In de zomer en herfst van 1942 werden alle 22 Joodse inwoners uit Scheemda weggevoerd naar Kamp Westerbork en vandaaruit op transport gesteld naar de Poolse vernietigingskampen Auschwitz en Sobibor. Aan meer dan twee eeuwen Joodse gemeenschap in Scheemda kwam op op gruwelijke wijze een einde. In dit artikel een reconstructie van de gebeurtenissen met behulp van archiefstukken en verhalen van Scheemders, die in de jaren 1979-1981 werden geïnterviewd.
De echte naam van de Kikkerpolder in Midwolda was vroeger de Zuiderpolder, maar omdat het gebied erg laag was en de bewoners voortdurend kampten met wateroverlast, kreeg het in de volksmond al gauw de naam Kikkerpolder. En nat was het vooral voor de eerste bewoners, omdat er toen nog geen bemaling was. In 1877 werd er een kleine windmolen geplaatst, maar heel veel hielp dat niet.
Zuiderpolder ( Kikkerpolder ) op de Bonnekaart van omstreeks 1925
De jaren dertig
Tijdens de bezettingsjaren 1940-1945 werden vijftien Joodse inwoners uit Oostwold gedeporteerd en omgebracht. Daarmee kwam een einde aan de kleine Joodse gemeenschap, waarvan de meeste mannen het beroep van slager uitoefenden. In twee afleveringen willen we de lotgevallen van deze families op een rijtje zetten.
De Scheemder kerk viert in 2015 zijn 500-jarig bestaan. Althans, dat blijkt uit het memoriebord, dat werd gemaakt als bekroning van de grote renovatie in 1896. Het tekstbord kreeg een plekje aan de koorbalustrade. Dit godshuis is gebouwd in 1515, zo begint de tekst, gevolgd door een overzicht van verbouwingen en veranderingen. De vraag is alleen, hoe kwamen de kerkvoogden destijds aan het jaartal 1515? Tot op de dag van vandaag is het niet mogelijk gebleken de oorsprong van dit jaartal ook maar ergens in de archieven te traceren. Hebben de kerkvoogden het jaartal misschien uit de lucht geplukt ?
Het tekstbord van 1896 in de kerk van Scheemda