Білет №9. Пытанне №2

Источник: Национальный институт развития образования (первоисточник) 

Варыянт 7. Ч.2

Небывалая па маштабах і жорсткасці вайна завяршылася перамогай СССР. Менавіта савецкае войска і савецкі народ перагарадзілі шлях фашызму і нацызму да сусветнага панавання і вынеслі на сваіх плячах асноўны цяжар баёў. Надмерны кошт заплацілі народы СССР за перамогу над агрэсарам. Людскія страты склалі каля 27 млн ​​чалавек, з іх каля 9 млн - воіны Чырвонай Арміі. У руінах ляжалі 1710 гарадоў, звыш 70 тыс. сёл і вёсак,

Велізарныя ахвяры панесла і Беларусь, якая страціла каля 3 млн жыхароў. Нямецка-фашысцкія захопнікі і іх саўдзельнікі разбурылі і спалілі 209 гарадоў і гарадскіх пасёлкаў, больш за 9200 сёл і вёсак, знішчылі або вывезлі ў Германію больш за 10 тыс. прамысловых прадпрыемстваў, знішчылі больш за 8 тыс. школ.

Па ацэнках гісторыкаў на франтах Вялікай Айчыннай Вайны змагалася больш за 1 мільён 300 тысяч беларусаў. Менавіта беларуская зямля адной з першых прыняла на сябе ўвесь цяжар вайны і найбольш моцна пацярпела ад зверстваў нацысцкіх карнікаў. Нямецкімі захопнікамі было забіта і закатавана больш за 2 мільёны жыхароў Беларусі.

Вялікая колькасць ураджэнцаў Беларусі назаўжды ўпісалі свае імёны ў гісторыю. Браты Лізюковы - Аляксандр, генерал-маёр, камандуючы танкавай арміяй, і Пётр, камандзір артылерыйскага дывізіёна - былі ўдастоены звання Герой Савецкага Саюза за абарону Масквы. Леў Даватар, ураджэнец Беларусі, які загінуў у 1941 г., таксама быў удастоены звання героя Савецкага Саюза.

Пры абароне Ленінграда вызначыцца ўраджэнец Магілёўшчыны, лётчык Аляксей Антоненка. За месяц ён збіў 11 варожых самалётаў, у тым ліку і пры дапамозе тарана. У ліпені 1941 г. ён будзе ўдастоены звання Героя Савецкага Саюза. Фёдар Смалячкоў – ураджэнец Магілёўшчыны, снайпер, які знішчыў больш за 125 гітлераўцаў. Танкавы экіпаж пад камандаваннем Андрэя Усава, ураджэнца Беларусі, у жніўні 1941 г. падбіў 22 танкі праціўніка. Адважны танкіст за гады вайны тройчы гарэў у танку.

Назаўжды ў памяці застанецца подзвіг Аляксандра Гараўца - ураджэнца Беларусі, лётчыка, які збіў у баі на Курскай дузе адразу 9 самалётаў суперніка. Ураджэнец Беларусі, лётчык, Барыс Коўзан збіў 28 самалётаў суперніка, 4 з іх - таранам.

Пётр Купрыянаў закрые амбразуру варожага дзота, тым самым паўторыць подзвіг Аляксандра Матросава. У 1945 г. яму будзе пасмяротна прысвоена званне Героя Савецкага Саюза. Яго маці Анастасія Фамінічна Купрыянава вырасціць пецярых патрыётаў, яны ўсе ўдзельнічалі ў баявых дзеяннях. Зінаіда Марчанка, ураджэнка Полацка, медсястра, за 8 месяцаў баёў вынесе з поля бою 128 параненых байцоў. Яна страціла ногі і рукі, але не здалася, навучылася зноўку хадзіць, нарадзіла дзяцей. У 1957 г. ёй было прысвоена званне Героя Савецкага Саюза.

Каля 400 ураджэнцаў Беларусі сталі генераламі і адміраламі. Многія з іх камандавалі ў ваенны час буйнымі злучэннямі арміі і флоту: 21 - арміямі, каля 50 - карпусамі, звыш 100 - дывізіямі.

На акупіраванай нямецкімі войскамі тэрыторыі змагалася з ворагам 374 тыс. беларускіх партызан і звыш 70 тыс. падпольшчыкаў. Дзейнічала 1255 партызанскіх атрадаў, з іх 997 уваходзілі ў склад 213 брыгад. За гады вайны партызаны і падпольшчыкі забілі і паранілі каля 0,5 млн. гітлераўцаў і іх прывержанцаў.

За мужнасць і гераізм, праяўленыя на франтах Вялікай Айчыннай вайны і ў варожым тыле, каля 300 тыс. выхадцаў з нашай рэспублікі былі ўзнагароджаны баявымі ордэнамі і медалямі. 408 (441) ураджэнцаў Беларусі ўдастоена звання Героя Савецкага Саюза. 65 чалавек сталі поўнымі кавалерамі ордэна Славы. 4 беларусы атрымалі званне Героя за ўдзел у разгроме мілітарысцкай Японіі.

У ходзе вайны беларуская зямля заплаціла вялізную цану. Загінуў кожны 3 жыхар нашай краіны. Задача падрастаючых пакаленняў памятаць і шанаваць подзвіг савецкага народа, які выратаваў свет ад нацызму і фашызму. Беларускі народ заплаціў вялізную цану і наша задача зберагчы мірнае неба для будучых пакаленняў і не дапусціць памылак мінулага.