Alfred Freyer
żył jak sportowiec - zginął jak bohater
Alfred Freyer
(11.IX.1901 - 21.XII.1927)
Był jednym z najwybitniejszych polskich lekkoatletów okresu międzywojennego.
Ten niezwykle wszechstronny biegacz
i bardzo popularny sportowiec
urodził się i wychował w Tarnobrzegu.
Ród Freyerów wywodzi się z Anglii. Dziadek Alfreda Freyera - Henryk Freyer wraz z rodziną przybył do Polski w połowie XIX wieku i pracował jako koniuszy w polskich posiadłościach. Ojciec Alfreda również był koniuszym i został zatrudniony w majątku hrabstwa Tarnowskich w Dzikowie. Był bardzo ceniony przez hrabiego Tarnowskiego za swoją fachowość i wiedzę, dzięki którym dzikowska stadnina koni wierzchowych i wyścigowych przynosiła spore dochody .
To właśnie tu, w Dzikowie 11 września 1901 roku
przyszedł na świat Alfred Freyer,
jako piąte dziecko Alfreda i Karoliny Freyerów.
Miał ośmioro rodzeństwa - 5 sióstr i 3 braci.
Freyerowie byli pasjonatami sportów konnych
i niejednokrotnie brali udział w zawodach jeździeckich.
Byli szanowani wśród sąsiadów ze względu
na ich podejście do wychowania dzieci.
Swoje dzieci uczyli dyscypliny, punktualności,
a przede wszystkim szacunku dla innych ludzi.
Ojciec Alfreda od najmłodszych lat
kształtował u swoich synów zamiłowanie do sportu.
W 1908 roku mały Alfred rozpoczął naukę
w Szkole Powszechnej w Tarnobrzegu.
Po ukończeniu czwartej klasy w 1912 roku przeniósł się do Szkoły Realnej, którą ukończył w 1918 roku, zdając egzamin maturalny.
Alfred nie miał kłopotów z nauką, był zdolnym uczniem.
Już od najmłodszych lat wyróżniał się też wyjątkową sprawnością fizyczną.
Na lekcjach gimnastyki w Szkole Realnej przede wszystkim grano w palanta i organizowano różnorodne wyścigi.
Młody Alfred bez trudu pokonywał w takich konkurencjach wszystkich swoich rówieśników,
a nawet kolegów o 2-3 lata starszych od siebie.
Po maturze Alfred Freyer rozpoczął pracę
w biurze podatkowym Powiatowej Rady Narodowej.
W latach 1921 – 1923 odbył czynną służbę wojskową w kawalerii .
Był reprezentantem jednostki w piłce nożnej
W 1923 roku, po odbyciu zasadniczej służby wojskowej,
wrócił do domu w stopniu plutonowego
i ponownie zaczął pracę w Powiatowej Radzie Narodowej.
Kiedy w 1921 roku w Tarnobrzegu, z inicjatywy zwolenników piłki nożnej, powstał Klub Sportowy "Dzikovia", Alfred stał się jego czołowym zawodnikiem. Grał jako środkowy zawodnik i napastnik. Henryk Sawarski, jeden z zawodników Dzikovii wspominał, że Alfred był niezmordowanym piłkarzem i nie odczuwał zmęczenia, co powodowało, że był najmocniejszym punktem drużyny.
Duże predyspozycje wytrzymałościowe
i namowy kolegów sprawiły,
że Alfred zdecydował się przerwać karierę piłkarza
i poświęcić się lekkoatletyce.
Za początek kariery lekkoatletycznej Alfreda Freyera
uznaje się dzień 3 maja 1925 roku.
Wtedy to Klub Sportowy „Dzikovia”
zorganizował w Tarnobrzegu lokalną imprezę
– bieg na przełaj na dystansie 1500 m.
Alfred Freyer wystartował w tym biegu
i minął linię mety jako pierwszy.
Pod koniec maja 1925 roku Alfred Freyer przeniósł się
z Dzikovii do I.F.C. Katowice.
W barwach tego klubu odnosił kilkakrotnie zwycięstwa – między innymi zdobył tytuł mistrza Górnego Śląska.
Reprezentując barwy I.F.C Katowice, Alfred mieszkał w Dzikowie i pracował
w Tarnobrzegu. Trenował sam, codziennie biegając.
Jego ulubioną trasą był wał przeciwpowodziowy wzdłuż Wisły z Tarnobrzega do Sandomierza lub do Baranowa Sandomierskiego.
Czasem zdarzało się, że w tych treningach towarzyszyło mu kilku jego kolegów,
jadąc za nim na rowerach.
Po mistrzostwach Polski w 1925 roku Alfred ponownie zmienił barwy klubowe i przeniósł się do „Polonii” Warszawa.
