Với đường bờ biển dài, Việt Nam mang lợi thế vị trí địa lý khi nằm gần các tuyến vận tải biển quốc tế. Biển Đông nằm ở vị trí mang tính chiến lược về kinh tế - chính trị của thế giới. Hầu hết các khu vực ven biển của Việt Nam đều duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế ở mức cao và là điểm giao thương kết nối các đối tác thương mại khu vực cũng như các tuyến hàng hải quốc tế. Với hơn 110 cửa sông và hơn 50 vũng nước sâu ven biển miền Trung, các doanh nghiệp tại Việt Nam có nhiều thuận lợi để phát triển mạnh về lĩnh vực hàng hải, đóng tàu và các dịch vụ hậu cần.

Việt Nam cũng được biết đến với nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú với hơn 60 loại khoáng sản. Riêng biển Việt Nam có hơn 35 loại được chia thành các nhóm nhiên liệu, kim loại, vật liệu xây dựng, đá quý và bán quý, khoáng sản lỏng. Trữ lượng dầu khí ngoài khơi Việt Nam có thể chiếm đến 25% trữ lượng dầu khí của Biển Đông hay những mỏ cát có trữ lượng hơn 100 tỷ tấn tại khu vực Quảng Ninh hay Hải Phòng là những con số minh chứng tiềm năng dồi dào của khoáng sản biển Việt Nam.

Bên cạnh khoáng sản biển, tài nguyên sinh vật biển của Việt Nam cũng được đánh giá vào loại phong phú trong khu vực. Riêng cá biển, Việt Nam có hơn 2000 loài với trên 100 loài mang giá trị kinh tế cao với tổng trữ lượng khoảng 5 triệu tấn /năm và sản lượng đánh bắt khoảng hơn 2,2 triệu tấn. Ngoài cá biển, biển Việt Nam còn chứa đựng nhiều loại đặc sản có giá trị lớn như tôm, cua, mực, hải sâm, rong… Vùng ven biển nước ta với các hệ sinh thái đặc trưng như rừng ngập mặn, rạn san hô, thảm cỏ biển… với hơn 800 nghìn ha bãi triều, vũng vịnh… rất thuận lợi cho nuôi trồng thủy sản. Các khu vực giàu tiềm năng có thể kể đến như Vịnh Hạ Long, Bái Tử Long, Phá Tam Giang, Vịnh Văn Phong… Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, sản lượng nuôi trồng thủy sản của Việt Nam đạt hơn 850 nghìn tấn mỗi năm.

Một trong những tài nguyên biển dường như ít được nhắc đến là nước biển cũng mang lại nhiều tiềm năng đáng kể với các dạng năng lượng biển đa dạng điển hình như hydrat tự nhiên, năng lượng thủy triều, năng lượng sóng, năng lượng hạt nhân nước nặng…

Ngoài ra, Việt Nam với diện tích bờ biển và số lượng đảo lớn cũng là yếu tố thuận lợi cho phát triển nguồn lực về du lịch biển. Theo thống kê, trải dài từ Bắc vào Nam, nước ta có hơn 125 bãi biển đẹp trong đó có những bãi biển được đánh giá hàng đầu thế giới như Mỹ Khê – Đà Nẵng, Phú Quốc – Kiên Giang, Eo Gió – Bình Định… Thời tiết khí hậu nhiệt đới gió mùa với nhiều vùng nắng dài quanh năm là điều kiện thu hút đông đảo khách du lịch trong nước và quốc tế, đặc biệt là du khách từ các nước có khí hậu lạnh giá.

Về tổ chức hành chính, trong tổng số 63 tỉnh thành phố trực thuộc trung ương, Việt Nam có 28 tỉnh thành giáp biển với khoảng 125 huyện ven biển, 12 huyện đảo và chiếm hơn 50% tổng dân số cả nước. Các khu vực này đã đóng góp vào GDP cả nước vượt mức 60%.

Với đặc thù phát triển kinh tế xã hội gắn liền với biển, Việt Nam cũng chú trọng vào phát triển nguồn nhân lực biển, coi đây là chìa khóa của sự thành công trong phát triển kinh tế biển mạnh và bền vững. Trên cả nước hiện đã có hơn 20 chuyên ngành đào tạo trình độ đại học trở lên có liên quan đến biển tại hơn 90 cơ sở đào tạo. Bộ Lao động – Thương binh – Xã hội cũng đưa 15 nghề thuộc lĩnh vực kinh tế biển vào Danh mục trọng tâm đào tạo nhân lực. Việc đào tạo phát triển nguồn nhân lực liên quan đến kinh tế biển không chỉ tập trung vào các lĩnh vực hàng hải, dầu khí, hải sản… mà còn mở rộng hơn như du lịch, y tế, nghiên cứu khoa học biển…

Các cơ sở đào tạo lớn liên tục thu hút người học đối với các ngành liên quan đến kinh tế biển hầu như trải rộng tại khắp các khu vực trên cả nước có thể kể đến như Đại học Hàng hải Việt Nam, Đại học Đà Nẵng, Đại học Huế, Đại học Nha Trang, Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội…

(còn nữa)

- LÊ TẤT -