แหล่งเรียนรู้ชุมชน

แหล่งเรียนรู้ในชุมชนตำบลนาสิงห์

ต่อมาในวันที่ 24 มกราคม พ.ศ. 2517 (เอกสารบางชิ้นระบุว่าเป็นวันที่ 14 และ 18) กองกำลังทหาร ตำรวจและอาสารักษาดินแดน ประมาณสองร้อยกว่าคนเข้าทำการปิดล้อมและยึดหมู่บ้านจากนั้นได้ทำการเผาบ้านของชาวบ้านวอดวายไปถึง 102 หลังยุ้งข้าว 82 หลัง โรงสี 3 หลัง กุฏิพระอีก 2 หลังและยังได้สังหารชาวบ้านตายอีก ๓ คน! อะไรมันจะขนาดนั้น ไฟไหม้ขนาดนี้จึงกลายเป็นข่าวใหญ่ในปีพ.ศ.นั้น ขณะที่ทางการยังปัดความรับผิดชอบและโทษว่าคอมมิวนิสต์เป็นผู้เผาตามเคย! จนกระทั่งคนที่ชื่อ “ธีรยุทธ บุญมี” ผู้ประสานงานกลุ่มประชาชนเพื่อประชาธิปไตยในขณะนั้น ได้นำผู้ใหญ่บ้านนาทรายชื่อนายลม กาญจนสารมาเปิดเผยเรื่องการเผาหมู่บ้าน และนำชาวบ้านเข้าพบนายกรัฐมนตรีนายสัญญา ธรรมศักดิ์เพื่อชี้แจงข้อเท็จจริง ขณะที่นักศึกษาได้ชุมนุมที่สนามหลวง และศูนย์กลางนิสิตนักศึกษาแห่งประเทศไทยได้ยื่นข้อเรียกร้องต่อรัฐบาล 3 ข้อ คือให้รัฐบาลชดใช้ค่าเสียหายแก่ชาวบ้าน ให้หาผู้กระทำผิดมาลงโทษตามขบวนการยุติธรรม ให้ยอมรับและเปลี่ยนแปลงนโยบายการปราบปรามคอมมิวนิสต์ งานนี้รัฐบาลนายสัญญา ธรรมศักดิ์ต้องตั้งกรรมการสอบสวนข้อเท็จจริงขึ้น

กรณีนาทราย เริ่มจากเมื่อวันที่ 24 มกราคม พ.ศ. 2517 มีการเผาหมู่บ้านนาทราย ที่อำเภอบึงกาฬ จังหวัดหนองคาย ซึ่งมีประชากรราว 1,500 คน ทางราชการได้อ้างว่าผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์เป็นผู้เผาหมู่บ้าน แต่ในวันที่ 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2517 เมื่อ นายธีรยุทธ บุญมี ผู้ประสานงานกลุ่ม ประชาชนเพื่อประชาธิปไตย (ปช.ปช.) ได้นำนายลม กาญจนสาร ผู้ใหญ่บ้านนาทรายมาเปิดเผยเรื่องการเผาหมู่บ้านว่า เจ้าหน้าที่ของรัฐเองเป็นผู้ปิดล้อมและเผาหมู่บ้าน ทั้งยังสังหารชาวบ้านตายอีก 3 คน ซึ่งถือว่าเป็นการเหยียบย่ำกฎหมายบ้านเมืองครั้งใหญ่ จากนั้น ก็ได้นำชาวบ้านเข้าพบนายกรัฐมนตรีเพื่อชี้แจงความจริง ในที่สุดผู้ว่าราชการจังหวัดหนองคาย ต้องยอมรับว่าเจ้าหน้าที่เป็นผู้เผาหมู่บ้าน แต่ก็อ้างว่าชาวบ้านเป็นผู้ก่อการร้ายจึงต้องเผา จนกระทั่งในวันที่ 19 กุมภาพันธ์ รัฐบาลต้องตั้งกรรมการขึ้นสอบสวนข้อเท็จจริงกรณีนี้ ในขณะที่ฝ่ายนักศึกษาได้นัดชุมนุมที่สนามหลวง และศูนย์กลางนิสิตนักศึกษาแห่งประเทศไทย ได้ยื่นข้อเรียกร้องแก่รัฐบาล 3 ข้อ คือ ให้รัฐบาลชดใช้ค่าเสียหายแก่ชาวบ้านนาทราย ให้หาตัวผู้กระทำผิดมาลงโทษตามขบวนการยุติธรรม และให้ยอมรับและเปลี่ยนแปลงนโยบายการปราบปราม”