บันทึกรัก ฟักทองของฉัน: ความมั่นคงทางอาหาร ฐานรากของการปฏิรูปการศึกษา

ผู้เขียน: ผศ.ดร.วรรณชไม การถนัด | เขียนเมื่อ: 12 สิงหาคม 2557

ช้าลงสักนิด ชีวิตประณีต ......."บันทึกรัก..ฟักทองของฉัน"

ความมั่นคงทางอาหารส่งผลต่อสุขภาพที่ดี รากฐานการปฏิรูปการศึกษาเริ่มต้นที่นี่ได้ทั

วิกฤตการณ์จากพืชผักที่ปนเปื้อนสารพิษ มีรายงานให้อ่านกันเพื่อสร้างความตระหนักถึงอันตราย แต่ซื้อขายพืช ผัก ผลไม้ในท้องตลาดก็ยังตรวจพบเจอสารพิษอยู่บ่อยๆ ยอมรับว่าเป็นปัญหาตั้งแต่กระบวนการผลิต จนกระทั่งวางจำหน่าย ก่อนถึงผู้บริโภค ควรได้รับการเอาใจใส่อย่างจริงจัง ลองดูจากรายงานนี้ http://www.scribd.com/doc/236156304/Thai-PAN-Monitor-2557-ThaiPublica ซึ่งเป็นผลการตรวจสอบหาสารเคมี ตกค้างในเดือน มิถุนาย ๒๕๕๗ โดยการวิเคราะห์ในห้องปฏิบัติการ ดูแล้วคงเป็นอุทธาหรณ์ว่า สารพิษปนเปื้อนในอาหารมามาก จนควรตระหนักว่า นี่เราตั้งใจรับวัตถุดิบที่นำไปประกอบอาหารที่มีสารพิษเป็นของแถมมาด้วย อย่างนี้ก็ควรจะปรับวิถีชีวิตใหม่ได้หรือยัง??

ในเมื่อยังแก้ไขกันไม่ถึงไหน จึงเชิญชวนว่าปลูกพืชผักกินเองก็เป็นการลดความเสี่ยงจากการได้รับสารพิษ เพื่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตที่ดีในชีวิตระยะยาว เป็นการเริ่มต้นปฏิรูปการศึกษาที่เริ่มได้จากตนเองก่อน วันนี้จึงบันทึกฟักทองที่ได้ปลูกไว้ ซึ่งไม่ได้ยากเย็นอะไร ข้อดีคือนำผลผลิตมาประกอบอาหารได้

ฟักทอง (Cucurbita moschata Decne) ที่ภาษาปักษ์ใต้บ้านเรา เรียกว่า "น้ำเต้า" ผลงานปลูกฟักทองในกระถางดอกไม้ โดยปลูกร่วมกับพืชดอกที่มีอยู่แล้วคือกล้วยไม้ดิน หาเพื่อนให้กล้วยไม้ตินซะหน่อย วันนี้ฟักทอง ให้ดอกสีเหลืองอร่ามสวยงาม ที่ริมระเบียงห้อง ได้ประโยชน์ทั้งเป็นไม้ให้ความงามและกินเป็นอาหารได้

จริงๆ แล้วเป็นฟักทอง ที่ปลูกจากเมล็ดที่ซื้อผลมาจากตลาดสด เดี๋ยวนี้ลูกละ ๔๕ บาท เป็นเพราะไม่มีใครช่วยแบ่งไปกิน และอยู่ตนเดียวก็เลยทำอาหารกินซะหลายเมนู เก็บไว้ในตู้เย็นก็ไม่เน่าเสียง่าย เมนูที่นึกได้ก็ตั้งแต่แกงเลียง ผัดฟักทองใส่ไข่ แกงป่าฟักทอง ต้มฟักทองจิ้มน้ำตาล และทำขนมหวานอื่นๆ เพราะชอบกินฟักทอง เป็นพืชผักที่มากไปด้วยคุณค่าอาหาร เนื้อฟักทองอุดมไปด้วยเบต้าแคโรทีน และมีวิตามินเอสูง นอกจากนี้ยังมี ฟอสฟอรัส แคลเซียม และวิตามินซี...อืมม์..สรรพคุณมากมาย เต็มไปด้วยสารพฤกษเคมี (phytonutrient)

