ส่วนประสมทางการตลาดดีต่อธุรกิจอย่างไร

หลักการตลาด ที่หลายคนรู้จักกันเป็นอย่างดี ส่วนประสมทางการตลาด (Marketing Mix) คือ องค์ประกอบสำคัญในการดำเนินการตลาด ซึ่งนักการตลาดหรือนักธุรกิจต่างๆ ต่างให้การยอมรับและใช้ในการทำการตลาดกันอย่างแพร่หลาย ทั้งในอดีตจนถึงปัจจุบัน เรียกได้ว่าส่วนประสมทางการตลาด เป็นพื้นฐานสำคัญในการทำธุรกิจเลยก็ว่าได้ ซึ่งธุรกิจต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจสินค้าหรือบริการ จำเป็นต้องนำแนวทางการตลาดรูปแบบนี้มาใช้ในการทำการตลาด เพื่อให้สามารถตอบสนองต่อความต้องการของผู้บริโภคได้

ส่วนประสมทางการตลาดประกอบด้วยอะไรบ้าง

ส่วนประสมทางการตลาด (Marketing Mix) ถือได้ว่าเป็นพื้นฐานในการทำธุรกิจ มีองค์ประกอบด้วยกัน 7 องค์ประกอบดังนี้

เป็นปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับที่ตั้งและรูปแบบสถานที่ให้บริการ โดยต้องพิจารณาให้เหมาะสมกับ ผลิตภัณฑ์ของเราเพื่อให้เกิดการเพิ่มมูลค่า 

1. รูปแบบสถานที่ขายผลิตภัณฑ์ หรือการบริการ ต้องคำนึงความเหมาะสมของผลิตภัณฑ์หรือการ ให้บริการ และกลุ่มผู้ใช้หรือผู้บริโภคที่เป็นกลุ่มเป้าหมาย ซึ่งรูปแบบต่าง ๆ เช่น 

2. สถานที่ตั้งของร้านค้า เช่น ตลาดนัด ร้านค้าในห้างสรรพสินค้าในตัวเมือง ชานเมือง ร้านค้าในย่านชุมชน ซึ่งสามารถให้คำถาม เหล่านี้ช่วยพิจารณา ลูกค้ากลุ่มเป้าหมายคือใคร  

+ มีคู่แข่งขันหรือร้านค้าที่มีผลิตภัณฑ์หรือบริการ ประเภทเดียวกัน หรือใกล้เคียงกันในบริเวณนั้นหรือไม่ 

+ มีปริมาณผู้คนในบริเวณนั้นมากน้อยเพียงใด  

+ สถานที่ตั้งอยู่ในศูนย์กลางหรือครอบคลุมกลุ่มเป้าหมาย(ผู้ใช้หรือผู้บริโภค)หรือไม่ 

  + สถานที่ตั้ง กลุ่มเป้าหมายหรือผู้ใข้สามารถเดินทางหรือเข้าถึงได้ง่าย ปลอดภัย สะดวกสบายหรือไม่ สามารถเข้าถึงได้ ด้วยการบริการสาธารณะหรือไม 

การส่งเสริมการตลาด (Promotion) 

การส่งเสริมการตลาดเป็นการสื่อสารกันระหว่างผู้ให้บริการ และผู้บริโภคหรือผู้ใช้ เพื่อกระตุ้นการขาย และสร้างทัศนคติที่ดีกับผลิตภัณฑ์ โดยผ่านเครื่องมือส่งเสริมการตลาดไม่ว่าจะเป็น

การโฆษณา (Advertising), 

การขายโดยใช้พนักงานขาย (Personal Selling), 

การตลาดทางตรง (Direct Marketing), 

การให้ข่าวและ ประชาสัมพันธ์ (Publicity and Public Relation) 

การส่งเสริมการขาย (Sale Promotion) โดยอาจเลือกใช้ เครื่องมืออย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลาย ๆ เครื่องมือแบบประสมประสานกัน โดยพิจารณาถึงความเหมาะสมกับ ลูกค้าหรือผู้ใช้ ผลิตภัณฑ์ คู่แข่งขัน เพื่อให้บรรลุจุดมุ่งหมายที่ตั้งไว้

เป็นวิธี การสื่อสาร ระหว่างธุรกิจกับผู้บริโภค โดยมีจุดประสงค์หลายอย่าง เช่น เพื่อให้ลูกค้ารู้จักแบรนด์และสนใจมากยิ่งขึ้น เพื่อเพิ่มยอดขายหรือเพื่อกระตุ้นให้ลูกค้ากลับมาซื้อซ้ำและอื่นๆ อีกมากมาย ซึ่งวิธีการส่งเสริมการตลาดก็สามารถทำได้หลากหลายวิธี 

