Mieszkanka Wrocławia (od roku 2013), miasta w którym znalazła nowych przyjaciół, ciekawe wyzwania i wiele możliwości. Zafascynowana poezją japońską – haiku (opisującą świat w sposób najkrótszy a zarazem wyczerpujący bo zaledwie w 17 sylabach), formą cinquain (22 sylabowa) i hajgą („przedstawiającą chwilę zamkniętą w migawce aparatu, dopełnioną miniaturą poetycką”). Jej utwory zostały opublikowane w indywidualnych tomikach wierszy pt.: „Witraże marzeń” oraz ”Chichot losu” (z dołączoną płytą „Wrocław w moim haiku” z wierszami haiku o miejscach bliskich jej sercu). Wiersze autorki zamieszczone są w antologiach tejże poezji pt.: „Mijają pory roku”, „W zwierciadle ogrodu” (w języku polskim i esperanto), „Otoczmy ogrody działkowe japońską poezją haiku” (w języku polskim i angielskim), jak również „Kolory nadziei” (w języku polskim i esperanto).
Loĝantino de Vroclavo (ekde 2013), la urbo en kiu ŝi trovis novajn amikojn, interesajn defiojn kaj multajn eblecojn. Ŝi fascinita per japana poezio – hajko (priskribanta la mondon plej mallonge sed samtempe komplete en 17 silaboj), per formo cinquain (22 silaba) kaj hajgo („prezentanta la momenton kvazaŭ fermitan en obturilo de fotoaparato, kompletigita per poezia miniaturo). Ŝiaj verkoj estis publikigitaj en individuaj volumetoj de versaĵoj sub la titoloj: „Vitraloj de revoj” kaj ”Kaŝrido de l’sorto” (kun aldonita disko „Vroclavo en mia hajko” kun versaĵoj hajko priskribantaj lokojn, kiuj estas proksimaj al ŝia koro). Versaĵoj de la aŭtorino estas aperigitaj ankaŭ en antologioj de poezio sub la titoloj: „Pasas la jarsezonoj”, „En spegulo de ĝardeno” (en la lingvoj pola kaj esperanta), „Ni ĉirkaŭu la ĝardenojn per japana poezio hajko” (en la lingvoj pola kaj angla), kaj ankaŭ „Koloroj de l’espero” (en la lingvoj pola kaj esperanta).
cinquain (22 sylaby) / cinquain (22 sylaboj)
Carsten Schnathorst (Kaŝi) to niewidomy muzyk, wokalista, kompozytor, showman i esperantysta. Pochodzi z Osnabrück i mieszka w Hamburgu. Tam gra w zespole The Living Music Box. Carsten śpiewa i gra na pianinie. Jego repertuar zawiera własne utwory oraz piosenki znane na całym świecie. Mówi, że kocha Polskę. Jego koncerty mają zawsze niepowtarzalną atmosferę – są pełne różnych emocji i radości życia.
Carsten Schnathorst (Kaŝi) estas nevidanta muzikisto, komponisto, kanzonisto kaj esperantisto. Li devenas de Osnabrück kaj loĝas en Hamburgo. Tie li ludas en la ensemblo The Living Music Box. Carsten kantas kaj ludas pianon. Lia repertuaro enhavas liajn proprajn kantojn kaj kanzonojn bone konatajn en la tuta mondo. Li ofte diras, ke li amas Pollandon. Liaj koncertoj havas ĉiam neripeteblan atmosferon – estas plenaj de diversaj emocioj kaj de vivĝojo.
Fot. Andrzej Dymek
ESPERANTYSTKA... Lidia Helena działa dla CEM w Nowym Sączu w Sekcji Młodzieżowej, wyedukowana podczas Instruista Trejnado w UAM przez Katalin Kovats i Ilonę Koutny. Jednocześnie studiuje drugi kierunek (po artystycznym w Krakowie) w Instytucie Języków Obcych w Nowym Sączu. Lidia śpiewa także z zespole CEM: E-FAMILIO. E-FAMILIO – jest artystycznym i śpiewaczym wielopokoleniowym Zespołem, składającym się z prawdziwych rodzin i ich śpiewających przyjaciół…
ESPRANTSISTINO...Lidia Helena aktivas por CEM-Junulara Sekcio, lingve trejnita de Katalin Kovats kaj Ilona Koutny dum Instruista Trejnado ĉe UAM. Samtempe studas la duan fakon (krom Arta) en Instituto de Fremdaj Lingvoj en Nowy Sącz. Lidia ankaŭ kantas en ensemblo CEM: E-FAMILIO. E-FAMILIO – Arta kaj Kantista Ensemblo multgeneracia, konsistanta el veraj gefamilianoj kaj ilia kantema amikeca rondo…
Wojtek Mazij, absolwent filologii polskiej. Poeta, miłośnik podróży, człowiek o wielkim sercu.
Wojtek Mazij, diplomito de pola filologio. Poeto, vojaĝamanto, la homo kun granda koro.
Podobno we wczesnym dzieciństwie nie rozstawałam się z "piśkiem" czyli ołówkiem. To była moja ulubiona "zabawka". Ale poetką ani pisarką nie zostałam... I dobrze. Wolę czytać; mam wielu ukochanych pisarzy i poetów. W wieku lat chyba jedenastu zaczęłam podsłuchiwać, podpatrywać starszego brata i próbować grać sobie w domu na akordeonie. Okazało się to dla mnie dość łatwe, kocham ten instrument do dziś. Ale muzykiem nie zostałam... I dobrze. Nie pokochałam nut i pewnie bym się z nimi męczyła. Wolę chodzić na koncerty i podziwiać profesjonalistów. To samo było ze śpiewem. Śpiewałam chętnie i chyba nieżle w chórach, zespołach wokalnych i na weselach oczywiście! I... śpiewaczką ani wokalistką nie zostałam. Też dobrze. Ale cieszę się, że moja praca zawodowa i zainteresowania związane były zawsze z pisaniem, z muzyką i śpiewem. Od pięćdziesięciu lat mieszkam w Szczecinie. O języku esperanto wiedziałam zawsze, ale to tutaj spotkałam Esperantystów. Po swoich ciekawych życiowych przygodach z językami rosyjskim, niemieckim, angielskim, duńskim i... migowym uczę się pomału kolejnego. Innego od wszystkich innych na świecie!!!! Może zostanę esperantystką?...
Ŝajne, en frua infanaĝo, mi ne disiĝis de la plumo aŭ krajono. Ĝi estis mia plej ŝatata "ludilo". Sed mi ne fariĝis poetino aŭ verkistino ... Kaj tio estas bona. Mi preferas legi; Mi havas multajn amatajn verkistojn kaj poetojn. En la aĝo de dek unu jaroj, mi komencis subaŭskulti mian pli aĝan fraton kaj provi ludi akordionon hejme. Ĝi rezultis esti tre facila por mi, kaj mi amas ĉi tiun instrumenton ĝis hodiaŭ. Sed mi ne fariĝis muzikistino ... Kaj tio estas bona. Mi ne amis la muziknotojn kaj mi probable laciĝus pri ili. Mi preferas iri al koncertoj kaj admiri la profesiulojn. Estis same pri kantado. Mi volonte kaj probable bone kantis en korusoj, voĉaj grupoj kaj ĉe geedziĝfestoj kompreneble! Kaj ... mi ne fariĝis kantistino aŭ kanzonistino. Bone ankaŭ. Sed mi ĝojas, ke mia profesia laboro kaj interesoj ĉiam rilatis al verkado, muziko kaj kantado. Mi loĝas en Ŝtetino ekde kvindek jaroj. Mi ĉiam sciis pri Esperanto, sed nur ĉi tie mi renkontis esperantistojn. Post miaj interesaj vivaventuroj kun la rusa, germana, angla, dana kaj... signolingvo, mi lernas alian lingvon. Ĝi estas malsama disde ĉiuj aliaj lingvoj en la mondo !!!! Eble mi esperantistiĝos? ...
Rysunki / Desegnaĵoj: Olek Różanek
Rodowita Wrocławianka. Studiowała na Uniwersytecie Ekonomicznym. Pracowała na kolei we Wrocławiu oraz Warszawie, dzieląc przez wiele lat życie między te oba miasta.
Otwarta na ludzi i nowe wyzwania. Kochająca życie, podróże i wędrówki górskie. Interesuje ją muzyka zarówno klasyczna, jak i folkowa. Od zawsze kocha jazz oraz taniec. Bawiąc się aktorstwem występuje na scenach teatrów oraz w zespołach artystycznych na Uniwersytecie Trzeciego Wieku w Uniwersytecie Wrocławskim. Z zamiłowania poliglotka – z przyjemnością uczy się wielu języków obcych, w tym języka esperanto.
Denaska vroclavanino. Ŝi studis ĉe la Universitato de Ekonomiko. Ŝi laboris en la fervojoj en Vroclavo kaj en Varsovio, dividante sian vivon dum multaj jaroj inter ĉi tiuj du urboj.
Ŝi estas malfermita al homoj kaj al novaj defioj, amas vivon, vojaĝojn kaj montaran migradon. Ŝi interesiĝas pri kaj klasika kaj popolmuziko kaj amis ĵazon kaj dancon. Ludante per aktorado, Grażyna rolas sur la scenejoj de teatroj kaj en artaj grupoj en la Universitato de Tria Aĝo en Ekonomika Universitato de Vroclavo. Ŝi estas poliglotino - plezure lernas multajn fremdajn lingvojn, inkluzive Esperanton.
Rocznik a komu to potrzebne.
Szkoła, praca- norma
Żona, matka nie kochanka
i szczypta solidarności.
Taka właśnie tradycjonalistka
nie żadna radykalistka.
Od dzieciństwa zżyta z książkami w dorosłości jeszcze z podróżami.
Wciąż żądna wielu przygód
a nie żadnych wygód.
Propagatorka życia od początku do kresu.
Bo po coś to życie dane,
aby było wykorzystane
a nie zaniechane.
Naskiĝjaro, kiu bezonas tion?
Lernejo, laboro- normo
Edzino, patrino, ne kromamatino.
Iom da solidarności.
Tia ĝuste tradicionalistino,
ne radikalistino.
Ekde infanaĝo kunvivanta kun libroj,
dum plenaĝo ankaŭ kun vojaĝoj.
Daŭre deziranta novajn aventurojn
sed ne oportunojn.
Propagantino de la vivo ekde
la komenco ĝis la fino.
Ĉar la vivo estis donita por io,
Por esti plenumita,
sed ne perdita.
Jedno jest w świecie co nas łączy
to przeszłość i przyszłość,
bo ma kolor zielony.
Zimą ledwie wypełza spod
śnieżnych zamieci
gdzieniegdzie mignie
między konarem a poszyciem
ta uśpiona jeszcze zieleń.
Wiosną wybucha nieśmiało
od konarów po szczyt
i nabiera tej barwy, kolorów
tych szmaragdowych szat.
A latem jest wszędzie
na ziemi, w krzewach i drzewach
aż wietrzyk gorący się zachwyca.
Jesienią natomiast ten kolor soczysty
zmienia barwy w żółć i czerwień
by na chwilę się uśpić
pod śnieżną kopułą,
by cykl nowy na wiosnę zacząć.
Tak przeszłość w przyszłość przechodzi
z naręczem bujnej zieleni.
O sobie:
Kim jestem: Elżbieta Toepler od 1980 roku szczecinianka z wyboru, nauczycielka na emeryturze. Od pięciu lat esperantystka.
Jaka jestem: "Zielono mam w głowie i fiołki w niej kwitną" (K. Wierzyński).
Moje hobby: język i kultura Esperanto, podróże, Tai-Chi, literatura, pisanie wierszy i opowiadań, tworzenie kroniki codzienności.
Pri mi mem:
Kiu mi estas? : Elżbieta Toepler ekde 1980, loĝantino de Ŝtetino, emerita instruistino. Esperantistino ekde kvin jaroj.
Kio mi estas?: "Mi havas verdan kapon kaj violoj floras en ĝi" (K. Wierzyński).
Miaj ŝatokupoj: esperanta lingvo kaj kulturo, vojaĝado, tajĝiko, literaturo, verkado de poemoj kaj rakontoj, kreado de kroniko pri ĉiutaga vivo.
Fot. / Fot.: Małgorzata Nocko
Mallonga biografia noto:
Mi naskiĝis en unua duono de dua duono de dudeka jarcento kaj mi daŭre vivas.
Fot. / Fot.: Małgorzata Nocko
WIERSZ 1 / VERSAĴO 1
WIERSZ 2 / VERSAĴO 2