03 ภูมิปัญญาท้องถิ่น / ภูมิปัญญาชาวบ้าน

1.ชื่อภูมิปัญญา เตหน่ากูเครื่องดนตรีของชาวกะเหรียง

2.ประวัติความเป็นมาของภูมิปัญญา

นับตั้งแต่ยุคล่าอาณานิคมจนถึงยุคไร้พรมแดน เตหน่ากูและเครื่องดนตรีอื่นๆ มากมายยังคงเผชิญกับการถูกทำให้กลายเป็นชายขอบ เตหน่ากูมีรากที่เด่นชัด ภาษาที่เป็นเอกลักษณ์ จึงยากที่จะกลายเป็นหนึ่งเดียวกับโลกใหม่ที่ทุกคนต้องร้องเพลงเพลงเดียว พูดภาษาเดียว และยากมากที่เตหน่าจะละทิ้งท่วงทำนอง จังหวะ ของตัวเอง เพื่อไปเป็นหนึ่งเดียวกับอะไรที่ไม่มีรากซึ่งรู้จักคุณค่าของและกล้าชื่นชมผืนแผ่นดินเกิดได้อย่างเต็มปาก การร่วมเป็นหนึ่งในหมู่เพื่อนที่พูดกันหลากหลายภาษาทำนอง เตหน่ากูคงได้หายใจคล่องขึ้น ถ้าพูดภาษาคนได้ เตหน่ากูคงอยากขอบคุณเพื่อนๆ ที่ได้พบปะกันตามที่ต่างๆ ผู้รับฟังอย่างตั้งอกตั้งใจ อดทน ต่อเรื่องราวที่ชวนให้ปวดหัว เพราะลำพังชีวิตที่ปากกัดตีนถีบของหลายๆ คนก็มีเรื่องให้คิดเยอะพอแล้ว เตหน่ากูจะเดินทางต่อได้ นอกจากต้องใช้พลังทั้งหมดที่ตัวเองมีแล้ว อ้อมกอดและจิตใจที่เปิดกว้างก็ต่อลมหายใจได้อีกเฮือก คงคล้ายกับพวกเราในเมืองใหญ่ในตึกสูง ที่มองลงไปเห็นต้นไม้ท่ามกลางซอกตึกใหญ่น้อย หัวใจน้อยๆ คงได้สัมผัสถึงพลังของธรรมชาติที่เรารู้ว่าเราต้องการมัน คงคล้ายกับชาวนาชาวสวนที่ดีใจเมื่อฝนมา คงคล้ายกับเพื่อนผู้ไร้บ้านผู้กำลังหิวโหยที่ได้รับขนมปังจากคนที่เดินผ่านไปมา ชีวิตไม่ได้ขึ้นอยู่กับเราทั้งหมด ชีวิตของเราขึ้นอยู่กับแม่ที่เขย่าเราให้ตื่น เราคงไม่อยากให้แม่เขย่าเราแรงเกินพอดี แล้วเราจะชวนกันตื่นได้ยังไงบ้างนะ

การเล่นเตหน่ากู เป็นเครื่องดนตรีพื้นบ้านของชาวเขาเผ่าปากอญอ ใช้สําหรับบรรเลงในช่วงที่ว่างจากการเก็บเกี่ยวข้าวเสร็จ เป็นเครื่องดนตรีที่ทําจากไม้ หาคนเล่นได้ยาก ในปัจจุบันมีการเผยแพร่ทางวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย ในช่วงภาษาปากอญอ

3.ประวัติข้อมูลส่วนตัวของผู้ประกอบภูมิปัญญา

นายทองสุข ติโต๊ะ อายุ 59 ปี เป็นชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง (ปกาเก่อญอ)บ้านแม่ปิง บ้านเลขที่ 17 หมู่ที่4 ตำบลแม่ฮี้ อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน เบอร์โทรศัพท์ 082-2269510ปัจจุบันประกอบอาชีพเปิดอู่ซ่อมรถยนต์อยู่ที่บ้านแม่ปิง เมื่อมีเวลาว่างก็จะเล่นดนตรีเตหน่ากู เพื่อความสนุก

4.สถานที่ ที่ตั้ง(พิกัด)ของภูมิปัญญา : บ้านแม่ปิง

5.สื่อประกอบ(ภาพถ่ายและหรือวีดีโอ)

6.ผู้ให้ข้อมูลและผู้เรียบเรียง หรือ ผู้เขียน : นายพิสิษฐ์พล อุแสงศรี