Embedded Files
Estatistika: Latinezko statisticum collegium (“Estatu-kontseilu”) eta bere italiar eratorri statista (“Estatu-gizon”) hitzetik dator estatistika hitza. Estatuaren datuak aztertzeko, 1749an statistik (alemaniar hitza) erabiltzen hazi ziren. Fenomeno aldakor eta zalantzazkoei buruzko datu-multzoak bildu, aztertu, sailkatu, aurkeztu eta interpretatzen dituen zientziari estatistika deitzen zaio. Datuen interpretazioa, analisia eta bilketa ikertzen dituen Matematikaren atala da. Estatistikaren helburua jasotako datuetatik informazio baliagarria eskuratzeko teknikak garatu eta aplikatzea da. Estatistikaren erabilera, batez ere, bi mailatan oinarritzen da: Estatistika deskribatzailean teknika errazak eta sinpleak erabiliz, eta Inferentzia estatistikoan teknika konplexuak eta zorrotzagoak erabiliz.
Probabilitatea: Ausa (zoria) ikertzen duen Matematikaren adarra da. Bere helburua zorizko gertaera bat zenbakien bidez adieraztea da. Gertakizun bat gertatzeko posibilitatea ikertzen duen matematikaren atala da. Gertaera baten emaitza aurreikusten uzten digu: zurrumurruen dibulgazioa kalkulatu, tresna elektrikoen ondorioak aurreikusi, inbertsioen errentagarritasuna aurreikusi... Gertakizun bat gertatuko den edo ez ziurtasuna edo zalantza kuantitatiboki neurtzeko beharraren ondorio bezala datorkigu probabilitatea.
Konbinatoria: Aldakuntzak. Errepikatuzko aldakuntzak. Permutazioak. Permutazio zirkularrak. Errepikatuzko permutazioak. Konbinazioak. Errepikatuzko konbinazioak. Zenbaki konbinatorioak. Tartaglia-ren triangelua. Newton-en binomioa. ARIKETAK
Probabilitatea: Probabilitatearen definizioa. Gertaera-motak. Gertaeren bilketa eta ebakidura. Kontrako gertaerak. Probabilitatearen propietateak. Laplace-ren erregela. Konbinatoria eta probabilitatea. Probabilitate baldintzatua. Bayes-en teorema. ARIKETAK
Dimentsio bakarreko estatistika deskribatzailea: Estatistika kontzeptuak. Aldagai estatistikoak. Taula estatistikoak. Grafikoak: Barra-diagramak, Maiztasun-poligonoak, Sektore-diagramak, Histogramak. Parametro estatistikoak: Moda, Mediana, Batez bestekoa, Koartilak, Pertzentilak. desbideratze tipikoa. Bariantza. Aldakuntza-koefizientea. ARIKETAK
Dimentsio biko estatistika deskribatzailea: Banaketa bidimentsionalak. Kobariantza. Korrelazio lineala. Korrelazio linealaren koefizientea. Erregresio zuzenak. ARIKETAK
Probabilitate banaketak: Binomiala. Normala: Banaketa binomiala. Probabilitate-funtzioa. Batez bestekoa, bariantza eta desbideratze tipikoa. Banaketa normala. Banaketa normalaren taula. Banaketa normala eta binomiala. ARIKETAK
Konfiantza-tarteak. Erroreak: Tarte bereizgarriak N(0,1) banaketan. Tarte bereizgarriak edozein banaketa normalean. Limitearen teorema zentrala. Tarte bereizgarriak banaketa binomialean. ARIKETAK
Hipotesi estatistikoak: Laginketa probabilistikoa. Konfiantza-tarteak. Batez besteko estimazioa. Hipotesiak. Aldebiko egiaztapena. Aldebakarreko egiaztapena. ARIKETAK
Page updated
Google Sites
Report abuse