คัดคูเหยี่ยว.. บินเดี่ยวชนตึก: a bird collision

ด้วยเสียงร้องเป็นที่ดึงดูดความสนใจของนักศึกษาและผู้ที่ผ่านไปมา.....อีกแล้วในรอบปี..เช้านี้มีผู้หวังดี แจ้งอาการของนกบินชนตึกให้เรารับทราบ นกตกมาจากอาคาร 51C อาคารเรียนที่เด็กๆเรียกว่าตึก “app-math”..จากประจักษ์พยานไม่มีใครบอกได้ชัดเจนว่า นกชนผนังตึกหรือชนกระจก เห็นเพียงร่างร่วงหล่นลงมานอนบนพื้นชั้นล่าง เหตุการณ์เช่นนี้เกิดขึ้นแทบจะรายเดือน..น่าเศร้าใจ....ในรอบปีที่ผ่านมาและปีนี้ ก็มีเจ้าทุกข์หลายราย มีทั้งประเภทรอดชีวิต และสิ้นชีวิต แม้กระทั่งเดือนพฤศจิกายนก็เป็น นกแต้วแล้วอกเขียว (Hooded Pitta) แต่หลังจากชนและตกลงมาก็บินต่อไปได้ มีคำถามชวนคิดว่า ทำอย่างไรที่จะป้้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์เช่นนี้ีอีกต่อไป...สำหรับแตัวแล้วอกเขียวจัดเป็นนกอพยพเช่นกัน สํญญลักษณ์สีที่ใช้ในคู่มือดูนกให้เป็นสีเหลือง นั่นหมายถึงอพยพมาทำรังวางไข่....น่าสนใจไม่น้อย ..เกือบจะเอาชีวิตมาทิ้งไว้ที่นี่..โชคดีที่รอดพ้นอันตรายไปได้ :-))

เหตุการณ์วันนี้ (07-12-54) หนุ่มโก้ออกไปช่วยชีวิตหลังจากได้ยินเสียงและเห็นสภาพอาการของนกคัคคูเหยี่ยว (Hawk Cuckoo) จากนั้นนำนกกลับมาสังเกตอาการที่แล็บชั้น 4 โดยเก็บไว้ในกรงใหญ่สักระยะหนึ่ง เผื่อจะมีอาการมึนงง เมื่อครึ่งชั่วโมงผ่านไปเห็นว่าอาการดี ดูแข็งแรง จึงปล่อยไปและก่อนปล่อยได้บันทึกวีดีโอไว้สั้นๆ

ข้อสังเกต...นกในกลุ่มคัดคูเหยี่ยว ตามบันทึกที่ทีมบูรงตานีได้ใส่ห่วงขา (bird ringing) เป็นเวลา 4 ปีมีหลายชนิด หากแต่ไม่ใช่ชนิดนี้ ทำให้นึกถึงเมื่อวันที่เราปฏิบัติการใส่ห่วงขานกประจำเดือนพย.’54 .ช่วง 26-27 ที่ผ่านมา ทีมบูรงตานีได้นกคัดคูเหยียว 1 ตัว หลังจากบันทึกข้อมูลประจำตัวก็ปล่อยกลับไป เบื้องต้นเราใช้เวลาในการจำแนก (ID) เปิดคู่มือเสียจนอ่อนใจ ดูคล้ายกันไปหมด แรกสุดคิดว่าเป็นคัคคูเหยี่ยวมลายู สุดท้ายได้รับคำยืนยันจากผู้เชียวชาญ โดยพิจารณาจากรูปถ่ายว่าเป็นชนิดอื่น. .สำหรับเราไม่ง่ายเลยนะ และค่อนข้างท้าทายด้วยในการจำแนกนกจากชุดขนวัยอ่อน...อย่างงี้ก็ต้องฝึกทำแบบฝึกหัดให้มากหน่อย..^-^

ค่ะตัวนั้นที่กล่าวถึง คือนนกคัดคูเหยี่ยวอกแดง (Hodgson’s Hawk Cuckoo) Hierococcyx nisicolor ซึ่งไม่จัดเป็นนกประจำถิ่นของปักษ์ใต้ตอนล่าง และเป็นนกที่พบได้ไม่บ่อยหรือ หายาก (อ้างอิงจากคู่มือดูนกของหมอบุญส่ง ฉบับภาษาไทย....สมาชิกชาวบุรงที่มีคู่มือเล่มนี้ลองเปิดดู ^-^) ส่วนนกตัวนี้เราคิดว่าเป็นชนิดเดียวกันแต่ไม่ใช่เลย...:-(( หลังจาก อ.บอยเข้ามาดูและถามผู้รู้เราก็ทราบว่าเป็นนกคัดคูต่างชนิดกันชื่อนั้นหรือ?? เค้าคือ....คัดคูเหยี่ยวใหญ่ (Large Hawk Cuckoo, Hierococcyx spaveriodes))

(หมายเหตุ: เพิ่งแก้ไขชื่อให้ถูกต้องหลังจากได้รับการยืนยันการ ID จากผู้รู้..อ่านได้ตาม comment ด้านล่าง..ขอบคุณผู้รู้และอ. บอยค่ะ)

นกคัดคูเหยี่ยวเข้ามาใช้พื้นที่ในเส้นทางศึกษาธรรมชาติป่าชายเลนของเราในช่วงฤดูอพยพซึ่งได้เริ่มแล้วตั้งแต่ ปลาย กย.เรื่อยไปจนต้นปี ซี่งมีทั้งนกป่าและนกชายเลนอพยพ ...หลายท่านที่ยังไม่ได้ใช้โอกาสนี้ เชิญชวนให้ออกไปเดินเล่นที่ริมหาดเลน หรือเดินในเส้นทางศึกษาธรรมชาติป่าชายเลน หรือขึ้นไปดูนกบนหอดูนกริมหาด ก็อาจจะพบกับภาพที่ท่านไม่เคยคาดคิดมาก่อน เรียกได้ว่า “ห้องรับแขกที่มีชีวิตชีวา”ของบ้านหลังใหญ่ มอ.ตานีของเรา.. ความพิเศษของพื้นที่... เป็นอย่างไรเหรอ??..กรุณาแวะชม สัมผัสด้วยตัวท่านเอง หรือแวะมาพูดคุยกับเราผ่านทางเว็บบูรงตานีเพื่อเป็นเพื่อนร่วมทางนำชมพื้นที่ก็ยินดีอย่างยิ่งค่ะ :-))