SAMANYA LAKSHANA-
1. Fixation of eye balls,
2. Lock jaw,
3. Bow like body structure inside udar or out side,
4. cracking pain in ribs,
5. Vomiting with kapha.
NIDANA-
comman vata nidana
TYPES(2)-
1. ABHYANTARAYAM DHANU STAMBHA(EMPROSTHOTONOS)
- fixation of eye balls,
- lock jaw,
- bow like body structure inside udar,
- cracking pain in ribs,
- vomiting with kapha.
2. BAHYAYAMA DHANUSTHAMBHA(OPISTHOTONOS)
- Extreme hyperxtension of neck and spine to a state of rigidity that only heels & vertex touch the bed.
SAMPRAPTI
1)nidana sevana-> vata dosa prakopa-> vata ka anguli- gulpha- udar- hridaya- griva ki snayu pratan me sthan sanchaya-> antarayam dhanusthambha
2) nidana sevana-> vata dosa prakopa->bahyama (pristha bhag ki kandara & pesi) ko prast ki or mod de-> bahyayama dhanusthambha
SAMPRAPTI GHATAKA-
ASADHYA-(10 day death)
- Discolouration of face & teeth.
- Decrease muscular tone.
- Loss of consciousness
- Sweating
PRICIPAL OF CHIKITSA
1. Ardita saman chikitsa
2. Nasya,siroabhyanga,netra tarpan
ADARSH CHIKITSA PATRA
1. Vatakulantak rasa-125mg+
Svarn sameerpannak rasa-125mg +
Rasaraj rasa-125mg +
Mallasindura-125mg (2 times with madhu)
2. Mahayograja gugglu-500mg + Praval pisti-125mg + Mukta pisti-125mg ( 2 times with madhu)
3. Dasamularista/balarista-20ml (2 times 20ml water)
4. Changlaka ghrita-20ml ( 2 times with godugdha)
5. Haritaki curna-3gm (before sleep with koshna jala )
PATHYA-APATHYA
- Savasana
- sukhasana
Pathya(DO):
Munga, masur, adraka, ksheer, ghrita, mamsarasa, yava, punarnava, drksha, anar, mousami,
Madhur vatavaran, ritucharya palan
Apathya(DON’T):
Chana, matar, kodo, arhar,dhanya, munga, jamun, supari, karela, patra saka,, kshariya pradartha,,tikshna, dushit jala.
Chinta, ratri jagaran, vega dharana, shram, ansan, stri sangam, hathi-ghoda savari, ek sthana rukna.
- Mahanarayan taila pana & nasya
- Himansu taila, vishnu taila or satdhot ghrita se siroabyanga
- Dasamula kvatha se niruha bast
- Mahanarayan taila se anuvasan basti
- Sarva sarira abhyanga- prasarani taila/masa taila
RASODHI/BHASMA/PISTI-(120-250MG WITH MADHU/USHNODAKA)
- Vatagajankush rasa-(vatsanabh,mundi,ras sindura
- Mahavata gajankush rasa-(abhrak,vatsanabh)
- Chintamani rasa-(svarn,abhrak,ghrita kumari)
- Vatachintamani rasa-(svarn,praval,mukta,kumari)
- Chaturmukha rasa-(svarn,kumari)
- Yogendra rasa-(svarn,mukta,kumari)
- Vatari rasa-(guggul,triphala)
- Sarvang sunder rasa-(abrak,gandhak,kapilu)
- Vatavidhvansan rasa-(erand,abhrak)
- Trelokyachintamani rasa-(hirak,svarn,kumari)
- Rasraj rasa-(svarn,parad,gandhak,kumari)
- Akangvir rasa-(kapilu)