ซึ่งกลยุทธ์นี้เป็นกลยุทธ์ที่สำคัญมากต่อการทำธุรกิจในยุคนี้ เพราะการทำ CRM จะช่วยให้ธุรกิจสามารถเสนอโปรโมชั่นได้ตรงใจลูกค้ามากยิ่งขึ้น ไม่ว่าจะเป็น คูปองส่วนลด ของแถมหรือการให้ของขวัญ เป็นต้น 

ความหมายและความสําคัญของตลาดการท่องเทียว ส่วนประกอบของตลาดเพือการท่องเทียว การ จัดลําดับความสําคัญของตลาดเป้ าหมาย การวิเคราะห์สถานการณ์และสภาพแวดล้อมทางการแข่งขัน การวางแผน และการกําหนดกลยุทธ์ทางการตลาดเพืออุตสาหกรรมการท่องเทียว 

ธุรกิจด้านการท่องเทียวนั้นสามารถจัดแบ่งได้เป็นกลักใหญ่ๆ ได้ดังนี 

การตลาดและการท่องเทียว(Tourism and Marketing)

           การจัดแผนการตลาดทางด้านการท่องเทียวนั้นมีส่วนสําคัญเป็นอย่างยิ่งต่อความสําเร็จในการดําเนินธุรกิจและการชักจูงนักท่องเที่ยวให้มาเที่ยวในสถานที่เป้าหมาย  หลักการตลาดเบื่องต้นที่จะ นํามาพิจารณาสามารถอธิบายได้ดังนี 

Product (สินค้า) 

-สินค้าทางการท่องเที่ยวนั้น แตกต่างจากจากสินค้าในกลุ่มธุรกิจอื่นโดยสิ้นเชิง 

-สินค้าจากการท่องเที่ยวเป็นสินค้าที่ไม่สามารถจับต้องได้(Intangible Product) ก่อนการตัดสินใจซื้อ 

ซึ่งแตกต่างจากสินค้าอื่นๆ ที่สามรถจับต้องได้(Tangible Product) หรือทดลองใช ้หรือสัมผัสก่อนการตัดสินใจซื้อของลูกค้าจะขึ้นอยู่กับความเชิ่อมันและความต้องการของลูกค้าโดยตรง ซึ่งการตัดสินใจดังกล่าว นั้นคือการซื้อความคาดหวัง (Expectation) เท่านั้น 

ความคาดหวังดังกล่าวเป็นการยากที่จะทราบถึงความต้องการแท้จริงของผู้ซื้อสินค้าได้ เนื่องจากผู้ขายไม่ทราบถึงความคาดหวังอันแท้จริงของลูกค้า อันเกิดจากประสบการณ์ของลูกค้าที่แตกต่างกัน ตัวอย่างเช่น ลูกค้าเคยพักโรงแรมระดับ 4 ดาวที่มีอุปกรณ์ภายในห้องครบครัน เมื่อลูกค้าคนดังกล่าวเดินทางไปยังสถานที่อื่น และขอจองโรงแรมระดับ 4 ดาว ความคาดหวังของ ลูกค้าว่าโรงแรมระดับ 4 ดาว ต้องมีบริการเหมือนกันหมด อาจไม่ได้รับการตอบสนอง เนื่องจากมาตรฐานที่ต่างกันของโรงแรม  ความคาดหวังนี้มักจะสูงขึ้นเรื่อยๆ และในฐานะผู ้ให้บริการก็จําเป็นทีจะต้องพัฒนาตัวเองให้ สูงขึ้นเช่นกัน หากผู้ให้บริการหรือผู้ประกอบการไม่ได้มีการพัฒนาธุรกิจการท่องเทียวที่ตนเองประกอบอยู่ก็ไม่อาจบรรลุถึงเป้าหมายได้ 

Price(ราคา) 

การกําหนดราคาของสินค้าของการท่องเที่ยวนั้นค่อนข้างลําบาก เนื่องจากสภาวะความต้องการของตลาด(Demand) และจํานวนของสินค้าที่มีอยู่ในตลาด(Supply)อีกทั้งยังมีปัจจัยอื่นที่เป็นตัวกําหนดราคาดังต่อไปนี

1. ฤดูกาล(Seasonal) ความปรกติราคาสินค้าจะขึ้นอยู่กับฤดูกาลท่องเทียว ซึ่งในสินค้าชนิด เดี่ยวกันอาจมีราคาทีแตกต่างกันมากกว่าเท่าตัวในช่วงฤดูกาลท่องเทียว 

2. มาตรฐานการบริการ(Service Standard) ที่ต่างกันจะเป็นตัวกําหนดราคาสินค้า ซึ่งผู้ซื่อสินค้าจะต้องยอมรับในมาตรฐานดังกล่าว 

