Myśl, że uczniów można przyporządkować do hierarchii za pomocą porównawczego miernika, była dość powszechna
Dopiero przedstawiciele orientacji konstruktywistycznej wyraźnie zakwestionowali koncepcję jedynej, przemierzalnej przez wszystkich drogi uczenia się.
Badacze ci kierowali się przekonaniem, że każdy uczeń poszukuje i znajduje swoją własną drogę do celu, opierając się na znanej już sobie wiedzy i rozumieniu
Konsekwencją tego założenia jest przyznanie w ramach diagnostyki pedagogicznej uczniowi roli nie biernego odbiorcy przerabiającego zadania, lecz aktywnego uczestnika zdolnego do samooceny
Tylko uczeń ma wgląd we własne procesy uczenia się i rozumienia, a nauczyciel może uzyskać informacje na ich temat jedynie na drodze współpracy z nim.
Kiedy uczniowie stają się partnerami nauczyciela, uczą się tworzenia kryteriów dobrej pracy i wykorzystywania ich do swoich własnych dokonań.
Uczniowie w tej nowej roli muszą się więc zastanawiać również nad tym, czy ich dokonania wystarczą do osiągnięcia osobistych celów (Wolf, 1989)