บ้านสวนลุงแสบ “โคกหนองนา คลองลาน โมเดล”
จากความฝันอยากเป็นชาวนาของลุงแสบ นายมงคล เพ็ชรเนียม เจ้าของบ้านสวนลุงแสบ “โคกหนองนา คลองลาน โมเดล” ศูนย์เรียนรู้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และเกษตรทฤษฎีใหม่ตามแนวพระราชดำริ
จุดเริ่มของการทำ "โคก หนอง นา" ลุงแสบ เล่าให้ฟังว่า ในวัยเด็กคุณครูถามว่าโตขึ้นอยากเป็นอะไร เพื่อน ๆ ตอบคุณครูอยากเป็นคุณครู เป็นคุณหมอ เป็นตำรวจ ฯลฯ ส่วนผมยกมือตอบคุณครูด้วยความมั่นใจว่าผมอยากเป็นชาวนา และผมก็เดินตามหาความฝัน ด้วยความจนไม่มีที่ดินทำกินเป็นของตัวเอง จบม.3 ก็เข้าไปทำงานในเมืองเพื่อเก็บเงิน และได้เรียนต่อ กศน.จนจบ ม.6 แล้วก็ลงเรียนสาขาเกษตรที่มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราชจนจบปริญญาตรี ทำงานเก็บเงินเพื่อนำเงินมาซื้อที่ดินทำกิน ระหว่างที่ผมเรียนและทำงาน ได้ศึกษาปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของในหลวงรัชการลที่ 9 สั่งสมประสบการณ์มาเรื่อย ๆ ที่ไหนมีการจัดงานเกษตรก็จะเข้าไปศึกษาเรียนรู้อยู่เป็นประจำ เพื่อนำมาปรับใช้ในการทำเกษตรของตนเอง และได้เริ่มทำ "โคก หนอง นา คลองลาน โมเดล" ตั้งแต่ปี 2559 น้อมนำศาสตร์พระราชาตาม หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มาเป็นแนวทางในการดำเนินชีวิตทำให้กลับมาพึ่งตนเอง มีของกิน ของใช้ และที่อยู่อาศัย ได้ทำบุญทำทาน แจกจ่าย แปรรูปเก็บรักษา และก็ขายผลัตภัณฑ์ต่าง ๆ ภายในที่ดินทำกินของตนเอง อีกทั้งยังสร้างเครือข่ายพาคนอื่นทำด้วย ให้ความรู้กับผู้ที่สนใจเข้ามาศึกษาดูงานภายในสวนของผมด้วย
ฐานการเรียนรู้ภายในสวนลุงแสบ
โคกหนองนาโมเดล
ให้รู้จักการใช้ประโยชน์จากผืนดิน ในพื้นที่หนึ่งแปลงที่เราสามารถขุดดินเพื่อสร้างหนองน้ำหรือสระน้ำไว้ในบ้าน โคกคือเอาดินในหนองน้ำมาปั้นเป็นโคกเพื่อปลูกบ้านบนที่สูง เวลาหน้าน้ำไก่หรือสัตว์เลี้ยงทั้งหลายก็สามารถอยู่บนโคกได้ พืชผักสวนครัวหรือป่าก็ปลูกอยู่บนโคก ถึงน้ำท่วมเราก็เก็บผัก เลี้ยงไก่ เลี้ยงปลาอยู่บนโคกได้
ฐานคนรักษ์ป่า
เรียนรู้การตระหนักถึงคุณค่าของการปลูกต้นไม้ โดยสารมารถแบ่งตามระดับช่วงความสูงและระบบนิเวศได้ 5 ระดับอันได้แก่
1.ไม้สูง เป็นกลุ่มต้นไม้เรือนยอดสูงและอายุยืนไม้ระดับนี้ เช่น ตะเคียน ยางนา เต็งรัง ฯลฯ
2.ไม้กลาง เป็นกลุ่มต้นไม้ที่ไม่สูงนัก ไม้ระดับนี้ได้แก่ บรรดาไม้ผลที่เก็บกินได้ เช่น มะม่วง ขนุน มังคุด ฯลฯ
3.ไม้เตี้ย เป็นกลุ่มต้นไม้พุ่มเตี้ย ไม้ระดับนี้ เช่น พริก มะเขือ กะเพรา ฯลฯ
4.ไม้เรี่ยดิน ไม้ระดับนี้เป็นตระกูลไม้เลื้อย เช่นพริกไทย พลู รางจืด ฯลฯ
5.ไม้หัวใต้ดิน ไม้ระดับนี้ เช่น ขิงข่า มัน เผือก ฯลฯ
ฐานคนรักแม่ธรณี
