Hội chứng ống cổ tay
Hội chứng ống cổ tay là gì?
Hội chứng ống cổ tay là một bệnh lý thần kinh ngoại biên phổ biến, xảy ra khi dây thần kinh giữa bị chèn ép khi đi qua ống cổ tay, gây ra tình trạng tê, ngứa ran hoặc yếu ở tay.
Triệu chứng của hội chứng ống cổ tay
Các triệu chứng có thể bao gồm:
Tê, ngứa ran, nóng rát, đau hoặc yếu ở các ngón tay, đặt biệt là ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa và ngón áp út
Đau hoặc ngứa ran có thể lan lên cẳng tay đến vai
Khó khăn khi cầm nắm đồ vật vì tay bị tê, yếu hoặc mất nhận thức về vị trí của tay trong không gian.
Trong hầu hết các trường hợp, những triệu chứng của hội chứng ống cổ tay bắt đầu dần dần mà không có một chấn thương cụ thể nào xảy ra trước đó. Đôi khi các triệu chứng lại xảy ra ban đêm nếu người bệnh ngủ với cổ tay bị cong, gây ra áp lực lên dây thần kinh giữa. Lúc ban đầu, các triệu chứng chỉ thoáng qua, người bệnh đôi khi không nhận biết được. Chỉ đến khi tình trạng xấu đi, các triệu chứng xảy ra thường xuyên hơn hoặc kéo dài trong thời gian dài hơn, họ mới thấy bất thường và đi khám. Lúc này, tình trạng chèn ép trên thần kinh giữa đã thực sự nặng nề.
Nguyên nhân của hội chứng ống cổ tay
Các nhà nghiên cứu vẫn chưa biết nguyên nhân chính xác gây hội chứng ống cổ tay. Tuy nhiên họ nghĩ rằng có thể do các nguyên nhân khác nhau gây áp lực lên dây thần kinh giữa và gân trong ống cổ tay.
Thần kinh giữa chạy từ cẳng tay qua một đường dẫn ở cổ tay đến bàn tay, được gọi là ống cổ tay. Thần kinh giữa cung cấp cảm giác cho mặt lòng bàn tay của ngón cái và tất cả các ngón tay ngoại trừ ngón út.
Bất kỳ tác nhân nào gây chèn ép hoặc kích thích dây thần kinh thần kinh giữa trong không gian ống cổ tay đều có thể dẫn đến hội chứng ống cổ tay.
Yếu tố nguy cơ
Một số yếu tố có liên quan đến hội chứng ống cổ tay. Mặc dù chúng có thể không trực tiếp gây ra nhưng có thể làm tăng nguy cơ kích ứng hoặc tổn thương dây thần kinh giữa. Bao gồm:
Chấn thương cổ tay, chẳng hạn bong gân, trật khớp hoặc gãy xương
Có vấn đề cơ học ở khớp cổ tay do bẩm sinh
Giới tính: Hội chứng ống cổ tay thường phổ biến hơn ở nữ. Điều này có thể là do diện tích ống cổ tay ở phụ nữ tương đối nhỏ hơn ở nam giới. Hoặc có thể là do tác động của hormon lên lớp lót của gân trong ống cổ tay.
Các bệnh lý đi kèm: Tổng trạng béo phì, bệnh tiểu đường, viêm khớp dạng thấp, suy thận và rối loạn chức năng tuyến yên hoặc tuyến giáp có thể liên quan đến hội chứng ống cổ tay
Thay đổi dịch cơ thể: Giữ nước có thể làm tăng áp lực bên trong ống cổ tay, kích thích dây thần kinh giữa. Điều này thường xảy ra trong thời kỳ mang thai và mãn kinh.
Yếu tố nơi làm việc: Làm việc cùng với dụng cụ rung hoặc trên dây chuyền lắp ráp đòi hỏi các chuyển động lặp đi lặp lại làm cong cổ tay có thể tạo áp lực lên dây thần kinh giữa. Công việc như vậy cũng có thể làm trầm trọng hơn tổn thương thần kinh hiện có. Áp lực lên dây thần kinh có thể tệ hơn nếu công việc được thực hiện trong môi trường lạnh.
Điều trị hội chứng ống cổ tay
Phương pháp điều trị phụ thuộc vào các triệu chứng và mức độ tiến triển của tình trạng bệnh. Các phương pháp có thể dùng để điều trị triệu chứng bao gồm:
Đeo nẹp
Đeo nẹp giúp cố định cổ tay không bị cong, đặc biệt là vào ban đêm, giúp làm giảm áp lực lên dây thần kinh giữa.
Thuốc
Bác sĩ có thể đề nghị bạn dùng một số thuốc như paracetamol, ibuprofen hoặc naproxen để làm giảm đau và giảm viêm.
Thay đổi hoạt động
Dừng hoặc hạn chế các hoạt động khiến bạn phải thường xuyên uốn cong cổ tay hoặc nắm chặt, chẳng hạn như sử dụng các công cụ rung khi làm việc hoặc chơi nhạc cụ.
Bài tập tay
Các bài tập tay và cổ tay có thể giúp dây thần kinh giữa di chuyển tự do hơn từ đó làm giảm các triệu chứng. Ngoài ra, các bài tập tay cũng giúp ích sau chấn thương hoặc sau phẫu thuật giải phóng ống cổ tay.
Phẫu thuật
Nếu các phương pháp điều trị khác không làm cải thiện triệu chứng của bạn, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật giải phóng ống cổ tay. Bác sĩ sẽ cắt dây chằng ở phía trên ống cổ tay để giảm áp lực lên dây thần kinh giữa và làm giảm các triệu chứng. Sau phẫu thuật, dây chằng sẽ liền lại với nhau nhưng có nhiều không gian hơn để dây thần kinh đi qua.
Phòng ngừa
Bạn có thể giảm bớt áp lực cho bàn tay và cổ tay bằng các phương pháp sau:
Giảm lực và thả lỏng tay cầm
Nghỉ giải lao ngắn và thường xuyên. Nhẹ nhàng duỗi và uốn cong và cổ tay theo định kỳ.
Hãy chú ý đến tư thế của bạn. Không uốn cong cổ tay lên hoặc xuống hết cỡ khi sử dụng bàn phím. Tư thế thoải mái ở giữa với cổ tay song song với sàn là tốt nhất. Giữ bàn phím ở độ cao ngang khuỷu tay hoặc thấp hơn một chút.
Giữ ấm tay và cổ tay có thể giúp bạn không bị cứng hoặc đau khi làm việc.
Tóm lại
Hội chứng ống cổ tay là khi tình trạng kích ứng gây thêm áp lực lên dây thần kinh giữa ở cổ tay. Các triệu chứng phổ biến nhất bao gồm tê, ngứa ran, nóng rát, đau hoặc yếu ở các ngón tay, đặc biệt là ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa và ngón áp út. Bác sĩ có thể sử dụng một số xét nghiệm để chẩn đoán hội chứng ống cổ tay và loại trừ các nguyên nhân khác gây đau tay và cổ tay. Phương pháp điều trị có thể bao gồm từ việc thư giãn cổ tay, tập thể dục, đeo nẹp, dùng thuốc giảm đau cho đến phẫu thuật giải phóng ống cổ tay.
Tài liệu tham khảo
WebMD. Carpal Tunnel Syndrome. Ngày truy cập 25/10/2024
Mayo Clinic. Carpal Tunnel Syndrome. Ngày truy cập 25/10/2024