Đại chiến Titan, cũng được biết tới với tựa bản tiếng Anh Attack on Titan và tên gốc tiếng Nhật Shingeki no Kyojin (Nhật: 進撃しんげきの巨人きょじん "Người khổng lồ tiến công"') là một bộ manga Nhật Bản do Isayama Hajime sáng tác. Tác phẩm đặt trong bối cảnh loài người phải sống đằng sau ba bức tường đồ sộ được dựng nên để bảo vệ nhân loại khỏi những tên khổng lồ ăn thịt người được gọi là Titan (tên trong bản tiếng Anh, bản gốc tiếng Nhật gọi là Kyojin – "Cự nhân", nghĩa đen là "người khổng lồ"). Truyện theo chân Eren Yeager, nhân vật chính của bộ truyện, người đã thề sẽ tiêu diệt toàn bộ Titan trên thế giới sau khi chứng kiến chúng phá hủy bức tường, tàn phá quê hương và ăn thịt mẹ mình.
Thông tin về cảm hứng của Attack on Titan được chính tác giả Isayama chia sẻ trên BBC, trong một cuộc phỏng vấn năm 2015. Cụ thể, Isayama tiết lộ JoJo no Kimyō na Bōken của Araki Hirohiko là một trong những manga có sức ảnh hưởng lớn nhất lên sáng tác của mình. Bên cạnh đó, Công viên kỷ Jura, loạt phim Game of Thrones, visual novel Muv-Luv là nguồn cảm hứng cho anh khi viết nên cái kết của Đại chiến Titan. Hajime Isayama cho biết phong cảnh đồi núi của quê nhà Ōyama đã truyền cảm hứng để anh sáng tạo nên những bức tường trong bộ truyện, còn ý tưởng về những Titan ăn thịt người xuất hiện khi Hajime Isayama quan sát thế giới sinh vật trong nông trại nhà mình. Làm việc tại quán cà phê internet giúp Isayama có cơ hội gặp gỡ nhiều kiểu người với nhiều tính cách và cảm xúc đa dạng, sau này trở thành hình mẫu cho những Titan trong bộ truyện.
Năm 2006
Isayama Hajime cho ra đời nguyên bản đầu tiên của Attack on Titan dưới cái tên mà ít người biết đến Shingeki no Kyojin - 1 bản One-shot gồm 65 trang.
One-shot này đã giành giải "Tác phẩm xuất sắc" thuộc Giải thưởng Magazine Grand Prix (được biết đến với tên MGP) năm 2006 do nhà xuất bản Kodansha tài trợ.
Năm 2009
Attack on Titan lần đầu được xuất bản trên tạp chí Bessatsu Shonen, từng bước gây dựng tiếng vang lớn trong giới độc giả.
Năm 2013
Attack on Titan công bố bản anime trên TV, trở thành cơn sốt toàn cầu và trở thành bệ phóng đưa tác phẩm ngày càng nổi tiếng.
Năm 2017
Attack on Titan chính thức đạt 66 triệu bản in trên toàn thé giới
Năm 2020
Tác giả Isayama hoàn thành bản manga của tác phẩm.
Năm 2006, Isayama Hajime vẽ bản one-shot 65 trang cho Đại chiến Titan. Ban đầu, anh gửi tác phẩm cho tạp chí Weekly Shōnen Jump của Shueisha, và nhận được lời khuyên sửa đổi phong cách vẽ và tình tiết để phù hợp với Jump hơn. Anh từ chối và quyết định gửi đến Weekly Shōnen Magazine của Kodansha. Trước khi Đại chiến Titan bắt đầu được xuất bản thành bộ vào năm 2009, Isayama đã có ý tưởng về các khúc ngoặt trong truyện, và được hoàn thiện hơn khi bộ truyện tiếp diễn. Bối cảnh của truyện được tác giả lấy cảm hứng từ quê hương của mình, Hita, Ōita, có núi bao quanh.
