Από το ιστολόγιο: paterikiparadosi.blogspot.gr

Όταν στην Εκκλησία οι επίσκοποι, οι Σύνοδοι και ο κλήρος υιοθετεί αιρετικές θέσεις όπως έγινε επισήμως στο Κολυμβάρι, οι Ιεροί Κανόνες, και η διδασκαλία επιτρέπει και μάλιστα τιμά τον κάθε πιστό να απομακρυνθεί από τους αιρετικούς που μπήκαν στην Εκκλησία. Αυτό ονομάζεται αποτείχιση, και εννοείται ως αποτείχιση από την αίρεση κι όχι από την αλήθεια που είναι το ουσιώδης συστατικό της Ορθοδοξίας.

Ο πρώτος διδάξας την Αποτείχιση ήταν ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός, ο Οποίος δίδαξε ότι τα δικά Του πρόβατα όταν ακούν την φωνή ξένου διδασκάλου φεύγουν. «Αλλοτρίω δε[ποιμένα] ου μη ακολουθήσωσιν, αλλά φεύξονται από αυτού, ότι ουκ οίδασι των αλλοτρίων την φωνήν».^[1] Την Αποτείχιση δίδαξαν στη συνέχεια οι Άγιοι Απόστολοι: «...Διο φευκτέον [να φεύγετε] από των φθοροποιών ποιμένων».^[2] Αμέσως μετά, ο Απ. Παύλος διακήρυξε ότι ακόμα και άγγελος, αν διδάσκει διαφορετικά να είναι αναθεματισμένος.^[3] Την Αποτείχιση κήρυξαν στη συνέχεια οι Αποστολικοί Πατέρες και όλοι οι Άγιοι και Μάρτυρες της Εκκλησίας μας. «Αλλοίμονο σε όσους μολύνουν την Αγία Πίστη με αιρέσεις η συγκαταβαίνουν στους αιρετικούς», διδάσκει Άγιος Εφραίμ ο Σύρος.

Ο άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος την Αποτείχιση δίδαξε λέγοντας: «Κάθε ένας που λέει πράγματα διαφορετικά από τα παραδεδομένα ακόμα κι αν είναι αξιόπιστος, κι αν είναι νηστευτής, κι αν παρθενεύει, κι αν κάνει θαύματα, κι αν προφητεύει να σου φαίνεται σαν λύκος που φοράει προβιά και αποσκοπεί να θανατώσει τα πρόβατα… Κι αν μοιράζει τα υπάρχοντά του στους φτωχούς και μετακινεί βουνά, κι αν παραδίδει το σώμα του στο μαρτύριο να σου είναι σιχαμερός, αν φαυλίζει [υποτιμά,εξευτελίζει] τόν νόμο η τους προφήτας, τους οποίους ο Χριστός με την παρουσία Του στη γη εκπλήρωσε. Να σου φαίνεται σαν αντίχριστος…».^[4]

Και ο Μ. Αθανάσιος την Αποτείχιση διδάσκει λέγοντας: «Να φυλάσσετε τον εαυτό σας από όσους νομίζουν ότι δεν πιστεύουν στον Άρειο κοινωνούν όμως με τους αρειανούς».^[5]

Και ο Μ. Βασίλειος την Αποτείχιση δίδαξε με την στάση του απέναντι στον Διάνιο, ο οποίος ήταν ο επίσκοπος που τον βάπτισε και τον χειροτόνησε διάκονο. Σε επιστολή του ο Βασίλειος ομολογεί ότι είχε διακόψει την κοινωνία με τον Διάνιο, το 361. Το έπραξε αυτό επειδή ο Διάνιος είχε υπογράψει μία μη Ορθόδοξη Ομολογία. Μόνο όταν ο Διάνιος στην επιθανάτια κλίνη μετενόησε ο Βασίλειος ξαναήρθε σε κοινωνία μαζί του.^[6]

Δεκάδες μεγάλοι άγιοι και χιλιάδες Μάρτυρες, αναδείχτηκαν διδάσκαλοι της Αποτειχίσεως. Από την εποχή του Μεγάλου Αντωνίου και των αββάδων του αρχαίου Μοναχισμού (Παμβώ, Θεόδωρου τῆς Φέρμης, Ώρ, Ησαΐα, Μακάριου, Σισσώη) μέχρι τον άγιο Μελέτιο, Ευστάθιο, Ιωάννη τον Δαμασκηνό, Μάξιμο τον Ομολογητή, Γρηγόριο τον Θεολόγο, τον Άγιο Μάρκο τον Ευγενικό και Γρηγόριο Παλαμά.

Όμως και ο ευσεβής Ορθόδοξος λαός εφάρμοσε την Αποτείχιση πολλές φορές στην ιστορία, όπως για παράδειγμα στην Αποτείχιση ἐπὶ πατριάρχου Νεστο-ρίου. Όταν αυτός κήρυξε αιρετικά στην Αγία Σοφία, οι πιστοί αμέσως έφυγαν απ’ το ναό και δεν εκκλησιάζονταν πλέον σε καμιά Εκκλησία, που μνημονεύ-ονταν ο Νεστόριος. Και αυτά έγιναν ενώ ακόμα δεν είχε συνέλθει καμιά Σύνοδος να τον καταδικάσει. Ο άγιος Κύριλλος, με επιστολές του προς τον κλήρο και το λαό της Πόλης, τους παρότρυνε να μην έχουν καμμία κοινωνία με τον Νεστόριο. Δηλαδή τους παρότρυνε να αποτειχιστούν. Και πράγματι ο λαός της ΚΠολης ήταν «απoσύνακτος» δηλ. ανεκκλησίαστος. ^[7] Ύστερα από τρία χρόνια, το έτος 431 μ.Χ. συνήλθε η Γ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος, η οποία δικαίωσε όσους είχαν πάψει το μνημόσυνο του Νεστόριου τον οποίο και καθαίρεσε.

----------------------------------

[1] Ἰωάν. Ι, 5.

[2] Διαταγ. Ἀποστ. 2, 19

[3] Γαλ. Α, 8.

[4] Τhesaurus Linguae Graecae [TLG], IgnatiusScr. Eccl., Epistulae interpolatae etepistulae suppositiciae (recensio longior) [Sp.]Epistle 10, chapt. 2, section 1, line1.

[5] P.G.26, 1188BC.

[6] Ἐπιστολὴ 51 πρὸς Βοσπόριον, 2.

[7] Κυρίλλου ἈλεξανδρείαςMansi 4, 1013