- Navratnaraj mrigank rasa-(svarn,hirak,pusparag)
- Svarn bhasma
- Abhrak bhasma
CURNA-(3-6GM WITH MADHU/USHNODAKA)
- Ashvagandha curna
- Nagradhya curna-(sunthi,kapilu)
- Panchkol curna-(pippali,pippalimula,chavya)
- Narsingh curna-(bhallataka)
- Shaddharan curna-(chitrak,indrayava,patha)
KAVATH/ASAV/ARISHTA-(20-40ML WITH SAMABHAG WATER)
- Maharasnadi kvatha
- Rasnasaptak kvatha-(rasna,erand)
- Rasana dashmula kvatha-(rasna,brihatidvya,sonapatha)
- Masabaladi kvatha-(udad,bala)
- Rasanadi kvatha
- Gokshuradi kvatha-(gokshura,eranda)
GHRITA(20-30ML WITH USHNODAKA)
- Dashamuladi ghrita-(dashmula,ghrita,pushker mula,karcura,tulasi,trikatu)
- Ashvagandha ghrita
- Nakuladhya ghrita-(nevla mamsa,dasamula)
- Changaladhya ghrita-(aja mamsa,brihat panchmula)
- Hansadya ghrita-(hansamamsa,saindhav,eranda)
- Chitrakadhya ghrita-(chitrak,sunthi,rasna)
- Majja sneha-mamsa sneha,dasamula)
- Chatusneha –(triphala,kulatha,sahijana)
TAILA
(ABHYANTAR PRAYOGARTH TAILA(10-20ML WITH DUGDHA,USHNODAKA)
- Rason taila-(rason,tila)
- Mulakadhya taila-(muli svaras,tila taila,bala)
- Bala taila-(bala,dasamula,kulatha)
- Ashvagandha taila-(ashvagandha,kesar,mulethi,sariva)
(ABHYANTER & BAHYA PRAYONARTHA TAILA)
- Narayan Taila-(Bilva,Sayonak,Bala,Ashvagandha)
- Prasarni taila-(gandhaprasarni,chitrak,pippalimula)
- Nakul taila-(yastimadhu,jeerak,dasamula)
- Masa taila-(masa,atish,yava,gokshura)
- Mahamasa taila-(masa,dasamula,ajamamsa)
- Amritadhya taila-(guduchi,tila taila)
(BAHYA PRAYOGARTHA TAILA)
- Vishgarbha taila-9dhatur,kusta,vacha,marich)
- Mahavishgarbha taila-(dhatur,nirgundi,katutumbi)
GUGGALU PRAYOGA-(500 MG-1GM WITH MADHU/JALA)
- Yograj gugglu-(chitak,pippali,gugglu)
- Mahayograj gugglu-(trikatu,triphala,erand,gugglu)
- Kesor gugglu-(triphala,guduchi)
- Singhnada gugglu-(gugglu,tripahal,sarsapa taila)
- Panchmrit loha gugglu-(triphala,gugglu,gandhak)
- Amrita gugglu-(guduchi,triphala,punarnava)
- Satavari gugglu-(satavari, gugglu)
- Lakshadi gugglu-(laksha,gugglu)
ASHAV/ARISTA(10-20ML WITH JALA)
- Dasamularista-9dasamula,puskermula,chitrak)
- Balarista-(bala)
- Ashvagandharista-(ashvagandha,musali,rasna)
- Drakshasava-(draksha,dhataki,nirgundi0
RASAYAN YOGA-(10-15GM WITHDUGDHA/JALA)
- Chayvanprash-(dasamula,amlaki)
- Brahma rasayana-(amlaki,haritaki,dasamula)
- Shilajatu(500mg bid)
- Shivagutika-(haritaki)
KASTA AUSHADHI-
- Nirgundi, bala, gugglu, sunthi, lasuna, bhallataka, hingu, sahijana, rasana, dasamula, ashvagandha, eranda, masa, ghrita, vasa, majja, shilajatu, brahmi, jatamansi, vacha, pippali, konch, satavari, prasarni, devdaru, vidara, kapilu, vidarikand, vatsanabh, dhatura.