2.1. ทิศทางและแนวโน้มความนิยม(Trend) จะเป็นตัวกําหนดราคาของสินค้าทางด้านการ ท่องเที่ยวและนับเป็นสิ่่งสําคัญอย่างยิ่ง  ทิศทางและแนวโน้มความนิยมอาจแบ่งได้เป็นหลายลักษณะ ดังต่อไปนี้ 

- ลักษณะปกติตามวงจร(Lifecycle) ซึ่่งจะขึ้นลงตามความนิยมภายในช่วงเวลา 

- ลักษณะขึ้นลงแบบสลับ(Parabora) ซึ่งจะขึ้นลงในช่วงเวลาอันสั้นและจะสลับสับเปลี่ยนโดย ต่อเนื่อง 

- ลักษณะขึ้นแบบถาวร(Stable) ซึ่งจะขึ้นและรักษาระดับความนิยมอยู่โดยตลอด

- ลักษณะขึ้นและลงอย่างรวดเร็ ว(Fashion) เป็นลักษณะขึ้นและลงอย่างรวดเร็ว 

2. จัดจําหน่ายโดยผ่านตัวกลาง หรื อ (BtoB – Bussiness to Bussiness) การจัดจําหน่าย ลักษณะนี้เป็นการจัดจําหน่ายโดยการผ่านตัวกลาง ทั้งในรูปแบบของการค้าปลีก(Retail) และการค้า ส่ง(Wholesales) ตัวอย่างเช่น ซื้อบัตรโดยสารของสายการบินไทยได้โดยผ่าน บริษัทท่องเทียว บริษัทท่องเทียวกับสายการบินไทยถือว่าเป็นคู่ค้าทางธุรกิจในรูปแบบ(BtoB) และบริษัทท่องเทียวกับลูกค้า ถือว่าเป็นคู่ค้าทางธุรกิจแบบ(BtoC) 

การจัดจําหน่ายในช่องทางดังกล่าวจัดว่าเป็นการจัดจําหน่ายใน ช่องทางปกติในธุรกิจการท่องเที่ยว ซึ่งมีจุดเด่นและข้อดี กล่าวคือสามารถขยายฐานการตลาดได้กว้าง และลักษณะของลูกค้าแตกต่างกันออกไป ซึ่งถูกต้องตามหลักการตลาดแบบผสมผสาน(Mix Marketing) อย่างไรก็ตามข้อด้อยของการจัดจําหน่ายดังกล่าวสําหรับผู้ประกอบการจะต้องเสียส่วนแบ่งค่านายหน้าให้แก้ผู้ขาย อีกทั้งในบางกรณีไม่สามารถควบคุมสภาวะการตลาด หรือตอบโต้คู่แข่ง ได้ทันท่วงที 

3. การจัดจําหน่ายโดยการแต่งตั้งตัวแทนจําหน่าย หรือ(B to B to C – Bussiness to Bussiness to Customer) ช่องทางการจัดจําหน่ายในลักษณะนี้มักจะนิยมใช้ในกรณีที่ผู้ประกอบการต้องการขยาย ฐานการตลาดให้กว้างออกไปในประเทศต่างๆที่ตนเองไม่มีความชำนาญ หรือ ไม่มีศักยภาพเพียงพอ 

ตัวอย่างเช่น สายการบินของประเทศฝรังเศส ต้องการเปิดเส้นทางบินมายังประเทศไทยเจ้าของสาย การบินไม่ทราบถึงลักษณะการดําเนินธุรกิจในประเทศไทย และยังไม่พร้อมที่จะลงทุนอย่างเต็ม รูปแบบในประเทศไทย จึงได้แต่งตั้งตัวแทนขึ้นเพื่อรับผิดชอบในการจัดจําหน่ายและวางแผนการ ดําเนินงาน ข้อดีของช่องทางดังกล่าวคือ สามารถขยายธุรกิจได้อย่างรวดเร็วและเป็นการทดลองสภาวะตลาดโดยไม่ต้องลงทุน และผูกพันมาก 

อย่างไรก็ดีวิธีการดังกล่าว จะมีข้อเสียหากผู้ดําเนิน ธุรกิจที่ได้รับการแต่งตั้งขาดประสบการณ์ และไม่พร้อมจะดำเนินธุรกิจ 

ในปัจจุบันวิธีการจัดจําหน่าย ดังกล่าวเป็นทีนิยมในกลุ่มโรงแรม โดยจะเป็นบริษัทรับจ้างบริหารโรงแรมอย่างเป็นระบบ เช่น Novotel Group หรื อ Hyatt Hotel 

