Lokalne społeczności
w duchu siostrzeństwa – OurGirlsClub

„Coraz trudniej jest poczuć prawdziwe połączenie z ludźmi poza kontekstem pracy, szkoły czy internetu” – mówi Karolina Drewniana, jedna z założycielek OurGirlsClub. „Taka społeczność jak nasza przypomina, że nie jesteśmy same w swoich emocjach, lękach i marzeniach, że warto być częścią czegoś większego” – dodaje. To przestrzeń stworzona po to, by być razem, dzielić się tym, co dla nas ważne i doświadczać bliskości w realnym świecie. A wszystko to w duchu siostrzeństwa.

Naturą człowieka jest tworzenie społeczności

Profesor Bogdan Wojciszke w książce „Psychologia społeczna” wyjaśnia, z jakich powodów ludzie łączą się w grupy. Po pierwsze, mają silną potrzebę afiliacji (przebywania z innymi) i przynależności społecznej – łatwo i chętnie budują więzi nawet w niesprzyjających warunkach, utrzymują je pomimo kosztów, z trudem je zrywają, jeszcze gorzej znoszą ich brak, a wiele najważniejszych uczuć i myśli koncentruje się na relacjach z innymi. Po drugie, grupy udzielają swoim członkom wsparcia, pomocy oraz tworzą sieć kontaktów i związków postrzeganych jako źródło akceptacji. Badania wskazują na to, że osoby dysponujące gęstą siecią kontaktów społecznych lepiej radzą sobie ze stresem, rzadziej zapadają na depresję i inne zaburzenia psychiczne, są szczęśliwsze, mają sprawniej funkcjonujący układ immunologiczny, a nawet żyją dłużej niż osoby pozbawione wsparcia. Po trzecie, grupy oczywiście umożliwiają realizację przedsięwzięć, których jednostka nigdy nie byłaby w stanie urzeczywistnić z powodu ich rozmiarów i stopnia komplikacji od piramidy Cheopsa do Internetu.

OurGirlsClub, czyli lokalna odpowiedź na potrzeby kobiet

Na takich wartościach zbudowany został OurGirlsClub – krakowski projekt założony przez dwie przyjaciółki, będący swobodną przestrzenią – od kobiet dla kobiet.

„Zanim dołączyłam do OGC, przez rok mieszkałam w Warszawie. Przebywając na co dzień w stolicy, uczestniczyłam w zdecydowanie większej liczbie wydarzeń otwartych, niż w Krakowie (bo u nas było ich po prostu mało). Dzięki eventom szybko odnalazłam swoje miejsce w nowym mieście”. – wspomina Kamila, jedna z organizatorek OGC. Wracając do Krakowa, chciała przekazać tę energię innym dziewczynom, które dopiero się wprowadziły i nie znały jeszcze nikogo. 

Samotność to realny problem młodych w Polsce. Według raportu „Stan młodych” tylko 13% badanych nigdy jej nie doświadcza. Aż 38% przyznaje, że często lub zawsze doświadcza samotności mimo obecności innych ludzi wokół siebie. Młode Polki i młodzi Polacy doświadczają paradoksu współczesnych relacji – z jednej strony pragną bliskości, z drugiej coraz częściej czują się samotni. W świecie cyfrowych interakcji i kultury indywidualizmu budowanie głębokich, stabilnych więzi staje się wyzwaniem. 

Przełamanie tego trendu było główną motywacją założycielek OurGirlsClub. Podstawą działania klubu są relacje międzyludzkie budowane przy akompaniamencie wielu wydarzeń o różnorodnej tematyce – od kursu samoobrony, przez warsztaty psychologiczne, po malowanie przy winie. 

„Chcę, aby te spotkania faktycznie stawały się okazją do tworzenia nowych przyjaźni i były przyjemną otuliną dla dziewczyn, które jeszcze tej swojej paczki znajomych nie odnalazły. Nie mogę być szczęśliwsza, gdy widzę, że dziewczyny poznane w OGC zaczynają tworzyć prawdziwe relacje – spotykają się poza wydarzeniami, wspierają się, zakładają wspólne inicjatywy albo po prostu zyskują kogoś bliskiego”. – podkreśla jedna z założycielek. Sprawia to, że ta społeczność naprawdę działa – że nie chodzi tylko o eventy, ale o coś głębszego, co zostaje z nami na długo. 