เนื่องจากเป็นเมล็ดจากผลแก่จัด เมล็ดที่ได้จึงเอามาโปรยไว้บนกระถางดอกไม้ อัตราการงอกดีมาก เพียงเอาดินกลบไว้เล็กน้อย ไม่นานต้นอ่อนงอกขึ้นมามากก็ถอนไปกินในรอบแรก ขมนิดหน่อยอร่อยดีเช่นกัน ไฟเบอร์เยอะดี ทำเมนูสาระพันหลายอย่าง ส่วนที่เหลือ ปล่อยให้โตขึ้นมาหน่อยก็เก็บกินยอดฟักทอง ไปหลายครั้ง รอบนี้ให้ดอกมาชม ก็ต้องยกมือขอบคุณในความดีของฟักทอง มีผลผลิตให้ชื่นชมทั้ง บำรุงร่างกาย สายตา ให้ดอกมาชมอีกต่างหาก ในพื้นที่แห่งความสุข ริมระเบียงห้อง

ธรรมชาติของฟักทอง และพืชในตระกูลนี้ให้ดอกที่แยกเพศกันเรียกว่าเป็นดอกไม่สมบูรณ์เพศ โดย แยกดอกเพศผู้และเพศเมียต่างดอกกัน แต่อยู่ต้นเดียวกัน ฟักทองต้นนี้ที่ปลูกไว้ สังเกตเห็นว่าส่วนใหญ่เป็นดอกเพศผู้ ส่วนดอกเพศเมียก็มี แต่บานดอกในขณะที่ไม่มีดอกเพศผู้ในช่วงนั้น เป็นสาเหตุที่ไม่ได้ช่วยผสมเกสรให้ ปกติก็ทำไม่ยาก รอลุ้นว่าจะได้ชมผลฟักทองหรือไม่ ถ้ามีทั้งดอกผู้และเมียในช่วงเดียวกัน อีกประการหนึ่งดอกตัวเมียบานและร่วงเร็วมาก ภายในหนึ่งวัน หากเวลาไม่เหมาะก็จะไม่ได้รับการผสม ไม่มีการถ่ายละอองเกสรก็ไม่ติดผล

วันนี้เก็บภาพดอกฟักทองเพศผู้มาฝาก และมีอีกหลายระยะบ้างกำลังตูม บ้างแย้มบาน ค่อยเรียนรู้ไปอย่างมีความสุข นำความสุขมาฝากทุกคนที่อ่านค่ะ :-))

จากผลการสำรวจในข้อมูลด้านล่าง http:// http://www.scribd.com/doc/236156304/Thai-PAN-Monitor-2557-ThaiPublica ชวนพิจารณาว่าพืชผักผลไม้ ที่นำมาเป็นวัตถุดิบในการปรุงอาหาร หรือ รับประทานสดๆ มีสารปนเปื้อนชนิดไหน หรือมีปริมาณมากน้อยเพียงใด กรุณาดูอย่างใคร่ครวญ และชวนคิดว่า ถึงเวลาที่เราจะต้องตระหนักรู้และลดความเสี่ยงจากสารเหล่านี้อย่างไร หนึ่งในทางออกก็คือ ปลูกผักปลอดสารเคมี เอาไว้รับประทานเอง นอกจากจะดูแลสุขภาพของตัวเอง แล้ว อาจจะเผื่อแผ่ไปยังเพื่อนๆๆ และเหนือสิ่งอื่นใดคือไม่เพิ่มภาระให้กับสิ่งแวดล้อม ที่ปัจจุบันก็รับไว้ท่วมท้น. เป็นการเริ่มต้นปฏิรูปการศึกษาจากรากฐานของชีวิต นั่นหมายถึงหนึ่งในปัจจัยสี่ ที่ไม่ปนเปื้อนสารพิษ ชีวิตมีคุณภาพ สิ่งแวดล้อมก็มีคุณภาพ สังคมก็มีสันติสุข ร่มเย็น :-((

ขอให้ทุกท่านที่เข้ามาอ่าน สุขภาพดีไปนานๆ