เรียนรู้การทำปุ๋ยจุลินทรีย์ชีวภาพ รู้จักวิธีการปรับปรุงดิน อนุรักษ์ผิวดินซึ่งมีความอุดมสมบูรณ์ไว้ ไม่ให้ไถหรือลอกหน้าดินทิ้งไปสงวนไม้ยืนต้นที่ยังเหลืออยู่เพื่อที่จะรักษาความชุ่มชื้นของแผ่นดิน ประโยชน์การเลี้ยงดินด้วยการคืนชีวิตให้แผ่นดิน หยุดการเผาทำลายทุกชนิด เลิกการใช้สารเคมี และมอบจุลินทรีย์กลับคืนสู่ดินเพื่อให้ดินกลับฟื้นคืนชีวิต
ฐานคนรักษ์น้ำ
เรียนรู้การจัดการน้ำเพื่อให้มีน้ำไว้ใช้เพียงพอ ตลอดจนการบำบัดน้ำเสียเพื่อให้สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ ล้วนเป็นการบริหารจัดการน้ำอย่างรู้คุณค่า การสร้างฝายชะลอความชุ่มชื้น การปลูกหญ้าแฝก
ฐานคนรักษ์แม่โพสพ
เรียนรู้การทำนาข้าวอินทรีย์ คนไทยผูกพัน นับถือและบูชาข้าวในนามเรียกขานว่า"แม่โพสพ"เทพธิดาประจำต้นข้าว ซึ่งเชื่อว่าคอยช่วยเหลือชาวนาให้สามารถทำนาได้พอกินและพอสำหรับจุนเจือเพื่อนมนุษย์ ดังคำอธิฐานของชาวนาในอดีตระหว่างทำการหว่านเมล็ดพันธุ์ข้าว 3 กำแรก ลงบนผืนนา
โดย กำที่ 1 กล่าวว่า "ทำบุญ"
กำที่ 2 กล่าวว่า "ทำทาน"
กำที่ 3 กล่าวว่า "เลี้ยงชีวิต"
ฐานคนรักษ์สุขภาพ
เรียนรู้จักการรักษาสุขภาพด้วยการกินข้าวเป็นหลัก กินผักเป็นยา กินปลาเป็นอาหาร
ฐานคนมีน้ำยา
เรียนรู้วิธีการทำน้ำยาเอนกประสงค์ไว้ใช้ในครัวเรือนได้เองน้ำยาล้างจาน น้ำยาซักผ้า ได้ปฏิบัติตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง ในครอบครัว
ฐานคนเอาถ่าน
เรียนรู้การพึ่งตนเองด้วยการหันกลับมาใช้ความสำคัญกับการเผาถ่านไม้คุณภาพ เพื่อให้ได้พลังงานไว้ใช้ในครัวเรือน และผลพลอยได้จากการเผาถ่านคุณภาพด้วยเตาคุณภาพสูง ซึ่งได้แก่ น้ำส้มควันไม้ซึ่งใช้ประโยชน์ได้หลากหลายโดยเฉพาะทางด้านเกษตรกรรม
บ้านสวนลุงแสบ “โคกหนองนา คลองลาน โมเดล”
เป็นแหล่งเรียนรู้อีกหนึ่งแห่งของอำเภอคลองลานที่น่าสนใจ และสามารถศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และเกษตรทฤษฎีใหม่ตามแนวพระราชดำริได้ เมื่อในน้ำยังมีปลา ในนายังมีข้าว เราจะไม่มีวันอดตาย นี่คือสมบัติล้ำค่าที่ในหลวงรัชกาลที่ 9 พระราชทานแนวความคิดไว้ให้ลูกหลานชาวไทย
ติดต่อสอบถาม
ที่อยู่ : บ้านเลขที่ 145 ม.12 ตำบลคลองลานพัฒนา อำเภอคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร
Facebook : บ้านสวนลุงแสบโคกหนองนาคลองลานโมเดล
โทร : 089-0818892
เส้นทาง : บ้านสวนลุงแสบโคกหนองนาคลองลานโมเดล
เอกสารอ้างอิง
ผู้ให้ข้อมูล : นายมงคล เพ็ชรเนียม
ผู้เรียบเรียง : นางสาวศุภางค์ ตีคำ
ภาพถ่าย : นางสาวศุภางค์ ตีคำ
บ้านสวนลุงแสบโคกหนองนา คลองลานโมเดล(2565).(ออนไลน์).เข้าถึงได้จาก
https://www.facebook.com/seab.seabdee/ (วันที่ค้นหาข้อมูล 1 สิงหาคม 2565)