Klub ten miał wówczas jedną z najsilniejszych sekcji lekkoatletycznych w kraju.
Dzięki temu Alfred Freyer miał lepsze warunki treningu, otrzymał też pracę w Dyrekcji Dróg Wodnych w Warszawie.
Od tego czasu był już rzadkim gościem w domu.
Premiera startu w barwach nowego klubu
nastąpiła w dniach 5-6 września 1925 roku w Warszawie,
podczas międzynarodowych zawodów lekkoatletycznych.
Były to jedyne zawody, w czasie których Alfred poniósł porażkę.
Alfred Freyer wystartował ponownie
dopiero w kolejnym sezonie lekkoatletycznym w 1926 roku.
Od Mistrzostw Polski w 1926 r. aż do końca swojej kariery sportowej,
która trwała do końca sezonu 1927 r.,
Alfred Freyer nigdy nie został pokonany przez krajowego rywala.
W ciągu 3 miesięcy ustanowił 6 nowych rekordów Polski.
W grudniu 1926 roku był posiadaczem wszystkich rekordów Polski
na dystansach do 3000 metrów.
W trwającej trzy lata karierze sportowej Alfred Freyer
zdobył w sumie osiem tytułów mistrza Polski,
w 1927 roku reprezentował barwy kraju
w czterech oficjalnych spotkaniach międzynarodowych.
Jego wyniki były tak znaczące,
że polska prasa sportowa okrzyknęła go „polskim Nurmim”
i nadzieją na letnie igrzyska w Amsterdamie.
Alfred Freyer wśród reprezentacji Polski w Rzymie
Kariera sportowa Alfreda Freyera była wyjątkowa. Traktowany był jako faworyt każdego biegu.
Potrafił imponować nie tylko niebywałą sprawnością, zadziwiającą wytrzymałością i zwycięstwami.
Był po prostu lubiany za swoje miłe usposobienie.
Nie był zarozumiały, nie rościł nigdy pretensji do organizatorów biegów,
a podczas biegów bawił kibiców powitalnymi gestami, dowcipami, żartami.
Cieszył się szczerą sympatią kibiców.
Wspaniale rozwijającą się karierę przerwała nagła i niespodziewana śmierć sportowca.
W grudniu 1927 roku Alfred Freyer przyjechał do rodzinnego Dzikowa na święta.
W nocy z 21 na 22 grudnia 1927 r. w dzikowskim zamku wybuchł pożar.
Alfred wraz z innymi ochotnikami ruszył na ratunek bezcennym zbiorom sztuki należącym do rodziny Tarnowskich.
W pewnej chwili, gdy ratujący znajdowali się wewnątrz zamku,
runął nagle zwęglony sufit
drugiego piętra, grzebiąc pod gruzami dziewięciu młodych ratowników.
Wśród nich znajdował się Alfred Freyer.
Pamięć o Freyerze przetrwała .
Już w pierwszych latach po II wojnie światowej
rozgrywane były corocznie ku czci Alfreda jesienne biegi przełajowe .
W 1960 roku impreza otrzymała nazwę
„Jesienne biegi przełajowe o Puchar Alfreda Freyera”,
a od 1978 roku nosi nazwę
„Bieg Nadwiślański o memoriał Alfreda Freyera”.
Imieniem Alfreda Freyera nazwano również jedną z ulic w Tarnobrzegu.
10 stycznia 1998 roku nadano jego imię
Szkole Podstawowej nr 3 w Tarnobrzegu
Od 6 stycznia 2007 roku jest patronem Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji
w Tarnobrzegu.
Hymn Szkoły Podstawowej nr 3 im. Alfreda Freyera w Tarnobrzegu
Słowa: Kazimierz Wiszniowski
Muzyka: Piotr Pałka
Tak biec, by pierwszym być
tak być, by pięknie żyć
do mistrza równać krok,
z nim biec przez cały rok.
Ref.: Nauka wiedzy klucz,
uczeń za mistrzem tuż.
On życie swoje dał,
ratując zamku skarb.
Bieg mistrza dla nas wzór,
codzienny szkolny trud,
mądrość dla Polski jest
Ojczyźnie radość, pieśń.
Przygotowano w oparciu o pracę magisterską Józefa Zielińskiego „Życie i osiągnięcia sportowe Alfreda Freyera (1901-1927)”
Na stronie wykorzystywano:
zdjęcia archiwalne udostępnione Szkole Podstawowej nr 3 w Tarnobrzegu przez potomka Alfreda Freyera - jego bratanka, Pana Marka Freyera
fotografię plakatu 44 Biegu Nadwiślańskiego udostępnionej na stronie: https://mosir.tarnobrzeg.pl/44-bieg-nadwislanski/