၁.၁။ တဇ္ဇနဳယကမ်
၁။ ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ် အလဵုဇကုတအ် ကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵု ဂတမတ်, ကြဴမတ် ဟီုသ္ဂးစှ်ေစး အရေဝ်ဂၠိုၚ်တုဲ အဓိကိုရ် ‘ပွမဟွံညိၚ်ဝတ်’ ပ္ဍဲသၚ်လေဝ် လေပ်သ္ပအိုတ်ရ။
ဇရေၚ်ခမဳသအာၚ်ဂမၠိုၚ် မလေပ်ကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵု ဂတမတ်, ကြဴမတ် ဟီုသ္ဂး စှ်ေစး အရေဝ်ဂၠိုၚ်တုဲ မလေပ် သ္ပအဓိကိုရ် ပ္ဍဲသၚ်လေဝ် ပြာပ်အာတုဲ―
“ယွံတဳလပိုဉ်တအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပကဵုဒုၚ်ပယျ (လ္ပဒုၚ်ကျ) ခမဳဂှ်ညိ၊ ဩဝ်ချပ်ဂၞန်သဳကၠဳကဵု ညးမၞုံကဵုဇြဟတ် လောန်အိုတ်ညိ၊ ဟိုတ်ပွမချပ်ဂၞန်သဳကၠဳသာ်ဂှ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဒှ် ညးမၞုံကဵုပညာလတူဍေံ ညးစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်လတူဍေံ ညးမၞုံကဵုလၟိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်လတူဍေံ သာတုဲဒှ်ညးသၟဟ်စောံလတူဍေံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ လ္ပဖေက်ခမဳဂှ်အိုတ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် လေဝ် ကြက်ဒှ်ဗော်သွး မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။
ဟိုတ်ပွမဟီုသ္ဂးသာ်ဂှ် ပွမကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မဟွံကတဵုဒှ်ဏီလေဝ် ကတဵုဒှ်အိုတ်ရ၊ ပွမကယျာန်ဓဝါတ် သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မကတဵုဒှ်တုဲလေဝ် ဒှ်ကၠုၚ်တၞဟ်နသၞဝဲ ဂၠိုၚ်လှဲတိုန်အိုတ်ရ။
ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ် အလဵုဇကုတအ် ကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵု ဂတမတ်, ကြဴမတ် ဟီုသ္ဂးစှေ်စး အရေဝ်ဂၠိုၚ်တုဲ အဓိကိုရ်ပ္ဍဲသၚ်လေဝ် လေပ်သ္ပအိုတ်ရော? ဇရေၚ်ခမဳသအာၚ်ဂမၠိုၚ် မလေပ်ကယျာန် ဓဝါတ်သေက်ဇဵု ဂတမတ်, ကြဴမတ် ဟီုသ္ဂးစှေ်စး အရေဝ်ဂၠိုၚ်တုဲ မလေပ်သ္ပအဓိကိုရ် ပ္ဍဲသၚ်လေဝ်ပြာပ်အာတုဲ ‘ယွံတဳလပိုဉ် တအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပကဵုဒုၚ်ပယျ (လ္ပဒုၚ်ကျ) ခမဳဂှ်ညိ၊ ဩဝ်ချပ်ဂၞန်သဳကၠဳကဵု ညးမၞုံကဵုဇြဟတ်လောန်အိုတ်ညိ၊ ဟိုတ်ပွမချပ်ဂၞန်သဳကၠဳသာ်ဂှ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဒှ် ညးမၞုံကဵုပညာလတူဍေံ ညးစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်လတူဍေံ ညးမၞုံကဵုလၟိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်လတူဍေံ သာတုဲဒှ်ညးသၟဟ်စောံလတူဍေံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ လ္ပဖေက်ခမဳဂှ်အိုတ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် လေဝ် ကြက်ဒှ်ဗော်သွး မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရော?။ ဟိုတ်ပွမဟီုသ္ဂးသာ်ဂှ် ပွမကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မဟွံကတဵုဒှ်ဏီလေဝ် ကတဵုဒှ်အိုတ်ရ၊ ပွမကယျာန်ဓဝါတ် သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မကတဵုဒှ်တုဲလေဝ် ဒှ်ကၠုၚ်တၞုဟ်နသၞဝဲ ဂၠိုၚ်လှဲတိုန်အိုတ်ရ”၊ ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။
၂။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ် ကျာ်တြဲ ကဵုခမဳသၚ် ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး―
“ယွံခမဳတအ် ခမဳပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ် အလဵုဇကုတအ် ကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵု ဂတမတ်, ကြဴမတ် ဟီုသ္ဂး စှေ်စး အရေဝ်ဂၠိုၚ်တုဲ အဓိကိုရ် ပ္ဍဲသၚ်လေဝ် လေပ်သ္ပအိုတ်ရ။ ဇရေၚ်ခမဳသအာၚ်ဂမၠိုၚ် မလေပ်ကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵု ဂတမတ်, ကြဴမတ် ဟီုသ္ဂးစှေ်စး အရေဝ်ဂၠိုၚ်တုဲ မလေပ်သ္ပအဓိကိုရ် ပ္ဍဲသၚ်လေဝ် ပြာပ်အာတုဲ―
