HABITAT NOW to nowe studenckie koło naukowe działające pod okiem dra inż. arch. Wojciecha Januszewskiego. Swoją działalność rozpoczęliśmy z początkiem semestru letniego roku akademickiego 2018/19. Pomimo tak krótkiego stażu mamy przyjemność przedstawić Wam owoc naszej pracy w postaci wystawy przygotowanej na Dzień Wydziału Architektury, który odbył się w Muzeum Architektury podczas Europejskiej Nocy Muzeów.

Inspiracją przy tworzeniu naszej pierwszej wystawy była twórczość De Stijl – ugrupowania artystycznego założonego w 1917 roku przez Theo van Doesburga i Pieta Mondriana, skupiającego artystów reprezentujących neoplastycyzm.

Ideą De Stijl było uzyskanie całkowitej syntezy dotychczasowych sztuk plastycznych, dlatego artyści porzucili malarstwo przedstawieniowe na rzecz kompozycji złożonych z linii pionowych i poziomych oraz barw podstawowych. Kierunki i kolory miały znaczenie symboliczne i wyrażały elementarne składniki rzeczywistości. Głównym celem artysty było poszukiwanie równowagi w przeciwstawnych układach, a przez to odnalezienie harmonii w świecie i budowanie jej dzięki sztuce. Dlatego malarstwo De Stijl, a w dalszej kolejności również architektura i wzornictwo, są manifestem zrównoważenia – w jego najgłębszym znaczeniu.

Naszym zadaniem było zaprojektowanie architektury, bazując na założeniach grupy De Stijl oraz na haśle „Od krzesła do miasta”. Myśl ta pochodzi od holenderskiego architekta Jaapa Bakemy, który w ten sposób określał sferę habitatu obejmującą wszystkie skale przestrzenne. Bakema jest również twórcą koncepcji grupy wizualnej, która jest przeniesieniem idei De Stijl do urbanistyki. Bazując na wspomnianych wyżej założeniach, stworzyliśmy projekt zrównoważonego habitatu w trzech uzupełniających się skalach – wzornictwa, architektury i urbanistyki.

Pierwszym krokiem było podzielenie się na trzy grupy zajmujące się wyżej wymienionymi tematami. Pomimo tego rozbicia niezwykle ważna okazała się współpraca całego zespołu. Grupa tworząca domy jednorodzinne czy szeregowce musiała ściśle współdziałać z osobami zajmującymi się urbanistyką, czy też odpowiedzialnymi za wzornictwo, tak aby projekt tworzył spójną całość. W rezultacie udało nam się zaprojektować kilka ciekawych mebli, dla których inspiracją było słynne krzesło Gerrita Rietvelda, domy jednorodzinne, domy w zabudowie szeregowej oraz punktowiec. Powstała także propozycja urbanistyczna bazująca na tych obiektach.

Dużym wyzwaniem było zaprojektowanie zabudowy mieszkalnej tak, by rzut nawiązujący do obrazu Pieta Mondriana okazał się również funkcjonalny. Wystawa była skierowana nie tylko do studentów architektury czy osób zaznajomionych z oznaczeniami technicznymi, ale przede wszystkim do miłośników sztuki, dla których surowy rzut projektu nie byłby godny uwagi. Zdecydowaliśmy się bazować na obrazach, a jedynie poprzez poszukiwanie równowagi pomiędzy aspektami technicznymi i artystycznymi, stworzyć projekt zrównoważony, w pierwszym odbiorze będący kompozycją plastyczną, a dopiero po chwili przywołujący na myśl prawdziwą architekturę.

To samo dotyczyło wzornictwa czy urbanistyki. O ile w obrazach Mondriana linie pionowe i poziome nie spełniały żadnej funkcji, o tyle w naszych projektach nic nie mogło być przypadkowe. Poprzez zrównoważone posługiwanie się kierunkami poszukiwaliśmy harmonii w urbanistyce i funkcjonalności we wzornictwie. Barwy podstawowe pomogły nam podkreślić rozkład funkcjonalny, jak część komunikacyjna, zabudowa czy tereny zieleni, dzięki czemu architektura stała się bardziej czytelna w odbiorze.

Praca grupowa wyszła również poza kręgi naszego koła. Ciekawym doświadczeniem okazała się współpraca ze Studenckim Kołem Naukowym Traf-Barak. Dzięki ich zaangażowaniu nasz projekt można było oglądać w technologii VR.

Warsztaty połączyły przyjemne z pożytecznym – stworzyliśmy ciekawy projekt, podczas którego było nie tylko sporo grupowej pracy i zdobywania nowych doświadczeń, ale i wiele zabawy. Nauczyliśmy się, jak w zrównoważony sposób tworzyć architekturę nie tylko przyjemną dla oka, ale i funkcjonalną na co dzień. Chcemy, aby doświadczenia z warsztatów przeniosły się również na nasze indywidualne projekty.

Anna Wojtynia