โทงเทง

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Physalis angulata var. angulata

ชื่อวงศ์ : SOLANACEAE

ชื่ออื่น : โทงเทงไทย โทงเทงน้ำ ทุงทิง ทุ้งทิ้ง ปุงปิง พุ้งพิ้ง โคมจีน โคมญี่ปุ่น ต็งอั้งเช้า เผาะแผะ มะก่องเช้า หญ้าถงเถง หญ้าต้อมต้อก หญ้าต้อมต๊อก (ไทย), กิมเต็งลั้ง ขั่วกิมเต็ง ซึงเจี่ย เต็งอั้งเช้า เทียงผาเช้าหลกซิ้งจู อั้งโกวเนี้ย อ้วงบ๊อจู (จีน), เทียนพ่าวจื่อ เติงหลงเปา สุ่ยเติงหลง (จีนกลาง)

ลักษณะทั่วไป : โทงเทงเป็นไม้ล้มลุก สูง 30-100 เซนติเมตร กิ่งเป็นเหลี่ยม

ใบ : รูปรี รูปขอบสนามแกมรูปไข่ ยาว 3-6 เซนติเมตร ขอบเรียบหรือจักซี่ฟันห่างๆ คล้ายเป็นพูตื้นๆ ก้านใบยาว 1-3 เซนติเมตร

ดอก : ออกเดี่ยวๆ ตามซอกใบ ก้านดอกยาว 0.5-1.5 เซนติเมตร กลีบเลี้ยงยาว 4-5 มิลลิเมตร แยกเป็น 5 แฉกลึก ประมาณกึ่งหนึ่ง มีขนกระจาย ดอกรูประฆัง บานคล้ายกงล้อ สีเหลืองอ่อนหรืออมขาว โคนด้านในมีจุดสีน้ำตาลเรียงเป็นวง มีขนยาว หลอดกลีบดอกยาว 4-8 มิลลิเมตร ปลายแยกเป็น 5 แฉกตื้นๆ รูปสามเหลี่ยมกว้าง เกสรเพศผู้ 5 อัน ติดที่หลอดกลีบดอก ก้านเกสรเพศผู้หนา ยาว 3-4 มิลลิเมตร รังไข่เกลี้ยง พลาเซนตารอบแกนร่วม ก้านเกสรเพศเมียยาวเท่าๆ เกสรเพศผู้ ยอดเกสรจัก 2 พู

ผล : รูปรีเกือบกลม ยาว 1-1.2 เซนติเมตร กลีบเลี้ยงบาง ขยายหุ้มจนมิด มี 10 สัน ผิวเป็นเส้นร่างแห เมล็ดจำนวนมาก

นิเวศวิทยาและการกระจายพันธุ์ : เป็นวัชพืชทั่วไปในเขตร้อน ความสูงประมาณ 1.5 เมตร พบได้ตามพื้นที่เปิดโล่งทั่วไป

สรรพคุณทางสมุนไพร : ราก : ขับพยาธิ รักษาแผลในปาก

ทั้งต้น : รสขมเฝื่อน รักษาโรคดีซ่าน อาการไอและหืดเรื้อรัง แก้เจ็บคอ แก้ร้อนในกระหายน้ำ

ผล : รสเปรี้ยวเย็น แก้ต่อมน้ำลายอักเสบ แก้ฝีในคอ แก้ร้อนในกระหายน้ำ ตำพอกแก้ปวดบวม

ข้อมูลจาก : รายงานการวิจัย "การศึกษาความหลากหลายและการใช้ประโยชน์จากสมุนไพรป่าชายเลน เพื่อส่งเสริมสุขภาพชุมชนจังหวัดสมุทรสาคร"
โดย นายกวินท์ พินจำรัส หัวหน้าโครงการและคณะ (วิทยาลัยชุมชนสมุทรสาคร สถาบันวิทยาลัยชุมชน)