Dom Tkacza

Oddział Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej

Dom Tkacza położony jest na terenie Górnego Przedmieścia, istniejącego już od pierwszej połowy XV wieku i zamieszkiwanego przez sukienników bielskich. Tradycje domu sięgają XVIII wieku. Do pierwszych lat XX wieku mieściło się tu mieszkanie i warsztat sukiennika. Obecny stan jest rekonstrukcją XIX-wiecznego warsztatu mistrza cechowego (przedstawiciela najwyższych władz cechowych), a także jego części mieszkalnej.

Budynek przedzielony jest sienią na dwie zasadnicze części – warsztatową i mieszkalną. Największe z pomieszczeń to warsztat. Umieszczono tu przede wszystkim przedmioty bezpośrednio związane z pracą tkacza. Na szczególną uwagę zasługuje potężne krosno nicielnicowe pochodzące z połowy XVIII wieku, służące do wyrobu tkanin wełnianych, a także przedmioty związane z przygotowywaniem i snuciem osnowy. Pomieszczenie to było także sypialnią i mieszkaniem czeladnika, stąd obok pieca znajdują się sprzęty przeznaczone do jego dyspozycji.

Z warsztatu przez frontową część sieni prowadzi droga do kuchni - pomieszczenia skupiającego życie całej rodziny. W pomieszczeniu tym znajdują się eksponaty dwojakiego rodzaju – obok naczyń i sprzętów kuchennych są tu przedmioty związane z tkactwem, ale używane do czynności pomocniczych, wykonywanych przez kobiety i dzieci: kołowrotek czy też motowidło – swego rodzaju miara, na którą nawijano uprzędzone na kołowrotku nici. Umieszczono tu mniejsze krosno tkackie, pochodzące z okolic Bielska, z drugiej połowy XIX wieku. Wykonywano na nim tkaniny lniane, lniano-wełniane lub wełniane, ale o połowę węższe niż na warsztacie rzemieślniczym. Obok kuchni znajduje się sypialnia i w pewnym sensie pokój reprezentacyjny gospodarzy, w ciągu dnia używany właściwie tylko od święta, wybielony, z fornirowanymi meblami z przełomu XIX i XX wieku.