W duchu siostrzeństwa

Pojęcie siostrzeństwa używane jest często jako przeciwwaga dla rywalizacji, jaką narzuca kobietom patriarchalna kultura. Na przestrzeni lat miałyśmy trudne zadanie dopasować się do „męskiego” świata, jednocześnie nie tracąc przy tym damskiego pierwiastka. Koncepcja siostrzeństwa oznacza solidarność i wzajemne wsparcie między kobietami. Wyłoniła się z bliskiej więzi i głębokiej potrzeby, przechodząc przez zmiany oraz krytykę wraz z rozwojem ruchów feministycznych i rozszerzeniem koncepcji kobiecości. 

Carol Smith-Rosenberg, która badała przyjaźnie kobiet w XVIII i XIX wieku, sugeruje, że kobiety traktowały te społeczności jako formę oporu przeciwko ustalonym normom społecznym. Grupy te wówczas powszechnie akceptowane, zostały zmarginalizowane pod koniec wieku, kiedy intymne podteksty zaczęły być seksualizowane i stygmatyzowane. 

Wraz z rozwojem ruchu na rzecz praw kobiet w XIX i na początku XX wieku, koncepcja siostrzeństwa zaczęła wykraczać poza osobiste relacje i przyjaźnie. Organizacje i grupy kobiece stały się centralnym punktem ruchu sufrażystek, walki o prawa pracownicze i reformy edukacyjne. Mając wielką potrzebę zbiorowego działania, feministki ogłosiły siostrzeństwo terminem politycznym. 

Współcześnie siostrzeństwo dostrzec można w wielu różnych kontekstach od tych bardziej zaangażowanych, jak strajki kobiet przez lokalne programy, spotkania czy społeczności takie jak OurGirlsClub. Zjawisko to na szeroką skalę występuje również w internecie. Na przestrzeni ostatnich lat powstały liczne grupy na facebooku pełniące funkcje wspólnoty, wsparcia i bezinteresownej pomocy. Jedną z nich jest grupa „Host a Sister” pozwalająca na skorzystanie z możliwości noclegu. Innym przykładem może być „Give Her a Job”, czyli grupa pomagająca w znalezieniu pracy. Trend na bycie „girl’s girl”, jedzenie „girl dinner” i robienie zakupów według „girl math”, jednocześnie podśpiewując pod nosem „i’m just a girl” to nowoczesny przejaw głębokiej tożsamości grupowej, więzi i zrozumienia.  

Do klubu dziewczyn może należeć każda

Wielkimi krokami zbliża się rocznica działalności OGC. W sierpniu odbędzie się urodzinowy event, będący zwieńczeniem niesamowitego rozwoju krakowskiej kobiecej społeczności, która na przestrzeni 12 miesięcy z każdym dniem rosła w siłę, powiększając swoje grono o kolejne członkinie. Do czasu, gdy tylko dwie przyjaciółki koordynowały projekt, spotkania możliwe były dużo rzadziej. Pomysł po czasie poniósł się szerokim echem. Pokazuje to tylko, jak wiele dziewczyn potrzebuje takiej przestrzeni. Aktualnie od zaplecza działa 9 dziewczyn, co pozwala przede wszystkim na znaczne zwiększenie częstotliwości spotkań. Od pierwszego pikniku w parku klub umożliwił całe spektrum nowych doświadczeń: od warsztatów przez rękodzieło po cotygodniowe bieganie bulwarami. Mimo ogromnego sukcesu dziewczyny nie zwalniają tempa i nie zamierzają się zatrzymywać — obecnie są w procesie formalizacji prawnego statusu stowarzyszenia.  

OGC udowadnia, że mimo upływu lat ciągle potrzebujemy poczucia przynależności, wsparcia i przestrzeni na kobiecą energię. Inicjatywa stworzona przez Karolinę Drewnianą oraz Karolinę Wójtowicz to kolejny, aktualny etap toczącej się od lat historii feminizmu i siostrzeństwa, której częścią możesz być już dziś.