‘ယွံတဳလပိုဉ်တအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပကဵုဒုၚ်ပယျ (လ္ပဒုၚ်ကျ) ခမဳဂှ်ညိ၊ ဩဝ်ချပ်ဂၞန်သဳကၠဳကဵု ညးမၞုံကဵုဇြဟတ် လောန်အိုတ်ညိ၊ ဟိုတ်ပွမချပ်ဂၞန်သဳကၠဳသာ်ဂှ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဒှ် ညးမၞုံကဵုပညာလတူဍေံ ညးစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်လတူဍေံ ညးမၞုံကဵုလၟိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်လတူဍေံ သာတုဲဒှ်ညးသၟဟ်စောံလတူဍေံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ လ္ပဖေက်ခမဳဂှ်အိုတ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် လေဝ် ကြက်ဒှ်ဗော်သွး မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။
ဟိုတ်ပွမဟီုသ္ဂးသာ်ဂှ် ပွမကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မဟွံကတဵုဒှ်ဏီလေဝ် ကတဵုဒှ်အိုတ်ရ၊ ပွမကယျာန်ဓဝါတ် သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မကတဵုဒှ်တုဲလေဝ် ဒှ်ကၠုၚ်တၞဟ်နသၞဝဲ ဂၠိုၚ်လှဲတိုန်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ “ယွံခမဳတအ် ဟွံထေက်ကုခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ရ၊ ဟွံဗဗွဲရ၊ ဟွံသပ္ပါယ်ရ၊ အာကာရအရာ ခမဳတအ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ၊ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ် မုဟိုတ် အလဵုဇကုတအ် ကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂတမတ်။ ပ ။ ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပအဓိကိုရ် ပ္ဍဲသၚ်လေဝ် ပြာပ်အာတုဲ ‘ယွံတဳလပိုဉ်တအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပကဵုဒုၚ်ပယျ (လ္ပဒုၚ်ကျ) ခမဳဂှ်ညိ၊ ဩဝ်ချပ်ဂၞန်သဳကၠဳကဵု ညးမၞုံကဵုဇြဟတ် လောန်အိုတ်ညိ၊ ဟိုတ်ပွမချပ်ဂၞန်သဳကၠဳသာ်ဂှ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဒှ် ညးမၞုံကဵုပညာလတူဍေံ ညးစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်လတူဍေံ ညးမၞုံကဵုလၟိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်လတူဍေံ သာတုဲဒှ်ညးသၟဟ်စောံလတူဍေံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ လ္ပဖေက်ခမဳဂှ်အိုတ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်လေဝ် ကြက်ဒှ်ဗော်သွး မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရော? ဟိုတ်ပွမဟီုသ္ဂးသာ်ဂှ် ပွမကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မဟွံကတဵုဒှ်ဏီလေဝ် ကတဵုဒှ်အိုတ်ရ၊ ပွမကယျာန်ဓဝါတ် သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မကတဵုဒှ်တုဲလေဝ် ဒှ်ကၠုၚ်တၞဟ်နသၞဝဲ ဂၠိုၚ်လှဲတိုန်အိုတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် (ပွခမဳဂမၠိုၚ်သ္ပဒးဝွံ) ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵု လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ဂၠိုၚ်တိုန်ကီု ကဵုကတဵုဒှ်ဟွံမာန်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဍာံဍာံစၟတ်စၟတ် ပွဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမဟွံကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲလ္ၚဵုဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမကဵု လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်လီုလာ်ကီု ကဵုကတဵုဒှ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုဂရိုဟ်ရ)။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်တုဲမ္ဂး ဟီုဂလာန်ဂရိုဟ် မဟွံမွဲဂုဏ် ဒဒက် တဴဇကုဇကုပွမဇြိုၚ်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ပွမဇြိုၚ်ကဵုလွဳမြိမြန် ပွမပၟိက်ဇၞော် ပွမဟွံအေၚ်သတှ်ေ (ဟွံတရိုပ်စိုတ်) ပွမမိပ်လဟိၚ်ပ္ဍဲဂကောံသကအ်ပွံၚ် ပွမလၞုဟ်လၞန်ဂမၠိုၚ်တုဲ နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ဟီုသ္ဂးတဴဂုဏ် ဒဒက်တဴဇကုဇကု ပွမ လွဳမြိမြန်ဇကု ဇကုလောဲသွာ ညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ် လွဳမြိမြန်လောဲသွာ ပွမပၟိက်အောန် ပွမအေၚ်သတှ်ေ (တရိုပ်စိုတ်) ပွမတှ်ေ တြဳထောံကိလေသ ပွမခါလယှ်ထောံကိလေသ ပွမမၞုံကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ပွမဟွံဆန်ၜန် ကိလေသ ပွမပတိတ်ဇြဟတ် နဝဳရိယဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး ဟီုတွံတဴဂလာန် ဓရ်မဗဗွဲညဳ သၟဟ်ကဵုဗီုဒဒှ်ဂှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်တုဲပ္ဍဲကြဴ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး သၚ် ဩဝ်သ္ပ တဇ္ဇနဳယကမ် ‘ပွမဘပဠ’ ကုခမဳပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ်ညိ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ဒးသ္ပရ၊ ဗွဲကိုပ်ကၠာ ဒးစောဒနာ ခမဳပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ်ရ၊ စောဒနာတုဲပ္ဍဲကြဴ ဒးကဵုဗှ်ဗၞုဟ်ရ၊ ကဵုဗှ်ဗၞုဟ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ဒးပတိုန်အာပတ်ရ၊ ပတိုန်အာပတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
၃။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ် အလဵုဇကုတအ် ကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵု ဂတမတ်, ကြဴမတ် ဟီုသ္ဂးစှေ်စးအရေဝ်ဂၠိုၚ်တုဲ အဓိကိုရ် ပ္ဍဲသၚ်လေဝ် လေပ်သ္ပအိုတ်ရ။ ဇရေၚ်ခမဳသအာၚ်ဂမၠိုၚ် မလေပ်ကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵု ဂတမတ်, ကြဴမတ် ဟီုသ္ဂးစှေ်စးအရေဝ်ဂၠိုၚ်တုဲ မလေပ်သ္ပအဓိကိုရ် ပ္ဍဲသၚ် လေဝ် ပြာပ်အာတုဲ―
‘ယွံတဳလပိုဉ်တအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပကဵုဒုၚ်ပယျ (လ္ပဒုၚ်ကျ) ခမဳဂှ်ညိ၊ ဩဝ်ချပ်ဂၞန်သဳကၠဳကဵု ညးမၞုံကဵုဇြဟတ် လောန်အိုတ်ညိ၊ ဟိုတ်ပွမချပ်ဂၞန်သဳကၠဳသာ်ဂှ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဒှ် ညးမၞုံကဵုပညာလတူဍေံ ညးစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်လတူဍေံ ညးမၞုံကဵုလၟိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်လတူဍေံ သာတုဲဒှ်ညးသၟဟ်စောံလတူဍေံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ လ္ပဖေက်ခမဳဂှ်အိုတ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် လေဝ် ကြက်ဒှ်ဗော်သွး မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။
ဟိုတ်ပွမဟီုသ္ဂးသာ်ဂှ် ပွမကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မဟွံကတဵုဒှ်ဏီလေဝ် ကတဵုဒှ်အိုတ်ရ၊ ပွမကယျာန်ဓဝါတ် သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မကတဵုဒှ်တုဲလေဝ် ဒှ်ကၠုၚ်တၞဟ်နသၞဝဲ ဂၠိုၚ်လှဲတိုန်အိုတ်ရ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သ္ပတဇ္ဇနဳယကမ် ‘ပွမဘပဠ’ ကုခမဳပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ်ရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။
ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ် အလဵုဇကုတအ် ကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵု ဂတမတ်။ ပ ။ ဇရေၚ်ခမဳသအာၚ်ဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပအဓိကိုရ် ပ္ဍဲသၚ် လေဝ် ပြာပ်အာတုဲ ‘ယွံတဳလပိုဉ်တအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပကဵုဒုၚ်ပယျ (လ္ပဒုၚ်ကျ) ခမဳဂှ်ညိ၊ ဩဝ်ချပ်ဂၞန်သဳကၠဳကဵု ညးမၞုံကဵုဇြဟတ် လောန်အိုတ်ညိ၊ ဟိုတ်ပွမချပ်ဂၞန်သဳကၠဳသာ်ဂှ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဒှ် ညးမၞုံကဵုပညာလတူဍေံ ညးစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်လတူဍေံ ညးမၞုံကဵုလၟိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်လတူဍေံ သာတုဲဒှ်ညးသၟဟ်စောံလတူဍေံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ လ္ပဖေက်ခမဳဂှ်အိုတ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် လေဝ် ကြက်ဒှ်ဗော်သွး မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ဟိုတ်ပွမဟီုသ္ဂးသာ်ဂှ် ပွမကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မဟွံကတဵုဒှ်ဏီလေဝ် ကတဵုဒှ်အိုတ်ရ၊ ပွမကယျာန်ဓဝါတ် သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မကတဵုဒှ်တုဲလေဝ် ဒှ်ကၠုၚ်တၞဟ်နသၞဝဲ ဂၠိုၚ်လှဲတိုန်အိုတ်ရ။
