Hội chứng kém hấp thu

Hội chứng kém hấp thu là gì?

Kém hấp thu là thuật ngữ chung cho nhiều loại rối loạn ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn. Kém hấp thu có thể dẫn đến chứng khó tiêu và thậm chí là suy dinh dưỡng — không phải do không ăn đủ chất dinh dưỡng mà do không hấp thụ được chất dinh dưỡng.

Điều gì xảy ra nếu bạn bị kém hấp thu?

Kém hấp thu ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ một số loại chất dinh dưỡng nhất định hoặc tất cả các chất dinh dưỡng. Bất cứ thứ gì bạn không hấp thu sẽ đi qua phân mà không được tiêu hóa. Những người bị hội chứng kém hấp thu thường bị tiêu chảy như một tác dụng phụ, có thể làm cho tình trạng kém hấp thu trở nên tồi tệ hơn. Với chứng tiêu chảy, thức ăn di chuyển quá nhanh qua ruột khiết chất dinh dưỡng không được hấp thụ.


Về ngắn hạn, tình trạng kém hấp thu sẽ gây ra tình trạng khó chịu ở đường tiêu hóa do không thể tiêu hóa một số loại thực phẩm nhất định. Lâu ngày, tình trạng này có thể dẫn đến cơ thể bị thiếu hụt chất dinh dưỡng, chẳng hạn như teo cơ và giảm khả năng miễn dịch. Sự thiếu hụt các chất dinh dưỡng vi lượng - vitamin và khoáng chất - cũng có thể ảnh hưởng đến mắt, xương, da và tóc.


Có những loại rối loạn kém hấp thu nào?

Một số bệnh về đường tiêu hóa, chẳng hạn như bệnh celiac và bệnh viêm ruột, gây ra tình trạng kém hấp thu chung của tất cả các loại chất dinh dưỡng. Trong những trường hợp khác, bạn có thể gặp khó khăn cụ thể khi hấp thụ một loại chất dinh dưỡng cụ thể. Một số loại này bao gồm:

Kém hấp thu carbohydrate

Một số người nhạy cảm với một hoặc nhiều loại carbohydrate (đường). Carbohydrate không được hấp thụ hoàn toàn ở ruột non sẽ bị lên men bởi vi khuẩn trong ruột kết. Quá trình này tạo ra khí hơi trong ruột gây chướng bụng đầy hơi và axit béo chuỗi ngắn gây ra phân có mỡ.

Kém hấp thu chất béo

Đây là một loại kém hấp thu phổ biến, có thể do có rất nhiều nguyên nhân. Chất béo không được hấp thụ ở ruột non sẽ đi vào đại tràng, gây ra phân có mỡ (phân mỡ). Phân có mỡ thường nhờn, chảy và đặc biệt có mùi. Phân có thể có màu nhạt và nổi. Kém hấp thu chất béo cũng dẫn đến kém hấp thu các vitamin tan trong chất béo (A, D, E và K).

Kém hấp thu axit mật

Đôi khi tình trạng kém hấp thu là kết quả của việc thiếu mật do các bệnh về túi mật, ống mật hoặc gan. Nhưng đôi khi nó là kết quả của một vấn đề khác, để lại axit mật còn sót lại trong ruột non của bạn và truyền chúng đến đại tràng. Tác dụng phụ này được gọi là kém hấp thu axit mật. Muối mật còn sót lại kích hoạt đại tràng tiết ra nước, gây ra tiêu chảy mãn tính.

Kém hấp thu protein

Kém hấp thu protein thường không xảy ra riêng lẻ trừ khi bạn có một chứng không dung nạp cụ thể. Ví dụ như chứng không dung nạp protein sữa và không dung nạp gluten.

Nguyên nhân gây ra hội chứng kém hấp thu

Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến hội chứng kém hấp thu, một số nguyên nhân có thể kể đến như:


Hội chứng kém hấp thu cũng có thể do các vấn đề về tiêu hóa. Dạ dày có thể không sản xuất được các enzym cần thiết để tiêu hóa một số loại thực phẩm nhất định. 


Một số nguyên nhân hiếm gặp khác:


Nhận biết các dấu hiệu của hội chứng kém hấp thu

Hội chứng kém hấp thu lúc đầu trông giống như chứng khó tiêu, với các triệu chứng như:


Theo thời gian, các dấu hiệu suy dinh dưỡng sẽ xuất hiện.


Suy dinh dưỡng đa lượng có thể biểu hiện như sau:


Thiếu vi chất dinh dưỡng có thể biểu hiện như sau:

Hội chứng kém hấp thu được điều trị như thế nào?

Hội chứng kém hấp thu có thể có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn và cũng có nhiều tác động khác nhau. Việc điều trị sẽ dựa trên các yếu tố này.


Để điều trị các tác động của tình trạng kém hấp thu, bạn có thể cần bổ sung dinh dưỡng, enzym hoặc vitamin bổ sung.

Điều trị nguyên nhân cơ bản gây ra chứng kém hấp thu có thể phức tạp hơn. Nếu chỉ do không dung nạp thức ăn, bạn có thể chỉ cần điều chỉnh chế độ ăn uống. Nhiễm trùng đơn giản có thể được điều trị bằng thuốc kháng sinh. Nhưng các bệnh mãn tính sẽ cần điều trị đặc biệt hơn. Đôi khi không có cách chữa trị trực tiếp, nhưng việc điều chỉnh lối sống có thể giúp làm giảm các triệu chứng.


Tóm lại

Hầu hết mọi người thỉnh thoảng bị khó tiêu, đầy hơi hoặc tiêu chảy. Nếu bạn ăn thứ gì đó không hợp với mình, bạn có thể có các triệu chứng tạm thời, nhưng chúng thường tự khỏi. Loại khó tiêu này thường không phải là nguyên nhân gây lo ngại thực sự. Nhưng nếu các triệu chứng kéo dài, có thể do nguyên nhân nào đó nghiêm trọng hơn và bạn cần lưu ý.


Kém hấp thu có thể là nguyên nhân tiềm ẩn gây suy dinh dưỡng. Vì suy dinh dưỡng xảy ra dần dần, bạn có thể không nhận thấy cho đến khi tình trạng trở nên nghiêm trọng. Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em, những trẻ có nhu cầu dinh dưỡng cao hơn để hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển của mình và có thể không biết cách cho bạn biết về các triệu chứng của mình. Nếu con bạn có dấu hiệu tái phát các vấn đề về đường tiêu hóa, đặc biệt là phân lỏng, hãy đảm bảo đưa trẻ đến gặp bác sĩ chăm sóc sức khỏe để được điều trị phù hợp.


Tài liệu tham khảo

Ngày truy cập: 22/11/2024