ศตวารี ราชินีแห่งสมุนไพร ..รากสามสิบ

รากสามสิบ, สาวรร้อยผัวม ศตวารี .. ราชินีแห่งสมุนไพร..

#‎ศตวารี‬ ‪#‎Satavari‬ ‪#‎รากสามสิบ‬ ‪#‎สาวร้อยผัว‬ ‪#‎Asparagus_Racemosus_Willd‬

‪#‎ราชีนีสมุนไพรที่ขึ้นชื่อ‬ เป็นที่รู้จักในตำรับยาอยุรเวชในอินเดีย อ้างถึงในคัมภีร์และนำมาใช้เป็นปกติ "ศตวารี" Satavari "ศต" (เดาว่ารากศัพท์ น่าจะหมายถึง หนึ่งร้อย เช่นศตวรรษ) สมุนไพรชนิดนี้ตำรับยากล่าวว่า ดีสำหรับแม่หญิงนักแล สังเกตจาการตั้งชื่อก็พอจะเดาได้ แต่ก็ใช้ได้ดีทั้งผู้หญิงและผู้ชาย (ฝ่ายทดสอบบอกมาว่าอย่างนั้น) ส่วนนี้ก็ไม่ทราบเพราะไม่เคยทดสอบ ตั้งใจปลูกไว้ให้รุ้จักกันมากขึ้น

ลักษณะต้นใบ และหนามของไม้เลื้อย ศตวารี หรือ รากสามสิบ หรือสาวร้อยผัว ฯลฯ (มีชื่อเรียกหลายชื่)

รากสามสิบ จากต้นที่ปลูกไว้สามปี ขนาดรากใหญ่และสมบูรณ์แม้จะเป็นช่วงแล้งจัด เถา ต้น ใบ ตายแต่รากยังคงแข็งแรง รอวันฟื้นตัว

‪#‎ลักษณะต้นคล้ายกับคล้ายหน่อไม้ฝรั่ง‬ แอสพารากัส ชือทั่วไปของศตวารีจึงรู้จักกันในนาม (Asparagus_Racemosus_Willd) เมื่อครั้งที่สังเกตเห็นไม้ชนิดนี้ในพื้นที่ปัตตานี จึงสืบค้นและได้พบรายละเอียดที่น่าสนใจมากมาย แถมมีงานวิจัยเกี่ยวกับสรรพคุณทางเภสัชก็เยอะ ที่ปัตตานีสังเกตให้ดี ก็จะพบว่าเป็นพืชบ่งชี้สภาพแหล่งอาศัยเช่นกัน พบขึ้นบริเวณที่เค็มได้ แต่ไม่มาก พบได้บ่อยในมอ.บริเวณ่รอบแฟลตที่พัก หรือบริเวณพื้นที่ใกล้นาเกลือ แต่ส่วนใหญ่มักจะไม่รู้จักกัน

ไม้เลื้อยพันต้นไม้ที่อยู่ใกล้ สร้างเครือข่ายสตรี อุ๊ปส์ ศตวารี แม้ที่ริมระเบียง ลมทะเลพัดแรงมากก็โอนเอนตามลม ปรับตัวได้ดี

‪#‎เป็นไม้พุ่มอยู่กันกอและชอบเลื้อย‬ มีหนามแหลมจึงเลื้อยคลุมพืชใกล้เคียง เมื่อสามปีก่อนเอามาปลูกไว้ในกระถางเคลือบใบใหญ่ วางไว้ริมระเบียงห้องทำงาน ตั้งใจว่าจะเลี้ยงให้มีดอก ปีนี้แล้งจัดมากแดดจัด ส่วนเหนือดินตายหมด เมื่อฝนตกช่วงสงกรานต์กลับแตกกิ่งก้านสวยงาม เป็นพืชที่ทนแล้งได้ดี โผล่รากให้เห็น เลยใส่ถ่านไบโอชาร์ ให้ไว้จะได้ผลิตรากได้เยอะๆๆ

ในหนึ่งเถามีแตกกิ่งแขนงและใบย่อยมากมาย ทำให้เหมาะเป็นไม้ประดับด้วย ฟรุ้งฟริ้ง อ่อนไหว สะบัดแกว่งไกวตามลม ชวนมองที่ริมระเบียงห้องทำงาน

ในช่วงที่นักศึกษาจัดกิจกรรมในโครงการพิพิธภัณฑ์สัญจร ฝึกการสังเกตในระบบนิเวศ พื้นที่ที่ถูกเลือกมีต้นศตวารี กระจายเป็นหย่อมๆก็ไม่สังเกตเห็น จึงชี้ให้สังเกตและชวนคิดจากชื่อ ให้ขุดรากขึ้นมาสังเกต รากในธรรมชาติวางไว้หนึ่งอาทิตย์ก็ไม่เหี่ยวใบก็ยังเขียวสด จำนวนรากมากกว่าสามสิบรากเลยทีเดียว

รากสามสิบที่ปลูกไว้ในกระถางเคลือบ มีหลายต้นแต่ส่วนที่ตายยังอยู่ในระยะพักฟื้น แต่กำลังแตกกอมีต้นอ่อนเช่นกัน

วันนี้จึงปลูก"ศตวารี" อีกสามกระถางรอดูว่าจะมีดอกหรือไม่ เพราะดอกเล็กจุ๋มจิ๋มน่ารัก สีขาว และทั้งสามกระถางใส่ถ่านไบโอซาร์ให้ดูดซับความชื้น รอดูผลงานการเจริญเติบโต

แสดงลักษณะทางสัณฐานวิทยาส่วน ใบ ดอก ผล ชองต้นรากสามสิบ /สาวร้อยผัว/ศตวารี Cr:http://technoayurveda.com/Shatavari.html

Green Legacy: ศตวารี ราชินีสมุนไพร