Ahşap Baskı (Woodblock Printing), bir yüzeye kazınan desen veya yazının, mürekkep ile kaplanarak kağıt, kumaş ya da başka bir yüzeye basılması tekniğidir. Bu yöntem hem geleneksel hem de sanatsal bir baskı türüdür. Hem Batı hem de Doğu kültürlerinde yüzyıllar boyunca kullanılmıştır.
Malzeme: Genellikle kayın, kiraz, ıhlamur gibi orta sertlikte ağaçlar kullanılır. Bu tür ağaçlar, hem kazınması kolay hem de uzun ömürlü yüzeyler sunar.
Araçlar: Oyma bıçakları, keski, çekiç, mürekkep ve merdane gibi araçlar kullanılır.
Baskı Yüzeyi: Kağıt, kumaş veya farklı bir malzeme olabilir.
Tasarım: Öncelikle bir desen veya yazı hazırlanır.
Ahşap Blok Kazıma: Tasarım, ahşap plaka üzerine ters olarak çizilir ve negatif alanlar (beyaz kalması istenen yerler) keski ve bıçaklarla oyulur.
Mürekkepleme: Oyulmamış yüzeylere mürekkep sürülür.
Baskı: Mürekkepli yüzey, kağıt ya da kumaş üzerine elle veya baskı presiyle bastırılır.
Çin: Ahşap baskı ilk olarak 7. yüzyılda Çin’de Budist metinleri çoğaltmak için kullanıldı.
Japonya: 17. yüzyılda ukiyo-e tarzı resimlerle doruk noktasına ulaştı.
Avrupa: 15. yüzyılda kitap süslemeleri ve dini görüntülerde yaygınlaştı.
Sanatçılar bu tekniği kullanarak etkileyici eserler üretmiştir. Öne çıkan bazı isimler:
Hokusai & Hiroshige (Japonya): Doğa ve şehir manzaraları.
Albrecht Dürer (Almanya): İncil sahneleri, portreler ve doğa betimleri.
Müze ve Koleksiyonlar: Ahşap baskılar bugün hâlâ sanat galerilerinde sergilenmektedir.
Günümüzde sanatçılar, zanaatkârlar ve hobi meraklıları ahşap baskıyı hem geleneksel hem modern tasarımlarda kullanmaktadır. Örneğin:
El yapımı davetiyeler
Kumaş üzerine desen basımı (örneğin tişört tasarımları)
Defter kapakları
Poster ve illüstrasyonlar