Санковіч Уладзімір Іванавіч Санковіч Ларыса Сафронаўна

Асіповіцкі раён

СРЕДСТВА МАССОВОЙ ИНФОРМАЦИИ

У Санковічаў Дзень Перамогі аднолькава дарагі і блізкі: муж і жонка – ветэраны Вялікай Айчыннай, так што абодва на роўных набліжалі тую доўгачакана-радасную дату. Змагаючыся з ворагам там, дзе было лёсам кожнаму наканавана быць...

Уладзімір Іванавіч у званні сяржанта ваяваў у першым запасным палку 21 арміі, пад Кіевам патрапіў у акружэнне і быў узяты ў палон. 28 дзён іх – паўраздзетых, галодных, знясіленых – гналі без перадыху да Кіраваграда, нават поліўку, якую не не, ды і давалі, прыходзілася есці з пілоткі. Яму пашчасціла ўцячы, калі апынуўся ў лагеры для ваеннапалонных. Дабег тады да нейкай вёскі, зайшоў у хату на ўскрайку – і пашчасціла: мала таго, што натрапіў на дзеда – беларуса з-пад Бабруйска, дык той яшчэ займаўся пчоламі, а на мёд немцы ласыя былі. З дапамогай старога і таго самага ласунку і ўдалося пропуск выправіць – нібы для родзіча. Так Уладзімір Іванавіч да Беларусі і дабраўся, зноў у Асіповічах апынуўся.

У Татарцы жыў яго брат, які дапамог звязацца з партызанамі – дэсантным атрадам КДБ, як узгадвае ветэран. База «атрада Ігараўцаў», як яны зваліся, у вёсцы Ржаное Акцябрскага раёна знаходзілася, а дзейнічалі лясныя мсціўцы ў асноўным між Татаркай і Ясенем.

Назаўсёды застаўся ў памяці дзень, калі загінуў іх камандзір Пікуноў. 17 красавіка 1943 года партызаны ўзарвалі цягнік, у настроі вярталіся на базу і, калі праходзілі побліз грамадзянскага лагера ў Старонцы, вырашылі зайсці туды і вымыцца. Пакінулі вартавых, самі ў лазню – а тут немцы з боку Максімаўскіх хутароў, кадравыя часці, якія па дарозе на фронт былі задзейнічаны дзеля карніцкіх мэтаў. Вораг рассыпаўся ланцугом, пачаў ладзіць аблаву. Партызаны паспрабавалі ціхенька знікнуць, аднак былі заўважаны і адступалі ўжо пад моцным агнём. Які і абарваў жыццё камандзіра, нават цела якога не ўдалося забраць з сабою...

Ларыса Сафронаўна была на фронце медсястрой, так што выратавала не адно салдацкае жыццё. Але здаралася, што і яе ўласнае знаходзілася на валаску ад смерці. Іх 84-ы палявы рухомы шпіталь двойчы трапляў у акружэнне і, па іроніі лёсу, у адным і тым жа месцы – пад украінскім горадам Барвянкова.

Першы раз праз вузкі калідор людзей удалося вывесці, а вось у наступны – не, так што выбіраліся, хто як мог. Ёй не пашчасціла, 18-гадовая дзяўчына трапіла ў палон. Медсястра не была апранута ў вайсковую форму, але медыкаменты пэўныя з сабой мела. I калі пачала раздаваць іх палонным, то на яе звярнуў увагу малады перакладчык, дзякуючы якому яна, па вялікаму ліку, і засталася жывой. Бо калі яе разам з дзяўчатамі павялі ў хмызняк на расстрэл, дзе ўжо забілі чатырох сувязістак, захопленых са зброяй, то менавіта ён нешта пачаў казаць старшаму афіцэру і той даў загад адвесці ўсіх за загародку, дзе чакалі сваёй долі другія палонныя.

Калі ж калону павялі праз вёску, то дзяўчыне наогул удалося ўцячы. Напачатку схавалася ў хаце нейкай добрай жанчыны, а потым паціху і да Беларусі дабралася. Калі патрапіла ўрэшце на родную Старобіншчыну, то даведалася, што яе Бярозаўка спалена: партызаны паранілі ў тых мясцінах нейкага важнага афіцэра, і той, паміраючы, загадаў знішчыць вёску...

Можна было, канечне, яшчэ задаваць і задаваць пытанні ветэранам наконт ваеннага мінулага, але было бачна, як цяжка даюцца ім успаміны пра тыя горкія часіны ліхалецця. I я развітаўся. Пажадаўшы гэтым знайшоўшым адна адну палавінкам з падобнымі ў многім цяжкімі лёсамі толькі дабра ў жыцці з моцным здароўем...

Станкевіч, А. Тут аб вайне ведаюць не па чутках / Алег Станкевіч // Асіповіцкі край. – 2004. – № 19. – 10 сакавіка. – С. 2.