်သောရေယျ သၚ်္ကဿ ကဏ္ဏကုဇ္ဇတုဲ က္ညပြာပ်အာ သၞေဟ်ပယောဂတုဲမ္ဂး နူသၞေဟ်ပယောဂ တတ်ကၠောံအာၜဳဂၚ်္ဂါတုဲ စိုပ်အာဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳ ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ် ဍုၚ်ဝေသာလဳရ၊ အတိုၚ်လၟေၚ်လၟေၚ် က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ်မ္ဂး အာစိုပ်ဍုၚ်ဝေသာလဳတုဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာပြာသာဒ်ဇၞော် မၞုံကဵုအထောဋ်သ္ၚိကၠတ် အပ္ဍဲဂြိုပ်မဟာဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဝေသာလဳရ။
ခဏ်ထ္ၜးကဵုပရူပရာ ဗဗၞးဝေရဉ္ဇ ဘာသာမန်တုဲ။