Promotion การจัดการส่งเสริมการขาย 

การจัดการส่งเสริมการขายถือเป็นกลยุทธ์ทางการตลาดที่สําคัญในการจัดการตลาดของ สินค้าทางด้านการท่องเที่ยวนอกจากกลยุทธ์ทางด้านราคาหรืออื่นๆ การจัดการส่งเสริมการขายของสินค้าทางด้านการท่องเที่ยวนั้นสามารถจัดทําได้หลายลักษณะดังต่อไปนี้

1. การจัดส่งเสริมการขายแบบเน้นในตัวสินค้าเอง(Product Promotion) เป็นการจัดส่งเสริมการขายโดยตรงสร้างความคุ้นเคยในตัวสินค้า (Product Awareness) อาจใช ้กลยุทธ์หลายวิธี เช่น การโฆษณา การลดราคา การจับรางวัล หรือข้อเสนอราคาพิเศษ 

2. การจัดส่งเสริมการขายแบบร่วมกับสินค้าอื่น(Joint Promotion) เป็นการจัดส่งเสริมการ ขายโดยร่วมกับสินค้าอื่นๆ ที่อาจจะเกี่ยวข้องกับธุรกิจการท่องเที่ยวหรือไม่ก็ได้ เช่น ซื้อตัวเครื่องบิน แถมโรงแรม ซื้อของในห้างสรรพสินค้าสามารถจับรางวัลแพ็คเกจทัวร์ การจัดส่งเสริมการขายใน ลักษณะนีถือว่าเป็ นการสร้างคุณค่าเพิ ม(Value Added) ให้กับตัวสินค้าโดยมิได้เน้นกลยุทธ์ทางด้าน ราคาเป็นหลัก การจัดลักษณะดังกล่าวจะมีผลดีต่อการกระตุ้นตลาด หากสินค้าร่วมเป็ นสินค้าทีได้รับ การยอมรับในตลาดอยู่แล้ว หรือเป็นสินค้าทีตลาดมีความต้องการสูง อย่างไรก็ตามข้อเสียของการจัด ส่งเสริ มการขายในลักษณะนี อาจเกิดขึนหากไม่สามารถให้บริ การได้ตามความต้องการ เช่น ซื้อตั๋วแถมโรงแรม แต่ไม่สามารถจองห้องพักได้ตามความต้องการ 

3. การจัดส่งเสริมการขายแบบการเน้นที่เครื่องหมายการค้า(Brand Awareness)เป็นการจัดที่ไม่เน้นการขายหรือกลยุทธ์การตลาดอื่นใด ส่วนใหญ่จะใช้การโฆษณา การบริจาค หรือกิจกรรม ทางสังคมอื่นๆ เพื่อสร้างภาพ (Reputation) และเน้นให้เครื่องหมายการค้าออกสู่มวลชนเป็นส่วนใหญ่ ตัวอย่างเช่น สายการบินสนับสนุนทีมนักกีฬา 

1.1 บริษัทตัวแทนท่องเทียว(Travel Agent) จัดแบ่งตามลักษณะของนักท่องเทียวได้ดังนี 

- Inbound Tour หรือทัวร์ของนักท่องเทียวต่างประเทศทีเข้ามาเทียว 

- Outbound Tour หรือคนในประเทศเดินทางออกนอกประเทศ 

- Domestic Tour หรือการท่องเทียวภายในประเทศ 

- Ticketing Agent หรือตัวแทนจําหน่ายตัวเครื่องบิน และสํารองทีนั่ง โดยไม่เน้นการขายแบบทัวร์ที เดินทางเป็นกลุ่มใหญ่

- Marketing presentation Agent รับจัดและบริหารการตลาดให้กับสินค้าด้าน การท่องเทียว เช่น สายการบิน, โรงแรม 

1.2 โรงแรมหรือที่พักจัดแบ่งได้ตามลักษณะของอุปกรณ์อํานวยความสะดวกและ ลักษณะของโรงแรมตามมาตรฐานของสมาคมโรงแรมโลก (World Organisation of Hotel) จัดแบ่งดังนี 

1.21 โรงแรมระดับ 5 ดาว ขึ้นไป 

1.22 โรงแรมระดับ 4 ดาว 

1.23 โรงแรมระดับ 3 ดาว 

1.24 ห้องเช่าหรือบ้านเช่า 

1.3 ธุรกิจอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยวตามทีได้กล่าวแล้วข้างต้นว่าธุรกิจที่เกี่ยวกับ การท่องเทียวนั้นมีมากมาย ซึ่งหากผู้ประกอบการสามารถจัดวางองค์กรได้ถูกต้อง ก็จะสามารถนําความสําเร็จมาได้