Trong lúc làm việc ở tiệm cà phê internet, Isayama đã bị một khách hàng túm lấy cổ áo. Chính sự cố này đã giúp anh biết được "nỗi sợ khi đụng độ phải một người mà mình không thể giao tiếp", và được Isayama biểu đạt qua Titan. Ngoại hình của các Titan được tác giả thiết kế phỏng theo hình tượng một số võ sĩ, như Okami Yushin cho Titan của Eren Yeager và Brock Lesnar cho Titan Thiết giáp. George Wada, nhà sản xuất của bộ anime nói rằng khái niệm "Bức tường của sự sợ hãi" chịu ảnh hưởng từ bản chất cô lập và khép kín của văn hóa Nhật Bản. Ông cũng cho biết nội tâm của mỗi người là một trong các chủ đề của bộ truyện. Isayama sau đó cũng xác nhận rằng Đại chiến Titan một phần được lấy cảm hứng từ Muv-Luv Alternative, là visual novel thứ hai của loạt visual novel Muv-Luv.
Trong một tháng, Isayama ước tính sẽ mất một tuần để lên kịch bản phân cảnh và ba tuần để vẽ xong một chương. Cốt truyện đã được lên kế hoạch sẵn, thậm chí đến cả việc trong tập nào thì "sự thật" nào sẽ được tiết lộ. Tháng 9 năm 2013, Isayama nói rằng anh muốn kết thúc bộ truyện trong 20 tập. Isayama vốn dĩ muốn viết một cái kết bi thảm cho bộ truyện giống như bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của Stephen King The Mist, là tất cả các nhân vật đều chết, nhưng những phản ứng tích cực với manga và anime đã khiến anh cân nhắc sửa lại phần kết do sự ảnh hưởng của nó lên người hâm mộ.
Tháng 11 năm 2018, chương trình tài liệu Jōnetsu Tairiku phát sóng một tập nói về nỗ lực hoàn thành bộ manga của Isayama. Anh xác nhận rằng Đại chiến Titan đã tiến vào art cuối cùng. Tháng 12 năm 2019, Isayama cho biết rằng anh đang nhắm đến việc kết thúc truyện vào năm 2020. Tháng 6 năm 2020, Isayama trả lời trong một cuộc phỏng vấn với TBS truyện chỉ còn 5%, và anh muốn kết thúc vào năm sau, khép lại mạch truyện chính và đưa đến cái kết cuối cùng. Đến tháng 11 cùng năm thì bộ manga chỉ còn lại 1% đến 2%, và Isayama cũng tuyên bố anh sẽ kết thúc câu truyện trong năm đó. Vào tháng 1 năm 2021, có thông báo chính thức rằng bộ truyện sẽ kết thúc sau hành trình 11 năm, và chương cuối cùng đã được phát hành vào ngày 9 tháng 4 năm 2021 .
Đại chiến Titan do Isayama Hajime sáng tác, phát hành từ năm 2009 đến 2021 với 139 chương, kết thúc sau 11 năm. Kodansha xuất bản manga thành 34 tập, với tập cuối ra mắt vào tháng 6 năm 2021. Tại Việt Nam, TVM Comics xuất bản đến tập 18 trước khi NXB Trẻ tiếp tục vào năm 2024. Bộ manga đã đạt hơn 110 triệu bản tiêu thụ trên toàn thế giới, từng giành Giải thưởng Manga Kodansha năm 2011, lọt vào Đề cử Giải thưởng Văn hóa Tezuka Osamu, và chiến thắng Giải Harvey 2014.
Nhiều manga phụ mở rộng thế giới Đại chiến Titan, trong đó No Regrets kể về quá khứ Levi được đánh giá cao, lọt vào bảng xếp hạng best-seller của New York Times. Before the Fall cung cấp thông tin tiền truyện về sự ra đời Bộ cơ động Lập thể, trong khi Lost Girls khai thác sâu hơn về Mikasa và Annie. Những phụ bản này giúp fan có cái nhìn đa chiều hơn về thế giới trong truyện.
