ทุ่งโป่งวัว

ประเภทแหล่งเรียนรู้ เป็นแหล่งเรียนรู้ธรรมชาติ

ชื่อแหล่งเรียนรู้ ทุ่งโป่งวัว

ประวัติแหล่งเรียนรู้

ป่าห้วยโป่งวัว บ้านคำตานา อ.ทุ่งฝน จ.อุดรธานี เป็นป่าไม้ ป่าชุมชน ทางเลือกที่สำคัญในการจัดการทรัพยากรระบบนิเวศป่าไม้โดยมีชาวบ้านในชุมชนเป็นฐาน ในช่วงเกือบ 40 ปีที่ผ่านมา “ป่าชุมชน”ถือว่า ได้ช่วยลดปัญหาความลำบากยากจน และความเหลื่อมล้ำทางสังคมของคนในนชุมชนได้ จากที่ผ่านมา การที่ป่าไม้ได้ถูกแย่งชิงทรัพยากร ป่าไม้ที่เป็นป่าชุมชน เป็นทางเลือกที่สำคัญในการจัดการทรัพยากรระบบนิเวศป่าไม้โดยมีชาวบ้านในชุมชนเป็นฐาน หรือเป็นการจัดการทรัพยากรร่วมกัน ของชาวบ้านของชุมชน ป่าไม้ชุมชน ที่ประกอบด้วย ต้นไม้ ทุ่งหญ้า พันธุ์พืช สัตว์ป่า แหล่งน้ำ และสรรพสิ่งในธรรมชาติ ที่เป็นระบบนิเวศทั้งหมด ป่าชุมชน บ้านคำตานา ตำบลทุ่งใหญ่ อำเภอทุ่งฝน จังหวัดอุดรธานี เป็นป่าอีกแห่งหนึ่ง ที่มีเนื้อที่ไมต่ำกว่า 2000 ไร่ ที่ตั้งอยู่รอบหมู่บ้านแห่งนี้ มีลำห้วยต่างๆ รอบแหล่งชุมชน อยู่ใกล้เคียงกับชุมชน เป็นชุมชนที่เป็นทางการ เช่น มีหมู่บ้าน มีเทศบาล ที่สามารถมาช่วยกันจัดการป่าชุมชนร่วมกันก็ได้ โดยที่คนในชุมชนแห่งนี้ อาจเลือกใช้ประโยชน์จากป่าอย่างยั่งยืนได้ ทั้งในเชิงเศรษฐกิจ และการรักษาระบบนิเวศก็ได้ หรือจัดการเป็นแหล่งท่องเที่ยว ขึ้นอยู่กับคนในชุมชนเป็นผู้วางแผนและร่วมกันตัดสินใจ ว่าจะใช้ประโยชน์อะไร และอย่างไรจากป่าแห่งนี้ จะดูแลรักษา ฟื้นฟู และพัฒนาป่าชุมชนอย่างไร หากผู้นำชาวบ้าน หรือทางหน่วยงานราชการ เพิกเฉย ไม่มีทิศทางพัฒนาที่ชัดเจนแล้ว การถูกบุกรุก จากกลุ่มอิทธิพลเล็กๆ หรือจากชาวบ้านเอง ด้วยวิธีการต่างๆนาๆที่มีให้เห็นกันในหลายพื้นที่ เพื่อนำมาเป็นสมบัติของตนเอง อาจนำไปสู่ความล่มสลาย ของป่าไม้ในชุมชนได้ในที่สุดย่อมเป็นได้ ป่าชุมชน บ้านคำตานา ตำบลทุ่งใหญ่ อำเภอทุ่งฝน จังหวัดอุดรธานี เป็นป่าอีกแห่งหนึ่ง ที่มีเนื้อที่ไม่ต่ำกว่า 2000 ไร่ ที่ตั้งอยู่รอบหมู่บ้านแห่งนี้ จากการสอบถามชาวบ้านในพื้นที่ ส่วนใหญ่แล้ว ต้องการให้ มีการคุ้มครองที่ดีจากหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้อง และพัฒนาไปสู่ทิศทางที่ชาวบ้านจะได้ประโยชน์ร่วมกัน

สถานที่ตั้งแหล่งเรียนรู้

ตั้งอยู่ที่บ้านคำตานา หมู่ที่ 6 ตำบลทุ่งใหญ่ อำเภอทุ่งฝน จังหวัดอุดรธานี

ความสัมพันธ์ของชุมชนกับการส่งเสริมความยั่งยืนของแหล่งเรียนรู้

บริเวณห้วยโป่งวัว อำเภอทุ่งฝน จังหวัดอุดรธานี นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดอุดรธานี พร้อมคณะผู้บริหารองค์การบริหารส่วนจังหวัดอุดรธานี ผู้อำนวยการกองช่างองค์การบริหารส่วนจังหวัดอุดรธานี ลงพื้นที่สำรวจสถานที่ดำเนินการจัดทำโครงการหมู่บ้านควาย แลนด์มาร์คแหล่งท่องเที่ยวของจังหวัดอุดรธานี บนเนื้อที่ 100 ไร่ นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดอุดรธานี ได้ดำเนินโครงการอนุรักษ์ควายไทย อย่างต่อเนื่อง เพื่อทำให้จังหวัดอุดรธานีเป็นจังหวัดแรกในประเทศที่มีหมู่บ้านควายไทยเพื่ออนุรักษ์และพัฒนาควายไทย ทั้งสายพันธุ์ น้ำเชื้อ และสืบสานความเป็นไทยในอดีต รวมทั้งสร้างแลนด์มาร์คแหล่งใหม่สำหรับรองรับนักท่องเที่ยวที่จะมาจังหวัดอุดรธานี โดยที่แลนด์มาร์คนี้จะต้องเชื่อมต่อกับแหล่งท่องเที่ยวอื่นๆของจังหวัดอุดรธานี ซึ่ง ทุ่งโป่งวัว อำเภอทุ่งฝน มีพื้นที่กว้างขวาง มีแหล่งน้ำขนาดใหญ่ เป็นพื้นที่กำลังพัฒนาให้มีสวนไม้นานาพันธุ์ เป็นแหล่งอาหารของชาวบ้านละแวกนั้น อยู่ใกล้บริเวณค้นพบโครงกระดูกควายเก่าแก่อายุ 1,800 - 2,300 ปี แหล่งโบราณคดีบ้านเชียง เชื่อมต่อคำชะโนด อ.บ้านดุง หรือผ่านไปทะเลบัวแดงได้ และที่สำคัญจะทำให้เกิดอุดรธานีโมเดล ในการอนุรักษ์และพัฒนาควายไทย เป็นแลนมาร์คท่องเที่ยวกระตุ้นเศรษฐกิจจังหวัดอุดรธานี สำหรับการลงพื้นที่ในครั้งนี้มีภาคีเครือข่ายร่วมสำรวจประกอบด้วย ดร.ยุทธภัณฑ์ ปักกุลนันท์ ประธานเครือข่ายประชารัฐแห่งประเทศไทย, นายกองค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งใหญ่ ,กำนัน,ผู้ใหญ่บ้าน ประชาชนในพื้นที่ และคณะอาจารย์จากมหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี