ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗΣ και ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ
2024-2025
Στο Άργος σήμερα 5 Νοεμβρίου 2024, οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί που υπογράφουν το παρόν ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗΣ και ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ,
αναγνωρίζουν από κοινού ότι:
1. Υπάρχει έλλειψη υγιούς ανταγωνισμού στον τρόπο που διαμορφώνεται η τιμή των πορτοκαλιών χυμοποίησης.
2. Οι παραγωγοί πορτοκαλιών είναι υποχρεωμένοι με βάση την νομοθεσία να παραδίδουν 7 τόνους/εκτάριο πορτοκαλιών στις βιομηχανίες χυμοποίησης για να λάβουν την «συνδεδεμένη ενίσχυση» εσπεριδοειδών και κατά συνέπεια είναι αναγκασμένοι να δέχονται τις τιμές που επιβάλλουν μονομερώς τα χυμοποιεία.
3. Τα χυμοποιεία έχουν επίσης καθοριστικό ρόλο και στο εμπορικό κύκλωμα των επιτραπέζιων πορτοκαλιών και επειδή στην Αργολίδα αποτελούν ολιγοψώνιο, αυξάνεται η δυνητική τους ευχέρεια να επιβάλλουν χαμηλές τιμές.
4. Η τιμή του χυμού πορτοκαλιού διαμορφώνεται στο Διηπειρωτικό Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης (ICE). Είναι ένας αξιόπιστος δείκτης συγκριτικής αξιολόγησης της τιμής των πορτοκαλιών χυμοποίησης και εάν λειτουργούσε υγιής ανταγωνισμός θα υπήρχε ευθεία συσχέτιση.
5. Από την συγκριτική ανάλυση των τιμών του χυμού πορτοκαλιού[1] και των τιμών πορτοκαλιών χυμοποίησης φαίνεται ότι ενώ τα τελευταία χρόνια η τιμή του χυμού αυξάνεται, η τιμή των πορτοκαλιών μειώνεται αναλογικά.
6. Στον πίνακα που ακολουθεί φαίνεται ότι για τα έτη 2020 και 2021 οι τιμές των πορτοκαλιών προς την τιμή του χυμού σε σχέση ποσότητας 1:1 ήταν ίσες με το 3% και 3,1% αντίστοιχα, αλλά το 2022 και 2023 μειώθηκαν στο 1,8% και 2,3%, αντίστοιχα.
[1] * Για αξιοπιστία οι τιμές χυμού στους πίνακες προέρχονται από το ηλεκτρονικό έντυπο «ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ» της τράπεζας Πειραιώς, διότι η τιμή είναι σε ευρώ ανά τόνο σε αντιστοίχιση των αμερικανικών μονάδων μέτρησης σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως αναφέρεται στο έντυπο.
7. Αν η τιμή των πορτοκαλιών προς την τιμή του χυμού είχε την σχέση του 2020 και 2021 (3%), το 2022 θα ήταν 130 αντί για 80 €/τόνο, και το 2023 θα ήταν 260 αντί για 200 €/τόνο.
8. Μία ακόμη ένδειξη της έλλειψης υγιούς ανταγωνισμού είναι ότι στο τέλος της σεζόν 2023-2024, η τιμή των πορτοκαλιών μειώθηκε αυθαίρετα από τα χυμοποιεία από τα 200 στα 170 €/τόνο, ενώ η τιμή του χυμού σταδιακά αυξήθηκε την ίδια περίοδο.
9. Ενώ έχει ξεκινήσει η παράδοση πορτοκαλιών προς χυμοποίηση για την σεζόν 2024-2025 και η τιμή του χυμού έχει διαμορφωθεί στα 10.056 €/τόνο (17/10/2024), τα χυμοποιεία δεν έχουν δηλώσει τιμές, όπως θα όφειλαν στα πλαίσια μια υγιούς εμπορικής σχέσης. Στοιχείο που και αυτό αναδεικνύει την δεσπόζουσα θέση που κατέχουν.
10. Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ότι η έλλειψη υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά των πορτοκαλιών χυμοποίησης καθιστά τους παραγωγούς ευάλωτους σε ενδεχόμενες εναρμονισμένες πρακτικές ή ενδεχόμενη καταχρηστική εκμετάλλευση συλλογικής δεσπόζουσας θέσης των χυμοποιείων.
11. Τα φαινόμενα αυτά είναι γνωστά στην αγορά και για το σκοπό αυτό υπάρχει σχετική νομοθεσία, όπως η «Επιτροπή Καταπολέμησης Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων» του νόμου 4792/2021, όσο και η Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία ελέγχει, τόσο Απαγορευμένες Συμπράξεις (επίσημες ή όχι), ή εναρμονισμένες πρακτικές βάσει των οποίων επιχειρήσεις συμφωνούν να επιβάλουν τους δικούς τους κανόνες στην αγορά, όπως χαμηλότερες τιμές αγοράς (άρθρο 1 ν. 3959/2011 και 101 ΣΛΕΕ), όσο και περιπτώσεις Κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης (άρθρα 2 ν. 3959/2011 και 102 ΣΛΕΕ), η οποία μπορεί να είναι και συλλογική.
Σκοπός
Ο σκοπός του παρόντος μνημονίου είναι να διορθωθεί το πρόβλημα της έλλειψης υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά των πορτοκαλιών χυμοποίησης.
Δράσεις
Θα κοινοποιηθεί το παρόν μνημόνιο σε όλες τις βιομηχανίες χυμοποίησης ώστε να έχουν σαφή εικόνα των προβληματισμών και των απόψεων των συνεταιρισμών που το υπογράφουν και θα γίνει αίτημα σε κάθε μία:
· Να εκφράσει -αν επιθυμεί- γνώμη/άποψη για τον τρόπο που μπορεί να υπάρξει ένας αξιόπιστος τρόπος ώστε τα χυμοποιεία να αποδίδουν στους παραγωγούς μια εύλογη και δίκαιη τιμή για τα πορτοκάλια χυμοποίησης.
· Να δηλώσει τις τιμές αγοράς των πορτοκαλιών χυμοποίησης για την τρέχουσα εμπορική περίοδο και ότι η πληρωμή των προϊόντων θα πραγματοποιείται εντός των προβλεπόμενων από τον νόμο χρονικών ορίων.
Αλλά θέματα
Επιπλέον συμφωνούνται τα ακόλουθα:
Πώληση πορτοκαλιών εμπορίας μόνο με επιστρεφόμενα
Ακολουθούνται 2 τρόποι πώλησης των πορτοκαλιών για εμπορία: α) με «επιστρεφόμενα» και β) με «ποσοστό αφαίρεσης». Με τον 2ο τρόπο τα πορτοκάλια πωλούνται από τους εμπόρους-εξαγωγείς στις βιομηχανίες χυμοποίησης και οι παραγωγοί «αποξενώνονται» από το προϊόν τους. Για να διορθωθεί αυτό συμφωνούμε η πώληση των πορτοκαλιών για εμπορία να πραγματοποιείται μόνο με «επιστρεφόμενα» και το «ποσοστό επιστροφής» να είναι ελεύθερα διαπραγματεύσιμο ανάμεσα στις 2 πλευρές.
Διαρκής Επιτροπή Συνεταιρισμών Αργολίδας
«Η ΔΙΑΡΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ» (ΔΕΣΑ) που δημιουργήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2023, θα λειτουργεί ως κέντρο συντονισμού, ενημέρωσης, διαβούλευσης και συλλογικής εκπροσώπησης των αγροτικών συνεταιρισμών της Αργολίδας που υπογράφουν το παρόν.
Επιτροπή Συντονισμού ΔΕΣΑ
Ορίζουμε ως «Επιτροπή Συντονισμού της ΔΕΣΑ» για την περίοδο 2024-2025 τους: Δωροβίνη Στέλιο-Α.Σ. Ήρας, Ζέρβα Μιχάλη - Α.Σ. Μέλλισα, Καλαμπάκα Ιωάννη - Α.Σ. Δαλαμανάρας, Καλογερόπουλο Ιωάννη - Α.Σ. Αγίας Τριάδας, Μαύρα Γεώργιο - Α.Σ.Ε.Π.Κ.Π. Κουτσοποδίου, Μητροσύλη Μιχάλη - Α.Σ. Ανυφίου, Πιπέρο Κωνσταντίνο - Α.Σ. Κουρτακίου, Πίππα Κωνσταντίνο - Α.Σ. Αργολική Γη
Άργος, 5 Νοεμβρίου 2024
Οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί
Α.Σ. ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΑΣ, Α.Σ. ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ, Α.Σ. ΑΝΥΦΙΟΥ, Α.Σ. ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΓΗ, Α.Σ.Ε.Π.Κ.Π. ΚΟΥΤΣΟΠΟΔΙΟΥ, Α.Σ. ΑΤΡΕΑΣ, Α.Σ. ΔΑΛΑΜΑΝΑΡΑΣ, Α.Σ. ΗΛΙΟΣ, Α.Σ. ΗΡΑΙΟΥ, Α.Σ. ΗΡΑΣ, Α.Σ. ΙΝΑΧΟΥ, Α.Σ. COOPERATIVE (ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΜΠΟΡΙΑΣ & ΕΞΑΓΩΓΗΣ ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΩΝ & ΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΑΡΓΟΥΣ), Α.Σ. ΚΙΒΕΡΙΟΥ, Α.Σ. ΚΟΥΡΤΑΚΙΟΥ, Α.Σ. ΛΑΛΟΥΚΑ, Α.Σ. ΜΕΛΙΣΣΑ, Α.Σ. ΚΕΦΑΛΑΡΙΟΥ, Α.Σ. ΠΗΓΑΣΟΣ, Α.Σ. ΠΥΡΑΜΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ, Α.Σ. ΠΥΡΓΕΛΑΣ, Α.Σ.Ε.Π.Ε. ΠΥΡΓΕΛΑΣ, Α.Σ. ΣΚΑΦΙΔΑΚΙΟΥ, Α.Σ. ΧΟΥΝΗΣ
Πατήστε στην παρακάτω εικόνα για να δείτε τον Οδηγό Ανταγωνισμού για τον Αγροτικό Κλάδο