Nhiều game chuyển thể trên console, PC và di động như Shingeki no Kyojin: Hangeki no Tsubasa (Nintendo 3DS) bán chạy tại Nhật Bản, Attack on Titan 2 (Koei Tecmo) nhận điểm số cao từ IGN và Metacritic. Game mobile như Brave Order, hợp tác với Fortnite và Call of Duty giúp thương hiệu lan tỏa rộng rãi.
Chuyển thể anime lên sóng từ năm 2013, do Wit Studio sản xuất 3 mùa đầu, MAPPA tiếp quản mùa cuối. Anime đạt nhiều giải thưởng lớn như Anime of the Year tại Tokyo Anime Award Festival 2014, Best Animation tại Crunchyroll Anime Awards 2018, và nhiều lần nằm trong bảng xếp hạng anime hay nhất của MyAnimeList. Phần nhạc nền do Sawano Hiroyuki sáng tác cũng gây ấn tượng mạnh.
Năm 2015, hai phim live-action Nhật Bản ra mắt nhưng gây tranh cãi vì thay đổi nội dung gốc, dù vẫn đạt doanh thu cao tại phòng vé Nhật Bản. Warner Bros. lên kế hoạch làm phim Hollywood do Andy Muschietti đạo diễn, dự kiến có sự đầu tư lớn hơn. Ngoài ra, vở kịch Live Impact được công bố nhưng bị hủy do tai nạn.
Với Attack on Titan, nhiều người đã phân tích câu chuyện là biểu đạt cho "sự tuyệt vọng của thanh niên trong xã hội ngày nay." Nhà văn Mao Yamawaki miêu tả bộ manga là "câu chuyện trưởng thành có các cô cậu bé làm cốt lõi,” mỗi chương chứa đựng một bí ẩn mới. Theo nhà phê bình Tomofusa Kure, chính các điều bí ẩn này đã tăng sự kỳ vọng của người đọc.
Ban đầu, kĩ thuật vẽ của truyện bị vài nhà phê bình chê là vụng về, đến cả Isayama cũng thừa nhận tranh của mình là "nghiệp dư," nhưng sau nhiều năm xuất bản, kĩ thuật đã được những nhà phê bình đó khen là có cải thiện. Kure tin rằng nếu các tranh minh họa đã được "tinh chỉnh" thì sẽ không bày tỏ được “tính quái dị" là đặc điểm chính của tác phẩm.
Trong bài bình luận ngắn, Jason Thompson viết rằng tuy các nhân vật được "nạp năng lực" một cách quá tiện lợi, nhưng các khúc mắc phát sinh ra cùng thế giới sau tận thế của bộ manga là "quá tốt để bỏ lỡ."
Cái kết của Attack on Titan gây nhiều tranh cãi và không làm thỏa mãn toàn bộ người hâm mộ, đặc biệt vì Isayama không lựa chọn một "cái kết hoàn hảo" theo motif thường thấy trong manga và anime, nơi mọi nhân vật đều đạt được hạnh phúc trọn vẹn. Tuy nhiên, theo chính tác giả, câu chuyện vốn xoay quanh sự tàn khốc của chiến tranh, những cuộc tranh giành quyền lực, và cuộc đấu tranh sinh tồn để giành lấy tự do. Attack on Titan không chỉ là một tác phẩm giả tưởng mà còn phản ánh hiện thực khắc nghiệt của thế giới – nơi không phải ai cũng có được điều mình mong muốn. Bằng việc khắc họa suy nghĩ và hành động của từng nhân vật theo cách chân thực nhất, Isayama đã tạo nên một tác phẩm mang đậm dấu ấn riêng, gây chấn động thị trường manga và để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng độc giả.