Pressure Temperature Pain

Druk, temperatuur en pijn zijn gewaarwordingen die door de huid worden waargenomen, een complex sensorisch orgaan met gespecialiseerde zenuwcellen die reageren op verschillende prikkels. Druk wordt waargenomen door mechanische receptoren die aanraking, druk of uitrekking detecteren. Temperatuurwaarneming berust op thermoreceptoren die warmte en kou registreren; extreme temperaturen activeren deze receptoren, wat leidt tot gewaarwordingen zoals brandwonden of bevriezing. Pijn wordt gedetecteerd door nociceptoren, die reageren op potentieel schadelijke mechanische, chemische of thermische prikkels, waardoor een beschermende reactie wordt opgewekt.

Deze termen hebben ook psychologische betekenissen: druk kan stress betekenen, temperatuur kan emotionele toestanden weerspiegelen, en pijn kan emotioneel lijden door trauma of verlies aanduiden.

Huid-Monochromen

Deze serie, die begon in 1991, toont schilderijen die de indruk wekken te zijn gemaakt van menselijke huid. Ze bestaan uit meerdere verflagen in een breed scala aan kleuren en kunnen worden beschouwd als 'anti-schilderijen' vanwege hun duidelijke afwijking van conventionele normen. Hun subtiel convexe vorm en glanzende afwerking geven ze een tastbare kwaliteit, waardoor ze meer op objecten lijken dan op traditionele schilderijen. Ze combineren harmonieus uiteenlopende elementen en verenigen schilderkunst en sculptuur, somberheid en schoonheid, individualiteit en collectiviteit.

Het hele oeuvre begint met het concept van het "huid-monochroom", waarbij menselijke huid wordt gepresenteerd als een schilderij, ontdaan van specifieke kenmerken en opgespannen over een raamwerk. Deze verkenning duikt zowel in de fysieke als psychologische dimensies van de huid, gecategoriseerd onder de term PTP (Pressure, Temperature, Pain). Deze termen gaan verder dan hun fysieke functies en symboliseren ook psychologische effecten: druk als ideologie, temperatuur als sfeer en pijn als trauma. De serie omvat gemanipuleerde vlaggen, schilderijen, tekstwerken en mixed-media stukken, die onderling verbonden composities vormen die visueel communiceren in plaats van via taal.

De Uitvinding van Kunst

Het onderscheid tussen kunst en ambacht begon bij Verlichtingsdenkers zoals Immanuel Kant, die kunst zag als een streven naar schoonheid, los van utilitair ambacht. Dit idee evolueerde door de Romantiek, met de nadruk op expressie en creativiteit, en later door modernistische stromingen die originaliteit en concept benadrukten. Zo is het concept van kunst, zoals we dat vandaag begrijpen, pas in de afgelopen 200 jaar ontwikkeld.

De term **avant-garde** komt van de Franse militaire term die "voorhoede" betekent, verwijzend naar soldaten die vooruit worden gestuurd om het terrein te verkennen of de vijand als eerste aan te vallen. In de kunst vertegenwoordigt het kunstenaars die voorop lopen in innovatie, grenzen verleggen en culturele en maatschappelijke normen uitdagen. De avant-garde wilde breken met de traditie, gebruikmakend van radicale nieuwe technieken, stijlen en ideeën om de status quo te confronteren.

Bewegingen zoals het Dadaïsme en Surrealisme, die ontstonden als reactie op het tumultueuze politieke klimaat van het begin van de 20e eeuw, belichaamden deze geest van de avant-garde. Evenzo gebruikte de **monochrome schilderkunstbeweging** van de 20e eeuw eenvoud om fundamentele vragen over vorm, kleur en betekenis te verkennen. Monochrome kunst werd een vorm van verzet tegen traditionele representatie, waarbij toeschouwers werden aangemoedigd om diepgang te vinden in schijnbare eenvoud en uitgedaagd werden om de aard van kunst opnieuw te overdenken.

Tegelijkertijd diende avant-gardistische kunst vaak als propaganda. Bewegingen zoals het Constructivisme werden gebruikt om Sovjetidealen te promoten, terwijl nazi-Duitsland en fascistisch Italië kunst gebruikten om hun ideologieën te verheerlijken. Tijdens de Koude Oorlog werd het Abstract Expressionisme door de VS gebruikt om vrijheid te symboliseren, terwijl het Socialistisch Realisme Sovjetwaarden promootte. Zo heeft kunst zowel gediend als een instrument voor politieke boodschappen als voor creatieve weerstand, balancerend tussen het versterken en uitdagen van maatschappelijke en politieke narratieven.

"Huid-Monochroom: Druk, Temperatuur, Pijn"

Het werk vertrekt vanuit het concept van het "huid-monochroom": een representatie van de menselijke huid als schilderij, waarbij de huid wordt weergegeven zonder ledematen of individuele kenmerken, opgespannen over een raamwerk. Dit werk onderzoekt zowel de fysieke als psychologische dimensies van de menselijke huid door middel van verschillende series, die onder de term PTP (Pressure, Temperature, Pain) worden gecategoriseerd. 

PTP verwijst niet alleen naar de fysieke functies van de huid, zoals het voelen van druk, het aanvoelen van temperatuurverschillen of pijn bij verwonding. Het duidt ook op de psychologische invloeden van deze begrippen: druk kan worden verbonden met ideologische druk of maatschappelijke verwachtingen, temperatuur met de sfeer of emotionele "temperatuur" van een situatie, en pijn met de ervaring van trauma.

De series die voortkomen uit het idee van het huid-monochroom omvatten een breed scala aan werken: gemanipuleerde vlaggen en ‘systems’ (P), schilderijen van interne organen (T), tekstwerken (P), en diverse werken die door deze categorieën heen bewegen, zoals noise-schilderijen, werken op papier, werken op scherm en ready-mades. Deze series ontstaan vaak gelijktijdig, en kunnen als een zelfstandige serie worden gepresenteerd, of een enkel werk uit een serie kan deel uitmaken van een zogenaamde "compound": een samengestelde structuur, een visuele frase.

De boodschap van een compound is eerder zintuiglijk invoelbaar dan talig of letterlijk te interpreteren. De beschrijving hierboven dient niet als een explicatie of inkadering van het werk, maar benadrukt juist de generatieve aard ervan. Het werk is ontworpen om meerdere betekenissen te genereren, waarbij de uiteindelijke interpretatie volledig afhangt van de toeschouwer.

Context en verduidelijking:

Dit kunstwerk, of deze reeks werken, lijkt te zijn ingebed in een conceptuele en experimentele kunstpraktijk die de relatie tussen de fysieke en psychologische aspecten van het menselijk lichaam onderzoekt, specifiek door de lens van de huid. De huid fungeert hier als een interface tussen het individu en de buitenwereld, en het werk zelf is een uitnodiging voor de toeschouwer om na te denken over de complexe betekenissen die verbonden zijn met fysieke gewaarwordingen zoals druk, temperatuur en pijn. 

Door het gebruik van de term "monochroom" wordt verwezen naar een schilderstijl die zich beperkt tot één kleur of tint, maar in dit geval wordt de term metaforisch gebruikt om de huid als canvas te beschouwen. De keuze voor series zoals gemanipuleerde vlaggen, schilderijen van organen, en tekstwerken suggereert een multidisciplinaire benadering die zowel materieel als conceptueel divers is. 

Het idee van "compounds" of samengestelde werken benadrukt de open interpretatie en interactie met de toeschouwer, waarbij het werk nooit vaststaat, maar voortdurend in ontwikkeling blijft naargelang de context waarin het wordt ervaren en de persoonlijke associaties van de kijker.