သၚ် သ္ပတဇ္ဇနဳယကမ် ‘ပွမဘပဠ’ ကုခမဳမၞုံယၟုပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသ္ပ တဇ္ဇနဳယကမ် ‘ပွမဘပဠ’ ကုခမဳပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵု ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ် အလဵုဇကုတအ် ကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵု ဂတမတ်။ ပ ။ ဇရေၚ်ခမဳသအာၚ်ဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပအဓိကိုရ် ပ္ဍဲသၚ် လေဝ် ပြာပ်အာတုဲ ‘ယွံတဳလပိုဉ်တအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပကဵုဒုၚ်ပယျ (လ္ပဒုၚ်ကျ) ခမဳဂှ်ညိ၊ ဩဝ်ချပ်ဂၞန်သဳကၠဳကဵု ညးမၞုံကဵုဇြဟတ် လောန်အိုတ်ညိ၊ ဟိုတ်ပွမချပ်ဂၞန်သဳကၠဳသာ်ဂှ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဒှ် ညးမၞုံကဵုပညာလတူဍေံ ညးစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်လတူဍေံ ညးမၞုံကဵုလၟိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်လတူဍေံ သာတုဲဒှ်ညးသၟဟ်စောံလတူဍေံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ လ္ပဖေက်ခမဳဂှ်အိုတ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် လေဝ် ကြက်ဒှ်ဗော်သွး မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ဟိုတ်ပွမဟီုသ္ဂးသာ်ဂှ် ပွမကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မဟွံကတဵုဒှ်ဏီလေဝ် ကတဵုဒှ်အိုတ်ရ၊ ပွမကယျာန်ဓဝါတ် သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မကတဵုဒှ်တုဲလေဝ် ဒှ်ကၠုၚ်တၞဟ်နသၞဝဲ ဂၠိုၚ်လှဲတိုန်အိုတ်ရ။
သၚ် သ္ပတဇ္ဇနဳယကမ် ‘ပွမဘပဠ’ ကုခမဳမၞုံယၟုပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသ္ပ တဇ္ဇနဳယကမ် ‘ပွမဘပဠ’ ကုခမဳပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵု ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ် အလဵုဇကုတအ် ကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵု ဂတမတ်။ ပ ။ ဇရေၚ်ခမဳသအာၚ်ဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပအဓိကိုရ် ပ္ဍဲသၚ် လေဝ် ပြာပ်အာတုဲ ‘ယွံတဳလပိုဉ်တအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပကဵုဒုၚ်ပယျ (လ္ပဒုၚ်ကျ) ခမဳဂှ်ညိ၊ ဩဝ်ချပ်ဂၞန်သဳကၠဳကဵု ညးမၞုံကဵုဇြဟတ် လောန်အိုတ်ညိ၊ ဟိုတ်ပွမချပ်ဂၞန်သဳကၠဳသာ်ဂှ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဒှ် ညးမၞုံကဵုပညာလတူဍေံ ညးစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်လတူဍေံ ညးမၞုံကဵုလၟိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်လတူဍေံ သာတုဲဒှ်ညးသၟဟ်စောံလတူဍေံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ လ္ပဖေက်ခမဳဂှ်အိုတ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် လေဝ် ကြက်ဒှ်ဗော်သွး မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ဟိုတ်ပွမဟီုသ္ဂးသာ်ဂှ် ပွမကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မဟွံကတဵုဒှ်ဏီလေဝ် ကတဵုဒှ်အိုတ်ရ၊ ပွမကယျာန်ဓဝါတ် သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ် မကတဵုဒှ်တုဲလေဝ် ဒှ်ကၠုၚ်တၞဟ်နသၞဝဲ ဂၠိုၚ်လှဲတိုန်အိုတ်ရ။
သၚ် သ္ပတဇ္ဇနဳယကမ် ‘ပွမဘပဠ’ ကုခမဳမၞုံယၟုပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသ္ပ တဇ္ဇနဳယကမ် ‘ပွမဘပဠ’ ကုခမဳပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵု ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
သၚ် ဂပ်ဝ်သ္ပ တဇ္ဇနဳယကမ် ‘ပွမဘပဠ’ ကုခမဳပဏ္ဍုက လောဟိတကဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြ ရံဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
